Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 8 lutego 2022 r.

Sąd Rejonowy w Koninie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: sędzia Adam Maliszewski

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2022 roku w Koninie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy powództwa A. K. (1)

przeciwko (...) z siedzibą w K.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 1.817,00 zł (jeden tysiąc osiemset siedemnaście złotych) z tytułu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  nakazuje ściągnąć od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Koninie kwotę 81,08 zł (osiemdziesiąt jeden złotych i osiem groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

sędzia Adam Maliszewski

Sygn. akt I C 860/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 13 lipca 2020 roku A. K. (1) wniosła o zasądzenie od (...)z siedzibą w K. kwoty 6.990,00 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 listopada 2019 roku oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, iż zakupiła u pozwanego wannę wolnostojącą za kwotę 6.990,00 złotych, która po krótkim użytkowaniu pękła. Na skutek reklamacji powódki pozwany dostarczył nową wannę celem wymiany wanny uszkodzonej, jednak okazało się, że nowa wanna posiada ślady szpachlowania i łatania. Ponieważ pozwany odmówił ponownej wymiany wanny powódka złożyła mu oświadczenie o odstąpieniu od umowy na skutek czego jej żądanie zwrotu uiszczonej za nią ceny jest uzasadnione (pozew, k. 3-7).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W ocenie pozwanego brak jest podstaw do uznania, że również nowa wanna przywieziona na wymianę wanny pękniętej posiadała istotne wady uprawniające powódkę do odstąpienia do umowy, co czyni jej roszczenie bezzasadnym (odpowiedź na pozew, k 42-43).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 grudnia 2018 roku A. K. (1) zakupiła u pozwanego wannę wolnostojącą Isar 175×78 Marmorin za kwotę 6.990,00 złotych. Zakupiona wanna miała być produktem wysokiej klasy, nie posiadającym wad. Przed wysłaniem wanny do klienta pracownicy pozwanego sprawdzają czy na opakowaniu nie ma śladów uszkodzeń, a w razie ich braku przesyłają wannę w oryginalnym opakowaniu. Do chwili montażu wanna była cały czas przechowywana w oryginalny opakowaniu. Wanna została zamontowana w domu powódki pod koniec lipca 2019 roku, jednak po 2 miesiącach użytkowania, w dniu 30 września 2019 roku pękła. O powyższym fakcie powódka poinformowała pozwanego, a ten z kolei producenta wanny – firmę Marmorin. Na pękniętej wannie widać było wyraźne ślady jej klejenia. Producent uwzględnił reklamację przesyłając do magazynu pozwanego nową wannę. Nowa wanna została dostarczona do domu powódki w dniu 2 listopada 2019 roku.

Podczas wyjmowania z opakowania nowo przywiezionej wanny powódka zauważyła na jej spodzie ślady jasnej substancji przypominającej szpachlę. Powódka odmówiła wówczas montażu nowej wanny i zażądała ponownej jej wymiany na wannę wolną od wad, twierdząc, że są to ponownie ślady klejenia (szpachlowania) wanny, jednak w tym wypadku pozwany odmówił twierdząc, że dostarczona wanna jest produktem pełnowartościowym wolnym od wad, zaś widoczne jasne ślady to jedynie masa wyrównawcza stosowana czasami na spodach wanien, co stanowi ich cechę a nie wadę fizyczną. Powódka pytała pracownika pozwanego czy istnieje możliwość zamiany wanny na mniejszą. W odpowiedzi usłyszała że można zamontować wannę mniejszą dobrej firny za 4.000 złotych, jednak w takiej sytuacji pozwany nie zgodzi się na zwrot różnicy w cenie. Powódka nie wyraziła na to zgody.

W dniu 18 listopada 2019 roku A. K. (1) złożyła pozwanemu oświadczenie o odstąpieniu od umowy sprzedaży oraz wezwała go do zwrotu całej uiszczonej z tego tytułu ceny w kwocie 6.990,00 złotych. W odpowiedzi pracownicy pozwanego zabrali nową wannę pozostawiając u powódki wannę uszkodzoną (faktura zakupu, k. 12; reklamacja powódki z dowodem doręczenia, k. 11 i k. 25; dokumentacja fotograficzna, k. 13-17 i k. 18-24; pismo pozwanego, k. 28-29; oświadczenie producenta, k. 46; odstąpienie od umowy, k. 26; zeznania świadka A. S., płyta CD, k. 66a; zeznania świadka T. K., częściowo M. M., dowód z przesłuchania powódki, płyta CD, k. 77a).

Pozwany nie zwrócił żądanej kwoty (okoliczność przyznana przez pozwanego).

Nowa wanna wolnostojąca, która w ramach reklamacji powódki została jej dostarczona przez pozwanego zamiast wanny pierwotnie zakupionej, nie posiadała i nie posiada wad fizycznych nie tylko w postaci śladów szpachlowania ale również w postaci odprysków czy pęknięć. Widoczne na spodzie wanny były w rzeczywistości masą lejną, względnie resztkami styropianu i stanowiły pozostałości poprodukcyne. Nie stanowią one wady uniemożliwiającej normalne korzystanie z wanny zgodnie z jej przeznaczeniem w sposób trwały i bezpieczny. Taki sposób wykończenia produktu jest jednak daleki od wykonania produktu jakie winno cechować wyroby o najwyższej jakości, a za taki uznać należy przedmiotową wannę zważywszy na jej cenę (pisemna opinia biegłego z dziedziny instalacji wodno-kanalizacyjnych i c.o. Z. G., k. 87-94; pisemna uzupełniająca opinia biegłego Z. G., k. 120-124).

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o powołane wyżej szczegółowo dowody.

W szczególności Sąd uznał za wiarygodne przedłożone przez strony dokumenty, które sporządzone zostały w przepisanej formie przez uprawnione do tego podmioty, zaś ich treść nie była kwestionowana w toku procesu.

Sąd uznał w całości za wiarygodne dwie pisemne opinie biegłego z dziedziny instalacji wodno-kanalizacyjnych Z. G.. W ocenie Sądu opinie te były zrozumiałe, kompletne i kategoryczna. Co więcej, w pisemnej opinii uzupełniającej biegły w sposób wyczerpujący i przekonujący odniósł się do zastrzeżeń i wątpliwości zgłaszanych przez pełnomocnika powódki.

W tej sytuacji Sąd pominął zgłoszony przez stronę powodową dowód z opinii innego biegłego z dziedziny instalacji wodno-kanalizacyjnych. Należy w tym miejscu zauważyć, iż zgodnie z treścią art. 286 k.p.c. sąd może zażądać ustnego lub pisemnego uzupełnienia opinii lub jej wyjaśnienia, a także dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych.

W orzecznictwie wskazuje się, że potrzeba zażądania dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych może wynikać z tego, że złożona opinia jest niezupełna, nielogiczna lub niejasna. Od uznania sądu zależy, czy zażąda dodatkowej opinii od tego samego biegłego, czy dopuści dowód z opinii innego biegłego (biegłych). Nie jest uzasadniony wniosek strony o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego, jeżeli w przekonaniu sądu opinia wyznaczonego biegłego jest na tyle kategoryczna i przekonująca, że wystarczająco wyjaśnia zagadnienia wymagające wiadomości specjalnych (por. wyrok SN z dnia 21 listopada 1974 r., II CR 638/74, OSPiKA 1975, z. 5, poz. 108). Potrzeba powołania innego biegłego powinna zatem wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 sierpnia 1999 r., I PKN 20/99, OSNAPiUS 2000, nr 22, poz. 807).

Podzielając w pełni zaprezentowane poglądy należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie brak było podstaw do dopuszczenia dowodu z uzupełniającej pisemnej opinii biegłego ortopedy. Jak już wskazano wydane w sprawie pisemne opinia biegłego Z. G. były jasne, kategoryczne i zupełne. W ocenie Sądu zgłaszając wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego strona powodowa nie zdołała wykazać aby wydane dotychczas opinie były nielogiczne, wzajemnie sprzeczne, co uzasadniałoby uwzględnienie wniosku powódki. Lektura pisma pełnomocnika powódki prowadzi do wniosku, że podstawową przyczyną żądania przez nią dowodu z opinii innego biegłego było niezadowolenie strony z wniosków wyciągniętych przez biegłego G.. W tych okolicznościach brak było zatem w ocenie Sądu podstaw do uwzględnienia żądania pozwanego przeprowadzenia dowodu z pisemnej uzupełniającej opinii biegłego, co prowadziłoby jedynie do nieuzasadnionego przedłużania postępowania i mnożenia jego kosztów.

Sąd nie dał wiary świadkowi M. M. jedynie w zakresie w jakim stwierdził on, że materiał ujawniony na spodzie drugiej z przywiezionych wanien położony został prawdopodobnie w celu ukrycia mankamentów wanny. Należy zauważyć, że wypowiadając ten pogląd świadek przedstawił jedynie swoje przypuszczenie, które nie znalazło jednak żadnego uzasadnienia w dalszych jego zeznaniach, ani też potwierdzenia w innych przeprowadzonych dowodach, w tym w szczególności w opiniach biegłego Z. G.. W tej sytuacji Sąd uznał powyższe twierdzenie za gołosłowne i niewiarygodne.

W pozostałym zakresie zeznania świadka M. M., pozostałych świadków, a także powódki zostały uznane za wiarygodne, jako korelujące z innymi dowodami i tworzące z nimi spójną i logiczną całość.

Sąd zważył, co następuje:

Powódka opierała swoje roszczenie o zapłatę na przepisach dotyczących rękojmi rzeczy sprzedanej za wady fizyczne, a w szczególności na wskazanym tam prawie do odstąpienia od umowy.

Zgodnie z treścią art. 556 oraz art. 556 ¹ k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia). Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli: nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia; nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór; nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia; została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Jak stanowi art. 560 § 1, 2 i 4 k.c. jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady. Jeżeli kupującym jest konsument, może zamiast zaproponowanego przez sprzedawcę usunięcia wady żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo zamiast wymiany rzeczy żądać usunięcia wady, chyba że doprowadzenie rzeczy do zgodności z umową w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych kosztów w porównaniu ze sposobem proponowanym przez sprzedawcę. Przy ocenie nadmierności kosztów uwzględnia się wartość rzeczy wolnej od wad, rodzaj i znaczenie stwierdzonej wady, a także bierze się pod uwagę niedogodności, na jakie narażałby kupującego inny sposób zaspokojenia. Jednakże kupujący nie może odstąpić od umowy jeśli wada jest nieistotna.

Odstąpienie od umowy to najdalej idące uprawnienie spośród uprawnień, które przysługują kupującemu w ramach rękojmi za wady rzeczy. Z uwagi na fakt, że uprawnienie to jest prawem kształtującym, jego realizacja następuje poprzez złożenie przez kupującego sprzedawcy oświadczenia woli o odstąpieniu. Jeżeli kupujący chce skorzystać z uprawnienia do odstąpienia od umowy w ramach rękojmi, musi udowodnić istnienie w chwili zawierania umowy istotnej wady oraz zachowanie aktów staranności, przy czym ta ostatnia przesłanka dotyczy wyłącznie kupującego, który jest przedsiębiorcą. W obecnie obowiązującym stanie prawnym, mającym zastosowanie w niniejszej sprawę, w przypadku wady nieistotnej możliwość skorzystania z odstąpienia od umowy została całkowicie wyłączona, a zatem w takim przypadku kupującemu przysługują wyłącznie trzy pozostałe uprawnienia rękojmiane z art. 560 i 561 k.c. W orzecznictwie prezentowany jest pogląd, zgodnie z którym przy ocenie cechy istotności wady w rozumieniu art. 560 k.c. decydujące znaczenie mają odpowiednie oczekiwania nabywcy rzeczy, związane z jej funkcjonowaniem, a nie tylko zobiektywizowany stan techniczny rzeczy w postaci jej zdatności lub niezdatności do zwykłego użytku w ogóle lub w określonym zakresie bądź bezwartościowości w znaczeniu funkcjonalnym. Zważywszy na fakt, że w przypadku umowy sprzedaży wpływ kupującego na przedmiot umowy jest bardzo ograniczony - ocena, czy wada rzeczy sprzedanej jest istotna, powinna być dokonywana z punktu widzenia kupującego (subiektywna kwalifikacja wady), a nie przydatności rzeczy do zwykłego użytku. Ten pogląd jest uzasadniony na gruncie nowego brzmienia przepisu art. 560 § 4 k.c., który całkowicie wyłącza możliwość odstąpienia od umowy w przypadku gdy wada rzeczy nie jest istotna (zob. komentarz do art. 560 k.c. pod red. Gutowskiego, Legalis 2019).

Przenosząc powyższe uwagi natury ogólnej na grunt niniejszej sprawy na wstępie wypada zauważyć, iż wytaczając powództwo powódka, jako podstawę swojego oświadczenia o odstąpieniu od umowy, wskazywała istotną wadę pierwszej zakupionej wanny w postaci jej pęknięcia oraz niewystarczające podejmowane przez pozwanego próby wymiany wanny uszkodzonej na wannę nową, z uwagi na fakt, iż ta druga wanna również posiadała wady w postaci śladów szpachlowania.

Badając skuteczność złożonego przez A. K. (2) oświadczenia o odstąpieniu od umowy wypada w pierwszej kolejności zauważyć, iż okolicznością niesporną w niniejszej sprawie był fakt, iż pierwsza z zakupionych przez powódkę wanien posiadała istotną wadę w postaci pęknięcia i śladów jej klejenia, co doprowadziło do ponownego jej pęknięcia po dwóch miesiącach użytkowania. Z tych względów producent wanny uwzględnił reklamację powódki, na skutek czego dostarczył do magazynu pozwanego nową wannę, którą pracownicy pozwanego przywieźli następnie do domu powódki.

W tych okolicznościach spór między stronami dotyczył ustalenia czy również druga z przywiezionych wanien posiadała wadę, a w szczególności wadę istotną, która uprawniała powódkę do skutecznego odstąpienia od umowy. W ocenie Sądu na tak postawione pytanie należy udzielić odpowiedzi przeczącej.

Zgromadzony materiał dowodowy prowadzi do wniosku, że nowo przywieziona wanna nie posiadała i nie posiada wad fizycznych w postaci odprysków, pęknięć czy śladów szpachlowania. Widoczne jedynie na spodzie wanny jasne ślady były w rzeczywistości masą lejną, względnie resztkami styropianu i stanowiły pozostałości poprodukcyne. Zgodnie z kategoryczną opinią biegłego tego rodzaju pozostałości nie uniemożliwiają normalnego, trwałego i bezpiecznego korzystania z wanny zgodnie z jej przeznaczeniem.

Z tych względów w ocenie Sądu wskazane ślady na spodzie wanny nie mogą być uznane za wadę, a tym bardziej za wadę istotną w rozumieniu art. 560 § 4 k.c. i to nie tylko z punktu widzenia obiektywnego wpływu zaobserwowanych śladów na spodzie wanny na możliwość prawidłowego, trwałego i bezpiecznego korzystania z niej, ale również z punktu widzenia subiektywnych oczekiwań powódki odnośnie zakupionego towaru. Nie kwestionując faktu, ze zakupiona wanna była wysokiej klasy, zaś jej cena była dość wysoka należy zauważyć, że ujawnione na wannie pozostałości poprodukcyjne w postaci rozmazanej masy lejnej i resztek styropianu występowały tylko i wyłącznie na spodzie wanny, a więc w miejscu całkowicie niewidocznym dla osób przebywających i korzystających z łazienki. Można się zgodzić z twierdzeniem, że gdyby tego rodzaju pozostałości poprodukcyjne na wannie występowały w miejscach widocznych i nie dawały się łatwo usunąć, to okoliczność ta wpływałaby z pewnością negatywnie na estetykę i jakość wanny. Jednak w przypadku gdy, tak jak w niniejszej sprawie wskazane pozostałości poprodukcyjne występowały w miejscu całkowicie niewidocznym – zjawisko to może być zdaniem Sądu oceniane jedynie jako pewna cecha wanny, nie zaś jej wada, a tym bardziej jako wada istotna w rozumieniu art. 560 § 4 k.c.

Reasumując powyższe rozważania należy zatem stwierdzić, że pozwany niezwłocznie dostarczył powódce w miejsce pierwszej uszkodzonej wanny, nową wannę wolną od wad, w świetle art. 560 § 1 i 4 k.c., powódka nie mogła skutecznie odstąpić od zawartej umowy. W tej sytuacji złożone przez nią oświadczenie w tym zakresie należało uznać za nieskuteczne, zaś żądanie zwrotu ceny zapłaconej za pojazd – za nieuzasadnione.

Brak jest również zdaniem Sądu podstaw do uwzględnienia powództwa w jakimkolwiek zakresie w oparciu o pozostałe uprawnienia przysługujące kupującemu w oparciu o art. 560 § 1 i art. 561 § 1 k.c. W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że nawet wskazanie przez powoda podstawy prawnej nie jest wiążące dla sądu, który w ramach dokonywanej subsumpcji jest zobowiązany do oceny roszczenia w aspekcie wszystkich przepisów prawnych, które powinny być zastosowane jako mające oparcie w ustalonych faktach. Ukierunkowanie postępowania na podstawę prawną oznaczoną przez profesjonalnego pełnomocnika powoda nie oznacza zatem formalnego związania nią sądu zwłaszcza, gdy okoliczności faktyczne mogą stanowić oparcie dla innej, adekwatnej podstawy prawnej. Ze względu na brak obowiązku przytaczania w pozwie podstawy prawnej dochodzonego roszczenia, dopuszczalne jest zasądzenie roszczenia wynikającego z przytoczonej przez powoda podstawy faktycznej na takiej podstawie prawnej, jaką sąd uzna za właściwą (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku - I Wydział Cywilny z dnia 5 kwietnia 2019 r., sygn. akt I ACa 744/18, opubl. w LEGALIS).

W niniejszej sprawie z uwagi na fakt, iż przedmiotem sprzedaży była nowa wanna wolno stojąca, w grę wchodziła realizacja zarówno uprawnienia kupującej do wymiany przedmiotu sprzedaży na inny wolną od wad, usunięcia wady, jak i do obniżenia ceny wanny. Należy jednak zauważyć, że powódka nie była w ogóle zainteresowana obniżeniem ceny wanny lub usunięciem wady, a jedynie ewentualnie ponowną wymianą wanny na inną wannę bez jakichkolwiek śladów pozostałości poprodukcyjnych, jednak w takim wypadku uzyskanie takiego skutku wymagałoby sformułowania w pozwie roszczenia ewentualnego o zobowiązanie pozwanego do dostarczenia wanny wolnej od wszelkich śladów poprodukcyjnych oraz od wszelkich wad oraz wykazania, że wanna przewieziona do powódki jako druga posiadała wady.

Jak już jednak wcześniej wskazano, zdaniem Sądu nie sposób uznać, iż przywieziona powódce na wymianę nowa wanna posiadała wady. Jednocześnie zaś wnosząc pozew w niniejszej sprawie A. K. (1) sformułowała jedynie żądanie zwrotu ceny zakupu wanny z uwagi na złożenie przez nią oświadczenia o odstąpieniu od umowy, które, jak już wcześniej wskazano okazało się był nieskuteczne.

Mając na względzie poczynione wyżej rozważania Sąd oddalił zatem powództwo A. K. (1) w całości jako nieuzasadnione.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., obciążając nimi w całości A. K. (1) jako przegrywającą proces. Na zasądzoną z tego tytułu od powódki na rzecz pozwanego kwotę 1.817,00 złotych złożyły się poniesione przez niego: koszty wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1.800,00 złotych, stosownie do treści § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych.

O obowiązku zwrotu kosztów sądowych poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa orzeczono w oparciu o treść art. 113 ust. 1 u.k.s.c., w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. Na koszty te w wysokości 81,08 złotych złożyły się koszty wydanych w sprawie opinii biegłego w zakresie nie pokrytym z zaliczek powódki.

sędzia Adam Maliszewski