Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

27 lipca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Ewelina Kubiczak – Kleśta

po rozpoznaniu na rozprawie 27 lipca 2022 roku w Sieradzu

odwołania M. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z 14 lutego 2022 r. Nr (...)

i z 23 marca 2022 r. Nr (...)

w sprawie M. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o kapitał początkowy

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję z 23 marca 2022 roku Nr (...) ten sposób, że ustala dla M. D. kapitał początkowy na 1 stycznia 1999 roku w wysokości 88.475, 97 złotych i wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego 60,41%;

2.  Umarza postępowanie wywołane odwołaniem od decyzji z 14 lutego 2022 r. Nr (...).

Sygn. akt IV U 148/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 14.02.2022r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ustalił M. D. kapitał początkowy na dzień 1.01.1999r. w wysokości 84.454,81zł. Do obliczenia podstawy wymiaru oraz obliczenia wwpw przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 1.01.1983 – 31.12.1992; wwpw wyniósł 55,10%. Do ustalenia wartości kp nie uwzględniono okresów: 1.11.1991 – 1.11.1991, 1.11.1992 – 15.11.1992 z uwagi na przebywanie na urlopie bezpłatnym.

Decyzją z 23.03.2022r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ponownie ustalił M. D. kapitał początkowy na dzień 1.01.1999r. w wysokości 84.467,09zł. Do ustalenia wartości kp przyjęto podstawę wymiaru w kwocie 672,71zł., ustaloną w decyzji z 14.02.2022r. o ustaleniu kapitału początkowego.

Nie podzielając powyższych decyzji w/w złożyła odwołanie, wnosząc o zmianę decyzji i uwzględnienie okresów od 1.11.1991 – 1.11.1991, 1.11.1992 – 15.11.1992, przyjęcie kwoty minimalnego wynagrodzenia za rok 1983 do obliczenia wwpw.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wnosił o umorzenie postępowania z odwołania od decyzji z 14.02.2022r., z uwagi na jej uchylenie mocą decyzji z 23.03.2022r., a w przypadku odwołania od nowo wydanej decyzji z 23.03.2022r. o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. D., ur. (...)

W postępowaniu odwoławczym dopuszczono dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, który po zapoznaniu się ze stanowiskiem stron procesu, aktami sprawy, aktami rentowymi, dokumentacją osobowo - finansową z okresu zatrudnienia skarżącej w (...) Spółdzielni Pracy (...) w W., ustalił wartość kapitału początkowego M. D. na dzień 1.01.1999r. oraz wskaźnika podstawy wymiaru kapitału początkowego w najkorzystniejszym wariancie, w oparciu o w/w materiał dowodowy (k. 27/akta sprawy).

Wnioskodawczyni do wyliczenia kapitału początkowego do 31.12.1998r. udokumentowała okresy pracy: (...) Spółdzielnia Pracy (...) w W. od 16.12.1976 - 30.11.1998, w tym od 16.12.1976 - 16.12.1979 - uczeń praktycznej nauki zawodu w zawodzie krawiec damski - umowa o naukę zawodu oraz urlop wychowawczy: 23.02.1994 – 19.02. 1995, 11.06.1995 – 11.06.1998, 12.06.1998 – 31.12.1998. Razem urlop wychowawczy wynosi 4 lata, 6 m-cy, 14 dni. Okresy pracy do wyliczenia kapitału początkowego, tj. do 31.12.1998r. wynosiły: składkowe: 17 lat, 14 dni, tj. 204 m-ce, nieskładkowe: 5 m-cy, 15 dni, tj. 5 m-cy, urlop wychowawczy: 4 lata, 6 m-cy, 14 dni, tj. 54 m-ce. Wg aktów urodzenia wnioskodawczyni urodziła: córkę E., ur. (...), córkę K., ur. (...)

Udokumentowane zostały wynagrodzenia za okresy pracy do 31.12.1998r.: 1976r. od 16.12. - 120,00 uczeń wg umowy o naukę z dnia 12.11.1976r., przec. wyn. - 51.372.00,

do 1 m-ca 4.281,00, wskaźnik 2,80%, 1977r. - 3.658,00 uczeń, przec. wyn. - 55.152, wskaźnik 6,63%, 1978r. - 5.685,00 jw., przec. wyn. - 58.644,00, wskaźnik 9,69%, 1979r. do 16.12. - 6.780,00 jw., przec. wyn. - 63.924,00, wskaźnik 10,61%, 1980r. - 44.742,00, przec. wyn. - 72.480, wskaźnik - 61,73%. ZUS przyjął najn. w jgu 24.000 i wskaźnik 33,11%, 1981r. - 51.476,00, przec. wyn. - 92.268,00, wskaźćnik 55,79%, ZUS przyjął najn. wynagr. w jgu 28.800 i wskaźnik 31,21%, 1982r. - 79.865,00, przec. wyn. - 139.572,00, wskaźnik 57,22%, ZUS przyjął najn. wynagr. w j.g.u. 48.000 i wskaźnik 34,39%, 1983r. - 112.139,00, przec. wyn. - 173.700,00, wskaźnik 64,56%, ZUS przyjął najn. wyn. w j.g.u. 64.800 i wskaźnik 37,31%, 1984r. - 132.190,00, przec. wyn. - 202.056,00, wskaźnik 65,42%, 1985r. - 154.891,00, przec. wyn. - 240.060,00, wskaźnik 64,52%, 1986r. - 168.629,00, przec. wyn. - 289.140,00, wskaźnik 58,32%, 1987r. - 214.008,00, przec. wyn. - 350.208,00, wskaźnik 61,11%, 1988r. - 418.445,00, przec. wyn. - 637.080,00, wskaźnik 65,68%, 1989r. - 1.234 678,00, przec. wyn. - 2.481.096,00, wskaźnik 49,76%, 1990r. - 6.472.297,00, przec. wyn. - 12.355.644,00, wskaźnik 52,38%, 1991r. - 9.939.490,00, przec. wyn. - 21.240.000,00, wskaźnik 46,80%, 1992r. - 17.491.400,00, przec. wyn. - 35.220.000,00, wskaźnik 49,66%, 1993r. - 15.870.700,00, przec. wyn. - 47.940.000,00, wskaźnik 33,11%, 1994r. do 22.02. - 5.652.000,00, przec. wyn. - 63.936.000,00, do 2 m-cy 10.656.000,00, od 23.02.1994 - 31.12.1998 - urlop wychowawczy.

Najkorzystniejszy wwpw kapitału początkowego z okresu do 31.12.1998r. jest z 10 kolejnych lat z lat 1980 – 1989 wynoszący 60,41%. Za lata 1980 - 1983 uwzględniono w wyliczeniach wskaźnika wynagrodzenia wynikające z list wynagrodzeń znajdujących się w aktach kapitału, które są porównywalne do wskaźników wynagrodzeń za lata 1984 - 1988 przyjęte przez ZUS z podobnych kart. Natomiast ZUS do wyliczenia kapitału początkowego przyjął najkorzystniejszy wwpw z lat 1983 - 1992, przy uwzględnieniu za lata 1980 - 1983 najniższych wynagrodzeń w j.g.u. wynoszący 55,10% i które to wynagrodzenia z całą pewnością były wyższe od najniższego wynagrodzenia. Wyliczenie kapitału początkowego na dzień 01.01.199r. - podstawa wymiaru kapitału początkowego wynosi 737,54zł. i wynika z pomnożenia wwpw wynoszącego 60,41% przez kwotę bazową określoną w ustawie wynoszącą 1.220,89zł. Do wyliczenia kapitału początkowego przyjęto okresy składkowe: 17 lat, 0 m-cy, 14 dni, tj. 204 m-ce, nieskładkowe : 5 m-cy, 15 dni, tj. 5 m-cy, okresy sprawowania opieki nad dziećmi: 4 lata, 6 m-cy, 14 dni, tj. 54 m-ce. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31.12.1998r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego wynosi 73,39%. Wysokość 24% kwoty bazowej wyniosła 293,01zł. Średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat wynosi 209 m-cy i wynika z komunikatu Prezesa GUS z 25.03.1999r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn (MP Nr 12, poz.173).

Obliczenie wartości kapitału początkowego na dzień 01.01.1999r. - część socjalna 293,01zł. x 73,39% (współczynnik proporcjonalny) = 215,04zł. (204 m-ce okr. skł. x 1,3%) : 12 x 737,54zł. podstawa wymiaru) = 163,00zł. (54 m-ce okr. opieki nad dziećmi x 1,3%): 12 x 737,54zł. podst. wymiaru) = 43,15zł. (5 m-cy okr. nieskł. x 0,7%): 12 x 737,54zł. (podst. wym.) = 2,14zł., razem 423,33zł.; 423,33zł. x 209 m-cy (średnie dalsze trwanie życia) = 88.475,97zł. (opinia k. 37 – 40/akta sprawy).

Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął akta osobowe w - cy z okresu zatrudnienia w (...) Spółdzielni Pracy (...) w W. oraz opinię biegłego z zakresu rachunkowości, który po zapoznaniu się ze stanowiskiem stron procesu, aktami sprawy, aktami rentowymi, dokumentacją osobowo - finansową z okresu zatrudnienia skarżącej w (...) Spółdzielni Pracy (...) w W., ustalił wartość kapitału początkowego M. D. na dzień 1.01.1999r. oraz wskaźnik podstawy wymiaru kapitału początkowego w najkorzystniejszym wariancie. Zdaniem Sądu opinia jest fachowa i miarodajna. Z opinii biegłego wynika, że wysokość kapitału początkowego w najkorzystniejszym wariancie z lat 1980 – 1989 wynosi 88.475,97zł., a wwpw 60,41%.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie od decyzji z 23.03.2022r. zasługuje na uwzględnienie.

Jak wynika z art. 173 ust. 1 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. 2018.1270), dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31.12.1948r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy. Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone dla osób w wieku 62 lat , tj. zgodnie z komunikatem Prezesa GUS z dnia 25.03.1999r. (art.173 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z przepisem art. 174 ust. 1 cyt. ustawy, kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2 (ust. 2).

Przy ustalaniu kapitału początkowego do okresów, o których mowa w art. 7 pkt 5 stosuje się art. 53 ust. 1 pkt 2 (ust. 2a).

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999r. (ust. 3).

W ocenie Sądu Okręgowego, zgromadzone w sprawie dowody, pozwoliły na korzystniejsze ustalenie kapitału początkowego wnioskodawczyni na 1.01.1999r. Stanowisko takie wynika z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, który po zapoznaniu się ze stanowiskiem stron procesu, aktami sprawy, aktami rentowymi, dokumentacją osobowo - finansową z okresu zatrudnienia skarżącej w (...) Spółdzielni Pracy (...) w W., ustalił wartość kapitału początkowego M. D. na dzień 1.01.1999r. oraz wskaźnik podstawy wymiaru kapitału początkowego w najkorzystniejszym wariancie. Z opinii biegłego, którą Sąd podzielił wynika, że wysokość kapitału początkowego w najkorzystniejszym wariancie z lat 1980 – 1989 wynosi 88.475,97zł., a wwpw 60,41%.

Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzje z 23.03.2022r. w ten sposób, że ustalił dla M. D. kapitał początkowy na 1.01.1999r. w wysokości 88.475,97zł. i wwpw kp 60,41% (pkt 1 wyroku).

Biorąc pod uwagę okoliczność, że mocą decyzji z 23.03.2022r. uchylono decyzję z 14.02.2022r., na podstawie art. 355 k.p.c., umorzono postępowanie wywołane odwołaniem od decyzji z 14.02.2022r. (pkt 2 wyroku).