Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 139/21

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 sierpnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Puławach IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Gałkowska

Protokolant p.o. sekretarza sądowego Katarzyna Łazińska

po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2022 r. w Puławach

sprawy z powództwa W. G.

przeciwko (...) S. P. w D.

o przywrócenie poprzednich warunków pracy i płacy

1.Przywraca powodowi W. G. poprzednie warunki jego pracy i płacy w (...) S. P. w D. tj. warunki pracy i płacy obowiązujące strony stosunku pracy przed dniem 1 lutego 2022r.;

2.Zasądza od pozwanego (...) S. P. w D. na rzecz powoda W. G. kwotę 2.959,00 zł ( dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 2 listopada 2021r. ( data stempla pocztowego) powód W. G. wniósł o uznanie wypowiedzenia zmieniającego warunki umowy o pracę dokonanego jemu przez pozwanego pracodawcę tj. (...) S. P. w D. najpierw w dniu 12 października 2021r. i następnie w dniu 19 października 2021r., za bezskuteczne, a po upływie okresu wypowiedzenia, który upłynie 31 stycznia 2022r., wnosił przywrócenie go na poprzednie warunki pracy i płacy.

Pozwane (...) S. P. w D. powództwa nie uznawało i wnosiło o jego oddalenie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S. P. w D. posiada Statut ( k.85-90), także zarządzeniem Dyrektora (...) z dnia 22 grudnia 2017r. w pozwanym (...) wprowadzono nowy Regulamin oraz schemat organizacyjny ( k.91-99v).

Powód zawarł umowę o pracę z (...) S. P. w D. od dnia 4 stycznia 2016r., początkowo w wymiarze ½ etatu jako Adiunkt, potem Adiunkt muzealny w (...) O. Przeciwlotniczej w K. Oddział (...) S. P. w D., od dnia 1 stycznia 2019r. jako Adiunkt muzealny czasowo pełniący obowiązki Kierownika Oddziału (...) Zgodnie z aneksem do umowy o pracę, od 1 kwietnia 2019r. powód pracował jako Kierownik Oddziału (...) O. Przeciwlotniczej w K., w wymiarze pełnego etatu, z wynagrodzeniem: stawka wynagrodzenia zasadniczego wg. VI kategorii zaszeregowania 2900 zł, premia regulaminowa 290 zł, dodatek za wieloletnia pracę i dodatek funkcyjny w wysokości 435 zł ( akta osobowe). Powód posiadał zakres obowiązków, odpowiedzialności i uprawnień ( k.118-118v, akta osobowe). Porozumieniem zmieniającym warunki umowy o pracę, od 1 stycznia 2020r. wynagrodzenie powoda wynosiło: stawka wynagrodzenia zasadniczego wg. VI kategorii zaszeregowania 3400 zł, premia regulaminowa 340 zł, dodatek za wieloletnia pracę i dodatek funkcyjny w wysokości 510 zł ( akta osobowe).

W pozwanym (...) opracowana była Instrukcja ewidencjonowania zbiorów, stanowiącej załącznik do zarządzenia Dyrektora (...) nr 20/Z/20 (k.103-117v). W pozwanym (...), jeśli jakiś pracownik (...) posiadł wiedzę, że można pozyskać jakiś eksponat od osoby fizycznej lub instytucji, to zgłaszał ten fakt głównemu inwentaryzatorowi K. R. (1) i dyrektorowi (...), który decydował, czy chce aby taki eksponat był do (...) użyczony, a następnie zawierał taka umowę (zeznania świadka K. R. (1) k.165v-166).

W dniu 11 stycznia 2021r. do Oddziału w K. przyjechał dyrektor (...) P. P. (1), odbyła się wtedy rozmowa, w której udział wzięli min. powód, dyrektor pozwanego i Z. I. (1) jako prezes (...) Stowarzyszenia Miłośników (...), a przedmiotem tej rozmowy była organizacja na terenie Oddziału (...) w K. Wystawy Osiągnięć Centralnego Okręgu Przemysłowego II Rzeczpospolitej przy udziale (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...) ( zeznania stron słuchanych w trybie art. 299 kpc k.185v-186v, zeznania świadków: Z. I. k.184v-185, R. S. (1) k.185-185v). Powód i Oddział (...) w K., którym kierował powód, na stale współpracowało z (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...), z Prezesem tego Stowarzyszenia Z.I. i P. P. (2) w zakresie organizacji wystaw na terenie (...), organizacji przedsięwzięć historycznych; Stowarzyszenie, jak również członkowie tego Stowarzyszenia Z.I. i P. P. niejednokrotnie przekazywali (...) eksponaty, użyczali je ( zeznania powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc zeznania świadków: Z. I., P. P. (1) k.185 ). Także dyrektor P. P. (1) znał wcześniej Z. I. (zeznania świadka Z. I.). Podczas tego spotkania odbytego 11 stycznia dyrektor prosił powoda i innych pracowników (...), aby przygotowali oni umowy depozytu, czy użyczenia eksponatów, które mają się znaleźć na tej wystawie ( zeznania dyrektora P. P. (1) słuchanego w trybie art. 299 kpc). Ustalono też wtedy, że na wystawę tę zostanie użyczony od (...) Ziemi (...) celownik armaty pancernej i było wtedy ustalone pomiędzy Z. I., a dyrektorem P. P. (1), że celownik ten zostanie odebrany przez powoda jako pracownika (...) z (...) w S., a odbędzie się to tego dnia, gdy powód będzie jechał na zaplanowaną odprawę do D. ( zeznania powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc, zeznania świadków: Z. I., R. S. (1), R. S. (2) k.185v). Ustalono też wtedy i dyrektor P. P. (1) na to wyraził zgodę, że Z. I. pojedzie samochodem razem z powodem po ten celownik do (...) w S. ( zeznania świadka Z. I.). W dniu 24 stycznia powód wystąpił do dyrektora pozwanego z prośbą o delegację do S. w dniu 27 stycznia w celu przygotowania konferencji dotyczącej C., poinformował też w mailu dyrektora, że jedzie tam z Z. I.; Z. I. napisał też maila do dyrektora, iż ustalono w (...) w S. wypożyczenie celownika, ale prosił aby ten celownik był przyjęty przez pracownika (...), a P. P. (1) nie odpowiedział na tego maila ( zeznania dyrektora P. P. (1) słuchanego w trybie art. 299 kpc). 27 stycznia 2021r. powód, po otrzymaniu zgody na delegację, pojechał do S. razem z Z. I., była tam już przygotowana przez dyrektora (...) Ziemi (...) umowa użyczenia muzealiów, którą z jednej strony podpisał dyrektor (...) Ziemi (...) i P. B. nad B., a z drugiej strony powód jako – jak wpisano w treść umowy- reprezentujący (...), czyli (...) O. Przeciwlotniczej- oddział (...) S. P. w D., a jako cel tego użyczenia wpisano: naukowy, okres użyczenia do 31.05.2021r., a opis użyczonych obiektów stanowił załącznik wraz z protokołem zdawczo-odbiorczym (k.58-70, zeznania powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc). Eksponat został sfotografowany, po czym Z. I. wraz z P. P. zawieźli ten eksponat do (...) w K., a powód pojechał do D. ( zeznania powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc zeznania świadków: Z. I. i P. P. (1)). Po przyjeździe powoda do D. przekazał on podpisaną umowę K. R. ( zeznania powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc).

Zgodnie z ustaleniami pomiędzy organizatorami wystawy, na wystawie miały znaleźć się też eksponaty stanowiące własność min. (...) Stowarzyszenia Miłośników (...), Z. I. oraz P. P. i w dniu 15 lutego 2021r . powód sporządził 4 umowy o przechowywanie depozytu i wpisał w ich treść, że zawiera je w imieniu (...) O. Przeciwlotniczej w K. jako biorący w depozyt : 1. ze Z. I. ( k.71-72, 75-76v), z P. P. (2) (k.73-74), z (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...)( k.75-76v), z (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...), sekcją modelarska (...) Plutonem Modelarskim ( k. 77-78). Do każdej z tych umów sporządzony był protokół przekazania. Powód wcześniej nie zawierał takich umów z osobami, czy instytucjami które chciały oddać (...) jakiś eksponat w depozyt, czy też go użyczyć , czy dać w darze, a takie osoby zgłaszające się do niego były odsyłane przez niego do D.; natomiast w przypadku użyczenia czy przekazywania w depozyt eksponatów od Z. I. i P. P., to z racji wieloletniej znajomości i współpracy, umowy żadne nie były zawierane, powód sporządzał wykaz przedmiotów przekazywanych do (...) ( zeznania powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc).

Wystawa osiągnięć Centralnego Okręgu Przemysłowego II Rzeczpospolitej zorganizowana była przez Oddział pozwanego (...) w K. w lutym 2021r. ( zeznania powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc).

W okresie od 2 marca 2021r. do 8 października 2021r. powód był nieprzerwanie nieobecny w pracy z powodu choroby (k. 46-57).

W dniach od 9 – 10 marca 2021r. dyrektor pozwanego prowadził nadzór służbowy w siedzibie Oddziale (...) O. Przeciwlotniczej w K. i wtedy stwierdził min., że umowy jakie miały być zawarte z osobami użyczającymi swoje obiekty na wystawach w (...) nie zostały zawarte w sposób zgodny z przepisani i procedurami, bo powód podpisał cztery umowy depozytowe jako zawierający umowę, a kierownik Oddziału nie posiada uprawnień i pełnomocnictw dyrektora w tym zakresie; nadto umowy te zostały zawarte w imieniu Oddziału, który nie posiada statusu podmiotu prawnego ( k.79-80).

Powód jest członkiem (...) Organizacji (...) ( akta osobowe).

W piśmie z dnia 28 maja 2021r. dyrektor pozwanego powiadomił Komisję Międzyzakładową (...) o zamiarze wypowiedzenia powodowi warunków pracy i płacy w zakresie zajmowanego stanowiska kierowniczego, związanej z tym stanowiskiem wysokości wynagrodzenia zasadniczego, premii regulaminowej oraz dodatku funkcyjnego, a jako przyczynę wskazał utratę zaufania do powoda jako osoby zajmującej stanowisko kierownicze, spowodowaną zawarciem przez powoda w imieniu pracodawcy, z przekroczeniem uprawnień określonych przez pracodawcę tj. bez wymaganego upoważnienia a nadto bez wiedzy i zgody pracodawcy 5 umów z podmiotami zewnętrznymi ( jednej umowy użyczenia i czterech umów depozytu). Proponowane warunki pracy dla powoda to stanowisko pracy Adiunkt i wynagrodzenie: stawka wynagrodzenia zasadniczego wg. V kategorii zaszeregowania 3200 zł, premia regulaminowa 320 zł, dodatek za wieloletnia pracę 640 zł, brak praw do dodatku funkcyjnego ( akta osobowe). (...) w piśmie z dnia 2 czerwca 2021r. zgłosiła umotywowane zastrzeżenia co do zamiaru pracodawcy podnosząc, iż powód zawierał umowy o których mowa w wypowiedzeniu pozostając w usprawiedliwionym okolicznościami przekonaniu posiadania stosownego upoważnienia ze strony pracodawcy do zawierania tego typu umów , dodatkowo dzięki tym umowom udało się nie generując dodatkowych kosztów dla pracodawcy pozyskać do Oddziału (...) w K. eksponaty uatrakcyjniające ofertę ekspozycyjna kierowanego przez powoda oddziału, co oznaczał, że w swoim działaniu kierował się dobrem zatrudniającego go zakładu pracy (k.148, akta osobowe).

Powód po powrocie ze zwolnienia lekarskiego został skierowany na kontrolne badania lekarskie, wykonał je w dniu 11 października, lecz zaświadczenie od lekarza medycyny pracy przedstawione było pracodawcy 13 października ( k.5-7, akta osobowe).

W dniu 12 października 2021r. Dyrektor pozwanego (...) sporządził oświadczenie woli pozwanego pracodawcy o wypowiedzeniu powodowi warunków umowy o pracę za trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia (k.18, akta osobowe), a jako przyczynę tej decyzji wskazano w tym piśmie: utratę zaufania do powoda jako do kierownika , spowodowaną zawarciem przez powoda w imieniu pracodawcy, z przekroczeniem swoich uprawnień określonych przez pracodawcę tj. bez wymaganego upoważnienia, a nadto bez wiedzy i zgody pracodawcy: umowy użyczenia z (...) Ziemi (...) i P. B. nad B. w dniu 27 stycznia 2021r. oraz 4 umów depozytu( ze Z. I. w dniu 15 lutego 2021r., z P. P. (2) w dniu 15 lutego 2021r., z (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...) w dniu 15 lutego 2021r., z (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...), sekcją modelarska (...) Plutonem Modelarskim w dniu 15 lutego 2021r. Po upływie okresu wypowiedzenia powodowi zaproponowano stanowisko pracy Adiunkt z wynagrodzeniem: stawka wynagrodzenia zasadniczego wg. V kategorii zaszeregowania 3200 zł, premia regulaminowa 320 zł, dodatek za wieloletnia pracę 640 zł, nie przysługuje powodowi prawo do dodatku funkcyjnego (k.18). Tego dnia do Oddziału (...) w K. przyjechał pracownik pozwanego (...) J. Z. i wręczył powodowi pismo pracodawcy z dnia 12 października 2021r. zawierające oświadczenie woli dyrektora pozwanego o wypowiedzeniu powodowi warunków umowy o pracę za trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia , powód zapoznał się z tym pismem, zrobił jego kserokopię, ale odmówił podpisania faktu odbioru tego pisma ( zeznania powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc).

W dniu 18 października 2021r. Dyrektor pozwanego (...) sporządził kolejne oświadczenie woli pozwanego pracodawcy o wypowiedzeniu powodowi warunków umowy o pracę za trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia o treści takiej samej jak oświadczenie woli pracodawcy z 12 października ( akta osobowe), czyli jako przyczynę tej decyzji wskazano w tym piśmie: utratę zaufania do powoda jako do kierownika, spowodowaną zawarciem przez powoda w imieniu pracodawcy, z przekroczeniem swoich uprawnień określonych przez pracodawcę tj. bez wymaganego upoważnienia, a nadto bez wiedzy i zgody pracodawcy: umowy użyczenia z (...) Ziemi (...) i P. B. nad B. w dniu 27 stycznia 2021r. oraz 4 umów depozytu( ze Z. I. w dniu 15 lutego 2021r., z P. P. (2) w dniu 15 lutego 2021r., z (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...) w dniu 15 lutego 2021r., z (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...), sekcją modelarska (...) Plutonem Modelarskim w dniu 15 lutego 2021r. Po upływie okresu wypowiedzenia powodowi zaproponowano stanowisko pracy Adiunkt z wynagrodzeniem: stawka wynagrodzenia zasadniczego wg. V kategorii zaszeregowania 3200 zł, premia regulaminowa 320 zł, dodatek za wieloletnia pracę 640 zł, nie przysługuje powodowi prawo do dodatku funkcyjnego ( akta osobowe). W dniu 19 października 2021r. do Oddziału (...) w K. przyjechał J. Z. i tego dnia wręczył powodowi pismo dyrektora pozwanego (...) z dnia 18 października 2021r. zawierające oświadczenie woli o wypowiedzeniu powodowi warunków umowy o pracę za trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia, a powód pokwitował fakt odbioru pisma ( akta osobowe).

Powód nie złożył oświadczenia o nieprzyjęciu zaproponowanych jemu warunków pracy i pracuje jako Adiunkt ( zeznania powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc).

Od 15 kwietnia 2022r., w wyniku konkursu, na stanowisku kierownika Oddziału (...) w K. został zatrudniony nowy pracownik ( zeznania dyrektora pozwanego słuchanego w trybie art. 299 kpc),.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, a wskazanych wyżej, których prawdziwość i autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd dał wiarę w całości zeznaniom powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc, bo jego zeznania znajdują pełne potwierdzenie w zeznaniach świadków: Z. I., P. P. (1), R. S. (1) i R. S. (2), a także nie są sprzeczne z zeznaniami świadka K. R. (1). Sąd dał wiarę w całości zeznaniom wskazanych wyżej świadków , w szczególności sąd dał wiarę zeznaniom świadków: Z. I., P. P. (1), R. S. (1) i R. S. (2) i w tym zakresie również powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc - co do opisu uzgodnień i ustaleń dokonanych w Oddziale w dniu 11 stycznia 2021r. przez dyrektora P. P. (1) i powoda oraz Z. I.. Opis przedstawiony przez te osoby, a w szczególności przez powoda i Z. I. jest absolutnie identyczny, nie zawierają te zeznania żadnych niezgodności, a tym samym należy uznać je za wiarygodne. Zauważyć należy, iż Z. I. i P. P. nie są pracownikami pozwanego (...), a zatem nie mają żadnego interesu, aby stanąć niejako po stronie czy to powoda czy pozwanego pracodawcy, a więc ich zeznania uznać należy za całkowicie bezstronne, a tym samym opis stanu faktycznego przedstawiony przez nich uznać należy za absolutnie wiarygodny. Zresztą opis stanu faktycznego zaistniałego podczas spotkania w styczniu 2021r. w Oddziale w K. przestawiony przez dyrektora P. P. w zeznaniach składanych przez niego w trybie art. 299 kpc nie zawiera sprzeczności z zeznaniami w/w świadków i powoda. Zeznania dyrektora pozwanego P. P. (1) słuchanego w trybie art. 299 kpc – co do faktów, zasługują na obdarzenie ich wiarą, bo zeznania te nie zawierają sprzeczności z zeznaniami powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc oraz świadków: Z. I., P. P. , R S. i R.S., a zeznania te są zgodne z dokumentami złożonymi do akt sprawy.

Za wiarygodne należy uznać też zeznania świadka K. R. (1), bo jej zeznania co do procedur obowiązujących w (...) są zgodne z zeznaniami stron słuchanych w trybie art.. 299 kpc, nie były one kwestionowane przez żadną ze stron.

Zeznania świadka K. K. ( k.165v) nie wniosły nic istotnego do sprawy i nie zostały poddane analizie przez sąd.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Roszczenie powoda zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie podnieść należy, że zgodnie z art. 42 § 1 kp do wypowiedzenia wynikających z umowy o pracę warunków pracy i płacy, czyli wypowiedzenia zmieniającego, stosować należy przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę w sposób odpowiedni, co oznacza konieczność stosowania przepisów o wypowiedzeniu bez żadnych zmian lub ze zmianami uzasadnionymi innym charakterem wypowiedzenia zmieniającego.

Z utrwalonego już orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, a więc także i wypowiedzenie warunków umowy o pracę, musi być dokonane z konkretnie wskazanej przyczyny – zgodnie z art. 30 § 4 kp i musi być ono uzasadnione. Wskazanie przyczyny oznacza przedstawienie konkretnego i prawdziwego zdarzenia lub zachowania (zdarzeń lub zachowań), które w okolicznościach poprzedzających wypowiedzenie lub mu towarzyszących uzasadnia - zdaniem pracodawcy - wypowiedzenie stosunku pracy czy warunków umowy o pracę. Orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, że ocena zasadności wypowiedzenia umowy o pracę, ale tym samym warunków umowy o pracę, powinna być dokonana z uwzględnieniem słusznych interesów zakładu oraz przymiotów pracownika związanych z pracą. Dla uznania zasadności wypowiedzenia decydujące znaczenie ma rodzaj i ciężar gatunkowy przyczyny wypowiedzenia. Waga tej przyczyny może przesądzać o bezskuteczności powoływania się przez pracodawcę na okoliczności dotyczące jego interesu. W przypadku naruszenia przez pracownika jakiegokolwiek podstawowego obowiązku pracowniczego ogólnie opisanego w art. 100kp, pracodawca może oczywiście wyciągnąć konsekwencje wobec takiego pracownika i niektóre z zachowań mogą uzasadniać zarówno nałożenie na takiego pracownika kary porządkowej, ale też mogą być jednocześnie podstawą wypowiedzenia. Jednakże decyzja pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę, także wypowiedzeniu warunków pracy i płacy, musi być adekwatna do jego celu i rodzaju naruszenia, a o charakterze naruszenia obowiązków pracowniczych decyduje całokształt okoliczności faktycznych w danym przypadku, także pod względem skutków jakie wywołało zachowanie pracownika. Zatem oczywiście, pracodawca ma prawo samodzielnie ocenić, czy za dane przewinienie z zakresu przestrzegania przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy należy wymierzyć pracownikowi karę porządkową, czy też zdecydować o rozwiązaniu stosunku pracy, czy wypowiedzeniu warunków umowy o pracę. Jednakże w przypadku, gdy pracownik jednorazowo naruszył swój obowiązek pracowniczy, to wypowiedzenie jemu umowy o pracę można uznać za zbyt daleko idące, bo prawdopodobnym jest że kara porządkowa która zostałaby wymierzona pracownikowi spełniłaby swój wychowawczo-dyscyplinujący cel, a pracownik z powodzeniem mógłby dalej wykonywać swoje obowiązki. Pracownikom zatrudnionym na stanowiskach kierowniczych stawiane są oczywiście wyższe wymagania niż pozostałym, dlatego też, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, ich zachowanie oceniane jest według ostrzejszych kryteriów oceny przyczyn uzasadniających wypowiedzenie. Pracodawca może zatem zasadnie wypowiedzieć umowę o pracę pracownikowi na stanowisku samodzielnym, jeżeli przemawia za tym dobro pracodawcy wyrażające się w konieczności zabezpieczenia wykonania zadań, a wypowiedzenie takie należy uznać za skuteczne, jeżeli jest podyktowane obiektywnie uzasadnionym dążeniem pracodawcy do zapewnienia lepszej realizacji stojących przed nim zadań. W ocenie sądu, zaprezentowane wyżej stanowisko Sądu Najwyższego odnosi się też do decyzji pracodawcy o wypowiedzeniu pracownikowi warunków pracy i płacy, oczywiście z uwzględnieniem faktu, że w wyniku dokonania wypowiedzenia warunków umowy o pracę pracodawca nie ma woli definitywnego rozwiązania stosunku pracy z danym pracownikiem, a tylko zmiany jego warunków pracy i płacy.

Pozwany pracodawca uznał, że powód dalej nie może już pracować na stanowisku kierowniczym, ale dalej może wykonywać w (...) w Oddziale w K. obowiązki Adiunkta i zdecydował o dokonaniu wobec powoda wypowiedzenia zmieniającego i zasadność podjęcia przez dyrektora pozwanego (...) tej decyzji stanowiło przedmiot dociekań sadu. W piśmie wypowiadającym powodowi warunki pracy i płacy jako przyczynę swojej decyzji o wypowiedzeniu jemu stosunku pracy direktor pozwanego wskazał utratę zaufania do powoda jako do kierownika, spowodowaną zawarciem przez powoda w imieniu pracodawcy, z przekroczeniem swoich uprawnień określonych przez pracodawcę tj. bez wymaganego upoważnienia, a nadto bez wiedzy i zgody pracodawcy: umowy użyczenia z (...) Ziemi (...) i P. B. nad B. w dniu 27 stycznia 2021r. oraz 4 umów depozytu( ze Z. I. w dniu 15 lutego 2021r., z P. P. (2) w dniu 15 lutego 2021r., z (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...) w dniu 15 lutego 2021r., z (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...), sekcją modelarska (...) Plutonem Modelarskim w dniu 15 lutego 2021r.

W ocenie sądu, pozwany pracodawca nie miał podstaw, aby utracić do powoda, jako kierownika Oddziału, zaufanie w związku okolicznościami wskazanymi w piśmie wypowiadającym jemu warunki umowy o pracę, a tym samym nie zaistniała sytuacja powodująca niemożność kontynuowania dalszego zatrudniania powoda na kierowniczym stanowisku. W judykaturze Sądu Najwyższego przyjmuje się, że co do zasady, za przyczynę wypowiedzenia można uznać utratę zaufania, ale utrata zaufania powinna być prawdziwa, obiektywna i racjonalna, a więc musi znajdować oparcie w przesłankach natury obiektywnej oraz racjonalnej i nie może być wynikiem arbitralnych ocen lub subiektywnych uprzedzeń. Pracodawca w treści wypowiedzenia powinien więc bezwzględnie przedstawić podstawy i konkretne sytuacje, które przyczyniły się do utraty zaufania do pracownika (zasada konkretności). Nie wystarczy zatem samo wskazanie, że przyczyną wypowiedzenia umowy jest utrata zaufania, bo pracownik powinien zostać poinformowany, jakie okoliczności doprowadziły do stanu, w którym zaufanie do niego ze strony pracodawcy zostało utracone, istotna jest nie tyle sama utrata zaufania pracodawcy do pracownika, ile przyczyny, które ją spowodowały i które powinny być wprost przedstawione pracownikowi. Tylko w ten sposób pracownik ma możliwość oceny, czy złożone mu wypowiedzenie jest uzasadnione, czy też można je skutecznie zaskarżyć przed sądem pracy. Konkretyzacja przyczyny wypowiedzenia opiera się na szczegółowym opisie okoliczności, które doprowadziły do utraty zaufania. Konieczne jest zatem wskazanie przez pracodawcę konkretnych przyczyn takiej utraty zaufania, aby można było ocenić, czy w tej konkretnej sytuacji, pracodawca obiektywnie rzecz ujmując, nie może już ufać danemu pracownikowi, co uzasadniałoby wypowiedzenie. Jak wyżej podniesiono, nigdy podstawą do wypowiedzenia nie mogą być arbitralne oceny pracodawcy i dlatego istotna jest nie tyle sama utrata zaufania pracodawcy do pracownika, która przecież jest subiektywna, ile przyczyny, które ją spowodowały. Zatem sąd ocenia, czy wskazane przez pracodawcę okoliczności mogły uzasadniać utratę zaufania do pracownika, a następnie, pod warunkiem pozytywnego rozstrzygnięcia tej kwestii - czy utrata zaufania w tych okolicznościach uzasadniała dokonanie wypowiedzenia. Utrata zaufania do pracownika uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę, także warunków umowy o pracę, jeżeli w konkretnych okolicznościach nie można wymagać od pracodawcy, by nadal darzył pracownika zaufaniem.

Pozwany pracodawca, jak wyżej podniesiono, w treści pisma wypowiadającego powodowi umowy o pracę wskazał konkretne przyczyny utraty zaufania do powoda, które- według pracodawcy, powodowały niemożność kontynuowania zatrudnienia powoda na zajmowanym stanowisku kierowniczym i w ocenie sądu, dyrektor pozwanego nie miał, obiektywnie to oceniając, uzasadnionych podstaw aby utracić do powoda zaufanie i zmienić jemu stanowisko pracy z kierowniczego na stanowisko Adiunkta.

Faktem oczywiście jest, że powód w dniu 27 stycznia 2021r. podpisał jako reprezentujący (...), czyli (...) O. Przeciwlotniczej- oddział (...) S. P. w D. umowę użyczenia muzealiów; faktem też jest że nie posiadał on pełnomocnictwa udzielonemu jemu przez dyrektora (...) do podpisania tej umowy, podczas gdy zgodnie z §15 Statutu (...), do dokonywania czynności prawnych w imieniu (...), w tym do składania oświadczeń woli w zakresie jego praw i zobowiązań majątkowych, uprawniony jest dyrektor lub osoba przez niego upoważniona w zakresie określonym w pełnomocnictwie. Także oczywiście bezspornym jest, że w dniu 15 lutego 2021r . powód zawarł jako biorący w depozyt w imieniu (...) O. Przeciwlotniczej w K. umowy o przechowywanie Depozytu ze Z. I., z P. P. (2), z (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...) i z (...) Stowarzyszeniem Miłośników (...), sekcją modelarska (...) Plutonem Modelarskim. Oczywiście rację ma pozwany pracodawca podnosząc, że umowy te pod względem prawnym były wadliwe, jako że (...) O. Przeciwlotniczej jest części struktury (...), nie posiada odrębności organizacyjnej i samodzielności w zakresie zawierania umów z zewnętrznymi podmiotami. Także rację ma pozwany twierdząc, że treść tych umów nie jest w pełni zgodna z § 2 Rozporządzenia Ministra Kultury z dnia 30 sierpnia 2004r. w sprawie zakresu, form i sposoby ewidencjonowania zabytków w muzeach( Dz.U. 2/2004r. poz. 207 – k.100-102) oraz § 5 ust1 pkt 1 lit bni c Instrukcji ewidencjonowania zbiorów, stanowiącej załącznik do zarządzenia Dyrektora (...) nr 20/Z/20 ( k103-117v).

Zatem faktycznie przyznać należy, że zachowanie powoda polegające na zawarciu przez niego w/w umów było sprzeczne z ustaloną procedurą opracowaną i obowiązującą w pozwanym (...) w zakresie organizacji i porządku w procesie pracy. Stwierdzić należy więc, że powód tak postępując naruszył swój podstawowy obowiązek pracowniczy tj. przestrzegania ustalonego w (...) porządku w procesie pracy. Jednakże nie każde naruszenie obowiązków pracowniczych winno wiązać się z decyzją pracodawcy o zmianie stanowiska pracy danemu pracownikowi. W przedmiotowej sprawie, przy ocenie zachowania powoda należy mieć bowiem na uwadze jakie były motywy takiego zachowania powoda oraz także i ewentualne skutki jego działań polegającego na zawarciu tych 5 wadliwych umów.

Jak zeznał powód, a jego zeznania sąd obdarzył wiarą w całości, zawierając te umowy działał on w dobrej wierze, będąc przekonanym, że czyni to dla dobra (...), a jego działania w tym zakresie nie były niezgodne z oczekiwaniami dyrektora pozwanego (...) w zakresie organizacji (...) Centralnego Okręgu Przemysłowego II Rzeczpospolitej. W szczególności, jeżeli chodzi o fakt, że powód w dniu 27 stycznia 2021r. podpisał z dyrektorem (...) Ziemi (...), jako reprezentujący (...), czyli (...) O. Przeciwlotniczej- oddział (...) S. P. w D., umowę użyczenia muzealiów, to należy mieć na uwadze, że - jak wynika ze zgodnych zeznań świadka Z. I. oraz powoda słuchanego w trybie art. 299 kpc, dyrektor P. P. (1) ustalając w dniu 11 stycznia 2021r. wraz z osobami organizującymi w Oddziale (...) w K. w wystawę Osiągnięcia C. miał wiedzę o tym i takie też były wtedy ustalenia, że powód jadąc na naradę do D. pojedzie wraz z Z. I. do (...) Ziemi (...) w S., tam odbierze celownik w imieniu pozwanego (...), a następnie przyjedzie do D.. Także opis stanu faktycznego przedstawiony przez powoda i świadka Z. I. uzupełniają zeznania świadków R. S. i R.S., którzy zgodnie zeznali, że wtedy, podczas tego spotkania padło stwierdzenie, że powód pojedzie do S. po celownik na Wystawę, a potem uda się do D.. Żaden ze świadków nie wskazał, iżby dyrektor wtedy prezentował inne zdanie w tym zakresie, tak więc te rozmowy i ustalenia tj. że powód w imieniu (...) odbierze ten celownik, przy braku protestu ze strony dyrektora, mogły być uznane przez uczestników tego spotkania- organizatorów Wystawy jako wspólne ustalenia w tym zakresie. Z. I. zresztą chciał niejako potwierdzić u dyrektora pozwanego, iż eksponat ten zostanie użyczony z (...) Ziemi (...) pracownikowi pozwanego, czyli powodowi pisząc maila do dyrektora, ale dyrektor nie odpowiedział na tego maila, co w sytuacji, gdy dokonano wcześniejszych takich ustaleń, które to ustalenia zostały dokonane też w (...) w S., mogło być uznane przez Z. I. i powoda, że dyrektor w tym zakresie nie ma żadnych uwag, tym bardziej, iż wyraził zgodę na delegację powoda w dniu 27 stycznia do S. w celu przygotowania konferencji dotyczącej C. oraz i gdy powód poinformował też w mailu dyrektora, że jedzie tam z Z. I., to też dyrektor nie zareagował na te informację. Zatem, w ocenie sądu, powód mógł być wtedy przekonany, że zgodnie z ustaleniami z dnia 11 stycznia 2021r., jedzie on do S., aby tam w imieniu pozwanego (...) odebrać ten ustalony konkretny eksponat na wystawę, który ma być następnie odwieziony do K. przez osobę innego organizatora tej wystawy, osobę od lat współpracującą z Oddziałem tj. Z. I., a on sam jedzie do D.. Umowa użyczenia tego eksponatu, którą podpisał w S. była już przygotowana przez dyrektora (...) Ziemi (...) i okolicznościach sprawy, powód mógł mieć przekonanie, że fakt zawarcia tej umowy był uzgodniony pomiędzy organizatorami Wystawy i pomiędzy dyrektorami Muzeów. Powód zresztą w dniu 27 stycznia przekazał podpisana przez siebie tę umowę K. R. i wtedy nie było w tym zakresie żadnych uwag. Zatem stwierdzić należy, że powód podpisał tę umowę w dobrej wierze, będąc przekonanym, iż postępuje dla dobra (...), w celu zorganizowania Wystawy i za wiedzą oraz zgodą dyrektora (...).

Jeżeli zaś chodzi o 4 umowy depozytu, to były one zawarte z osobami i podmiotem od wielu lat współpracującymi z pozwanym (...), w szczególności z Odziałem w K., były to osoby które znały powoda oraz dyrektora pozwanego (...), a każda ta umowa zawierała protokół przyjęcia, w którym opisano jaki przedmiot przekazywany jest do (...). Celem przekazania tych przedmiotów do (...) było oczywiście umieszczenie ich na organizowanej Wystawie i to była wspólna wola wszystkich organizujących tę wystawę, a więc nie tylko (...), ale też i zarządu (...) Stowarzyszenia Miłośników (...), w tym Z. I. i P. P.. Nie jest więc tak jak twierdzi pozwany, że powód zawierając te wadliwe umowy naraził (...) na utratę zaufania kontrahentów (...) tj. darczyńców, podmiotów użyczających eksponaty muzealne, bo przecież Z. I. i P. P. oraz Stowarzyszenie (...) to nie są podmioty obce dla (...); wręcz przeciwnie, pomiędzy (...) a Z. I. i P. P. od wielu lat odbywała się współpraca w organizacji wystaw i innych założeń (...), muzealia był przez nich udostępniane (...) celem okresowego ich wyeksponowania w (...). Warto wskazać, iż jak zeznał Z. I., to – według niego, zachowanie dyrektora (...) wobec powoda poprzez postawienie mu takich zarzutów jak w wypowiedzeniu i zdjęcie go ze stanowiska kierownika, w sytuacji, gdy dyrektor i organizatorzy wystawy wspólnie ustalili sposób pozyskania eksponatów na tę wystawę, było bulwersujące i nieuzasadnione.

Zatem stwierdzić należy, że wprawdzie zarówno umowy depozytu, jak i umowa użyczenia muzealiów, które zawarł i podpisał powód były sformułowane wadliwie, wbrew obowiązującym procedurom w tym zakresie i winny być poprawione, tak aby nadać im wymaganą treść i formułę. Pracodawca zaś, powziąwszy iż takie wadliwe umowy były przez powoda zawierane, winien oczywiście zareagować, tak aby w przyszłości powód zawierał te umowy w sposób absolutnie zgodny z przepisami prawa, bo jak najbardziej ma to wpływ na właściwą organizację i porządek pracy. Jednakże, w ocenie sądu, zastosowanie wobec powoda dotkliwej dla niego kary jaką jest pozbawienia go stanowiska kierownika Odziała, było zbyt surowym potraktowaniem niewłaściwego zachowania powoda. W ocenie sądu, celem jaki winien przyświecać dyrektorowi pozwanego w momencie, gdy dowiedział się o tej sprawie, winno być zapobieżenie w przyszłości wystąpienia takich przypadków i uczulenie powoda i pracowników (...) na konieczność wykonywania pracy i zawierania umów zgodnie z procedurami. Powód był doświadczonym pracownikiem (...), pasjonatem historii, oddanym (...), na co zwracał uwagę Z. I. i podejmując decyzję o wyciągnięciu konsekwencji wobec powoda dyrektor winien ten fakt mieć na uwadze, jak również i motywy, którymi kierował się powód tj. chęć działania dla dobra (...). Także dyrektor pozwanego winien uwzględnić fakt, że zawarcie przez powoda takich wadliwych umów nie spowodowało żadnych negatywnych skutków ani dla (...), ani też dla podmiotów, które eksponaty dawały w depozyt. Podnieść też należy, że treść pkt 22 zakresu obowiązków powoda nie jest precyzyjna, w szczególności zapis „Podejmowanie starań zmierzających do powiększenia zbiorów poprzez – pozyskiwanie od instytucji i osób prywatnych eksponatów w depozyt”, co mogło się przyczynić do tego, iż powód był przekonany, że jego działania, w tym podpisanie umów o depozyt, było przypisane jego stanowisku.

Oczywiście pracodawca ma prawo oceniać pracownika i ma też prawo subiektywnie być niezadowolonym z pracy podwładnego, ma też prawo subiektywnie utracić zaufanie do danego pracownika, ale rolą sądu jest, aby obiektywnie, na podstawie przedstawionego przez strony materiału dowodowego, ocenić, czy pracodawca miał uzasadnione powody, aby utracić do danego pracownika zaufanie i to na tyle, żeby pozbawić go stanowiska kierowniczego, bo podstawą do wypowiedzenia nie mogą być arbitralne oceny pracodawcy.

Właśnie sąd obiektywnie oceniając decyzję pozwanego pracodawcy, w kontekście ustalonego stanu faktycznego, doszedł do przekonania, iż dyrektor pozwanego nie miał obiektywnie istniejących podstaw do tego, aby utracić do powoda zaufanie, w szczególności za to, że ten zawarł w dniu 27 stycznia 2021r. i w dniu 15 lutego 2021r., w imieniu pracodawcy, z przekroczeniem swoich uprawnień, wskazane wyżej umowy . Zatem dyrektor pozwanego nie powinien, w ustalonych okolicznościach sprawy, podejmować decyzji o pozbawieniu powoda stanowiska kierowniczego, a więc wypowiedzenie powodowi warunków pracy i płacy było nieuzasadnione.

Wobec tego i na podstawie art. 45§1 w zw. z art. 42 §1 kp, zgodnie z żądaniem powoda, sąd przywrócił jemu jego poprzednie warunki pracy i płacy.

O kosztach sąd orzekł w oparciu o art. 98 kpc.

Zarządzenie: odp. wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanego ( P.I.).