Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 sierpnia 2022 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Marek Jasiński

po rozpoznaniu 5 sierpnia 2022 roku w G. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa I. R.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz I. R. kwotę 3976,94 zł (trzy tysiące dziewięćset siedemdziesiąt sześć złotych dziewięćdziesiąt cztery grosze) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17 grudnia 2015 do dnia 31 grudnia 2015 oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od I. R. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwotę 1168,84 zł (tysiąc sto sześćdziesiąt osiem złotych osiemdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego;

IV.  zasądza od I. R. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku kwotę 3214,98 zł (trzy tysiące dwieście czternaście złotych dziewięćdziesiąt osiem groszy) tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

V.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku kwotę 1244,14 zł (tysiąc dwieście czterdzieści cztery złote czternaście groszy) tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygnatura akt I C 284/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 9 listopada 2018 roku powódka I. R. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 14.253,74 złote wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od 17 grudnia 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku oraz wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, nadto o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, że była uczestnikiem zdarzenia drogowego spowodowanego przez kierującego pojazdem ubezpieczonym w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w przedsiębiorstwie pozwanego. Sprawca spowodował kolizję z pojazdem powódki marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Po zgłoszeniu szkody rzeczoznawca wyznaczony przez pozwanego miał trzykrotnie dokonywać oceny technicznej pojazdu. Na podstawie oględzin z dnia 14 grudnia 2015 roku pozwany dokonać miał kalkulacji szkody na kwotę 8810,05 zł. Taka też kwota miała zostać ostatecznie wypłacona powódce. W ocenie powódki kwota ta nie pokrywa całości szkody, która wynosić miała 21.554,89 zł.

W sprawie wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wniosło pozwane Towarzystwo (...), zaskarżając nakaz zapłaty w całości. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionuje faktu uszkodzenia pojazdu, nie neguje również tego, że jest zobowiązany do naprawienia powstałej szkody. Pozwany kwestionował wysokość szkody wskazując, że odszkodowanie w wysokości 8810,05 złotych zaspokaja w całości roszczenie powódki. W ocenie pozwanego, powódce została zaoferowana naprawa na preferencyjnych warunkach. Naprawa w warsztacie partnerskim pozwanego nie przekroczyłaby kwoty 8810,05 zł. Mając na uwadze regułę nakazującą minimalizację szkody przez poszkodowanego, wszelkie dodatkowe koszty napraw obciążają wyłącznie pozwaną i powstały na jej ryzyko.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pojazd został przez powódkę nabyty około 2009 roku. Uczestniczył on wcześniej w innych kolizjach drogowych niż zdarzenie z 10 listopada 2015 roku. W innych zdarzeniach nie doszło do uszkodzeń po tej stronie pojazdu, która została uszkodzona wskutek zdarzenia będącego przedmiotem postępowania. 10 listopada 2015 roku pojazd prowadził W. B.. W G. na ulicy (...), został on uderzony przez pojazd marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...), którego posiadacz ubezpieczony był z tytułu odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A.

(dowód: akta szkody (k. 84); przesłuchanie w charakterze strony powódki I. R. (k. 103); przesłuchanie świadka W. B. (k. 101-103)).

Szkoda została zgłoszona pozwanemu Towarzystwu (...). Pojazd był przedmiotem oględzin rzeczoznawcy, który zaproponował wymianę drzwi tylnych lewych oraz wielu elementów otaczających. Nie zalecono wymiany elementów tylnego układu jezdnego. Wypłacono powódce odszkodowanie w wysokości 8810,05 złotych. Od powyższej decyzji ubezpieczyciela powódka złożyła odwołanie. Po ponownej analizie sprawy ubezpieczyciel odmówił wypłaty dodatkowego odszkodowania wskazując, że „s zkoda została rozliczona na podstawie sporządzonej przez zakład ubezpieczeń kalkulacji kosztów naprawy, zawierającej rynkową wartość usług i nowych części zamiennych z dnia ustalenia odszkodowania, z uwzględnieniem: - stawki za roboczogodzinę stosowanej przez zakłady naprawcze działające na terenie miejsca zamieszkania Poszkodowanego(siedziby/miejsca naprawy).

(dowód: akta szkody (k. 84))

Wskutek zdarzenia, w pojeździe powódki wymienić należało drzwi tylne lewe, uszczelkę drzwi tylnych lewych, folie drzwi tylnych lewych, pas ozdobny górny drzwi tylnych lewych, pasek ozdobny przedni drzwi tylnych lewych, pasek ozdobny tylny drzwi tylnych lewych, folię ochronną drzwi tylnych lewych, zatrzask wykładziny drzwi, zestaw stopni, zamocowanie lewe wewnętrzne zderzaka tylnego, śruby zderzaka tylnego, ochronę ściany bocznej tylnej lewej, poszerzenie drzwi tylnych lewych; poszerzenie tyłu lewego tylnego, taśmę lewą, taśmę uszczelniającą poszerzenia tylnego lewego, jarzmo łożyska lewego, zestaw kleju okna bocznego, belkę osi tylnej, ramię stabilizacyjne lewe tylne, gniazdo sprężyny tylnej lewej, zamocowanie tylne lewe osi tylnej, piastę koła tylnego lewego, kołpak piasty tylnej lewej, oponę tylną lewa, oponę tylną prawą, pierścień (...) koła. Nadto należało polakierować elementy takie jak drzwi tylne lewe, poszerzenia drzwi, ścianę boczną tylną lewą, poszerzenie tylne lewe oraz tarczę koła tylnego lewego.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu (...) (k. 118-189))

Celowy i ekonomicznie uzasadniony koszt przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego wynosił 12.786,99 złotych brutto, przy uwzględnieniu stanu technicznego pojazdu w chwili wystąpienia szkody. Pojazd powódki przed szkodą nie posiadał zabudowanych części alternatywnych. Nie zostały też użyte części używane po wcześniejszych naprawach. Celowy i ekonomicznie uzasadnione było więc użycie części nowych, oryginalnych dla przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego. Przy wycenie uwzględniono skutki poprzednich kolizji oraz dotychczasowe wyeksploatowanie pojazdu.

(dowód: opinie uzupełniające biegłego sądowego z zakresu (...) (k.208-292; 318-337; 365-383))

Sąd zważył, co następuje:

Powyższych ustaleń faktycznych Sąd dokonał w oparciu o zeznania świadka W. B., przesłuchanie w charakterze strony powódki I. R., dokumentów złożonych do akt sprawy i akt szkody, którym dał wiarę, ponieważ nie ma na nich śladów podrobienia czy przerobienia, a ich autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron, nadto w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej, wraz z opiniami uzupełniającymi. Zdaniem Sądu wyżej wymienione opinie jawią się jako pełne, logiczne i wyczerpujące, zostały one sporządzone przez biegłego legitymującego się wiedzą specjalną, zaś zarzuty do opinii podnoszone przez strony zostały przez biegłego wyczerpująco i przekonująco wyjaśnione w opiniach uzupełniających.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była wysokość szkody której wskutek zdarzenia z dnia 10 listopada 2015 roku doznał pojazd należący do powódki.

Sąd dał wiarę przesłuchanemu świadkowi W. B. oraz słuchanej w charakterze strony I. R., bowiem okoliczności przez nich podane były szczere, nadto zawierały potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w tym aktach szkody oraz opinii biegłego sądowego.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie był częściowo bezsporny. Nie było kwestionowane, że do zdarzenia komunikacyjnego doszło. Nadto pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności co do zasady. Spór dotyczył zakresu szkody powstałej wskutek wyżej wymienionego zdarzenia komunikacyjnego, wysokości stawek za godzinę pracy w warsztacie dokonującym na rzecz powódki napraw, dodatkowo również zakresu wymienionych części. Pozwany podnosił, że powódka nie skorzystała z jej oferty dokonania naprawy w warsztacie będącym z pozwanym w stałej współpracy, wskutek czego nie dochowała ona obowiązku minimalizacji szkody, a pozwany nie może odpowiadać za szkodę ponad to, co wypłacił już powódce.

Roszczenie powoda oparte było na przepisach art. 822 k.c. w zw. z art. 34 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie z treścią przepisu art. 822 § 1, 2 i 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Poza tym uznał pozwany uznał swą odpowiedzialność co do zasady.

Powództwo okazało się jedynie częściowo uzasadnione i skutkowało zasądzeniem od pozwanego na rzecz powódki kwoty 3976,94 zł (trzy tysiące dziewięćset siedemdziesiąt sześć złotych dziewięćdziesiąt cztery grosze) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17 grudnia 2015 do dnia 31 grudnia 2015 oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty a w pozostałym zakresie oddalenie powództwa. Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy miała opinia biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej wraz z opiniami uzupełniającym, bowiem sporna w niniejszym postępowaniu kwestia wymagała wiadomości specjalnych. Biegły przyjął, że rzeczywista szkoda której doznała powódka wskutek zdarzenia z dnia 10 listopada 2015 roku wynosi 12.786,99 złotych. Powyższa kalkulacja uwzględnia wszystkie istotne okoliczności zdarzenia, stan pojazdu w chwili zdarzenia, nadto uzyskaną przez powódkę cenę robocizny. Odpowiedzialność pozwanego ograniczała się zatem do różnicy pomiędzy tym, co już powódce wypłacił, a wartością rzeczywistą poniesionej przez powódkę szkody. Skoro pozwany wypłacił już powódce kwotę 8810,05 złotych, to różnica wynosiła w niniejszej sprawie 3976,94 złotych i taką też kwotę należało zasądzić na rzecz powódki tytułem brakującego odszkodowania. Ustalając wysokość przysługującego powódce odszkodowania należało zwrócić uwagę, że nie sposób było twierdzić, jakoby poszkodowana naruszyła obowiązek minimalizacji szkody poprzez odrzucenie oferty naprawy pojazdu w zakładzie naprawczym współpracującym z ubezpieczycielem. Skoro naprawienie pojazdu nie stanowi koniecznej przesłanki dla żądania odszkodowania, to nie można uznać, by odmowa skorzystania z możliwości bezgotówkowej likwidacji szkody oferowanej przez ubezpieczyciela miała jakikolwiek wpływ na zakres obowiązku odszkodowawczego. Poszkodowanemu przysługuje wybór odpowiedniego warsztatu naprawczego, któremu powierzy on dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu. Ubezpieczyciel nie ma prawa do narzucania poszkodowanemu sposobu naprawienia szkody, bowiem z mocy art. 363 § 1 k.c., to do poszkodowanego należy wybór między odszkodowaniem pieniężnym a restytucją. Z tego względu nie można było uznać za trafną argumentację pozwanej, stosownie do której odszkodowanie ponad kwotę 8810,05 złote nie przysługiwało powódce, wobec odrzucenia oferty pozwanej. Należy mieć na uwadze, że koszty przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego mają być celowe i ekonomicznie uzasadnione. Jest to jedyne kryterium na podstawie którego ustala się wysokość przysługującego danemu poszkodowanemu odszkodowania.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r. III CZP 32/03, „odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku”. W uzasadnieniu powyższej uchwały Sąd Najwyższy podkreślił, iż poszkodowanemu przysługuje wybór odpowiedniego warsztatu naprawczego, któremu powierzy on dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu. Warsztaty te mogą posługiwać się różnymi cenami w zakresie tych samych lub podobnych prac naprawczych. Co więcej, ceny te mogą odbiegać w odpowiedniej skali od cen stosowanych przez warsztaty naprawcze działające na odpowiednim rynku lokalnym (np. na terenie określonego miasta lub gminy). Dalej, Sąd Najwyższy wskazał, iż zgodnie z zasadą pełnej kompensaty poniesionej szkody (art. 361 § 2 k.c.), poszkodowany może domagać się od podmiotu odpowiedzialnego (ubezpieczyciela) odszkodowania obejmującego poniesione koszty prac naprawczych. Za kategorię „niezbędnych” kosztów naprawy należy przy tym uznać takie koszty, które zostały poniesione w wyniku przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu jego technicznej używalności istniejącej przed wyrządzeniem szkody, przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń pojazdu mechanicznego. Kosztami „ekonomicznie uzasadnionymi” będą koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy dokonujący naprawy samochodu. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny te odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług naprawczych na rynku napraw samochodu. Jeżeli nie kwestionuje się, bowiem uprawnienia do wyboru przez poszkodowanego warsztatu samochodowego mającego dokonać naprawy, miarodajne w tym zakresie powinny być ceny stosowane właśnie przez ten warsztat naprawczy w związku z naprawą indywidualnie oznaczonego pojazdu mechanicznego. Przyjęcie cen przeciętnych (niezależnie od samej metody ich wyliczania, która może być zróżnicowana) dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania - zdaniem Sądu Najwyższego - nie kompensowałoby w konsekwencji poniesionej przez poszkodowanego szkody, gdyby ceny przyjęte w warsztacie naprawczym były wyższe niż ustalone w określony sposób ceny przeciętne. Co więcej określanie kosztów naprawy samochodu wyłącznie przy uwzględnianiu ceny przeciętnej prowadzić mogłoby do spornej relatywizacji w zakresie ustalenia wysokości odszkodowania należnego poszkodowanym posiadaczom pojazdów mechanicznych. Różne mogą być przeciętne metody obliczania takich cen przeciętnych i to w doniesieniu do poszczególnych usług naprawczych oferowanych na rynku. Nadto, Sąd Najwyższy podkreślił, że jeżeli poniesione przez poszkodowanego koszty naprawy samochodu odpowiadają cenom stosowanym przez usługodawców na lokalnym rynku i jednocześnie można te koszty zaliczyć do kategorii niezbędnych i ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy, ubezpieczyciel nie ma uzasadnionych podstaw do odmowy wypłaty odszkodowania odpowiadającego wspomnianym kosztom.

Powyższe okoliczności przesądziły o tym, że na rzecz powódki należało zasądzić kwotę 3976,94 złotych tytułem odszkodowania, bowiem właśnie taka była różnica między celowym i ekonomicznie uzasadnionym kosztem przywrócenia jej pojazdu do stanu poprzedniego.

Konsekwencją oddalenia powództwa w części orzeczenia w przedmiocie kosztów procesu określone w punktach III-V niniejszego wyroku stosownie do przepisu art. 100 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań, koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

Mając na uwadze, że powódka wygrała w 28%, bowiem z żądanej przez nią pierwotnie kwoty 14.253,74 złotych zasądzono na jej rzecz 3976,94 złotych, pozwany wygrał spór w 72%.

Na koszty procesu poniesione przez powódkę złożyła się opłata sądowa w wysokości 713 złotych, 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 800 złotych zaliczki na poczet kosztów sporządzenia opinii biegłego oraz kwota 3600 złotych tytułem wynagrodzenia jednego pełnomocnika profesjonalnego, łącznie kwota 5130 złotych. Na koszty pozwanego złożyła się kwota 3600 złotych tytułem wynagrodzenia jednego pełnomocnika profesjonalnego, nadto kwota 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Suma kosztów procesu w sprawie wynosiła 8747 zł.

Powódka przegrała proces w 72%, zatem powinna ponieść koszty w wysokości: 8747 zł x 72% = 6297,84 zł,

Pozwana przegrała proces w 28%, zatem powinna ponieść koszty w wysokości: 8747 zł x 28% = 2449,16 zł. Pozwana poniosła koszty w wysokości 3617 zł, zatem należał jej się od powódki zwrot kwoty: 3617 zł – 2449,16 zł = 1168,84 zł.

Skoro Skarb Państwa w niniejszej sprawie poniósł wydatki, niepokryte z zaliczek uiszczonych przez strony, w łącznej kwocie 4459,12 złotych tytułem wynagrodzenia biegłego, należało kwotę tą rozdzielić do zapłaty pomiędzy strony procesu, w stosunku w jakim każda ze stron sprawę przegrała.

Sygn. akt I C 284/19

ZARZĄDZENIE

Dnia 22 sierpnia 2022 r.

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

Sędzia Marek Jasiński