Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2022 roku

Sąd Rejonowy w Opocznie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Anna Olejnik

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2022 roku w Opocznie

sprawy z powództwa M. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) w S.

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w S. na rzecz powoda M. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) w S. kwotę 499,00 (czterysta dziewięćdziesiąt dziewięć) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 26 lipca 2018 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w S. na rzecz powoda M. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) w S. kwotę 137,00 (sto trzydzieści siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Na oryginale podpis Sędziego

Sygn. akt I C 170/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 3 lutego 2022 roku (data nadania) powód M. J. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą A..pl (...) z siedzibą w S., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego (...) S.A. w S. kwoty 499,- złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 lipca 2018 roku do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając żądanie pozwu podał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wynajmuje samochodu uczestnikom kolizji, których samochody uległy unieruchomieniu. Powód zawarł z poszkodowana w kolizji drogowej I. J. umowę wynajmu samochodu marki F. (...). Samochód był użytkowany przez poszkodowaną przez okres 28 dni. Za usługę tę powód wystawili fakturę na łączną kwotę 6.199,20 zł. Powód podniósł, iż zawarł z poszkodowaną umowę cesji wierzytelności, obejmującą prawo do żądania zwrotu kosztów z tytułu najmu pojazdu zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną. Wskazał, że w toku postępowania likwidacyjnego pozwany uznał zasadność z tytułu najmu pojazdu zastępczego, weryfikując jednak wysokość stawki za najem i wypłacił odszkodowanie z tego tytułu w kwocie 2.408,00 złotych /pozew k. 3-4/.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 11 lutego 2022 roku wydanym w sprawie sygn. akt I Nc 48/22 Sąd nakazał pozwanemu, aby w terminie 14 zapłacił na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem wraz z kwotą 107,00 złotych tytułem kosztów procesu /nakaz zapłaty k. 33/.

Pozwany wniósł skutecznie sprzeciw od w/w nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu. Pozwany co do zasady uznał swoją odpowiedzialność ubezpieczeniową za zaistniałe zdarzenie komunikacyjne, w skład której wchodzi zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego, uznając za zasadny cały czas najmu na 28 dni, kwestionował jednak wysokość stawki za wynajem samochodu zastępczego, wskazując, że był w stanie zapewnić poszkodowanej pojazd zastępczy, którego koszt byłby znacznie niższy i nie przekroczył kwoty 86- zł brutto za dobę. Nadto wskazywał, iż poszkodowany był informowany o możliwości weryfikacji stawki dobowej za najem pojazdu zastępczego w przypadku wynajmu samodzielnie oraz podał pozwanemu maksymalne stawki za wynajem pojazdu. /sprzeciw k. 37-42/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 maja 2018 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki R. o nr rej. (...), należący do I. J., która była jego stałym użytkownikiem. Sprawca zdarzenia legitymował się umową ubezpieczenia OC zawartą z pozwanym (...) S.A. z siedzibą w S..

/okoliczności bezsporne/

Samochód po zdarzeniu kolizyjnym nie był jezdny. Samochód zastępczy był poszkodowanej I. J. niezbędny w czynnościach życia codziennego.. Nie miała innego samochodu. W związku z zaistniałym zdarzeniem, poszkodowana poprosiła o pomoc osobę bliską –szwagra, który zaproponował jej pomoc w znalezieniu samochodu zastępczego. Taką samą pomoc oferował również sprawca zdarzenia. Poszkodowana skorzystała z proponowanej jej pomocy, nie pamiętała czyjej.

W trakcie zgłoszenia szkody, poszkodowana została poinformowana o prawie do korzystania w trakcie likwidacji szkody z pojazdu zastępczego. Pozwany drogą elektroniczną poinformował poszkodowaną o przyjęciu zgłoszenia szkody oraz o możliwości wynajmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem ubezpieczyciela, a także o możliwości weryfikacji stawki w razie wynajmu pojazdu w firmie zewnętrznej. W czasie zgłoszenia szkody, poszkodowana już dysponowała pojazdem zastępczym.

/dowód: zeznania świadka: I. J. k. 62, płyta CD k. 64, 00.05.26/

Poszkodowana w dniu 23 maja 2018 roku wynajęła u powoda samochód zastępczy marki F. (...). Strony ustaliły dobową stawkę najmu na kwotę 180,00 zł netto, powiększoną o stawkę 23% podatku VAT. Umowa została zawarta na czas nieokreślony, na czas likwidacji szkody. Samochód został zwrócony powodowi w dniu 19 czerwca 2018 roku.

/dowód: umowa najmu pojazdu k. 9, protokół zdawczo-odbiorczy k. 12/

W dniu 19 czerwca 2018 roku powód wystawił I. J. fakturę VAT nr (...) na kwotę 6.199,20 zł brutto tytułem wynajmu pojazdu zastępczego przez okres 28 dni, wskazując jako stawkę dobową za wynajem samochodu zastępczego kwotę 180,00 zł netto plus 23 % podatku VAT.

W dniu 23 maja 2018 roku poszkodowana przeniosła na powoda swoją wierzytelność wobec ubezpieczyciela wynikającą z umowy wynajmu samochodu zastępczego w związku ze szkodą powstałą w pojeździe R. (...) z dnia 22 maja 2018 roku z tytułu ubezpieczenia OC sprawcy szkody. Przy czynnościach związanych z wynajmem pojazdu zastępczego I. J. była upoważniona do występowania również w imieniu drugiego współwłaściciela uszkodzonego pojazdu – S. J..

/dowód: faktura VAT k. 13, umowa cesji k. 14, upoważnienie k. 10/

Powód zawiadomił pozwanego o przelewie wierzytelności oraz zgłosił do rozliczenia swoje roszczenie wynikające z umowy wynajmu samochodu zastępczego oraz wystawionej faktury VAT nr (...) na kwotę 6.199,20 zł.

Decyzją z dnia 3 lipca 2018 roku ubezpieczyciel przyznał odszkodowanie w wysokości 2.408,00 zł. Pozwany uznał za zasadny cały okres najmu, tj. 28 dni, jednak dokonał weryfikacji stawki najmu i skorygowaniu jej do kwoty 86,00 zł brutto za dobę. Od decyzji tej odwołał się powód, jednak pozwany nie znalazł podstaw do zmiany swojej decyzji

/dowód: decyzja k. 16, odwołanie k. 18, decyzja k. 17, wezwanie do zapłaty k. 15/

Powyższy, w zasadzie bezsporny stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów urzędowych i prywatnych, które nie budzą zastrzeżeń Sądu co do ich autentyczności, a nadto nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Dodatkowo Sąd oparł się na zeznaniach świadka I. J.. Jej zeznania zasługują na przymiot wiarygodności, są spójne i logiczne. Świadek nie pamiętała szczegółów, co jest zrozumiałe na upływ czasu od dnia zdarzenia. Zeznania świadka S. J. nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie. Świadek nie był ani obecny podczas zdarzenia ani też nie brał czynnego udziału w procesie likwidacji szkody. Jak podał często wyjeżdża służbowo i wszystkim formalnościami zajmowała się wówczas jego żona I. J.. Szczątkowe informacje, jakimi dysponował pochodziły z relacji właśnie jego żony.

Sąd pominął dowód z opinii biegłego do spraw motoryzacji, gdyż okoliczności, na jakie miałaby być sporządzona opinia zostały przyznane prze pozwanego. Pozwany nie kwestionował, iż stawka stosowana przez powoda jest stawką powszechnie stosowaną na rynku lokalnym za wynajem samochodów podobnej klasy. Podnosił jedyni, iż był w stanie zapewnić poszkodowanej samochód zastępczy podobnej klasy w stawce znacznie niższej niż stosowana przez powoda.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego roszczenie strony powodowej zasługiwało na uwzględnienie.

Należy podkreślić, że strony nie kwestionowały stanu faktycznego w niniejszej sprawie, w zakresie okoliczności kolizji oraz odpowiedzialności (...) S.A. z siedzibą w S. za skutki zdarzenia z dnia 22 maja 2018 roku, co było niesporne. Niesporne było, że osoba ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego spowodowała uszkodzenie samochodu marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...). W takiej sytuacji Sąd zaniechał szczegółowego badania tych okoliczności, gdyż nie budzą one wątpliwości, co do swojej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Pozwany nie zakwestionował również faktu zawarcia przez poszkodowanego z powodem umowy najmu samochodu oraz cesji wierzytelności, a także ich treści. Kwestią sporną pomiędzy stronami pozostawała jedynie stawka dobowa za najem samochodu zastępczego.

Z okoliczności, iż pozwany częściowo wypłacił odszkodowanie z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego wynika, iż w toku postępowania likwidacyjnego nie miał zastrzeżeń co do zasadności wynajmu auta.

Podstawę prawną powództwa stanowiły przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli. W myśl art. 4 ustawy ubezpieczeniem obowiązkowym jest ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów. Zgodnie z art. 13 ust. 2 ustawy, w obowiązkowych ubezpieczeniach OC odszkodowanie wypłaca się w granicach odpowiedzialności cywilnej podmiotów objętych ubezpieczeniem. Z uwagi zaś na to, iż w sprawach nieuregulowanych zastosowanie znajdą przepisy kodeksu cywilnego (tak art. 22 ust. 1 ustawy), to w myśl art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia OC ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Odpowiedzialność sprawcy szkody zasadza się na przepisie art. 436 § 2 k.c., zgodnie z którym w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Nadto zastosowanie znajduje art. 363 k.c., a w wypadku odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń – zasady określone w § 2 tego przepisu. Powszechnie przyjmuje się również, iż w polskim systemie prawnym obowiązuje zasada pełnego odszkodowania. Zakres obowiązku naprawienia szkody normuje w podstawowy sposób art. 361 k.c. Nakłada on – co do zasady – na zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedzialność ograniczaną normalnymi następstwami działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła oraz stratami, które poszkodowany poniósł bądź (także) korzyściami, których w wyniku wyrządzenia szkody nie uzyskano. Pozwany nie kwestionował tego, że sprawcą szkody była osoba, która była w tym czasie ubezpieczona z tytułu odpowiedzialności cywilnej u pozwanego, niesporny był również zakres uszkodzeń pojazdu i sposób rozliczenia szkody. Sporną natomiast okazała się kwestia zasadności żądania odszkodowania tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przekraczające stawki zaakceptowane przez ubezpieczyciela.

Zasadą wynikającą z orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych jest to, iż rzeczona stawka w konkretnym przypadku winna zostać ustalona w celowej i ekonomicznie uzasadnionej wysokości oraz, że występuje powszechnie na rynku lokalnym. Ciężar wykazania powyższego, w myśl art. 6 k.c. spoczywa na powodzie, albowiem to on wywodzi z tej okoliczności korzystne dla siebie skutki prawne, zaś pozwany stawki te kwestionuje. W niniejszej sprawie obrona pozwanego skupiała się na tym, iż uzasadnioną była wysokość dobowej stawki w wysokości 86 zł brutto, w przypadku pojazdu segmentu jak pojazd wynajmowany –taką bowiem stawkę określił przesyłając poszkodowanej instrukcję dotyczącą najmu pojazdu w firmie zewnętrznej. Poszkodowana dysponowała już wówczas pojazdem zastępczym. Pozwany nie wykazał, by informował poszkodowaną o możliwości weryfikacji stawki także w wypadku, gdy pojazd wynajął już wcześniej. (...) dotyczącej wynajmu pojazdu zastępczego skierowanej do poszkodowanej drogą mailową nie można w żaden sposób traktować jako oferty najmu, którą rzekomo poszkodowana odrzuciła.

Z informacji przesłanej poszkodowanej drogą elektroniczną wynika, iż generalnie poszkodowanemu w toku postępowania likwidacyjnego przysługuje prawo do skorzystania z pojazdu zastępczego oraz określa stawki wynajmu, jakie stosuje pozwany. Nie wynika z tej informacji, czy i kiedy pojazd zastępczy mógłby być poszkodowanemu dostarczony i na jakich konkretnie warunkach (kaucja, wkład własny, limit kilometrów itp.) oraz na jaki czas. Brak jest tez w owym piśmie informacji, co w sytuacji, gdy poszkodowany już wynajął samochód zastępczy. Informacja ta może dawać poszkodowanemu przeświadczenie, iż pojazd zastępczy mu przysługuje. A skoro już pojazd wynajmował nie występował do ubezpieczyciela o zorganizowanie najmu.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż ugruntowany jest w szerokim orzecznictwie sądów powszechnych pogląd, że poszkodowany decydując się na najem pojazdu zastępczego nie jest obowiązany poszukiwać firmy, która oferuje najtańsze usługi tego typu. Musi jednak mieć na względzie, iż wynajęty pojazd nie może być klasy wyższej niż pojazd uszkodzony oraz by stawka za najem nie może odbiegać znacząco od stawek występujących na rynku lokalny. Pozwany nie kwestionował, iż zastosowana przez powoda stawka mieści się w granicach stawek stosowanych na rynku lokalnym.

W związku z powyższym, w ocenie Sądu, stawki wynajmu pojazdu zastępczego stosowane przez powoda nie mogą być na tle okoliczności niniejszej sprawy uznane za nadmiernie wygórowane. Powód niniejszym pozwem dochodził jedynie części swojego roszczenia, na co zezwalają mu przepisy.

Reasumując, powodowi należy się odszkodowanie za wynajem pojazdu zastępczego w kwocie 6.199,20 zł (stawka 180,00 zł netto x 28 dni powiększone o stawkę podatku VAT), a skoro pozwany uiścił z tego tytułu kwotę 2.804,00 zł, do dopłaty pozostaje kwota 3.395,20 zł. Powód dochodził jedynie części swojego roszczenia w wysokości 499 zł, zatem należało zasądzić całą dochodzoną pozwem kwotę.

Mając powyższe na względzie Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił art. 98 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., zgodnie z zasadą , iż strona przegrywająca zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi uzasadnione koszty procesu. Na koszty procesu poniesione przez powoda złożyły się: opłata od pozwu w wysokości 30 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem w wysokości 90,00 złotych (§ 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie), opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

Za zgodność z oryginałem świadczy