Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2022 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Wioletta Sychniak

Protokolant: sekretarz sądowy Marlena Kaczmarek

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2022 roku w Łodzi na rozprawie

sprawy z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G.

przeciwko M. W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G. na rzecz M. W. kwotę 3617 (trzy tysiące sześćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 1103/21

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym 21 kwietnia 2021 roku Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa im. F. S. z siedzibą w G. wniosła o zasądzenie od M. W.:

- kwoty 40 235,24 złotych z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym (tj. od 6 sierpnia 2020 roku) do dnia zapłaty;

- kosztów procesu poniesionych w ramach elektronicznego postępowania upominawczego oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od czasu uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Strona powodowa powoływała się na okoliczność zawarcia 16 grudnia 2016 roku z M. W. umowy pożyczki nr (...) na kwotę 43 000 zł. Z uwagi na zaprzestanie przez pożyczkobiorczynię spłacania rat, Powódka wypowiedziała umowę pożyczki z dniem 17 lipca 2020 roku. Powódka skierowała pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, które nie zakończyło się wydaniem nakazu zapłaty. /pozew k. 2 – 3/

Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w dniu 13 maja 2021 roku, uwzględniając powództwo w całości. /nakaz zapłaty k. 40/

M. W. skutecznie wniosła sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty. Zaskarżyła nakaz w całości oraz wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana podniosła szereg zarzutów:

- przedwczesności powództwa wskazując, że w niniejszej sprawie nie doszło do prawidłowego i skutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki z dnia 16 grudnia 2016 roku,

- nieprzekazania na jej rzecz jakichkolwiek środków z tytułu umowy pożyczki,

- stosowania abuzywnych postanowień umownych,

- nienależnego żądania zasądzenia pełnej kwoty odsetkowych i pozaodsetkowych kosztów pożyczki.

Podniosła, że spłaciła pożyczkę do kwoty 16 921,49 zł.

/sprzeciw od nakazu zapłaty k. 43 – 47/

Powódka popierała powództwo w całości. Odnosząc się do zarzutów Pozwanej, podniosła, że skutecznie doręczyła Pozwanej korespondencję, a tym samym skutecznie wypowiedziała umowę. Podkreśliła, że jest instytucją zaufania publicznego i nie ma zwyczaju wysyłania klientom pustych kopert. Ewentualna rozbieżność dat na pismach i dat ich wysłania wynika z obsługi klientów „masowych”, możliwe jest również omyłkowe wpisanie daty na piśmie zawierającym wypowiedzenie umowy, co dla skuteczności tej czynności nie ma znaczenia. Powódka zaprzeczyła zasadności pozostałych zarzutów Pozwanej.

/pisma przygotowawcze k. 57-59, 91-92/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

16 grudnia 2016 roku M. W. zawarła ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową im. F. S. w G. umowę pożyczki nr (...) na okres od 16 grudnia 2016 roku do 20 listopada 2026 roku, na dowolny cel konsumpcyjny.

Kwota pożyczki, z uwzględnieniem kredytowanych kosztów (prowizji i kosztów zawiązanych z ustanowieniem zabezpieczeń) wynosiła 43 000 złotych. Całkowita kwota kredytu wynosiła 30 943,74 zł, całkowita kwota do zapłaty wynosiła 68 037,26 zł. Wysokość oprocentowania wynosiła 10,00%, (...) 20,23%. Szacunkowy całkowity koszt kredytu wynosił 37 093,52 zł, szacunkowa wartość odsetek wynosiła 25 037,26 zł, prowizja za udzielenie pożyczki - 6 450 zł.

Zgodnie z pkt. 29 umowy, pożyczkodawca miał prawo do wypowiedzenia umowy z 30 – dniowym terminem wypowiedzenia w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy pożyczki.

Aneksem do umowy, zawartym 16 lipca 2019 roku strony określiły aktualną należność z umowy pożyczki na 36 641,22 zł oraz uszczegółowiły pkt. 4 umowy.

/umowa pożyczki nr (...) k. 7 – 9, aneks k. 93-94

harmonogram spłaty pożyczki k. 14-16, 95, pełnomocnictwa k. 74-76/

Zgodnie z § 15 Regulaminu udzielania kredytów i pożyczek konsumenckich Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej, niepodjęcie przez pożyczkobiorcę środków z pożyczki lub niedokonania dyspozycji do przelania kredytu lub jego części stanowi niedotrzymanie warunków umowy po stronie pożyczkobiorcy jest przesłanką do wypowiedzenia umowy przez Kasę. /Regulamin k. 10 – 11/

W dniu 16 grudnia 2016 roku (...) przelał kwotę 43 000 zł na rachunek M. W., otwarty w Kasie w tym samym dniu. Następnie z rachunku została pobrana prowizja w kwocie 6450 złotych. W tym samym dniu zrealizowano z rachunku polecenie przelewów na kwoty 5606,26 zł, 12 820 zł i 13 378 zł oraz została z rachunku wypłacona kwota 4600 zł.

/zestawienie operacji na rachunku płatniczym IKS k. 23-28, 60-64,

wtórnik dokumentu zlecenia k. 65/

W okresie od 20 stycznia 2017 roku do 4 sierpnia 2020 roku Pozwana wpłaciła kwotę 16 921,49 zł tytułem spłaty pożyczki.

/historia operacji bankowych od 16.12.2016 r. do 6.08.2020 r. k. 70 – 71/

Pismem z 31 grudnia 2019 roku (nr (...)), pożyczkodawca wezwał pożyczkobiorczynię do zapłaty kwoty 629 zł tytułem zaległych odsetek umownych w terminie 14 dni roboczych od dnia odebrania wezwania. Korespondencja została wysłana na adres „ul. (...); (...)-(...) Ł.”

/wezwanie do zapłaty k.19, potwierdzenie nadania k.20/

Pismem z dnia 3 lutego 2020 roku (nr (...)), pożyczkodawca wezwał pożyczkobiorczynię do zapłaty kwoty 1258 zł tytułem zaległych odsetek umownych w terminie 14 dnia roboczych od dnia doręczenia wezwania. Korespondencja została wysłana na adres „ul. (...); (...)-(...) Ł.”.

/wezwanie do zapłaty k.21, potwierdzenie nadania k.22/

23 kwietnia 2020 roku zostało sporządzone pismo zawierające wypowiedzenie umowy pożyczki, skierowane do M. W. na adres „ul. (...); (...)-(...) Ł.”. Pismo zostało oznaczone numerem (...) .

Pożyczkodawca wypowiadał umowę pożyczki nr (...) z dnia 16 grudnia 2016 roku z zachowaniem 30 – dniowego terminu wypowiedzenia od dnia doręczenia wypowiedzenia umowy. Powoływał się na istnienie przeterminowanego zadłużenia, wynoszącego na dzień 23 kwietnia 2020 roku 3096,37 zł z tytułu odsetek umownych. /wypowiedzenie umowy k. 17/

M. W. pokwitowała w dniu 8 czerwca 2020 roku odbiór korespondencji skierowanej do niej na adres „ul. (...); (...)-(...) Ł.”, zawierającej pismo oznaczone numerem (...).

/potwierdzenie odbioru k. 18/

Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa im. F. S. w G. wniosła przeciwko M. W. pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym o zapłatę 40 235,24 złotych z tytułu pożyczki nr (...). Postanowieniem z 3 września 2020 roku referendarz w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie umorzył postępowanie w całości wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty. Na skutek skargi na orzeczenie referendarza sądowego, postanowieniem z dnia 22 stycznia 2021 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie umorzył postępowanie w całości wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

/pozew w epu k. 29-31, postanowienie z 3.09.2020 r. k. 32,

skarga k. 32v-33, postanowienie z 22.01.2021 r. k. 35/

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W myśl art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Reguła ta znajduje również swój procesowy odpowiednik w treści art. 232 k.p.c., w świetle którego to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Pozwana nie uznała powództwa w żadnej części i podniosła szereg zarzutów, których uwzględnienie powinno powodować jego oddalenie. Zatem, w myśl przytoczonych przepisów, do Powoda w niniejszej sprawie należało udowodnienie istnienie wierzytelności oraz jej wysokość.

Dowody zaoferowane przez Powoda, pozwalają na ustalenie, że doszło pomiędzy stronami do zawarcia umowy pożyczki. Wbrew zarzutowi Pozwanej, otrzymała ona kwotę pożyczki, co jednoznacznie wynika z dokumentów w postaci zestawienia operacji na rachunku płatniczym oraz historii rachunku otwartego i prowadzonego dla Pozwanej. Ponadto Pozwana popadła w sprzeczność: z jednej strony kwestionowała, aby Powódka wykonała umowę (wypłaciła jej kwotę pożyczki), z drugiej strony podniosła, że na poczet spłaty pożyczki wpłaciła ogółem 16 921,49 zł. Sąd zakłada, że Pozwana podejmuje racjonalne decyzje i gdyby nie otrzymała pożyczki, to by jej nie spłacała. Zgłaszając wszelkie możliwe zarzuty, Pozwana sama sobie przeczy.

Skoro umowa została zawarta i wykonane świadczenie (...), to dla oceny zasadności powództwa konieczne było ustalenie, czy doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy. Pozwana zaprzeczyła bowiem, aby otrzymała wezwania do zapłaty i oświadczenie o wypowiedzeniu. Istotne dla oceny skuteczności wypowiedzenia jest ustalenie, że oprócz podstawy wypowiedzenia (istnienia zaległości w spłacie pożyczki równej pełnym ratom za co najmniej dwa okresy płatności), spełnione zostały wymagania formalne – pożyczkobiorca otrzymał wezwanie do zapłaty z zakreśleniem dodatkowego 14 – dniowego terminu do zapłaty z zagrożeniem wypowiedzeniem umowy.

Powódka powoływała się na wezwania do zapłaty z 31.12.2019 r. i z 3.02.2020 r. Nie przedstawiła jednak dowodów ich doręczenia. Z przedstawionych list nadania przesyłek pocztowych można wnosić, że pisma zostały wysłane. Choć nie ma na listach dokładnych numerów pism, to z uwagi na zbieżność dat ich powstania i wysyłania korespondencji do Pozwanej, uzasadniony jest wniosek, że dowody nadania dotyczą pism wskazywanych przez Powódkę. Nie jest to równoznaczne z przedstawieniem dowodu doręczenia Pozwanej wezwań do zapłaty. Pozwana nie potwierdziła otrzymania wezwań do zapłaty, a z uwagi na błąd w adresie, powtarzany w kolejnych przesyłkach, istnieje uzasadniona wątpliwość, czy wszystkie przesyłki do Pozwanej dotarły.

Nie ma również dowodu doręczenia Pozwanej wypowiedzenia umowy. Pozwana temu zaprzeczyła i kwestionowała załączony do pozwu dowód doręczenia korespondencji.

Analizując zgromadzony materiał dowodowy, Sąd zwrócił uwagę, że kolejne pisma (korespondencja do Pozwanej) były oznaczane numerami (ciągiem cyfr powyżej kodu paskowego, znajdującego się na każdym piśmie). Taki numer nadano pismu zawierającemu wypowiedzenie umowy – (...) . Na potwierdzeniu odbioru również znajduje się numer (tym razem umieszczony pod kodem paskowym). Jest to numer (...) . Nie jest to numer zgodny numerem nadanym pismu z wypowiedzeniem umowy. W ocenie Sądu wyklucza to przyjęcie, że załączony dowód nadania dotyczy pisma z wypowiedzeniem umowy. Pismo nosi datę 23 kwietnia 2020 roku, zaś pokwitowanie odbioru dotyczy 8 czerwca 2020 roku. Nie wynika z niego, by było awizowane i podjęte dopiero po awizie. Powódka powoływała się na okoliczność „obsługi klienta masowego”, jednak wezwania do zapłaty były wysyłane od razu po ich sporządzeniu. W tych okolicznościach nie sposób przyjąć za zasadne tłumaczenia o opóźnieniu w doręczeniu przesyłki powodowanym dużą ilością wysyłanej korespondencji, ani błędnym oznaczeniem daty na piśmie. Przede wszystkim jednak nie zgadza się numer na piśmie i numer na pokwitowaniu. Stąd wniosek, że pokwitowanie nie dotyczy wypowiedzenia umowy, lecz innej korespondencji. W konsekwencji przyjąć należy, że Powódka nie udowodniła, że doręczyła Pozwanej wypowiedzenie umowy, a tym samym nie udowodniła wymagalności roszczenia objętego pozwem.

Umowa pożyczki została zawarta na okres do 20 listopada 2026 roku. Skoro nie zostało udowodnione, że została wypowiedziana, to przyjąć należy, że nadal wiąże strony.

Powódka wprost i wyraźnie swoje roszczenie wywodzi z faktu postawienia całego zobowiązania w stan wymagalności w związku z wypowiedzeniem umowy pożyczki łączącej ją z Pozwaną. Tym samym winna była wykazać, iż wypowiedzenie to było skuteczne. Zdaniem Sądu treść żądania, a przede wszystkim leżący u jego podstaw stan faktyczny wyklucza jego uwzględnienie w jakiejkolwiek części. Podkreślenia wymaga, iż z treści pozwu jednoznacznie wynika, iż – zdaniem Powódki – przedmiotowa w sprawie umowa została skutecznie wypowiedziana i twierdzenie to stanowi przyczynę wniesienia pozwu. W ten sposób zakreślony stan faktyczny, winien stanowić podstawę orzekania, zaś przyjęcie przez Sąd, iż stanowisko powyższe jest błędne i umowa obowiązuje w dalszym ciągu, winno skutkować oddaleniem powództwa w całości. Z tej przyczyny powództwo podlegało oddaleniu jako przedwczesne.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.c., tj. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu stanowiącą, iż strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powódka przegrała sprawę w całości, dlatego powinna zwrócić Pozwanej wszystkie poniesione przez nią koszty postępowania w łącznej kwocie 3617 zł0tych. Na powyższą kwotę składa się opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz koszt zastępstwa prawnego w wysokości 3600 zł (ustalony na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r (Dz.U. z 2015. poz.1800).