Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

5 kwietnia 2022 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Hanna Świderska

Protokolant: stażysta Anna Jankowska

po rozpoznaniu 10 marca 2022 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. kwotę 453,28 zł (czterysta pięćdziesiąt trzy złote i dwadzieścia osiem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 44,92 zł (czterdzieści cztery złote i dziewięćdziesiąt dwa grosze) od 26 września 2020 roku do dnia zapłaty i od kwoty 408,36 zł (czterysta osiem złotych i trzydzieści sześć groszy) od 19 października 2020 roku do dnia zapłaty

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. na rzecz pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 1.370,88 zł (jeden tysiąc trzysta siedemdziesiąt złotych i osiemdziesiąt osiem groszy) wraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  nakazuje pobrać od powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 813,65 zł (osiemset trzynaście złotych i sześćdziesiąt pięć groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od oddalonej części powództwa,

5.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 178,60 zł (sto siedemdziesiąt osiem złotych i sześćdziesiąt groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt I C 646/21

UZASADNIENIE

W pozwie z 1 kwietnia 2021 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Z. wniosła o zasądzenie od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 2517 zł na którą składały się:

1.  kwota 1284,12 zł z tytułu niedopłaty wynagrodzenia powódki za wykonaną naprawę uszkodzonego pojazdu FV VAT Nr (...) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 17 września 2020 roku do dnia zapłaty

2.  kwota 1232,46 zł z tytułu niedopłaty wynagrodzenia powódki za wykonaną naprawę uszkodzonego pojazdu FV VAT Nr. (...) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od15 października 2020 roku do dnia zapłaty

oraz kosztów postępowania według norm przepisanych z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu powodowa spółka wskazała, poszkodowani zlecili jej wykonanie naprawy pojazdów marek – R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) oraz R. (...) o numerze rejestracyjnym (...), po szkodach komunikacyjnych, których koszty miały zostać pokryte z polisy AC wykupionej w kwocie brutto w wariancie serwisowym. Po zakończonej naprawie powodowa spółka wystawiła faktury VAT za wykonanie naprawy pojazdów. Strona pozwana zakwestionowała zastosowany współczynnik odchylenia w związku z materiałami lakierniczymi, koszty obsługi szkody oraz mycia pojazdu oraz zmniejszyła stawkę za roboczogodzinę. Dochodzona kwota stanowi różnicę pomiędzy sumą wynikającą z wystawionych przez powódkę faktur VAT za naprawę a sumą odszkodowania uznanego i wypłaconego przez pozwaną. Legitymację czynną powódka wywodzi z zawartej z ubezpieczonymi umowy cesji wierzytelności.

/pozew k. 3 – 6, pełnomocnictwo k. 7/

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. W uzasadnieniu wskazano, że na skutek zgłoszenia szkód z dobrowolnego ubezpieczenia AC strona pozwana przyjęła odpowiedzialność za zdarzenia i dokonała wypłaty odszkodowań odpowiednio w kwocie 3 516,94 zł oraz 8 058,91 zł, ustalonej zgodnie z zapisami OWU AC pozwanego. W ocenie pozwanego w przypadku ubezpieczenia Autocasco decydujące znaczenie mają warunki ubezpieczenia, nie zaś ogólne zasady prawa odszkodowawczego i reguła pełnego odszkodowania. Wypłaty kwot na rzecz poszkodowanych następują zatem przy uwzględnieniu warunków umowy i te warunki powinno się brać pod uwagę w pierwszej kolejności. Pozwany zakwestionował koszt robocizny przyjęty przez powoda wskazując, że przyjęta stawka w wysokości 200 zł netto nie jest średnią ceną usług stosowaną przez warsztaty porównywalnej kategorii od warsztatu wykonującego naprawę, działających na terenie miejsca naprawy przedmiotowego pojazdu. Strona pozwana zakwestionowała również ujęte w kosztorysie powoda pozycje takie jak koszty obsługi, jazdy próbnej, mycie, sprzątanie pojazdów oraz utylizację materiałów.

/odpowiedź na pozew k. 88 – 91, pełnomocnictwo k. 92/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:.

B. M. i M. M. są współwłaścicielami pojazdu marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

/kserokopia dowodu rejestracyjnego k. 17 – 19/

R. W. i B. W. są współwłaścicielami pojazdu marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

/kserokopia dowodu rejestracyjnego k. 39 – 40/

W wyniku zgłoszenia szkód w pojazdach Pozwany Zakład (...), po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyjął odpowiedzialność za przedmiotowe zdarzenia i dokonał wypłaty odszkodowania odpowiednio w kwocie 3 516, 94 zł oraz 8 058,91 zł dla poszkodowanych. Szkody były likwidowane w ramach polisy AC. Szkody zostały zarejestrowane w pozwanym Zakładzie (...) pod numerami – (...) i (...).

Uszkodzony pojazd marki R. (...) nie były samochodem zakupionym w ramach działalności gospodarczej, a jego współwłaściciele nie byli płatnikami podatku VAT.

/oświadczenie k.36/

Stosownie do treści § 17 ust.4 OWU w razie udokumentowania naprawy pojazdu rachunkami lub fakturami VAT, ubezpieczyciel weryfikował koszty wynikające z tych rachunków lub faktur VAT pod kątem ich zgodności z zasadami określonymi w ust. 3.

Zgodnie z § 17 ust. 3 OWU wysokość odszkodowania ustalano z uwzględnieniem zasad określonych w ust 2 – 4 i sposobu naprawy pojazdu w wybranym przez ubezpieczonego warsztacie wykonującym naprawę oraz w oparciu o zasady zawarte w systemie A., E. lub DAT, z zastosowaniem:

1.  norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu,

2.  stawki za roboczogodzinę ustalonej przez (...) w oparciu o średnie ceny usług stosowane przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu wykonującego naprawę, działające na terenie miejsca naprawy pojazdu,

3.  cen części zamiennych ustalonych stosownie do ust. 1 i ust. 2,

4.  cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A., E. lub (...)

/okoliczność bezsporna/

28 października 2020 roku została zawarta umowa przelewu wierzytelności ze stroną powodową z tytułu odszkodowania z polisy ubezpieczeniowej sprawcy szkody zarejestrowanej pod numerem szkody PL (...). Wraz z wierzytelnością na cesjonariusza miały przejść wszelkie związane z nią prawa, w tym roszczenia z tytułu opóźnienia w zapłacie.

/umowa przelewu wierzytelności k. 16/

24 lipca 2020 roku M. M. i B. M. upoważnili powodową Spółkę do wystawienia na nich faktur bez podpisu (oraz ewentualnej korekty faktury) i pobrania za nich odszkodowania za szkodę zarejestrowaną pod numerem PL (...).

/upoważnienie k. 14 – 15/

16 września 2020 roku została zawarta umowa przelewu wierzytelności ze stroną powodową z tytułu odszkodowania z polisy ubezpieczeniowej sprawcy szkody zarejestrowanej pod numerem szkody PL (...). Wraz z wierzytelnością na cesjonariusza miały przejść wszelkie związane z nią prawa, w tym roszczenia z tytułu opóźnienia w zapłacie.

/umowa przelewu wierzytelności k. 37 – 38/

16 września 2020 roku R. W. i B. W. upoważnili powodową Spółkę do wystawienia na nich faktur bez podpisu (oraz ewentualnej korekty faktury) i pobrania za nich odszkodowania za szkodę zarejestrowaną pod numerem PL (...).

/upoważnienie k. 34 – 35/

2 września 2020 roku powodowa Spółka sporządziła kalkulację naprawy nr 7806 KC dla numeru szkody PL (...), z której wynika, że koszty naprawy pojazdu marki R. (...) o nr rejestracyjnym (...) wynoszą 4 805,98 zł.

W sporządzonej kalkulacji powód zastosował stawkę 200 zł za jedną roboczogodzinę prac. W związku z obsługą szkody w imieniu poszkodowanych doliczył do swoich kosztów kwotę 200 zł, a także kwotę 100 zł z tytułu jazdy próbnej, kwotę 160 zł za mycie i sprzątanie pojazdu, oraz kwotę 50 zł z tytułu utylizacji materiałów. Nadto w sporządzonej kalkulacji powód zastosował na koszt materiału lakierniczego odchylenie w wysokości 121 %.

/kalkulacja naprawy k. 20 – 23/

Tego samego dnia powodowa Spółka wystawiła B. M. fakturę VAT nr (...) na kwotę 4 801,06 zł brutto z terminem płatności na dzień 16 września 2020 roku.

/faktura VAT k. 10/

Pozwany Zakład (...) wpłacił na rzecz powodowej spółki tytułem ustalonego przez siebie odszkodowania za szkodę w pojeździe R. (...) łącznie kwotę 3 516,94 zł.

/niesporne/

17 września 2020 roku powodowa Spółka sporządziła kalkulację naprawy nr (...), dla numeru szkody PL (...), z której wynika, że koszty naprawy pojazdu marki R. (...) o nr rejestracyjnym (...) wynoszą 9 291, 37 zł.

W sporządzonej kalkulacji powód zastosował stawkę 200 zł za jedną roboczogodzinę prac. W związku z obsługą szkody w imieniu poszkodowanych doliczył do swoich kosztów kwotę 200 zł, a także kwotę 100 zł z tytułu jazdy próbnej, kwotę 160 zł za mycie i sprzątanie pojazdu, oraz kwotę 50 zł z tytułu utylizacji materiałów. Nadto w sporządzonej kalkulacji powód zastosował na koszt materiału lakierniczego odchylenie w wysokości 121 %.

/kalkulacja naprawy k. 41 – 43/

Tego samego dnia powodowa Spółka wystawiła R. W. fakturę VAT nr (...) na kwotę 9 291,37 zł brutto z terminem płatności oznaczonym na dzień 14 października 2020 roku.

/faktura VAT k. 30/

Pozwany Zakład (...) wpłacił na rzecz powodowej spółki tytułem ustalonego przez siebie odszkodowania za szkodę w pojeździe R. (...) łącznie kwotę 8 058,91 zł.

/potwierdzenie transakcji k. 32/

W korespondencji mailowej z 22 września 2020 roku powodowa spółka wezwała stronę pozwaną do dopłaty kwoty 1284,12 zł w związku z nr szkody PL (...), tytułem brakującej części należnego wynagrodzenia z tytułu wykonywania naprawy blacharsko – lakierniczej przedmiotowego pojazdu, w nieprzekraczalnym terminie 3 dni, na wskazany przez nią numer rachunku bankowego pod rygorem wytoczenia powództwa o zapłatę.

W korespondencji mailowej z 15 października 2020 roku powodowa spółka wezwała stronę pozwaną do dopłaty kwoty 1232,46 zł w związku z nr szkody PL (...), tytułem brakującej części należnego wynagrodzenia z tytułu wykonywania naprawy blacharsko – lakierniczej przedmiotowego pojazdu, w nieprzekraczalnym terminie 3 dni, na wskazany przez nią numer rachunku bankowego pod rygorem wytoczenia powództwa o zapłatę.

/bezsporne, korespondencja mailowa k. 11, korespondencja mailowa k. 31/

Spółka (...) sp. z o.o. współpracuje w zakresie zakupu i stosowania materiałów lakierniczych z (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., która to oferuje materiały lakiernicze (...).

Spółka (...) sp. z o.o. w naprawach blacharsko – lakierniczych wykonywanych przez siebie nie stosuje produktów firmy (...) / N.. W wykonywanych naprawach lakierniczych stosuje jedynie lakiery marek premium : P. oraz (...)/

/kontrakt handlowy k.55, umowa współpracy k. 56, oświadczenie k. 57/

Ceny stawek oferowanych przez nieautoryzowane warsztaty naprawcze w rejonie województwa (...) kształtują się na poziomie 125-130 zł netto za jedną roboczogodzinę prac blacharskich i mechanicznych. Wskazana kwota nie zawiera podatku Vat 23 %.

Stawka za roboczogodzinę w przypadku warsztatów autoryzowanych jest wyższa, bo zakłady te muszą pokryć koszty autoryzacji.

Akta sprawy zawierają zweryfikowany kosztorys przez pozwaną. Uznano w nim kwotę 145 zł netto za 1 rbh prac mechanicznych, blacharskich i lakierniczych co w ocenie Biegłego jest rynkową stawką po jakiej rozliczane były naprawy blacharsko lakiernicze finansowane przez towarzystwa ubezpieczeniowe w rejonie województwa (...) w 2019 roku. W przedmiotowym kosztorysie nie uznano opłat za mycie i sprzątanie pojazdu, dezynfekcję wnętrza pojazdu, za przyjęcie i obsługę szkody, za utylizację materiałów oraz z tytułu współczynnika odchylenia za materiały lakiernicze.

Wysokość stawki za roboczogodzinę uzależniona jest od klasy naprawianego samochodu. Inna jest w przypadku samochodu klasy średniej jak samochód marki R. a inna w przypadku samochodu wyższej klasy np. P..

W ocenie biegłego uzasadniony koszt naprawy pojazdu R. (...) wynosi 3 561,86 zł brutto zaś uzasadniony koszt naprawy pojazdu R. (...) wynosi 8 467,27 zł brutto.

W przypadku stawki za roboczogodzinę na rynku występują różne sytuacje. Innymi prawami rządzi się segment usług dla klientów indywidualnych, dla których wykonywane są drobne naprawy o wartości rzędu kilkuset złotych. Tam pojawia się stawka nawet i 200 zł za roboczogodzinę pod warunkiem, że klient jest gotów tyle zapłacić. Inaczej natomiast należy spojrzeć na wykonywane naprawy, za które płacą towarzystwa ubezpieczeń. W wielu wypadkach są to naprawy rozległe i kosztowne. Jednocześnie kosztorysy zakładów naprawczych są weryfikowane przez towarzystwa ubezpieczeń, które sporządzając własne kosztorysy przyjmują stawki na poziomie 50 zł, 60 zł, które realnie na rynku nie występują. Towarzystwa ubezpieczeń gotowe są pokryć koszty napraw przy przyjęciu stawki za roboczogodzinę w wysokości 140,145 zł netto. Zakład naprawczy może nie wykonać takiej naprawy, ale będzie się musiał liczyć z tym, że zrobi to konkurencja.

Biegły sporządził kosztorys naprawy pojazdu z zastosowaniem 145 zł netto za 1 rbh prac mechanicznych, blacharskich i lakierniczych. Kosztorys uwzględnia w całości charakter i zakres uszkodzeń powstałych w wyniku kolizji, został sporządzony zgodnie z technologią naprawy zalecaną przez producenta pojazdu. Biegły nie uznał operacji zadanych ręcznie tj. mycia pojazdu, jazdy próbnej, dezynfekcji pojazdu, utylizacji materiałów, obsługi szkody oraz współczynnika odchylenia materiałów lakierniczych 121% zadawanych kodem warunkowym.

Okoliczność, że powodowa spółka jako jedyna na rynku (...) ma autoryzację R. nie wpływa na poziom stawek za roboczogodzinę.

Koszty z tytułu wykonania jazdy próbnej, obsługi administracyjnej szkody, mycia pojazdu, współczynnika odchylenia w wysokości 121 % czy utylizacji materiałów nie są zasadne. Profesjonalny zakład naprawczy nie powinien pobierać takich kosztów. Kwestie administracyjne czy wydanie klientowi czystego pojazdu po naprawie leży w dobrym tonie warsztatu.

Prawidłowe wykonanie naprawy niejednokrotnie wymaga wykonania jazdy próbnej zarówno przed przystąpieniem do czynności naprawczych jak i po wykonaniu naprawy. Niezbędne jest często ustalenie w warunkach drogowych jaka występuje usterka i w warunkach drogowych sprawdzenie czy naprawa jest skuteczna. Prawidłowo wykonany kosztorys naprawy opiera się na normach (...), tj. średnio przyjętych normach czasowych dla danej operacji serwisowej. W tych normach ujęte są wszystkie czynności między innymi polegające na sprawdzeniu poprawności działania elementu.

Jeśli chodzi o mycie samochodu to przy naprawach lakierniczych wstępne umycie całego pojazdu (karoserii) jest konieczne by przeprowadzić prawidłowo lakierowanie. Normy czasowe uwzględniają mycie, ale tylko tych elementów, które podlegają lakierowaniu. W praktyce zakłady naprawcze dbające o jakość swoich usług w każdym wypadku umyją starannie całą karoserię. Jednak za tego typu czynność żadnej opłaty nie doliczają. Nawet jeśli naprawa pojazdu nie wymaga jego umycia to każdy zakład naprawczy wykona taka czynność bez pobierania za to dodatkowej opłaty, ponieważ jest to kwestia konkurencji na rynku tych usług.

Wszystkie zakłady naprawcze w Polsce ponoszą koszty związane z utylizacja materiałów oraz koszty obsługi szkody. Wśród zakładów nie ma praktyki rynkowej, żeby pobierać tego typu koszty.

/opinia biegłego k. 104 -108, pisemna opinia uzupełniająca k. 132 – 134, ustna opinia uzupełniająca k. 179, znacznik czasowy 00:01:22 – 00:10:39/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego przedstawionego przez strony. Wobec rozbieżności stron w zakresie ustalenia należnych kosztów naprawy pojazdu, na podstawie art. 278 k.p.c. niezbędnym było dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej. W ocenie Sądu opinia biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej, wyceny wartości pojazdów, szkód komunikacyjnych G. P., stanowi rzetelne źródło wiedzy specjalnej w sprawie. Biegły udzielił wyczerpujących odpowiedzi na pytania Sądu zawarte w tezie dowodowej. Opinia biegłego po jej pisemnym uzupełnieniu na wniosek powodowej spółki była kwestionowana przez w.w spółkę powodową. Sąd postanowił dopuścić dowód z opinii uzupełniającej ustnej biegłego G. P..

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Na wstępie wskazać należy, że w ramach przedmiotowego postępowania, powodowa spółka jako cesjonariusz wierzytelności przeniesionej na nią przez poszkodowanych B. M., M. M., R. W. oraz B. W., dochodzi zapłaty kwoty 2 517,00 zł stanowiącej różnicę między kwotą kosztów naprawy wynikającą z faktury a kwotą wypłaconą przez pozwanego w toku likwidacji szkody. Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania toteż powódka była legitymowana czynnie do dochodzenia przedmiotowego roszczenia.

Zgodnie z art. 805 § 1 kodeksu cywilnego, przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Jeżeli nie umówiono się inaczej, suma ubezpieczenia ustalona w umowie stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela (art. 824 § 1 k.c.).

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na fakt, że zakres obowiązku odszkodowawczego zakładu ubezpieczeń kształtuje się odmiennie w zależności od tego, czy obowiązek naprawienia szkody wynika z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, czy też jego źródłem jest umowa innego, dobrowolnego ubezpieczenia majątkowego. Choć pojęcie szkody w obu formach odpowiedzialności ubezpieczyciela jest takie samo, to jednak granice odpowiedzialności ubezpieczyciela są różne. W pierwszym przypadku odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń ma charakter akcesoryjny, dlatego jej granice wyznaczane są przez zakres pierwotnej odpowiedzialności ubezpieczonego, który z kolei wynika wprost z przepisów ustawy, a w szczególności z art. 361 k.c. Zasada pełnego odszkodowania doznaje odstępstwa w przypadku, gdy źródłem roszczenia odszkodowawczego jest dobrowolnie zawarta umowa ubezpieczenia majątkowego. Strony mogą bowiem – w granicach swobody kontraktowej – odmiennie określić w umowie zarówno rodzaj, wysokość jak i przesłanki wypłaty należnego poszkodowanemu świadczenia, a także przesłanki odmowy jego wypłaty. Zawarta umowa jest w tym zakresie wiążąca dla stron. Świadczenie ubezpieczeniowe wypłacane na podstawie dobrowolnej umowy ubezpieczenia majątkowego, pomimo że określane jest powszechnie mianem odszkodowania, ma charakter zobowiązania pierwotnego do odpowiedniego zachowania ubezpieczyciela w razie zajścia wypadku ubezpieczeniowego. Możliwe jest zatem, aby owo świadczenie było niższe od poniesionej szkody albo tę szkodę przewyższało, a także aby pomimo wystąpienia szkody podlegającej kompensacji zakład ubezpieczeń nie ponosił odpowiedzialności w razie wystąpienia określonych w umowie okoliczności egzoneracyjnych.

Ani przepisy kodeksu cywilnego ani ustawy ubezpieczeniowej nie mogą szczegółowo regulować całokształtu zagadnień związanych z ubezpieczeniem w każdym z licznych jego rodzajów. Masowość umów ubezpieczenia czyni niemożliwym negocjowanie przez ubezpieczyciela z każdym klientem szczegółów treści umowy. Dlatego też szczegółowe postanowienia dotyczące konkretnego ubezpieczenia są ustalane w ogólnych warunkach ubezpieczeń. Ogólne warunki umowy są tzw. wzorcem kwalifikowanym i wiążą strony dlatego, że stały się składnikiem umowy ubezpieczeniowej przez odwołanie się do nich (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 2001 r., sygnatura akt V CKN 247/00).

W przedmiotowej sprawie bezspornym między stronami był fakt zaistnienia zdarzeń, w wyniku których doszło do uszkodzenia samochodów marek – R. (...) o nr rejestracyjnym (...) oraz R. (...) o nr rejestracyjnym (...). Bezsporny był również fakt, iż w dacie zdarzenia poszkodowani posiadali ubezpieczenie autocasco w pozwanym Zakładzie (...). Przedmiotem sporu była wysokość dochodzonego roszczenia z tytułu odszkodowania, w tym przyjęta przez powoda stawka za roboczogodzinę, oraz to czy pewne elementy wyodrębnione w kosztorysie strony powodowej jak koszty obsługi szkody, koszty mycia pojazdu, koszt wykonania jazdy próbnej i koszt utylizacji materiałów znajdują się w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym, a co za tym idzie, czy pozwany jest zobowiązany do ich pokrycia. Nadto, strona pozwana kwestionowała możliwość zastosowania współczynnika odchylenia dla materiałów lakierniczych marek innych niż S. i N. w wysokości 121%.

W odniesieniu do stawki za roboczogodzinę Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego, który dokonał analizy stawek stosowanych przez warsztaty naprawcze o porównywalnej kategorii do warsztatu wykonującego naprawę, działających na terenie województwa (...). Sąd przyjął, za biegłym, ze uśredniona stawka za roboczogodzinę wyniosła 145 zł netto.

W odniesieniu do współczynnika odchylenia kosztu materiałów lakierniczych w wysokości 121% powódka podała, że zwiększenie "kodu 51" do wartości 121% z lipca 2017 r. odpowiada minimalnej różnicy pomiędzy koszykiem (...) po zmianie (z uwzględnieniem materiałów S./N.), a koszykiem obejmującym jedynie materiały lakiernicze akceptowane i autoryzowane przez producentów samochodów. Wyższy koszt lakierowania wynika z zastosowania przez powódkę współczynnika odchylenia 121%, a to z kolei jest skutkiem stosowania przez nią wyłącznie materiałów lakierniczych wyższej jakości (P./I.), a nie firmy (...)/N., dla których w systemie A. ustalono współczynnik 100%. Stosowanie wyższej jakości materiałów lakierniczych jest zalecane w technologii producenta pojazdu.

Mając na uwadze powyższe oraz treść opinii biegłego uznać należy, że nie ma podstaw do uwzględnienia w kalkulacji współczynnika odchylenia kosztu materiałów lakierniczych w wysokości 121%. W ocenie Sądu dla przyjęcia wyższego wskaźnika koniecznym było przedstawienie precyzyjnych kosztów zakupu materiału lakierniczego wykorzystanego do konkretnej naprawy, czego strona powodowa nie uczyniła w toku niniejszego postępowania. Wobec powyższego w uzasadnionym było zastosowanie do ustalenia należnej kwoty odszkodowania współczynnika bazowego.

W odniesieniu do kosztów obsługi administracyjnej, kosztów mycia, jazdy próbnej i utylizacji, wskazać należy, że przedmiotem sporu było to, czy są to podstawy do ich wyodrębniania w kosztorysie naprawy i zobowiązania tym samym strony pozwanej do ich pokrycia. Problem dotyczy zatem ustalenia istnienia adekwatnego związku przyczynowego, bądź jego braku pomiędzy zdarzeniem szkodzącym, a poszczególnymi pozycjami ujętymi w kosztorysie naprawy. Ustalenie adekwatnego związku przyczynowego należy do sfery ocen prawnych, w której biegły nie jest kompetentny aby się wypowiadać toteż jego rola w ramach postępowania ograniczyła się do wskazania jak kształtują się koszty bez uwzględnienia kosztów mycia pojazdu oraz obsługi administracyjnej i kosztów utylizacji.

W ocenie Sądu koszty mycia pojazdu nie powinny zostać całkowicie pominięte, lecz winny zawierać się w stawce za roboczogodzinę prac warsztatu naprawczego. Nie ma podstaw do ich wyodrębniania. Zauważyć trzeba, że czynności naprawcze mają charakter automatyczny, bowiem od momentu wprowadzenia pojazdu do stacji obsługi pojazd zostaje objęty ścisłymi procedurami związanymi z nadaniem warsztatowi autoryzacji producenta danej marki pojazdu. Zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 13 grudnia 2019 roku (sygn. sprawy XIII GC 2933/19) mycie pojazdu związane z naprawą pojazdu jest elementem wynikającym wyłącznie z autoryzacji dokonanej przez producenta marki pojazdu, a ponadto odrywa się zupełnie od samego zakresu szkody i faktu jej zaistnienia oraz wynika jedynie ze sposobu i wymogów pracy przy urządzeniach lakierowych. Mycie pojazdu często jest niezależne od tego, czy jego stan w chwili wprowadzenia do warsztatu to uzasadnia. Usługa mycia pojazdu ujęta z takiej perspektywy pozostaje bezsprzecznie w całkowitym oderwaniu od samego zdarzenia, z którego wynikła szkoda. Hipotetycznie bowiem w sytuacji, w której pojazd trafia do naprawy po kilku miesiącach od daty zdarzenia szkodzącego usługa mycia nie będzie mieć żadnego związku z samym faktem zaistnienia tego zdarzenia. Należy zatem przyjąć, że jest, podobnie jak utylizowanie elementów pochodzących z procesu naprawy, to składnik procedury skutecznej naprawy wykonywanej przez autoryzowane warsztaty. Porównując stawki za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych w warsztatach, które posiadają taką autoryzację i przestrzegają wszystkich procedur, w tym właściwego przygotowania pojazdu do lakierowania oraz właściwego przygotowania pojazdu do wydania klientowi w celu sprawdzenia rękojmi prawidłowej naprawy, można zauważyć, że stawki te w autoryzowanych stacjach naprawy pojazdów są wyższe z uwagi na fakt, iż posiadają takie usługi w standardzie.

W konsekwencji, w ocenie Sądu, w stawce za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych zawiera się również szereg czynności około naprawczych niezwiązanych ściśle ze zdarzeniem szkodzącym, a więc w wartości tej ukryte są już m.in. koszty mycia pojazdu.

Na marginesie należy wskazać, że w stacjach obsługi usługa mycia pojazdu nie jest wykonywana przez pracowników działu blacharni i lakierni, tylko przez zatrudnione po niższej stawce w tym celu osoby nie mające fachowego przygotowania. Nawet, jeżeli warsztat nie prowadzi polityki kadrowej w powyżej opisany sposób to z ekonomicznego punktu widzenia nie jest to okoliczność, która powinna obciążać pozwanego w sprawie, bowiem nie pozostaje ona w związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym. Podkreślić jednak trzeba, iż nie jest rolą Sądu wnikanie w organizację pracy fachowych warsztatów. Rolą Sądu jest natomiast ocena, czy poszczególne czynności naprawcze pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, z którego wyniknęła szkoda i ze wskazanych przyczyn Sąd ocenia, że opisane czynności do normalnego związku przyczynowego nie należą. Na uwagę zasługuje też fakt, że rynkowy koszt mycia pojazdu jest znacznie niższy niż ten skalkulowany przez powoda. W kalkulacji powoda koszt ten został ujęty jako koszt pracy wykwalifikowanego blacharza/lakiernika pomnożony przez czas niezbędny do umycia pojazdu. Nie jest to więc koszt rynkowy profesjonalnego mycia z zabrudzeń, które m.in. mogą uniemożliwić przeprowadzenie prawidłowych oględzin. Koszt taki biegli szacują w innych sprawach znanych urzędowo Sądowi na kwotę kilkudziesięciu złotych, a zatem jest on znacznie niższy, niż koszt wynikający z kalkulacji strony powodowej. Z uwagi na fakt, iż usługa mycia pojazdu jest pewnego rodzaju standardem, którego koszt przejawia się w zastosowanej stawce za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych Sąd zdecydował o niedoliczaniu do zasadnych kosztów naprawy pojazdu ustalonych przez biegłego kosztów jego mycia.

Odnosząc się do zawartego w kalkulacji powoda kosztu obsługi szkody należy mieć na względzie, iż zakłady ubezpieczeniowe obecnie coraz więcej czynności związanych z procesem likwidacji szkody przenoszą na warsztaty naprawcze. Często jednak procedura ta podlega znacznemu uproszczeniu m.in. poprzez organizację platform umożliwiających wymianę dokumentów oraz zdjęć. Wstępna faza likwidacji szkody niejednokrotnie też przenoszona jest bezpośrednio na poszkodowanych, którzy za pomocą aplikacji mają możliwość przesłania zdjęć pojazdu po szkodzie do zdalnego rzeczoznawcy. Powoduje to dostrzegalną w orzecznictwie Sądu Najwyższego, a także sądów powszechnych konieczność uwzględniania przy ujmowaniu kosztów likwidacji szkód komunikacyjnych w osobnej pozycji kosztów sporządzenia kalkulacji kosztów naprawy (v. uchwała SN z dn. 29.05.2019 r., sygn. akt III CZP 68/18, Legalis). Powód wskazuje w toku postępowania, że na ujętą ogólnie w kalkulacji „obsługę szkody” składa się m.in. sporządzenie kalkulacji kosztów naprawy. Prawidłowym sposobem ujęcia ww. kosztu dochodzonego w niniejszym postępowaniu jest jego wyszczególnienie w osobnej pozycji na fakturze. Bezspornym jest, że w większości przypadków to warsztat naprawczy sporządza prywatną kalkulację, która następnie jest weryfikowana przez towarzystwo ubezpieczeniowe, a wysokość przyznanego odszkodowania jest wypadkową uznania lub nie pewnych jej elementów. Każdorazowo należy więc ocenić, czy w danej sprawie poniesienie konkretnego wydatku było obiektywnie konieczne, a obowiązek wykazania takiej okoliczności spoczywa na żądającym zwrotu takich kosztów (art. 6 k.c.), a więc w niniejszej sprawie na powodzie. Sam fakt poniesienia pewnych kosztów nie przesądza automatycznie o tym, że zakład ubezpieczeń powinien je zwrócić. W niniejszej sprawie koszt ten został nieprawidłowo oraz nieprecyzyjnie ujęty, a także powódka nie wykazała jakie dokładnie czynności w tym konkretnym przypadku składały się na sporną pozycję kosztorysową. Powódka jedynie ogólnie określiła czego wymaga się od warsztatów w toku likwidacji szkody. W ocenie Sądu wskazany przez powódkę koszt został także zawyżony, bowiem doświadczenie orzecznicze w tym zakresie wskazuje, iż koszty sporządzenia kalkulacji są zwykle znacznie niższe. W rzeczywistości koszt ten jest kosztem licencji programu A. z jednoczesnym podzieleniem tej licencji na ilość wykonanych kalkulacji w danym okresie, za który płacone jest honorarium licencyjne. Niemniej jednak jest to zupełnie inny koszt i zupełnie inne czynności, które podlegały wycenie niż koszt, który rzeczywiście strona mogła ponieść z tytułu sporządzenia kalkulacji, na której następnie opierał się zakład ubezpieczeń, dokonując jej weryfikacji.

Uwzględniając powyższe Sąd uznał, że nie ma podstaw do uwzględniania kosztu obsługi szkody w kalkulacji naprawy.

Jeżeli natomiast chodzi o utylizację materiałów, to ich koszt powinien zostać uwzględniony w koszcie ogólnozakładowym (w stawce rbg). Operacja ta nie należy do żadnej z prac, które uwzględniałby system A., a zatem jej zamieszczenie w kosztorysie było nieuzasadnione.

Mając na uwadze powyższe rozważania należy stwierdzić, że w realiach rozpoznawanej sprawy w ramach czynności naprawczych nie powinny się mieścić: jazda próbna, obsługa szkody, mycie pojazdu oraz utylizacja materiałów. Zasądzenie kwot wynikających z powyższych zdarzeń prowadziłoby do nadmiernego rozszerzenia odpowiedzialności odszkodowawczej ubezpieczyciela i utracenia bezpośredniego oraz normalnego związku przyczynowego z zaistniałą szkodą.

W ocenie Sądu uzasadniony koszt naprawy pojazdu R. (...) o nr rejestracyjnym (...) wynosi 3 561,86 zł brutto. Pozwany Zakład (...) wypłacił w toku postępowania likwidacyjnego kwotę 3 516,94 zł, toteż zasądzeniu na rzecz strony powodowej podlegała różnica w kwocie 44,92 zł.

W ocenie Sądu uzasadniony koszt naprawy pojazdu R. (...) o nr rejestracyjnym (...) wynosi 8 467,27 zł brutto. Pozwany Zakład (...) wypłacił w toku postępowania likwidacyjnego kwotę 8 058,91 zł, toteż zasądzeniu na rzecz strony powodowej podlegała różnica w kwocie 408,36 zł.

O odsetkach od zasądzonej w punkcie 1 kwoty Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. Skoro w mailu z 22 września 2020 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty reszty odszkodowania za szkodę w pojeździe R. (...) zakreślając mu termin 3 dni, który upłynął 25 września 2020 roku, to od dnia następnego, czyli od 26 września 2020 roku pozostawał w opóźnieniu i od tej daty zasądzono należne odsetki za opóźnienie.

Podobnie w mailu z 15 października 2020 roku wezwano pozwanego do dopłaty odszkodowania za szkodę w pojeździe r. (...), to termin zapłaty upłynął 18 października 2020 r. i odsetki należne są od dnia następnego, czyli od 19 października 2020 roku do dnia zapłaty.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu o czym Sąd orzekł w punkcie 2 wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 3 wyroku, na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., dokonując stosunkowego ich rozdzielenia.

Powód wygrał sprawę jedynie w 18%, dlatego zasadnym było nałożenie obowiązku zwrotu kosztów od niego na rzecz strony pozwanej. Koszty poniesione przez powoda wyniosły łącznie 1 117 zł (opłata od pozwu - 200 zł, koszty zastępstwa procesowego - 900 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł). Koszty poniesione przez pozwanego wyniosły 1 917 zł ( koszty zastępstwa procesowego – 900 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł oraz wynagrodzenie biegłego – 1 000 zł). Razem koszty procesu wyniosły 3 034 zł, toteż w pkt 3 orzeczono o obowiązku zapłaty na rzecz strony pozwanej kwoty 1 370, 88 zł, tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Na tej samej podstawie w punkcie 4 sentencji wyroku Sąd nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi kwotę 813,65 zł, tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od oddalonej części powództwa.

W punkcie 5 wyroku Sąd nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi Widzewa w Łodzi kwotę 178,60 zł, tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.