Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 189/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 września 2022 r.

Sąd Okręgowy w Koninie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Robert Rafał Kwieciński

Protokolant: p.o. sekr. sąd. Sandra Czerniejewska

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Kole Ewy Sypniewskiej – Sojki

po rozpoznaniu w dniu 2 września 2022 roku

sprawy R. S.

oskarżonych z art. 288§1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę oskarżonego i pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych A. R. i J. R.

od wyroku Sądu Rejonowego w Kole

z dnia 18 marca 2022 roku sygn. akt II K 614/20

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- orzeczony w punkcie II okres próby skraca do 1 (jednego) roku,

- zasądza od oskarżonego R. S. na rzecz oskarżyciela posiłkowego A. R. kwotę 2847,20 zł z tytułu wydatków, które poniósł on w toku postępowania przed sądem I instancji,

- zasądza od oskarżonego R. S. na rzecz oskarżycielki posiłkowej J. R. kwotę 2645,60 zł z tytułu wydatków, które poniosła ona w toku postępowania przed sądem I instancji.

2.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części.

3.  Zwalnia oskarżonego i oskarżycieli posiłkowych od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w całości.

Robert Rafał Kwieciński

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 189/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Kole z dnia 18 marca 2022r., sygn. akt II K 614/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodu z zeznań świadków K. S. i M. O. uznając ich zeznania za niewiarygodne z uwagi na sprzeczność z zeznaniami pokrzywdzonych oraz związanych z pokrzywdzonymi świadków, które sąd uznał za wiarygodne, jednocześnie powołując się na argument pokrewieństwa niewiarygodnych świadków z oskarżonym, podczas gdy zeznania świadków znajdują potwierdzenie chociażby w niekwestionowanych przez sąd dowodach z nagrań audio i wideo, co skutkowało błędnym ustaleniem faktycznym co do winy oskarżonego za zarzucany mu czyn z art. 288 § 1 k.k.,

2.  obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodu z zeznań świadka R. Z. uznając, że zeznania świadka są w pełni wiarygodne a jednocześnie brak jest okoliczności, które tę wiarygodność podważają, podczas gdy zeznania świadka poddane zostały konfrontacji z zeznaniami świadka K. S., a nadto przeprowadzone zostały przez Sąd dowody z nagrań audio i wideo, które wiarygodność świadka podważają, co skutkowało błędnym ustaleniem faktycznym co do winy oskarżonego za zarzucany mu czyn z art., 288 § 1 k.k.,

3.  obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodu z wyjaśnień oskarżonego R. S., jako twierdzeń całkowicie nieudowodnionych, podczas gdy prawidłowa i wszechstronna ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że twierdzenia oskarżonego polegają na prawdzie i korespondują z zebranym przez sąd materiałem dowodowym, zwłaszcza z prawidłowo ocenionym dowodem z zeznań świadków R. Z. oraz M. O. i K. S., co skutkowało błędnym ustaleniem faktycznym co do zawinienia oskarżonego za zarzucany mu czyn z art. 288 § 1 k.k.,

4.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia a mianowicie, ze działka w K. o nr 117 była dzierżawiona przez R. S., który przez ok. 20 lat prowadził na niej i na sąsiadujących działkach działalność gospodarczą oraz że oskarżony nie uznawał wypowiedzeń umowy dzierżawy (byłego i obecnego właściciela) za wiążące, co spowodowało konflikt między nim a nowym właścicielem działki, co miało wpływ na treść wyroku w zakresie przypisania oskarżonemu winy za zarzucany mu czyn z art. 288 § 1 kk,

5.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia a mianowicie, ze oskarżony działał umyślnie, podczas gdy w stosunku do każdej z maszyn pokrzywdzonego oskarżony postępował indywidualnie, co miało wpływ na treść wyroku w zakresie orzeczenia o karze,

6.  aażąca niewspółmierność kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby, poprzez nienależyte uwzględnienie w wymiarze kary okoliczności łagodzące towarzyszące oskarżonemu R. S., w szczególności właściwości i warunków osobiste pracy oraz jego motywacji, podczas gdy ich prawidłowa ocena uzasadnia warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W pierwszej kolejności wskazać należy, że sąd uznał apelację obrońcy oskarżonego za uzasadnioną jedynie częściowo w zakresie zarzutu opisanego w pkt 6.

Sprawstwo i wina oskarżonego według sądu odwoławczego nie budziły żadnych wątpliwości.

Sąd odwoławczy w toku kontroli apelacyjnej nie dopatrzył się uchybień w ocenie dowodów, którą przeprowadził Sąd I instancji. Ocena dowodów przeprowadzonych w toku postępowania pozostaje pod ochroną prawa procesowego (art. 7 k.p.k.), gdyż została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy.

Sąd I instancji wydał wyrok na podstawie analizy całokształtu ujawnionych w toku postępowania okoliczności, mających znaczenie dla przedmiotowego rozstrzygnięcia, wobec czego ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie uchybia treści art. 410 k.p.k.

Wbrew twierdzeniom skarżącego obrońcy Sąd I instancji dokonał prawidłowej analizy zeznań świadków K. S. i M. O. odmawiając im waloru wiarygodności. Na taka ocenę pozwalał pozostały materiał dowodowy, w szczególności jak wskazuje sam skarżący – zeznania pokrzywdzonego oraz pozostałych świadków, których zeznania zostały uznane za wiarygodne – jednak nie ze względu na to, że byli oni związani z osobą pokrzywdzonego. Na danie tym zeznaniom przymiotu wiarygodności pozwalał materiał dowodowy w postaci zapisów audio i wideo, w tym przedłożonych przez samego obrońcę. Zapisy te nie wskazywały na brak sprawstwa i winy oskarżonego – przeciwnie umacniały stan faktyczny ustalony przez Sąd I instancji. Z nagrań tych można wywnioskować, iż to funkcjonariusze policji podpowiedzieli, aby spróbować przesunąć znajdujące się na granicy działek maszyny, jednak z całą pewnością nie mówili, aby użyć w tym celu łyżki koparko – ładowarki, wręcz przeciwnie nakazywali zrobić to delikatnie i ewentualnie przy użyciu linki – „podczepić i przeciągnąć” (nagranie przedłożone przez obrońcę k. 191). Ponadto zeznania świadków K. S. i M. O. – podważały zeznania innego pracownika oskarżonego, również operatora koparki znajdującego się na miejscu zdarzenia – D. W.. Apelujący obrońca w złożonym środku odwoławczym powołał się jedynie na fragment nagrania, które sam przedłożył, pomijając istotne pozostałe części tego zapisu. Tym samym nie można dopatrzeć się błędu w zakresie oceny przez sąd meriti dowodu w postaci wyjaśnień oskarżonego R. S..

Prawidłowej oceny dokonał Sąd I instancji także w zakresie zeznań świadka R. Z., uznając je za w pełni wiarygodne, a to z uwagi na fakt, iż stanowiły kompatybilną całość z pozostałym materiałem dowodowym, zarówno osobowym jak i rzeczowym, w tym i ww. zapisem audio złożonym przez obrońcę.

Podnoszone natomiast przez skarżącego omyłkowo zapisane stwierdzenie, iż to oskarżony dzierżawił działkę o nr (...) stanowi jedynie omyłkę pisarska i nie ma żadnego wpływu na możliwość przypisania oskarżonemu R. S. sprawstwa w zakresie czynu z art. 288 § 1 k.k.

Nie ulega również wątpliwości, iż oskarżony działał umyślnie skoro, nawet po interwencji policji i nakazaniu zaprzestania niszczenia mienia, a po opuszczeniu miejsca zdarzenia przez funkcjonariuszy – ponownie wsiadł do koparko ładowarki i próbował przesunąć maszyny należące do pokrzywdzonego.

Częściowo natomiast zasadny okazał się zarzut rażącej niewspółmierności (surowości) kary, który doprowadził do zmiany zaskarżonego wyroku, jednak nie w zakresie w jakim wnosił skarżący a jedynie do skrócenia okresu próby. Biorąc pod uwagę, iż oskarżony był dotychczas osobą niekaraną Sąd Odwoławczy uznał, iż okres 1 roku próby będzie wystarczającym do oceny zachowania się oskarżonego po popełnieniu przestępstwa oraz spełni zakładane cele kary. Natomiast nieustępliwy i uporczywy sposób działania oskarżonego, który nie był przecież stroną konfliktu, a więc działał – w ocenie sądu odwoławczego – bez usprawiedliwienia, wskakują na znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu, co w rezultacie uniemożliwiło sięgnięcie po instytucję warunkowego umorzenia postępowania karnego.

Wniosek

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

- ewentualnie zmianę zaskarżonego wyroku poprzez warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonego na okres próby 1 roku

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutów zawartych w apelacji w zakresie winy i sprawstwa uznając, iż zarówno sprawstwo jak i wina ocenione zostały przez Sąd I instancji prawidłowo. Sąd Odwoławczy natomiast uznał, iż korekty wymaga orzeczona kara wobec oskarżonego.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

xxxxx

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1 Sprawstwo i wina oskarżonego

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sprawstwo i wina oskarżonego nie budzi wątpliwości

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1- orzeczony w punkcie II okres próby skrócono do 1 roku,

- zasądza od oskarżonego R. S. na rzecz oskarżyciela posiłkowego A. R. kwotę 2847,20 zł z tytułu wydatków, które poniósł on w toku postępowania przed Sądem I instancji,

- zasadza od oskarżonego R. S. na rzecz oskarżycielki posiłkowej J. R. kwotę 2645,60 zł z tytułu wydatków, które poniosła ona w toku postępowania przed Sądem I instancji (uwzględniając apelację pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych jedynie w zakresie kosztów procesu).

Zwięźle o powodach zmiany

Biorąc pod uwagę, iż oskarżony był dotychczas osobą niekaraną Sąd Odwoławczy uznał, iż okres 1 roku próby będzie wystarczającym do oceny zachowania się oskarżonego po popełnieniu przestępstwa oraz spełni zakładane cele kary.

Zasadny okazał się także wniosek pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych o uwzględnienie wydatków, tym kosztów dojazdu do sądu, które ponieśli oni w toku postępowania przed Sądem I instancji.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd orzekł na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalniając oskarżonego i oskarżycieli posiłkowych od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w całości.

1PODPIS

Robert Rafał Kwieciński