Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Tatarczyk (spr.)

Sędzia SO Lucyna Morys - Magiera

Sędzia SR (del.) Barbara Konińska

Protokolant Aldona Kocięcka

po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2014 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa D. O.

przeciwko R. O.

o alimenty

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej

z dnia 20 lutego 2013 r., sygn. akt III RC 450/12

I.  uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 1 w części zasądzającej alimenty ponad kwotę 500 (pięćset) złotych miesięcznie za okres od dnia 5 marca 2014r. i w tym zakresie postępowanie umarza;

II.  zmienia zaskarżony wyrok:

1.  w punkcie 1 w ten sposób, że:

a)  w miejsce alimentów po 1000 złotych miesięcznie zasądza za okres od dnia 15 czerwca 2012r. do dnia 30 czerwca 2013r. alimenty po 800 (osiemset) złotych miesięcznie, a za okres od dnia 1 lipca 2013r. do dnia 4 marca 2014r. alimenty po 500 (pięćset) złotych miesięcznie,

b)  oddala w pozostałej części powództwo co do świadczeń alimentacyjnych za okres od dnia 15 czerwca 2012r. do dnia 4 marca 2014r.,

2.  w punkcie 2 w ten sposób, że kwotę 600 złotych obniża do kwoty 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych;

III.  oddala apelację w pozostałej części;

IV.  nie obciąża powódki kosztami postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Barbara Konińska SSO Tomasz Tatarczyk SSO Lucyna Morys-Magiera

Sygn. akt III Ca 1271/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 20 lutego 2013r. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powódki alimenty w kwocie po 1000 złotych miesięcznie począwszy od dnia 15 czerwca 2012r., płatne z góry do 15 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami od dnia płatności każdej raty, nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa 600 złotych z tytułu kosztów sądowych, wyrokowi w części zasądzającej alimenty nadał rygor natychmiastowej wykonalności. Sąd ustalił, że związek małżeński rodziców powódki został rozwiązany przez rozwód z winy pozwanego. Siostry powódki D. i A. pochodzące z tego związku usamodzielniły się. Pozwany jest zobowiązany do uiszczania alimentów byłej żonie wynoszących 2000 złotych miesięcznie. Powódka mieszka z matką. Po ukończeniu liceum ogólnokształcącego w 2010r. powódka podjęła naukę w szkole farmaceutycznej. Naukę w tej szkole przerwała wobec konieczności podjęcia pracy. W roku szkolnym 2011/2012 kontynuowała naukę w systemie stacjonarnym, którą zakończyć miała w czerwcu 2013r. zdobywając zawód technika farmaceuty. Nie pracowała wówczas zarobkowo, finansowo wspierała ją matka zatrudniona na podstawie umowy zlecenia w charakterze opiekunki medycznej z wynagrodzeniem do 1000 złotych miesięcznie. Powódka jest współwłaścicielką w ½ części mieszkania położonego w U., które jest wynajmowane za czynsz wynoszący 700 złotych miesięcznie, z czego 200 złotych powódka przeznacza na własne potrzeby. Pozwany od 1992r. prowadził przedsiębiorstwo transportowe. Obecnie nie zatrudnia pracowników, dochody uzyskuje z osobiście wykonywanych usług transportowych. Dochody te określa na 1500 złotych miesięcznie plus diety w kwocie 42 euro za dzień pobytu za granicą, ma zadłużenie alimentacyjne względem byłej żony, prowadzone są przeciwko niemu postępowania egzekucyjne z wniosków innych wierzycieli. Roszczenie powódki uznał Sąd za uzasadnione w świetle art. 133 § 1 k.r. i op. Określając zakres obowiązku alimentacyjnego pozwanego miał na względzie uregulowanie art. 135 § 1 k.r. i op. Stwierdził, że żądana kwota 1000 złotych miesięcznie nie przekracza usprawiedliwionych potrzeb pełnoletniej, kształcącej się powódki i jest adekwatna do możliwości zarobkowych oraz majątkowych pozwanego.

W apelacji pozwany zarzucił naruszenie prawa procesowego – art. 233 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia i oceny zebranego materiału dowodowego, zwłaszcza w zakresie faktycznych możliwości finansowych pozwanego, naruszenie prawa materialnego – art. 133 k.r. i op. przez uznanie, że tylko jeden z rodziców zobowiązany jest do zapłaty alimentów na rzecz powódki oraz ustalenie, że powódka nie może się sama utrzymywać, art. 135 k.r. i op. przez brak rzetelnej oceny możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego oraz nieustalenie rzeczywistych i usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej do alimentacji. W oparciu o te zarzuty skarżący domagał się zmiany wyroku przez oddalenie powództwa ponad kwotę 500 złotych miesięcznie lub uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji, zasądzenia kosztów postępowania.

Powódka cofnęła pozew w części dotyczącej świadczeń alimentacyjnych po dniu 5 marca 2014r., wniosła o oddalenie apelacji w pozostałym zakresie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy należało uzupełnić w oparciu o dowód z uzupełniającego przesłuchania stron i przy uwzględnieniu dokumentów złożonych w postępowaniu apelacyjnym. Dowody te pozwoliły na ustalenie, że powódka dnia 26 czerwca 2013r. podjęła zatrudnienie w (...) spółce akcyjnej na stanowisku specjalisty ds. sprzedaży, jej wynagrodzenie wynosi średnio 1480 złotych netto miesięcznie. W październiku 2013r. powódka rozpoczęła odpłatnie studia niestacjonarne na Wydziale (...). Obecnie nie wynajmuje lokalu mieszkalnego położonego w U.. Pozwany nie ma aktualnie stałego zatrudnienia, utrzymuje się z prac dorywczych, poszukuje pracy w charakterze kierowcy lub elektryka.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 5 marca 2014r. powódka cofnęła pozew w części dotyczącej świadczeń alimentacyjnych należnych po 5 marca 2014r.

W świetle zgromadzonego materiału procesowego nie zachodziły podstawy do twierdzenia, że cofnięcie pozwu jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa ( art. 391 § 1 w związku z art. 203 § 4 k.p.c. ). Pozwany nie sprzeciwił się cofnięciu pozwu.

Skutecznie cofnąć pozew powódka mogła w zakresie roszczenia, co do którego orzeczenie wydane w pierwszej instancji nie było prawomocne. Wyrok Sądu Rejonowego zaskarżył pozwany w części zasądzającej alimenty ponad kwotę 500 złotych miesięcznie.

Cofnięcie przez powódkę pozwu odniosło skutek w zakresie, w jakim orzeczenie Sądu pierwszej instancji zaskarżył apelacją pozwany.

Wobec cofnięcia pozwu, zaskarżony wyrok należało zatem uchylić w części zasądzającej alimenty ponad kwotę 500 złotych miesięcznie za okres od dnia 5 marca 2014r. i w tym zakresie postępowanie umorzyć stosownie do art. 386 § 3 w związku z art. 355 § 1 k.p.c.

Apelacja odniosła częściowy skutek jak idzie o świadczenia alimentacyjne zasądzone za okres od dnia 15 czerwca 2012r. do dnia 4 marca 2014r.

W końcu czerwca 2013r. powódka podjęła pracę zarobkową, wcześniej ukończyła szkołę policealną, uzyskuje dochody z tytułu zatrudnienia, utrzymywała się samodzielnie, a w październiku 2013r. podjęła niestacjonarne studia wyższe i łączy obowiązki zawodowe z nauką. Brak jest więc podstaw do zasądzenia alimentów za okres od dnia 1 lipca 2013r. w kwocie przewyższającej kwotę 500 złotych miesięcznie, tj. kwotę co do której wyrok Sądu Rejonowego uprawomocnił się wobec niezaskarżenia.

Określając wysokość świadczeń alimentacyjnych w okresie od 15 czerwca 2012r. do 30 czerwca 2013r. uwzględnić należało fakt, iż powódka w tym czasie uzyskiwała dochód z tytułu wynajmu lokalu mieszkalnego położonego w U., przeznaczając z tego kwotę 200 złotych miesięcznie na własne potrzeby. Pozwany natomiast częściowo partycypował w kosztach edukacji powódki ponosząc nieregularnie opłatę czesnego w szkole farmaceutycznej, do której powódka uczęszczała.

Usprawiedliwione potrzeby powódki przy uwzględnieniu wydatków bieżących na utrzymanie i wydatków na edukację w szkole niewątpliwie przekraczały 1000 złotych miesięcznie. Przeto wbrew zarzutom apelacji, kosztami utrzymania powódki nie został w całości obciążony pozwany przez zasądzenie alimentów wynoszących 1000 złotych miesięcznie, skoro w pozostałym zakresie obowiązek alimentacyjny spoczywał na matce uprawnionej, która wszak zapewniała również córce mieszkanie ponosząc opłaty za lokal.

Alimenty zasądzone zaskarżonym wyrokiem za okres od 15 czerwca 2012r. do 30 czerwca 2013r. należało obniżyć do 800 złotych miesięcznie mając na względzie dochody powódki z tytułu czynszu za wynajem lokalu i fakt częściowego partycypowania przez pozwanego w kosztach jej edukacji.

Uznać należało, że pozwany jest w stanie alimenty w takiej wysokości ponieść. Uwzględnieniu, stosownie do art. 135 § 1 k.r. i op. podlegały bowiem nie tylko dochody szacowane przez pozwanego na 1500 złotych miesięcznie plus diety z tytułu pobytu poza granicami kraju ale również jego możliwości zarobkowe oceniane przez pryzmat doświadczenia w branży transportowej, jakie pozwany posiada i uprawnienia kierowcy pojazdów ciężarowych.

Z tych przyczyn zaskarżony wyrok częściowo podlegał zmianie na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., w pozostałej części apelację jako niezasadną oddalono z mocy art. 385 k.p.c.; o kosztach sądowych orzeczono w myśl art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Z uwagi na alimentacyjny charakter sprawy, stosunki prawno-rodzinne stron procesu, w oparciu o art. 102 k.p.c. nie obciążono powódki kosztami postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Barbara Konińska SSO Tomasz Tatarczyk SSO Lucyna Morys-Magiera