Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 458/22 upr

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 sierpnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Danuta Kozikowska

Protokolant: sekretarz sądowy Edyta Baranowska

po rozpoznaniu w dniu 31 sierpnia 2022 r. w Kwidzynie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) z/s w (...)

przeciwko A. Ż.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej A. Ż. na rzecz powoda (...) z/s w (...) kwotę 1 425,10 zł (jeden tysiąc czterysta dwadzieścia pięć złotych 10/100) z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 1400 zł (jeden tysiąc czterysta złotych) od dnia 03 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej A. Ż. na rzecz powoda (...) z/s w (...) kwotę 387 zł (trzysta osiemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia Danuta Kozikowska

Sygn. akt I C 458/22 upr.

UZASADNIENIE

Powód (...) z siedzibą w Z. ((...)) wnosił o zasądzenie od pozwanej A. Ż. kwoty 1.425,10 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 1.400 zł od dnia 03 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty. Powód wnosił nadto o zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwany wskazano, że pozwana zawarła z pierwotnym wierzycielem (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę pożyczki numer (...) w dniu 06 lipca 2020 r. na czas określony. Pozwana dokonując weryfikacji tożsamości w sposób niebudzący wątpliwości wyraziła wolę zawarcia umowy pożyczki oraz w pełni zaakceptowała jej warunki. Na podstawie umowy pierwotny wierzyciel dokonał wypłaty kwoty pożyczki w wysokości 1.400 zł na rachunek bankowy pozwanej. Prowizja za udzielenie pożyczki została określono w wysokości 216,82 zł, a odsetki umowne w wysokości 8,28 zł. Łącznie pozwana zobowiązana była zwrócić pierwotnemu wierzycielowi kwotę 1.625,10 zł. Strona pozwana nie skorzystała z prawa do odstąpienia od umowy pożyczki ani nie dokonała całkowitej spłaty zobowiązania w terminie określonym w umowie. Termin zwrotu kwoty pożyczki upłynął bezskutecznie dnia 02 kwietnia 2021 r. i z tymże dniem roszczenie stało się wymagalne. Na mocy ramowej umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 26 marca 2021 r. oraz aktu cesji z dnia 19 maja 2021 r. (...) Sp. z o.o. dokonała przelewu wierzytelności przysługującej jej od strony pozwanej na rzecz powoda. Pozwana została zawiadomiona o przelewie wierzytelności pismem z dnia 20 maja 2021 r. Powód wykazał wolę polubownego rozwiązania kwestii przedmiotowego zobowiązania podejmując próby pozasądowego rozwiązania sporu drogą telefoniczną oraz kierując do pozwanej wezwanie do dobrowolnego spełnienia świadczenia. Mimo tego pozwana nie przedstawiła żadnych alternatyw ani nie uregulowała ciążących na niej zobowiązań. Roszczenie dochodzone pozwem było przedmiotem postepowania prowadzonego w trybie elektronicznego postępowania upominawczego pod sygnaturą Nc-e 476133/22, gdzie wydano postanowienie o umorzeniu postępowania.

Powód wskazał, że na kwotę dochodzoną pozwem składają się:

1400 zł z tytułu niespłaconego kapitału;

25,10 zł z tytułu prowizji.

Pozwana A. Ż. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości z uwagi na oczywistą bezzasadność powództwa oraz o zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości podwójnej stawki minimalnej wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że powództwo w warstwie merytorycznej i formalnej dotknięte jest brakami, które nie mogą stanowić podstawy uwzględnienia żądania. Pozwana podniosła zarzut braku legitymacji procesowej, zarówno czynnej, jak i biernej oraz zarzut braku udowodnienia roszczenia. Zaprzeczyła, aby zawarła z pożyczkodawcą umowę kredytu konsumenckiego na warunkach opisanych w wydruku Umowy pożyczki nr (...) z dnia 6 lipca 2020 r. Zaprzeczyła również, jakoby wyrażała zgodę na zawiązanie takiego stosunku na odległość oraz że doręczony został jej trwały nośnik zawierający zapis kontraktu przedstawionego w wydruku Umowy pożyczki.

Zdaniem pozwanej analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że powód nie wykazał, że posiada legitymację procesową czynną. Pozwana zakwestionowała skuteczność przelewu wierzytelności zawartej przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz (...), przede wszystkim z uwagi na nieprawidłowość reprezentacji podmiotów uczestniczących w czynności. Świadczy o tym brak możliwości przyznania uprawnienia do reprezentacji powoda G. B., gdyż temu pełnomocnictwo zostało udzielone przez A. G., który nie był członkiem zarządu powoda, lecz członkiem rady nadzorczej, czyli organu, który nie składa oświadczeń woli w imieniu i na rzecz osoby prawnej. Ponadto nie jest pewne, czy rzeczywiście Akt cesji obejmuje hipotetyczną wierzytelność wynikającą z wydruku umowy pożyczki nr (...) z dnia 6 lipca 2020 roku. Załącznik nr 2, na który powołuje się powód, nie pozwala w żaden sposób na faktyczną korelację i powiązanie tego dokumentu z analizowaną czynnością. Nie można wykluczyć, że to powód samodzielnie wygenerował przedmiotowy dokument celem podjęcia próby dowiedzenia swoich twierdzeń. Stanowisko to pozwana uzasadniała tym, że powód usunął znaczne fragmenty tego dokumentu, pozostawiając puste przestrzenie, co jej zdaniem może wskazywać na potencjalną ingerencję w faktyczny zakres przelewu wierzytelności. Nadto w świetle postanowień umowy ramowej przedmiotem przelewu wierzytelności były roszczenia określone w „Pliku danych”, Powód nie załączył elektronicznego „Pliku danych”, tak więc mógł on swobodnie kreować przedmiot przelewu. Pozwana zakwestionowała również, jakoby ziścił się warunek, od którego uzależnione zostało rozporządzenie wierzytelnością w postaci zapłaty ceny. Zdaniem pozwanej nie jest wystarczające złożenie oświadczenia przez zbywcę wierzytelności takiego jak Oświadczenie z dnia 24 maja 2021 roku złożone przez P. Ć. w imieniu (...) Sp. z o.o., ponieważ jest to tylko dokument prywatny. Z treści przedmiotowego oświadczenia można zatem jedynie wywnioskować, że autor złożył oświadczenie o zapłacie ceny, a nie, że obiektywnie cenę zapłacono, którą to okoliczność wykazać można wyłącznie za pomocą potwierdzenia wykonania transkacji bankowej lub pokwitowania przyjęcia sumy gotówki.

Pozwana podniosła nadto, że pod wydrukiem zatytułowanym „Umowa pożyczki nr (...) z dnia 6 lipca 2020 roku” nie znajdują się jakiekolwiek podpisy, zatem dokument ten należy traktować najwyżej jako dokument prywatny pochodzący wyłącznie od pożyczkodawcy, który nie uzyskał jakiegokolwiek akceptu pozwanej. Można oceniać go jedynie jako projekt umowy. Istotne wątpliwości pozwanej rodził także fakt złożenia przez pożyczkodawcę oświadczenia o zawiązaniu stosunku cywilnoprawnego, ponieważ w załączonych przez powoda wydrukach nie ma informacji o tym, kto działał w imieniu i na rzecz pożyczkodawcy. Nie jest zatem wiadome, jaka osoba fizyczna sformułowała oświadczenie woli w imieniu pożyczkodawcy przy dokonywaniu skonkretyzowanej czynności prawnej. Zdaniem pozwanej w braku tego ustalenia przyjąć trzeba, że oświadczenie woli w ogóle nie zostało złożone, a brak podpisów, brak wskazania osoby uprawnionej do reprezentacji pożyczkodawcy oraz brak poświadczenia dokumentów za zgodność z oryginałem powoduje, że Umowę pożyczki nr (...) z dnia 6 lipca 2020 roku traktować można jedynie jako wydruk projektu kontraktu, który nie może stanowić wiążącej podstawy ustaleń faktycznych, gdyż nie jest dowodem w toku postępowania cywilnego. Pozwana zaprzeczyła, jakoby został jej doręczony tzw. trwały nośnik zawierający zapis ww. umowy pożyczki oraz że składała wniosek o zawarcie kontraktu na odległość. W aktach sprawy brak jest również elektronicznego potwierdzenia złożenia przez pozwaną wniosku o pożyczkę oraz elektronicznego potwierdzenia przesłania dokumentacji. Nie ma więc żadnego dowodu, który świadczyłby o woli pozwanej zawiązania kontraktu z pożyczkodawcą. Pozwana zaprzeczyła, jakoby w ogóle otrzymała stosowany formularz informacyjny lub by został jej doręczony trwały nośnik zawierający zapis takich informacji. W związku z powyższym zdaniem pozwanej przyjąć trzeba, że (...) Sp. z o.o. nie spełniła warunków związanych z zawiązywaniem umów kredytu konsumenckiego. Pozwana zanegowała wartość dowodową przedłożonego przez powoda potwierdzenia transakcji bankowej dokonanej przez pozwaną na jego rzecz w kwocie 0,01 zł w dniu 9 listopada 2018 roku (czyli aż 18 miesięcy wcześniej niż rzekomo zawarto umowę pożyczki) podnosząc, że podany w treści tytułu transakcji bankowej numer ( (...)) w żaden sposób nie koreluje z umową pożyczki nr (...) z dnia 6 lipca 2020 roku, a więc nie odnosi się bezpośrednio do niej ani nie jest z nią w jakikolwiek sposób powiązany. Poddała pod wątpliwość także walor dowodowy załączonych potwierdzeń przelewu, podnosząc, że są to wydruki o skrajnie wysokim poziomie animizacji, nie podpisane oraz nie poświadczone za zgodność z oryginałem, nie posiadające żadnych danych pozwalających zidentyfikować ich pochodzenie, w związku z czym nie mogą one stanowić skutecznego dowodu w postępowaniu cywilnym. Przelew nie może być dowodem zawarcia umowy o określonej treści. Do zawarcia umowy – także na odległość – konieczne jest złożenie stosownych oświadczeń woli przez obie strony umowy. Wykonanie przelewu przez poprzednika powoda może poświadczać wyłącznie, iż to pożyczkodawca mógł być zainteresowany zawarciem umowy pożyczki. Brak jest jednak jakiegokolwiek dowodu wskazującego na tożsamą wolę ze strony pozwanej. Nie istnieje więc oświadczenie woli w rozumieniu art. 60 k.c. o wstąpieniu w stosunek cywilnoprawny przez pozwanego oraz zaakceptowaniu jego treści. Zdaniem pozwanej z uwagi na powyższe uchybienia zastosowanie w warunkach niniejszej sprawy mógłby znaleźć art. 5 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta.

Ponadto w ocenie pozwanej klauzule umowne zawarte w dokumencie prywatnym umowy pożyczki odnoszące się do pozaodsetkowych kosztów kredytu należy kwalifikować jako niedozwolone, a tym samym ich ocenia winna być przeprowadzona przy uwzględnieniu dyspozycji art. 58 k.c. lub art. 385 1 k.c. Powód nie wykazał, aby postanowienia te były uzgodnione indywidualnie z jakimkolwiek konsumentem, w tym w szczególności z pozwaną. Praktyka wskazuje, że stanowiły one część narzucanego wzorca stosowanego w działalności przedsiębiorcy. Warunki umowne kształtowały obowiązki pozwanej jako kredytobiorcy w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jej interesy, ponieważ prowizja została ustalona na rażąco wysokim poziomie. Istnienie niedozwolonych klauzul umownych zawartych w umowie o kredyt konsumencki prowadzi do przerzucenia na pozwaną będącą konsumentem nieuzasadnionych kosztów, które powodują dodatkowo obejście przepisów o odsetkach maksymalnych. Działanie takie stanowi naruszenie zakazu lichwy. Klauzule umowne kreujące wynagrodzenie pożyczkodawcy stoją w sprzeczności z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa i powodują, że stosunek oparty o postanowienia umowy pożyczki nr (...) z dnia 6 lipca 2020 roku jest bezwzględnie nieważny na gruncie art. 58 k.c. Przedmiotowa umowa pożyczki miała wykreować stosunek cywilnoprawny przy uwzględnieniu wysokiego RRSO na poziomie 513,50 %. Na datę zawierania kontraktu (lipiec 2020 roku) maksymalne odsetki kapitałowe wynosiłyby 7,2 % w skali roku, zaś maksymalne odsetki za opóźnienie 11,2 %. Oznacza to, że w ramach umowy pożyczki miało dojść do wykreowania stosunku cywilnoprawnego zastrzegającego wynagrodzenie pożyczkodawcy na poziomie wyższym aniżeli dopuszczalny ustawowo, a to z uwagi na zastrzeżenie dodatkowego wynagrodzenia, jakim jest prowizja. Ponadto nie wykazano, jakoby zostały podjęte jakiekolwiek czynności w zakresie dokonania oceny zdolności kredytowej pozwanej. Przyjąć więc trzeba, że nie podjęto się jakichkolwiek działań w tym zakresie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 06 lipca 2020 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz pozwana A. Ż. zawarli umowę pożyczki nr (...) w kwocie 1.400,00 zł na okres 30 dni.

Całkowita kwota do zapłaty wynosiła 1.625,10 zł. Pożyczkobiorczyni zobowiązała się zwrócić całkowitą kwotę do zapłaty w terminie do 05 sierpnia 2020 r.

W skład kosztów pożyczki wchodziły prowizja w kwocie 216,82 zł oraz odsetki kapitałowe w łącznej kwocie 8,28 zł. Ponadto w przypadku opóźnienia w spłacie pożyczki pożyczkodawca zastrzegł sobie możliwość naliczenia odsetek za czas opóźnienia w wysokości równej dwukrotności sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych w stosunku rocznym, tj. odsetek maksymalnych za opóźnienie.

Kwota pożyczki została wypłacona pozwanej w dniu 06 lipca 2020 r. w drodze przelewu.

/ dowód: umowa pożyczki nr (...) – k. 8 – 9 verte, formularz informacyjny do pożyczki dotyczący kredytu konsumenckiego – k. 9 verte – 10, potwierdzenie przelewu – k. 12/

W dniu 19 maja 2021 r. na mocy Aktu Cesji Nr (...) do (...)z dnia 26 marca 2021 r. wierzyciel pierwotny (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. dokonał na rzecz powoda (...) z siedzibą w Z. ((...)) przeniesienia między innymi wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki nr (...), zawartej z A. Ż..

Powód pismem z dnia 20 maja 2021 r. zawiadomił pozwaną o cesji wierzytelności oraz wezwał ją do zapłaty kwoty 1.445,32 zł (kapitał - 1.400,00 zł, odsetki – 20,22 zł, opłaty – 25,10 zł).

Pozwana nie odpowiedziała na wezwanie powoda.

/ dowód: zawiadomienie cesji i wezwanie do zapłaty – k. 13, Akt Cesji Nr (...) do (...) z dnia 26.03.2021 r. z wyciągiem z Załącznika nr 2 - k. 14 – 16, oświadczenie – k. 17, (...) ( (...)) zawarta w dniu 26.03.2021 roku w W. z załącznikami – k. 18 – 21/

W dniu 11 kwietnia 2022 r. powód wystąpił do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego przeciwko pozwanej A. Ż. z pozwem o zapłatę kwoty 1.425,10 zł.

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 28 kwietnia 2022 r. wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym uwzględniający żądanie pozwu, sygn. akt VI Nc-e 476133/22.

Z uwagi na skuteczne wniesienie sprzeciwu przez pozwaną nakaz ten utracił moc, w związku z czym postanowieniem Referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 05 maja 2022 r. elektroniczne postępowanie upominawcze w przedmiotowej sprawie zostało umorzone.

/ dowód: wydruk akt elektronicznego postępowania upominawczego w sprawie VI Nc-e 476133/22 – k. 27 – 32 v (pozew – k. 27 v – 29, nakaz zapłaty – k. 29 v, sprzeciw – k. 30 v, 31, postanowienie z dnia 2022-05-05 – k. 31 v/

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie na podstawie dokumentów prywatnych zawartych w aktach sprawy i przedłożonych przez powoda.

Zaznaczyć należy, że zgodnie z art. 77 3 k.c. dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią. Wobec powyższego wbrew zarzutom pozwanej za dokumenty Sąd uznał również przedłożone przez powoda niepodpisane ani niepoświadczone za zgodność z oryginałem kserokopie i niepodpisane elektroniczne wydruki.

Pozwana w odpowiedzi na pozew podniosła szereg zarzutów, zaprzeczając praktycznie wszystkim twierdzeniom i tezom powoda, przy czym najdalej idący były zarzuty braku legitymacji procesowej biernej oraz braku udowodnienia roszczenia. Pozwana zaprzeczyła przede wszystkim, by zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. złożoną do akt sprawy umowę pożyczki.

Zaznaczyć należy, że zgodnie z treścią art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki jest zatem umową dwustronnie obowiązującą. W przypadku pożyczki pieniężnej pożyczkodawca po przekazaniu pożyczkobiorcy ustalonej kwoty pieniężnej ma zatem prawo żądać zwrotu pożyczonych środków finansowych.

W niniejszej sprawie umowę pożyczki zawarto przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość.

Definicja umowy na odległość zawarta zostało w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (tekst ujednolicony Dz.U. z 2020 r. poz. 287).

Zgodnie z tym przepisem umowa taka jest zawierana przez przedsiębiorcę z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.

Niewątpliwie pomiędzy wierzycielem pierwotnym a pozwaną A. Ż. doszło do zawarcia w drodze elektronicznej umowy regulowanej przez ustawę z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną (tekst ujednolicony Dz. U. z 2020 r., poz. 344).

Zawarta pomiędzy pożyczkodawcą a pozwaną umowa określona jako umowa pożyczki nr (...) pod względem prawnym stanowi kredyt konsumencki zawierany na odległość w rozumieniu art. 5 pkt 13 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (tekst ujednolicony Dz.U. z 2022 r., poz. 246). Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1). Natomiast przez kredyt konsumencki zawierany na odległość rozumie się umowę o kredyt konsumencki zawieraną z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość (art. 5 pkt 13). Przedmiotowa umowa pożyczki spełnia powyższe przesłanki, wobec czego stosuje się do niej przepisy przytoczonej ustawy. Konsument, który zawarł na odległość umowę o usługi finansowe, może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie w terminie czternastu dni od daty zawarcia umowy (art. 27 ustawy o prawach konsumenta). W niniejszej sprawie pozwana nie wykazała, aby od zawartej umowy odstąpiła, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 6 k.c.

Podkreślić należy, że pozwana nie wykazała, by ktoś wykorzystał jej dane osobowe do uzyskania pożyczki. Logicznym w świetle zasad doświadczenia życiowego jest, że gdyby zdarzenie takie miało miejsce, to pozwana zawiadomiłaby organy ścigania, a w toku niniejszego procesu w celu podjęcia obrony przed nieuzasadnionymi roszczeniami powoda wniosłaby o przesłuchanie jej na rozprawie w charakterze strony na okoliczność bezprawnego wykorzystania jej danych osobowych. Tak postępuje człowiek należycie dbający o swoje interesy.

W ocenie Sądu powód w niniejszym procesie nie musiał wykazywać dokumentami całej procedury poprzedzającej udzielenie pozwanej pożyczki przez wierzyciela pierwotnego. Obowiązkiem powoda było wykazanie faktu zawarcia umowy, z której wywodzi swoje roszczenie, któremu to obowiązkowi podołał przedkładając wydruk umowy pożyczki nr (...). Zbędne było natomiast wykazywanie całego procesu rejestracji pozwanej na stronie internetowej pożyczkodawcy czy złożenia wniosku o udzielenie pożyczki. Okoliczności te nie miały bowiem znaczenia w obliczu faktu, że umowa pożyczki została zawarta. Mimo to powód okoliczności te wykazał poprzez przedłożenie wydruków wiadomości e-mail potwierdzających złożenie wniosku oraz udzielenie ww. umowy pożyczki, wysłanych pozwanej A. Ż. przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. działającą jako pełnomocnik (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (wydruki wiadomości e-mail – k. 57, 58, pełnomocnictwo - k. 59).

W związku z powyższym dowody przedłożone przez powoda w ocenie Sądu są wystarczające dla uznania za udowodniony faktu zawarcia umowy pożyczki i nie stoi temu na przeszkodzie okoliczność, że umowa ta nie została własnoręcznie podpisana przez pozwaną.

Pozwana podnosiła również, że z załączonych do pozwu dokumentów nie wynika, kto zawierał umowę pożyczki w imieniu i na rzecz pożyczkodawcy. Zgodnie z art. 103 § 1 i 2 k.c. jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta. Druga strona może wyznaczyć osobie, w której imieniu umowa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu. Zaznaczyć jednakże należy, że żaden przepis Kodeksu cywilnego nie zastrzega dla oświadczenia woli mocodawcy o potwierdzeniu czynności fałszywego pełnomocnika wymogu zachowania określonej formy. Potwierdzenie może być dokonane w formie dowolnej, w tym ustnie, a nawet w sposób dorozumiany. W niniejszej sprawie pozwana nie wykazała, aby skorzystała z trybu przewidzianego w art. 103 § 2 k.c., czyli nie wyznaczyła pożyczkodawcy będącemu wierzycielem pierwotnym terminu do potwierdzenia umowy pożyczki. W związku z powyższym pozwana nie „zwolniła się” w sposób prawem przewidziany z obowiązku wywiązania się z umowy pożyczki nr (...) z dnia 06 lipca 2020 r.

Ponadto powód za pomocą potwierdzenia przelewu wykazał fakt przekazania pozwanej kwoty stanowiącej przedmiot umowy pożyczki (k. 12). Pozwana nie zaprzeczała, że rachunek bankowy numer (...) należał do niej. Natomiast stanowisko pozwanej, że przelew ten nie stanowi dowodu zawarcia przez nią umowy pożyczki w ocenie Sądu stanowiło jedynie nieuzasadnioną polemikę z prawidłowo udokumentowanym roszczeniem pozwu, ponieważ pozwana nie przedstawiła dowodu przeciwnego w postaci potwierdzenia niezwłocznego przelewu zwrotnego kwoty pożyczki, jak powinna postąpić osoba uczciwa, która otrzymała środki finansowe mimo niezawarcia żadnej umowy pożyczki. Pozwana nie udowodniła zatem ani nawet w żaden sposób nie uprawdopodobniła swoich twierdzeń o braku woli zawarcia umowy pożyczki z wierzycielem pierwotnym. Nie wykazała również, aby kwotę 1.400,00 zł otrzymała w ramach innego stosunku prawnego.

W świetle wyżej opisanych okoliczności za bezzasadny należy uznać zarzut spełnienia przez pożyczkodawcę świadczenia niezamówionego w rozumieniu art. 5 ustawy o prawach konsumenta.

W ocenie Sądu nie zasługiwał na uwzględnienie również podniesiony przez pozwaną zarzut braku legitymacji procesowej czynnej po stronie powodowej. Zaznaczyć należy, że z treści art. 509 § 1 k.c. wynika, iż wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby to się ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. O ważnej i skutecznej umowie cesji wierzytelności można zatem mówić (co do zasady) wówczas gdy dotyczy ona wierzytelności już istniejącej (pod pewnymi warunkami również wierzytelności przyszłej) i gdy powyższa czynność prawna nie sprzeciwia się obowiązującym przepisom, umowie łączącej dłużnika i zbywcę wierzytelności lub właściwości zobowiązania, z którego wierzytelność będąca przedmiotem przelewu wynika. Uwzględnienie żądania powoda uzależnione zatem było od ustalenia, iż zawarte pomiędzy nim a (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (...) z dnia 26 marca 2021 r. oraz Akt Cesji nr (...) do tej umowy (zawarty w dniu 19 maja 2021 r.) były zarówno ważne, jak i skuteczne.

W ocenie Sądu wyżej wskazane umowy zawierają wszystkie elementy essentialia negotii umowy przelewu wierzytelności.

W punkcie 2.3 (...) zawarto postanowienie, zgodnie z którym przeniesienie wierzytelności będzie następowało w dniu cesji, na który zostanie wystawiony na dzień wystawienia Akt Cesji przez kupującego i przesłany elektronicznie sprzedającemu.

W załączeniu do pozwu powód nadesłał również poświadczone za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika będącego radcą prawnym Akt Cesji Nr (...) do (...) z dnia 26 marca 2021 r. oraz wyciąg z Załącznika nr 2 do Aktu cesji z dnia 19.05.2021 nr (...) zawartego pomiędzy (...) a (...) Sp. z o.o. na podstawie (...) z dnia 26.03.2021 r. – wykazu wierzytelności” sporządzonego w formie tabeli. Treść przedmiotowych dokumentów jest ze sobą spójna, ponieważ w treści Aktu Cesji Nr (...) wskazano, że zawiera on dwa załączniki, przy czym Załącznik nr 1 zawiera „(...)”, a Załącznik nr 2 – „(...)”.

Zgodnie z tabelą z Załącznika nr 2 wierzyciel pierwotny przeniósł na rzecz powoda między innymi wierzytelność przeciwko A. Ż., numer PESEL (...) wynikającą z umowy pożyczki nr (...). Dokument ten pozwala na ustalenie, że cesja objęła również wierzytelność należną wierzycielowi pierwotnemu od pozwanej.

Ponadto wbrew zarzutowi podniesionemu przez pozwaną umocowanie G. B. jako osoby w imieniu powoda zawierającej (...) oraz Akt Cesji Nr (...) zostało należycie wykazane.

Powód przedłożył bowiem odpis pełnomocnictwa z dnia 30 września 2019 r. (k. 21 verte) upoważniającego G. B. do zawarcia w imieniu (...) z siedzibą w Z. umowy zakupu wierzytelności z (...) sp. z o.o.

Wyżej wskazane pełnomocnictwo zostało udzielone przez A. G.. Podniesione w odpowiedzi na pozew wątpliwości co do uprawnień tej osoby do składania oświadczeń woli w imieniu i na rzecz (...) powód wyjaśnił poprzez nadesłanie opinii tłumacza przysięgłego (Aneks do tłumaczenia rep. (...) do sprawy III RC 313/18 – k. 60). Zgodnie z przedmiotową opinią funkcję A. G. określoną w Wyciągu ze (...) kantonu Z. jako „Mitglied des Verwaltungsrates” należy tłumaczyć na język polski jako „członek zarządu”. Jednakże w kolumnie obok zawarty jest wpis „Einzelunterschrift”, co oznacza, że ten członek zarządu jest upoważniony do jednoosobowego wykonywania wszystkich czynności prawnych (składania podpisów) w imieniu spółki. Z wyjaśnień tłumacza przysięgłego wynika również, że wbrew twierdzeniom podniesionym przez pozwaną w odpowiedzi na pozew A. G. nie był członkiem rady nadzorczej, ponieważ „Verwaltungsrat” to „zarząd spółki”, a nie „rada nadzorcza” („Revisionstelle”).

W związku z powyższym uznać należy, że umocowanie pełnomocnika G. B. do zawarcia (...) oraz Aktu Cesji nr (...) w imieniu powoda zostało należycie wykazane.

Wyżej przedstawione okoliczności w zestawieniu z pisemnym oświadczeniem Prezesa Zarządu wierzyciela pierwotnego z 24 maja 2021 r. (k. 17) o dokonaniu zapłaty ceny zakupu wierzytelności przez powoda przesądza o bezzasadności twierdzeń pozwanej o nieskutecznej cesji wierzytelności. Powód wykazał zatem skuteczne nabycie wierzytelności dochodzonej pozwem od wierzyciela pierwotnego i tym samym wykazał swoją legitymację czynną do udziału w niniejszej sprawie.

Również koszty pożyczki przewidziane w umowie w ocenie Sądu nie stanowią klauzul niedozwolonych (abuzywnych). Na koszt pożyczki składały się: prowizja w kwocie 216,82 zł oraz odsetki w łącznej kwocie 8,28 zł.

Podkreślić należy, że prowizja jest elementem całkowitego kosztu kredytu, co wprost wynika z treści art. 5 ust. 6 lit. a ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r. Pożyczkodawca jest uprawniony do pobierania opłat i prowizji pod warunkiem, iż są one wliczone w całkowity koszt kredytu i nie przekraczają wynikających z ustawy o kredycie konsumenckim prawa limitów kosztów pozaodsetkowych.

Przewidziane w zawartej z A. Ż. umowie pozaodsetkowe koszty pożyczki mieszczą się w ustawowym limicie przewidzianym przez ustawodawcę w art. 36 a ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r.

Zgodnie z ww. przytoczonym przepisem Maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu oblicza się według wzoru:

w którym poszczególne symbole oznaczają:

MPKK - maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu,

K - całkowitą kwotę kredytu,

n - okres spłaty wyrażony w dniach,

R - liczbę dni w roku.

Zgodnie z tym wzorem w niniejszej sprawie pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogłyby przekroczyć kwoty 384,42 zł, przyjmując, że całkowita kwota pożyczki wynosiła 1.400,00 zł, okres spłaty wyrażony w dniach – 30 dni, a liczba dni w 2020 roku – 366. W umowie pożyczki którą zawarła pozwana limit ten nie został przekroczony, ponieważ koszt pożyczki bez uwzględnienia odsetek (koszt prowizji) wynosił 216,82 zł. Skoro koszty umowy nie przekraczają granicy wyznaczonej przez ustawodawcę dla pozaodsetkowych kosztów kredytu, brak jest podstaw do uznania postanowień o kosztach pożyczki za sprzeczne z prawem i nieważne. Wskazać należy, że strony mogą dowolnie kształtować stosunki prawne byleby nie były one sprzeczne z właściwością zobowiązania, ustawą i zasadami współżycia społecznego. Brak podstaw do uznania za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego postanowień umownych, które same w sobie stanowią realizację wyraźnych unormowań prawnych. Wbrew zatem zarzutom pozwanej umowa pożyczki nie jest nieważna, ponieważ nie jest sprzeczna ani z prawem ani z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 1 i 2 k.c.).

Reasumując, żaden z wyżej przedstawionych zarzutów podniesionych przez pozwanych nie okazał się trafny, dlatego powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 720 § 1 k.c. w zw. z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta w punkcie 1. wyroku zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.425,10 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 1.400 zł od dnia 03 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty.

Z treści umowy pożyczki nr (...) wynika, że ostateczny termin spłaty tej pożyczki został wyznaczony na 05 sierpnia 2020 r. Zasądzona początkowa data naliczania odsetek niewątpliwie nie jest zatem przedwczesna. Jest również zgodna z zawartym w pozwie żądaniem powoda, który jako dysponent procesu miał prawo wskazać późniejszy termin naliczania odsetek niż termin wynikający z umowy.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w punkcie 2. na zasadzie przepisu art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (tekst ujednolicony Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

Na koszty poniesione przez powoda składały się kwoty: opłata od pozwu – 100 zł, wynagrodzenie pełnomocnika – 270 zł (ustalone zgodnie z przepisem § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. – tekst ujednolicony Dz. U. z 2018 r., poz. 265) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, tj. łącznie kwota 387 zł. Powód wygrał sprawę w całości, zatem pozwana winna mu zwrócić poniesione koszty procesu w pełnej wysokości.

W związku z powyższym Sąd w punkcie 2. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 387 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd zasądził nadto odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty zgodnie z art. 98 § 1 1 k.p.c.

sędzia Danuta Kozikowska