Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2022 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XX Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Magdalena Gałązka

Protokolant: Karolina Marciniak

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2022 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Bank (...) - Spółka Akcyjna w W.

przeciwko M. B.

o zapłatę kwoty 129 426 złotych

1. oddala powództwo;

2. nakazuje pobrać od powoda Banku (...) - Spółka Akcyjna w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 2 160 złotych (dwa tysiące sto sześćdziesiąt złotych) tytułem wynagrodzenia kuratorów pozwanego.

SSO Magdalena Gałązka

Sygn. akt XX GC 461/17

UZASADNIENIE

Pozwem z 30 maja 2017 r. powód Bank (...) S.A. w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego M. B. łącznie kwoty 129 478, 53 złotych wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu.

Kurator ustanowiony dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. Pozwany M. B. jest członkiem zarządu (...) spółki z o.o. w W. (odpis z KRS, k- 46 do 48).

II. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie wydał w dniu 12 lipca 2012 roku wyrok zaoczny, w którym zasądził od (...) spółki z o.o. w W. na rzecz Bank (...) S.A. w W. kwotę 70 316,48 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od kwoty 46 852, 49 złotych od 7 kwietnia 2011 roku do 27 lipca 2011 roku oraz od kwoty 70 316, 48 złotych od 28 lipca 2011 roku do dnia zapłaty. Wyrok jest prawomocny. Postanowieniem z 15 listopada 2012 roku ww. wyrokowi została nadana klauzula wykonalności (wyrok, k- 39 i verte, oryginał w aktach VIII GC 1475/11).

Kwota zasądzona wyrokiem stanowiła zobowiązanie wynikające z umowy kompleksowej pakietu honorarium (umowa, k- 9 do 34, pozew wraz z załącznikami, k- 2 do 26 w aktach VIII GC 1475/11).

III. Na podstawie ww. tytułu wykonawczego wierzyciel wszczynał egzekucję dwukrotnie. Postanowieniami z 31 grudnia 2014 roku oraz z 27 lutego 2017 roku komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy - Woli umarzał egzekucję z powodu bezskuteczności (wniosek, k- 40, k- 43 – 44, wysłuchanie, k- 41, postanowienie, k- 42, k- 45).

IV. Wierzytelność Banku (...) S.A. została sprzedana 11 stycznia 2019 roku na rzecz (...) w W. (umowa, k- 242 do 251).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty, których nie kwestionowała żadna ze stron.

Sąd zważył co następuje: powództwo zasługuje na oddalenie z powodu braku legitymacji czynnej powoda Banku (...) S.A. Brak legitymacji czynnej wynika z następujących okoliczności.

1. Umową przelewu wierzytelności z 11 stycznia 2019 roku powód sprzedał wierzytelność zgłoszoną w niniejszym postępowaniu na rzecz (...) w W.. Zbycie nastąpiło po wniesieniu pozwu, ale przed doręczeniem jego odpisu pozwanemu (reprezentowanemu przez kuratora). Doręczenie kuratorowi odpisu pozwu miało bowiem miejsce w dniu 28 maja 2019 roku. Taka sentencja czasowa ww. czynności oznacza, że w sprawie nie ma zastosowania art. 192 pkt 3 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem, z chwilą doręczenia pozwu zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy; nabywca może jednak wejść na miejsce zbywcy za zezwoleniem strony przeciwnej.

Ww. przepis stabilizuje strony procesu wyłącznie w razie zbycia wierzytelności po doręczeniu odpisu pozwu. Nie ma natomiast zastosowania w przypadku, gdy – jak w sprawie niniejszej – do zbycia wierzytelności doszło przed doręczeniem odpisu pozwu.

2. Nabywca wierzytelności z własnej inicjatywy (k- 206 i nast.) zgłosił się do niniejszej sprawy, powołując się na treść art. 196 § 1 i 2 k.p.c. Sąd odmówił nabywcy prawa wstąpienia do postępowania postanowieniem z 23 grudnia 2021 roku. Niezbędną przesłanką wstąpienia do procesu na ww. podstawie prawnej przez osobę, która winna występować w sprawie w charakterze powoda, jest złożenie wniosku przez dotychczasowego powoda. Dopiero po złożeniu takiego wniosku przez dotychczasowego powoda Sąd jest uprawniony do zawiadomienia osoby wskazanej przez powoda o toczącym się postępowaniu, wskutek którego osoba zawiadomiona może wstąpić do sprawy w charakterze powoda.

W niniejszej sprawie powód nie złożył wniosku umożliwiającego wszczęcie przez Sąd procedury z art. 196 k.p.c. Brak wniosku wyklucza możliwość uznania, że doszło do skutecznego przekształcenia podmiotowego po stronie powoda w wyniku samodzielnej inicjatywy nabywcy.

3. Powód pismem z 16 kwietnia 2021 roku (k- 227 verte) złożył natomiast inny wniosek, tj. wniosek o dopuszczenie nabywcy do udziału w sprawie na podstawie art. 195 § 1 i 2 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli okaże się, że nie występują w charakterze powodów lub pozwanych wszystkie osoby, których łączny udział w sprawie jest konieczny, sąd wezwie stronę powodową, aby oznaczyła w wyznaczonym terminie osoby niebiorące udziału w taki sposób, by ich wezwanie lub zawiadomienie było możliwe. Przepis dotyczy wyłącznie współuczestnictwa koniecznego, tj. sytuacji, w której proces musi toczyć się w udziałem wszystkich współuczestników, tj. podmiotów, których prawa i obowiązki bądź są wspólne lub oparte na tej samej podstawie faktycznej i prawnej, bądź ich roszczenia są jednego rodzaju, oparte na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej (art. 72 § 1 pkt. 1 i 2 k.p.c.).

Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie zachodzi, bowiem ani powód ani nabywca nie są współuczestnikami w jakimkolwiek zakresie, a ich powiązanie polega wyłącznie na tym, że powód zbył wierzytelność na rzecz funduszu (...). Z uwagi na brak podstawy do stosowania art. 195 § 1 i 2 k.p.c., Sąd odmówił uwzględnienia tego wniosku powoda (postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 24 maja 2022 roku).

Zbycie przez powoda wierzytelności przed doręczeniem odpisu pozwu i brak skutecznego wstąpienia nabywcy do sprawy oznacza, że powodowi nie przysługuje legitymacja czynna w niniejszej sprawie. Powód nie może domagać się ochrony prawnej w zakresie roszczenia, które mu nie przysługuje (por. wyrok SN. z 12 grudnia 2012 r., III CZP 83/12).

Brak legitymacji uzasadniał oddalenie powództwa, o czym Sąd orzekł w punkcie pierwszym wyroku. Z uwagi na charakter rozstrzygnięcia, rozważanie merytorycznych przesłanek odpowiedzialności pozwanego było zbędne.

Kwotę przyznanego kuratorom wynagrodzenia w łącznej wysokości 2 160 złotych Sąd nakazał pobrać od powoda, jako przegrywającego spór, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sporu (punkt drugi wyroku).

SSO Magdalena Gałązka