Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XXIII Zs 46/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy i Zamówień Publicznych w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Anna Janas

Protokolant:

sekr.sądowy Weronika Banach

po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2022 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy o udzielenie zamówienia publicznego

z udziałem zamawiającego Miasta B.

przy udziale (...) w G.

ze skargi (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

od wyroku Krajowej Izby Odwoławczej w W.

z dnia 3 stycznia 2022 r., sygn. akt KIO 3630/21

I.  oddala skargę;

II.  zasądza od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T. na rzecz Miasta B. kwotę 12.500 zł (dwanaście tysięcy pięćset złotych) tytułem kosztów postępowania skargowego.

sędzia Anna Janas

Sygn. akt XXIII Zs 46/22

UZASADNIENIE

Miasto B. (dalej: „Zamawiający”) prowadził na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pn. Dostawa sprzętu komputerowego w ramach zadania pn. „Wsparcie szkół (...) Obszaru Funkcjonalnego związane z ograniczaniem skutków pandemii COVID-19”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej dnia 2 sierpnia 2021 r. pod numerem: (...), a w dniu 10 grudnia 2021 r. Zamawiający poinformował wykonawców o wyniku prowadzonego postępowania w części I, II i III.

Dnia 13 grudnia 2021 r. wykonawca (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. wniósł odwołanie wobec wyboru oferty najkorzystniejszej, czynności wezwania wykonawcy (...) Sp. z o.o. do uzupełnienia dokumentów, odrzucenia oferty odwołującego w części I, II i III Postępowania oraz zatrzymania wadium.

Odwołujący wskazał, że informację o zatrzymaniu wadium zamawiający przekazał za pośrednictwem platformy (wraz z poinformowaniem na adres mailowy (...) Sp. z o.o.) w dniu 13 grudnia 2021 r., natomiast informację o wyborze oferty najkorzystniejszej oraz odrzuceniu oferty odwołującego Miasto B. przekazało za pośrednictwem platformy (wraz z poinformowaniem na adres mailowy (...) Sp. z o.o.) w dniu 10 grudnia 2021 r. Z kolei bezpodstawne wezwanie do uzupełnienia dokumentów zostało skierowane do Odwołującego w dniu 2 grudnia 2021 r.

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:

1.  art. 16 ust. 1 ustawy p.z.p. w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy p.z.p. poprzez odrzucenie oferty (...) Sp. z o.o. pomimo, iż wykonawca w przewidzianym terminie (wyznaczonym wezwaniem z dnia 29 listopada 2021 r.) złożył wszystkie podmiotowe środki dowodowe (w tym zaświadczenie właściwego naczelnika urzędu skarbowego), potwierdzające brak podstaw do wykluczenia;

2.  art. 16 ust. 1 ustawy p.z.p. w zw. z art. 128 ust. 1 ustawy p.z.p. poprzez skierowanie do Odwołującego wezwania do złożenia podmiotowego środka dowodowego (zaświadczenia właściwego naczelnika urzędu skarbowego), mimo że Odwołującemu nie upłynął jeszcze termin do złożenia dokumentów, w tym wskazanego zaświadczenia, wynikający z wezwania z dnia 29 listopada 2021 r.;

3.  art. 16 ust. 1 ustawy p.z.p. w zw. z art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy p.z.p. w zw. z art. 128 ust. 1 ustawy p.z.p. poprzez bezpodstawne zatrzymanie wadium w sytuacji, gdy wykonawca w przewidzianym terminie (wyznaczonym wezwaniem z dnia 29 listopada 2021 r.) złożył wszystkie podmiotowe środki dowodowe (w tym zaświadczenia właściwego naczelnika urzędu skarbowego), potwierdzające brak podstaw do wykluczenia.

Wskazując na powyższe zarzuty Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu, aby:

1.  dokonał unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w części I, II i III;

2.  dokonał unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego w części I, II i III;

3.  dokonał unieważnienia czynności wezwania wykonawcy do uzupełnienia dokumentów z dnia 2 grudnia 2021 r.;

4.  dokonał unieważnienia czynności zatrzymania wadium w części I, II i III;

5.  dokonał ponownego badania i oceny złożonych ofert wraz z ofertą Odwołującego w części I, II i III.

Zamawiający nie złożył odpowiedzi na odwołanie na piśmie, lecz prezentując swoje stanowisko na rozprawie podał, że zarzuty odwołania nie zasługują na uwzględnienie, gdyż są całkowicie pozbawione podstaw prawnych. Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania w całości.

Do niniejszego postępowania odwoławczego zostały zgłoszone dwa przystąpienia po stronie Zamawiającego tj.: wykonawcy K. L. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w G..

Izba postanowiła nie dopuścić wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia konsorcjum: (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T., M. D. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w T. do udziału w postępowaniu odwoławczym z uwagi na to, że nie zostały spełnione wymogi ustawowe dotyczące zgłoszenia przystąpienia.

Wyrokiem z dnia 3 stycznia 2022 r., Krajowa Izba Odwoławcza w pkt. 1 oddaliła odwołanie, a w pkt. 2 kosztami postępowania odwoławczego obciążyła odwołującego i zaliczyła w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł uiszczoną przez odwołującego - (...) Sp. z o.o. tytułem wpisu od odwołania.

Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi przepis art. 528 ustawy p.z.p. Ponadto Izba stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 505 ust. 1 ustawy p.z.p. co uprawniało go do złożenia odwołania.

W toku postępowania Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, że zgodnie z rozdz. XIII ust. 1 SWZ komunikacja pomiędzy zamawiającym a wykonawcami biorącymi udział w Postępowaniu, w szczególności składanie oświadczeń, wniosków, zawiadomień oraz przekazywanie informacji odbywa się elektronicznie za pośrednictwem Platformy.

W dniu 29 listopada 2021 r. zamawiający działając na podstawie art. 126 ust. 1 ustawy p.z.p. wezwał Odwołującego do złożenia podmiotowych środków dowodowych w terminie do dnia 10 grudnia 2021 r. Odwołujący tego samego dnia przesłał wszystkie wymagane dokumenty, z tym że zaświadczenie z US było wystawione wcześniej niż na 3 miesiące przed dniem jego złożenia tj. było z dnia 23 lipca 2021 r. W związku z powyższym Miasto B., po dokonaniu oceny przesłanych dokumentów, w dniu 2 grudnia 2021 r. wezwało (...) Sp. z o.o. w trybie art. 128 ust. 1 ustawy p.z.p. do złożenia aktualnego zaświadczenia z US tj. dokumentu wystawionego nie wcześniej niż na 3 miesiące przed jego złożeniem. Zamawiający zakreślił termin na złożenie prawidłowego zaświadczenia - do dnia 9 grudnia 2021 r., pod rygorem odrzucenia oferty i utraty wadium. Odwołujący w dniu 10 grudnia 2021 r. przesłał do zamawiającego następujące dokumenty: zaświadczenie z US z dnia 19 października 2021 r. w odpowiedzi na wezwanie do złożenia podmiotowych środków dowodowych z dnia 29 listopada 2021 r., zaświadczenie z US z dnia 19 października 2021 r. w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych z dnia 2 grudnia 2021 r. oraz wszystkie wymagane dokumenty w odpowiedzi na wezwanie do złożenia podmiotowych środków dowodowych z dnia 29 listopada 2021 r.

W dniu 10 grudnia 2021 r. zamawiający poinformował wykonawców biorących udział w Postępowaniu o wyborze oferty najkorzystniejszej oraz o wykonawcach, których oferty zostały odrzucone w zakresie części I, II i III zamówienia.

Dnia 13 grudnia 2021 r. o Miasto B. poinformowało (...) Sp. z o.o. o zatrzymaniu wniesionego przez niego wadium w części I, II i III Postępowania. Zamawiający zawiadomił odwołującego, że wadium zostanie zatrzymane zgodnie z art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy p.z.p..

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, Izba uznała, że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Odnośnie naruszenia art. 16 ust. 1 ustawy p.z.p. w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy p.z.p. Izba stwierdziła, że zarzut ten nie potwierdził się. Zamawiający na podstawie art. 126 ust. 1 ustawy p.z.p. wezwał Odwołującego pismem z dnia 29 listopada 2021 r. do złożenia podmiotowych środków dowodowych w terminie do dnia 10 grudnia 2021 r. Odwołujący wykonał zobowiązanie do złożenia tych dokumentów jeszcze tego samego dnia tj. 29 listopada 2021 r. Odwołujący złożył wszystkie wymagane dokumenty, ale zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu podatków i opłat wystawione było w dacie wcześniejszej niż 3 miesiące przed jego złożeniem.

Zamawiający, jak dalej zostało podniesione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w dniu 2 grudnia 2021 r. wdrożył zatem wobec Odwołującego procedurę z art. 128 ust. 1 ustawy p.z.p. wzywając (...) Sp. z o.o. do uzupełnienia przedmiotowego zaświadczenia w terminie do dnia 9 grudnia 2021 r., pod rygorem odrzucenia oferty i utraty wadium. W wyznaczonym przez zamawiającego terminie tj. do dnia 9 grudnia 2021 r. Odwołujący nie złożył prawidłowego zaświadczenia z US, co spowodowało – prawidłowe w ocenie Izby - odrzucenie oferty złożonej przez (...) Sp. z o.o. na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy p.z.p.

Izba następnie wskazała, że bez znaczenia przy tym pozostaje, iż odwołujący w odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych z dnia 2 grudnia 2021 r. złożył aktualne zaświadczenie z US w dniu 10 grudnia 2021 r., a więc dzień po wyznaczonym przez zamawiającego terminie na przesłanie właściwego dokumentu w trybie art. 128 ust. 1 ustawy p.z.p.. Należy bowiem stwierdzić, że składanie uzupełnianych dokumentów po terminie jest nieskuteczne i tożsame z ich niezłożeniem. Zamawiający nie mógłby – bez naruszenia zasady równego traktowania wykonawców i zachowania uczciwej konkurencji – przyjąć dokumentu uzupełnionego po wyznaczonym terminie.

Izba, odnosząc się do argumentacji przedstawionej przez odwołującego, zauważyła, że żadna jego czynność nie wskazywała na zamiar składania dokumentów w odpowiedzi na wezwanie z dnia 29 listopada 2021 r. „w częściach”.

Należy zauważyć, że czynności podejmowane przez Odwołującego w dniu 10 grudnia 2021 r. były jego reakcją na wcześniej otrzymaną informację o odrzuceniu oferty (...) Sp. z o.o. w zakresie części I, II i III Postępowania, którą Zamawiający przesłał wraz z rozstrzygnięciem o godz. 14:35. Odwołujący, w momencie kiedy zorientował się, że nie dochował należytej staranności i nie przesłał wymaganego dokumentu, próbował naprawić swój błąd, jednak jego działania były już spóźnione i nie mogły wpływać na decyzję Zamawiającego.

W ocenie Izby w sytuacji, gdy Odwołujący złożył wszystkie podmiotowe środki dowodowe, Zamawiający był uprawniony do ich oceny i w przypadku uznania, że zaświadczenie z US wystawione jest w dacie wcześniejszej niż 3 miesiące przed jego złożeniem, zobowiązany był wezwać Odwołującego do uzupełnienia przedmiotowego dokumentu w trybie art. 128 ust. 1 ustawy p.z.p. Błędne jest zatem twierdzenie Odwołującego, że w stanie faktycznym niniejszej sprawy Zamawiający zobowiązany był czekać aż do upływu wyznaczonego terminu na złożenie podmiotowych środków dowodowych tj. do dnia 10 grudnia 2021 r. i dopiero po upływie tego terminu podejmować ewentualne dalsze czynności w zakresie uzupełnienia przedmiotowych dokumentów.

Jak dalej zostało wskazane w uzasadnieniu wyroku z dnia 3 stycznia 2022 r., odwołujący nie wnosił o przedłużenie terminu na uzupełnienie dokumentów, a data przy podpisie złożonym na prawidłowym zaświadczeniu tj. 9 grudnia 2021 r. wskazywała, że (...) Sp. z o.o. była w stanie dochować wyznaczonego terminu na jego uzupełnienie (9 grudnia 2021 r.). Odwołujący jednak z niewiadomych przyczyn nie wykonał stosownego zobowiązania. Nadto w ocenie Izby termin na uzupełnienie zaświadczenia z US wyznaczony przez Miasto B. był terminem realnym, pozwalającym na zadośćuczynienie wezwaniu zamawiającego przy dołożeniu należytej staranności.

Mając na uwadze powyższe Izba stwierdziła, że nie potwierdził się również zarzut naruszenia art. 16 ust. 1 ustawy p.z.p. w zw. z art. 128 ust. 1 ustawy p.z.p.

W zakresie zarzutu naruszenia art. 16 ust. 1 ustawy p.z.p. w zw. z art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy p.z.p. Izba wskazała, że czynność zatrzymania wadium miała charakter wynikowy wobec pozostałych czynności podjętych przez zamawiającego w toku prowadzonego postępowania tj. odrzucenia oferty odwołującego oraz wezwania go do uzupełnienia dokumentów podmiotowych.

W ocenie Izby zarzut zatrzymania wadium w postępowaniu, skorelowany z innymi zaskarżonymi czynnościami, mógłby być przedmiotem rozstrzygnięcia jako zarzut wynikowy i powiązany z tymi zarzutami wyłącznie na skutek uwzględnienia odwołania w zakresie umożliwiającym wykonawcy uzyskanie zamówienia. W przypadku uwzględnienia zarzutu naruszenia art. 16 ust. 1 ustawy p.z.p. w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy p.z.p. oraz zarzutu naruszenia art. 16 ust. 1 ustawy p.z.p. w zw. z art. 128 ust. 1 ustawy p.z.p. zatrzymanie wadium byłoby z oczywistych względów niemożliwe. W takiej sytuacji Izba mogłaby bowiem nakazać Zamawiającemu dokonanie unieważnienia czynności zatrzymania wadium.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 574 oraz art. 575 ustawy p.z.p., a także w oparciu o przepis § 8 ust. 2 zd. 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), rozstrzygając w tym zakresie o obciążeniu kosztami postępowania stronę przegrywającą, czyli odwołującego.

Skargę od powyższego rozstrzygnięcia wywiódł odwołujący, zaskarżając wyrok z dnia 3 stycznia 2022 r. w całości, zarzucając naruszenie:

1.  art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy p.z.p. poprzez oddalenie odwołania, mimo, iż w Postępowaniu doszło do naruszenia przepisów ustawy p.z.p. mających wpływ na wynik Postępowania,

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 126 ust. 1 ustawy p.z.p. poprzez jego niewłaściwą wykładnię, polegającą na uznaniu przez Izbę, że w przypadku odpowiedzi na wezwanie zamawiającego termin wynikający z tego przepisu zostaje skrócony, przez co niemożliwe jest składanie dokumentów w ciągu ustawowych 10 dni,

3.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 128 ust. 1 ustawy p.z.p. poprzez jego niewłaściwą wykładnię, polegającą na uznaniu przez Izbę, że możliwe jest dokonanie wezwania do uzupełnienia dokumentów przed upływem co najmniej 10-dniowego terminu wyznaczonego w oparciu o art. 126 ust. 1,

4.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy p.z.p. poprzez jego niewłaściwą wykładnię, polegającą na uznaniu przez Izbę, że możliwe jest odrzucenie oferty w sytuacji, kiedy nie upłynął jeszcze co najmniej 10-dniowy termin wynikający z art. 126 ust. 1 ustawy p.z.p.,

5.  mające istotny wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisów postępowania, a mianowicie art. 542 ust. 1 ustawy p.z.p. w zw. z art. 538 ust. 1 ustawy p.z.p. i art. 534 ust. 1 ustawy p.z.p. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny materiału dowodowego wyrażające się uznaniem, że skarżąca odpowiadając na wezwanie zamawiającego w dniu 29.11.2021 r. nie zakładała dalszego składania dokumentów w ramach co najmniej 10-dniowego terminu wyznaczonego przez zamawiającego w oparciu o art. 126 ust. 1 ustawy p.z.p.

6.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy p.z.p. poprzez jego niewłaściwą wykładnię, polegającą na uznaniu przez Izbę, że złożenie wymaganych przez zamawiającego dokumentów w co najmniej 10-dniowym terminie wyznaczonym w oparciu o art. 126 ust. 1 ustawy p.z.p. upoważnia zamawiającego do zatrzymania wadium,

7.  mające istotny wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisów postępowania, a mianowicie art. 542 ust. 1 ustawy p.z.p. w zw. z art. 538 ust. 1 ustawy p.z.p. i art. 534 ust. 1 ustawy p.z.p. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny materiału dowodowego wyrażające się uznaniem, że w postępowaniu doszło do z przyczyn leżących po jego stronie, do nie złożenia podmiotowych środków dowodowych, mimo że Skarżąca w co najmniej 10- dniowym terminie wyznaczonym przez Zamawiającego złożyła wymagane dokumenty.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty, (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie w całości odwołania wniesionego przez wykonawcę i nakazanie Zamawiającemu, aby:

a)  dokonał unieważnienia czynności wybory oferty najkorzystniejszej w części I, II i III;

b)  dokonał unieważnienia czynności odrzucenia oferty Skarżącej w części I, II i III;

c)  dokonał unieważnienia czynności wezwania wykonawca do uzupełnienia dokumentów z dnia 02.12.2021 r.;

d)  dokonał unieważnienia czynności zatrzymania wadium w części I, II i III.

Ponad to skarżący wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa pełnomocnika.

Zamawiający, w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, a także zasądzenie od skarżącego na rzecz przeciwnika skargi kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych.

Rozpoznając skargę od wyroku Krajowej Izby Odwoławczej, Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Na wstępie wskazać należało, iż na podstawie art. 15zzs1 pkt 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w brzmieniu nadanym z dniem 3 lipca 2021r., sprawa podlegała rozpoznaniu przez Sąd odwoławczy w składzie 1-osobowym.

Na wstępie, kluczowym jest stwierdzenie, że umowa której przedmiotem była: Dostawa sprzętu komputerowego w ramach zadania pn. „Wsparcie szkół(...) Obszaru Funkcjonalnego związane z ograniczaniem skutków pandemii COVID-19” została zrealizowana, a wystawione faktury – zapłacone, jak wynika z oświadczenia złożonego na rozprawie w dniu 1 czerwca 2022 r. przez uczestnika postępowania - (...) w G.. Powyższe okoliczności sąd ustalił również na podstawie Centralnego Rejestru Umów i Zobowiązań znajdującego się w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w B., z którego wynika, iż umowy dotyczące części I, II oraz III przedmiotowego zamówienia zostały zrealizowane w dniu 17 kwietnia 2022 r., a obowiązywały od 28 stycznia 2022 r. (umowy nr: (...), (...) oraz (...)).

Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności pragnie zauważyć, iż nie jest związany wskazywaną przez odwołującego podstawą prawną roszczenia, a jedynie, zarówno Sąd rozpoznający skargę, jak i Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznająca odwołanie, związany jest podniesionymi zarzutami. Ustalenie podstawy prawnej merytorycznego rozstrzygnięcia należy do Sądu (Izby), albowiem to sąd zgodnie z zasadami da mihi factum dabo tibi ius (podaj fakty - otrzymasz ochronę prawną) oraz iura novit curia (sąd zna prawo) samodzielnie określa podstawę prawną. Skarżący, we wniesionym środku ochrony prawnej żądał natomiast zmiany zaskarżonego wyroku i uwzględnienie w całości odwołania i nakazanie zamawiającemu, aby dokonał unieważnienia czynności wybory oferty najkorzystniejszej w części I, II i III; dokonał unieważnienia czynności odrzucenia oferty Skarżącej w części I, II i III; dokonał unieważnienia czynności wezwania wykonawca do uzupełnienia dokumentów z dnia 02.12.2021 r. oraz dokonał unieważnienia czynności zatrzymania wadium w części I, II i III.

Jak wskazuje się w doktrynie, które to stanowisko Sąd Okręgowy aprobuje i przyjmuje za własne „Sąd zamówień publicznych rozpatruje skargę jako sąd drugiej instancji. Oczywiste jest więc, że może ją rozpoznawać wyłącznie w takim zakresie, w jakim rozpoznawana ona była w pierwszej instancji. Stąd też naturalne jest, że w postępowaniu toczącym się wskutek wniesienia skargi nie można rozszerzyć żądania odwołania ani występować z nowymi żądaniami.”1

Skarżący może jednak dokonać zmiany żądania, o ile zajdą zmiany okoliczności w sprawie, co wynika z art. 383 k.p.c. w zw. z art. 579 ust. 2 p.z.p. Zgodnie z art. 383 k.p.c.: „W postępowaniu apelacyjnym nie można rozszerzyć żądania pozwu ani występować z nowymi roszczeniami. Jednakże w razie zmiany okoliczności można żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu jego wartości lub innego przedmiotu, a w sprawach o świadczenie powtarzające się można nadto rozszerzyć żądanie pozwu o świadczenia za dalsze okresy”. Nie ulega wątpliwości, że przepis art. 383 k.p.c. znajduje zastosowanie w postępowaniu skargowym. Jak wskazał Sąd Najwyższy: „Przepis art. 383 zdanie drugie k.p.c., ma odpowiednie zastosowanie wprost w postępowaniu prowadzonym przez sąd okręgowy rozpoznający skargę na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej. Tak w postępowaniu apelacyjnym, jak i skargowym sąd drugiej instancji jest związany żądaniem, którego zmiana może nastąpić jedynie w sytuacji wskazanej w wymienionym przepisie. Na potrzebę odpowiedniego zastosowania wskazuje także odesłanie w postępowaniu przed sądem okręgowym do przepisów art. 192 do 195 p.z.p. dotyczących wyrokowania przez Krajową Izbę Odwoławczą. Wynika z nich obowiązek brania pod uwagę zmiany okoliczności polegającej na zawarciu umowy w sprawie zamówienia publicznego. Wówczas można domagać się zmiany pierwotnego żądania, które było przedmiotem postępowania odwoławczego, ponieważ nie może zostać uwzględnione żądanie o unieważnienie czynności i nakazanie powtórzenia badania i oceny ofert” (wyrok Sądu Najwyższego z 8 grudnia 2016 r., sygn. akt I CSK 19/16, LEX nr 2261746).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszego postępowania zasadnym jest odniesienie się do art. 554 ust. 3 pkt 2-3 p.z.p., zgodnie z którym, uwzględniając skargę, jeżeli umowa została zawarta oraz zachodzi jedna z przesłanek, o których mowa w art. 457 ust. 1 Izba, a aktualnie Sąd, może: unieważnić umowę albo unieważnić umowę w zakresie zobowiązań niewykonanych i nałożyć karę finansową w uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy nie jest możliwy zwrot świadczeń spełnionych na podstawie umowy podlegającej unieważnieniu albo nałożyć karę finansową albo orzec o skróceniu okresu obowiązywania umowy, w przypadku stwierdzenia, że utrzymanie umowy w mocy leży w ważnym interesie publicznym, w szczególności w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, albo jeżeli umowa została zawarta w okolicznościach dopuszczonych w ustawie, stwierdzić naruszenie przepisów ustawy.

Po zawarciu umowy nie ma już możliwości nakazania zamawiającemu dokonania unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, czy też dokonania unieważnienia czynności odrzucenia ofert, jak oczekiwał tego skarżący w niniejszym postępowaniu. W niniejszej sprawie, strona skarżąca nie zmodyfikowała w tym zakresie zarzutów i wniosków skargi. Wobec czego, Sąd Okręgowy, jako związany żądaniem skargi - oddalił ją. W innych okolicznościach, skarga zasługiwałaby na uwzględnienie, bowiem zamawiający nieprawidłowo zastosował przepisy proceduralne.

W dniu 29 listopada 2021 r. zamawiający zgodnie z art. 126 ust. 1 ustawy p.z.p. skierował do Odwołującego wezwanie do złożenia podmiotowych środków dowodowych, w którym wyznaczył wykonawcy termin do dnia 10 grudnia 2021 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T., w terminie pomiędzy 29 listopada 2021 r., a 10 grudnia
2021 r. przedłożyła zamawiającemu wszystkie wymagane dokumenty, w tym zaświadczenie właściwego naczelnika urzędu skarbowego wystawione nie wcześniej niż 3 miesiące przed jego złożeniem. W ocenie Sądu Okręgowego, brak jest jakichkolwiek podstaw do odrzucenia jego oferty, w sytuacji , gdy nie upłynął jeszcze wyznaczony termin do złożenia dokumentów. Stwierdzić należy, iż w określonym przepisami prawa zamówień publicznych terminie, przedłożono prawidłowo wszystkie wymagane dokumenty. W konsekwencji, Miasto B. nie było uprawnione do skierowania w dniu 2 grudnia 2021 r. wezwania wykonawcy do uzupełnienia podmiotowego środka dowodowego w postaci zaświadczenia właściwego naczelnika urzędu skarbowego w trybie art. 128 ust. 1 ustawy p.z.p., w sytuacji , gdy dopiero w dniu 10 grudnia 2021 r. dla odwołującego upływał termin na złożenie wszystkich dokumentów.

Jak słusznie zauważa we wniesionej skardze odwołujący, Izba podczas orzekania dokonała błędnej wykładni wskazanych przepisów, co skutkowało przyjęciem, że udzielenie odpowiedzi na wezwanie zamawiającego stanowi skrócenie ustawowego terminu składania dokumentów.

W tym miejscu Sąd Okręgowy chciałby wskazać, że kwestia prawidłowości zatrzymania wadium należy do kognicji Sądu cywilnego. Cywilnoprawny charakter sporu o zwrot wadium potwierdza postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2014 r., IV CSK 291/13, które zachowuje swoją aktualność w obecnym stanie prawnym, a w którym stwierdzono m.in., że sprawa o zwrot wadium zatrzymanego przez zamawiającego na podstawie art. 46 ust. 4a Pzp z 2004 r. (a ściślej o zasądzenie jego wartości) jest sprawą cywilną w sensie materialnoprawnym i formalnym.

W konsekwencji rozpatrywanie tych roszczeń przez inny organ niż sąd cywilny byłoby uzasadnione jedynie w wypadku, gdyby stanowiła o tym wyraźnie ustawa.

Mając powyższe na uwadze, działając w granicach skargi i zaskarżenia, Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku i na podstawie art. 588 ust. 1 p.z.p. oddalił skargę.

O kosztach postępowania skargowego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., art. 99 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 589 p.z.p., stosownie do wyniku postępowania. Skarżący przegrał postępowanie skargowe w całości, dlatego też został obciążony kosztami procesu poniesionymi przez przeciwnika skargi. Odnośnie wysokości zasądzonych kosztów (ustalonych od wskazanej w skardze wartości przedmiotu zaskarżenia), Sąd Okręgowy uwzględnił treść § 2 pkt 9 w zw. z §10 ust. l pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015 r., poz. 1804 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w chwili wniesienia skargi, z uwzględnieniem 50% stawki minimalnej, ponieważ pełnomocnik reprezentował zamawiającego również w postępowaniu odwoławczym.

Sędzia Anna Janas

1 P. Wójcik [w:] A. Gawrońska-Baran, E. Wiktorowska, A. Wiktorowski, P. Wójcik, Prawo zamówień publicznych. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2022, art. 582.