Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 listopada 2021 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie XII Wydział Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący- Sędzia: SSO Bożena Cincio-Podbiera

Protokolant- osobiście

po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2021 roku r. w K.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez stronę powodową

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z dnia 10 września 2018 roku, sygn .IV GC 1565/17/S

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądza od strony pozwanej(...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz strony powodowej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B. kwotę 2 454,15 zł /dwa tysiące czterysta pięćdziesiąt cztery złote piętnaście groszy/ z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 17 listopada 2016 roku do dnia zapłaty oraz koszty procesu w kwocie 231,76 zł /dwieście trzydzieści jeden złotych siedemdziesiąt sześć groszy/;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 297,76 zł/ /dwieście dziewięćdziesiąt siedem złotych siedemdziesiąt sześć groszy/ tytułem kosztów postępowania apelacyjnego;

IV.  nakazuje ściągnąć od strony pozwanej (...)Spółki Akcyjnej w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Krakowie kwotę 8,08 zł /osiem złotych osiem groszy/ tytułem brakujących kosztów opinii biegłego.

SSO Bożena Cincio-Podbiera

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 10 września 2018 roku Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie oddalił powództwo (...) sp. z o.o. w z siedzibą w B. o zasądzenie od ubezpieczyciela (...) w W. kwoty 4404,88 zł tytułem dalszych kosztów naprawy pojazdu uszkodzonego w kolizji drogowej z dnia 17 października 2016 roku. W ocenie Sądu Rejonowego strona powodowa nie udowodniła wysokości poniesionych w związku z tym zdarzeniem kosztów albowiem nie przedłożyła rachunków, ani faktur dokumentujących koszty dokonanej naprawy. Wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego na tą okoliczność Sąd Rejonowy oddalił z uwagi na uznanie, że brak powyższych dowodów prowadzi do przyjęcia domniemania, iż w istocie faktyczne koszty naprawy były niższe niż koszty dochodzone w ramach procesu.

W apelacji od tego wyroku strona powodowa zarzuciła Sądowi Rejonowemu nierozpoznanie istoty sprawy przez ustalenie, iż strona powodowa dokonywała naprawy przedmiotowego pojazdu w związku z czym dysponuje stosownymi fakturami i w konsekwencji uznanie, że ustalenie wysokości szkody poprzez biegłego sądowego jest zbędne. W tym zakresie podniesiono także, iż Sąd Rejonowy nie dokonał ustaleń odnośnie okoliczności czy przedmiotowa szkoda stanowiła szkodę całkowitą, czy też częściową w sytuacji, gdy dopiero po takich ustaleniach możliwe było ustalenie obiektywnej wysokości kosztów naprawy. Podniesiono zarzut naruszenia art. 227 w związku z art. 278 k.p.c. przez nieuzasadnione oddalenie wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność wyliczenia kosztów naprawy pojazdu oraz zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. na skutek dokonania dowolnej oceny dowodów w postaci uznania, że przeprowadzającym naprawę pozostawała strona powodowa zatem dysponuje stosowną dokumentacją. W zakresie prawa materialnego podniesiono zarzut naruszenia art. 6 k.c. poprzez jego błędną wykładnię to jest przyjęcie, że strona powodowa nie wykazała zasadności swojego roszczenia, pomimo faktu, że zaoferowała dowód w postaci prywatnej kalkulacji kosztów naprawy oraz złożyła wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego. Wystąpiła także strona powodowa z zarzutem naruszenia art. 361 § 2 k.c. i art. 363 § 1 k.c. przez ich błędną wykładnię i uznanie, że przyznane przez ubezpieczyciela odszkodowanie pokrywa w całości szkodę oraz z zarzutem naruszenia art. 822 § 1 i § 4 k.c. w związku z art. 34 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych przez ich błędne zastosowanie, polegające na wadliwym przyjęciu, że stronie powodowej nie należy się odszkodowanie za naprawę pojazdu w wysokości dochodzonej w sprawie. Wniosła także strona apelująca w oparciu o treść art. 380 k.p.c. o dopuszczenie i przeprowadzenie przez sąd drugiej instancji dowodu z opinii biegłego na okoliczność wysokości kosztów naprawy uszkodzonego samochodu. Domagając się w pierwszym rzędzie zmiany zaskarżonego wyroku i uwzględnienia powództwa w całości strona powodowa wywodziła, że z zeznań poszkodowanego właściciela nie wynikało aby doszło do naprawy pojazdu, a w konsekwencji, że istnieje dokumentacja z tych czynności. Wskazywano też, że skoro poszkodowanemu przypada koszt profesjonalnej naprawy nawet w przypadku jej nie wykonania to koszt ten winien być ustalony w oparciu o wnioski opinii biegłego sądowego, który to dowód- mimo inicjatywy dowodowej strony powodowej- nie został przeprowadzony. Zdaniem apelującej w tych okolicznościach Sąd Rejonowy naruszył normę art. 233 k.p.c. uznając, że strona powodowa odmówiła przedstawienia dowodów, choć z jej oświadczenia wynikało, że dowodów takich nie posiada. Zarzut naruszenia art. 6 k.c. motywowała strona skarżąca wadliwym uznaniem, że nie doszło do udowodnienia zasadności żądania pozwu w sytuacji, w której strona powodowa przedstawiła prywatną kalkulacje kosztów naprawy pojazdu, a następnie złożyła stosowny wniosek o sporządzenie opinii przez biegłego sądowego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja jest uzasadniona.

Mając na względzie treść zarzutów apelacyjnych Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego na okoliczność ustalenia charakteru szkody w pojeździe T. (...) oraz wyliczenia kosztów jego naprawy jakie poszkodowany zmuszony byłby ponieść w celu doprowadzenia pojazdu do stanu sprzed szkody. Zarzuty strony powodowej w zakresie pominięcia wniosku dowodowego w zakresie opinii rzeczoznawcy były bowiem usprawiedliwione. Zgodnie z treścią uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2018r, III CZP 51/18 poszkodowanemu przypada wyrównanie uszczerbku majątkowego zaistniałego w związku ze szkodą majątkową także w przypadku, gdy do naprawy pojazdu nie doszło. Istotne jest bowiem to, że szkoda majątkowa następuje w momencie zdarzenia, powodując uszczuplenie wartości majątkowych, którymi ubezpieczony poszkodowany dysponował. Nie ma zatem znaczenia czy naprawa faktycznie miała miejsce albowiem istotne pozostaje wyłącznie to w jakim zakresie doszło do uszczerbku majątkowego oraz czy nastąpiła pełna restytucja szkody, do której ubezpieczyciel związany umową ubezpieczenia właścicielem pojazdu był obowiązany. Pozostaje zatem bez znaczenia czy naprawienie szkody następuje na podstawie faktur za naprawę pojazdu czy wyceny kosztów naprawy albowiem zasady naprawienia szkody muszą być identyczne. Skoro zaś roszczenie odszkodowawcze powstaje z chwilą powstania obowiązku naprawienia szkody, a nie po powstaniu kosztów naprawy, zachodzi brak obowiązku po stronie poszkodowanej udowadnia konkretnych wydatków poniesionych na naprawę.

Natomiast, w niniejszej sprawie nie istniały podstawy do przyjęcia by to strona powodowa dokonała naprawy. Z zeznań poszkodowanego wynika wyłącznie to, iż strona powodowa zajęła się odholowaniem samochodu. Nie istnieje zaś dowód wykazujący by apelantka podjęła się naprawy, które to usługi zresztą nie mieszczą się w zakresie jej działalności.

Powołany przez Sąd biegły ustalił, że wartość rynkowa przedmiotowego pojazdu wynosiła 11 100 zł brutto, natomiast jego wartość po szkodzie zamknęła się kwotą 4800 zł brutto, przy czym szkoda miała charakter szkody całkowitej. Podał też biegły, że koszt naprawy samochodu przy użyciu części fabrycznych i alternatywnych porównywalnej jakości wynosi 8395,46 zł brutto i taka naprawa, z uwagi na wiek i stan utrzymania pojazdu, jest wystarczająca do przywrócenia go do stanu sprzed szkody. Natomiast koszt naprawy przy użyciu części oryginalnych zamykał się kwotą 11 261,98 zł brutto, zaś koszt naprawy z zastosowaniem części zamiennych fabrycznych i tej samej jakości kwotą 11 182,39 zł brutto /opinia uzupełniająca/.

Sąd Okręgowy w ślad za przywołaną uchwałą Sądu Najwyższego III CZP 51/18 stanął na stanowisku, że skoro koszt naprawy nie przekracza wartości pojazdu w stanie sprzed szkody to odszkodowanie winno być wyliczone wg kosztów jakie poszkodowany musiałby ponieść aby doprowadzić pojazd do stanu sprzed zdarzenia szkodzącego. Zgodnie bowiem z przywołanym stanowiskiem judykatury oddalenie przez sąd powództwa z tej przyczyny, że poszkodowany nie wykazał wysokości wydatków poniesionych tytułem kosztów naprawy uszczuplających jego majątek, a domagał się ustalenia wysokości szkody na podstawie opinii biegłego nie znajduje podstaw. Do poszkodowanego bowiem należy decyzja czy przystąpi w ogóle do naprawy pojazdu przy pomocy uzyskanego odszkodowania czy dokona naprawy prowizorycznej, czy też wydatkuje odszkodowanie na inne cele. Miał też Sąd Okręgowy na uwadze to, iż koszty naprawy pojazdu winny być celowe i ekonomicznie uzasadnione. Użycie zatem części nowych pochodzących bezpośrednio od producenta znajdowałoby zastosowanie w przypadkach, w których poszkodowany zdołałby wykazać w przyjęciu takiego wariantu naprawy swój szczególny interes. W tym zakresie nie przedstawiono żadnych dowodów. Tymczasem uszkodzony pojazd był pojazdem dziesięcioletnim, z przebiegiem około (...). Taki stan rzeczy nie uzasadniał przyjęcia wariantów, w których zastosowano by części oryginalne lub części wyższej jakości, zwłaszcza, że w ocenie biegłego przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody przy użyciu części fabrycznych i alternatywnych wymagało nakładów w kwocie 8395,46 zł brutto. Taka też wysokość odszkodowania była dostateczna w zakresie restytucji szkody. Nie wykazano bowiem, jak wskazano wyżej, aby zachodziły szczególne okoliczności uzasadniające przyznanie odszkodowania w kwocie wyższej. W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy mając na uwadze, iż ubezpieczyciel wypłacił kwotę 5941,31 zł uznał powództwo za zasadne zakresie kwoty 2454,15 zł. Na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uwzględnił powództwo w zakresie wskazanej kwoty, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił na podstawie art. 6 k.c. O kosztach postępowania za obie instancje orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. w związku z art. 108 § 1 k.p.c. oraz w oparciu o treść Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych, mając na uwadze, że w obu instancjach strona powodowa wygrała sprawę w 56 %. Koszty opinii biegłego nie pokryte zaliczkami stron nakazano ściągnąć od strony pozwanej jako tej, która uległa w sprawie w większym zakresie.

SSO Bożena Cincio-Podbiera