Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2022 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Rafał Kubicki
Protokolant:	sekretarz sądowy Agnieszka Grandys

po rozpoznaniu w dniu 11 października 2022 r. w Olsztynie na rozprawie

sprawy z powództwa K. H.

przeciwko Z. M.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Z. M. na rzecz powódki K. H. kwotę 31.427,87 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

- 29.496,36 zł - za okres od 8 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty,

- 1.931,51 zł - za okres od 18 lipca 2021 r. do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  zasądza od powódki K. H. na rzecz pozwanego Z. M. kwotę 574,40 zł tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się tego orzeczenia o kosztach procesu do dnia zapłaty.

sędzia Rafał Kubicki

Sygn. akt: I C 895/21

UZASADNIENIE

Powódka K. H. (poprzednio M.) wystąpiła o zasądzenie od pozwanego Z. M. na jej rzecz kwoty 104.140,51 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot: 29.496,36 zł od 8 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty oraz 74.644,15 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazała, że w związku z problemami finansowymi pozwanego (jej ojca) i za jego namową zawarła umowę pożyczki z Bankiem (...) S.A. na kwotę 13.274,18 zł. Zgodnie
z zawartą przez strony ustną umową, powódka przekazała pozwanemu środki pochodzące z powyższej pożyczki, a ten zobowiązał ją spłacić za powódkę. W związku z pogłębiającymi się problemami finansowymi pozwanego powódka za jego namową zawarła z (...) Bank S.A. umowę kredytu na 80.000 zł. Ponownie, zgodnie
z umową, powódka przekazała pozwanemu środki pochodzące z tego kredytu,
a pozwany zobowiązał się do spłaty tego zobowiązania. Wobec niewywiązywania się
z umowy przez pozwanego, tj. niespłacania powyższych zobowiązań, powódka dokonała samodzielnej spłaty pożyczki w wysokości 16.716,36 zł oraz uiściła na rzecz spłaty kredytu kwotę 14.284,51 zł. Poza powyższymi kwotami powódka żąda od pozwanego również: 187 zł tytułem odszkodowania wynikającego z zasądzonych od niej kosztów klauzuli wykonalności w postępowaniu przed Sądem Okręgowym
w O. (sygn. akt I C (...)), 240 zł tytułem kosztów poniesionych przez nią
w związku z tłumaczeniem wyciągów rachunków bankowych załączonych do pozwu oraz pozostałej do spłaty części roszczenia z tytułu kredytu tj. 72.712,64 zł. Jako podstawę prawną swojego żądania wskazała art. 392 k.c. W ocenie powódki, ustna umowa, którą zawarła z pozwanym, była umową o zwolnienie dłużnika od obowiązku świadczenia, zgodnie z którą pozwany odpowiedzialny jest względem dłużnika (powódki) za to, że wierzyciel nie będzie od niego żądał spełnienia świadczenia,
a w razie niewykonania zobowiązania odpowiedzialny jest za wynikłą stąd szkodę.

Pismem stanowiącym sprzeciw od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, przecząc, by zawarł z powódką opisane przez nią ustne umowy.
Z ostrożności pozwany wniósł również o oddalenie powództwa co do kwoty 72.712,64 zł, podnosząc, że kwota ta stanowi jedynie dług powódki, a nie realnie poniesione przez nią wydatki. Wskazał, że nigdy nie nakłaniał powódki do zaciągnięcia z bankami umów oraz że nie uzyskał od powódki jakichkolwiek środków finansowych w związku
z zawartymi przez nią umowami. Powódka zaciągnęła sporne zobowiązania we własnym imieniu na sfinansowanie studiów. W ocenie pozwanego, powódce nie przysługują względem niego jakiekolwiek roszczenia, które miałyby związek
z przywołanymi przez powódkę umowami. Spłata zobowiązań córki, w części, której dokonywał, stanowiła pomoc udzieloną córce. W toku sprawy – pismem procesowym
z 7.10.2022 r. (k. 476) - pozwany wniósł na wypadek uwzględnienia powództwa
o rozłożenie zasądzonej kwoty na raty po 500 zł każda, wskazując w uzasadnieniu, że znalazł pracę, zarabia ok. 4.500 zł brutto, ponosi wysokie koszty utrzymania (stałe wynoszą 3.580 zł) i nie jest w stanie nic odłożyć.

Uzasadnienie faktyczne:

Bezsporne jest, że powódka (nazwisko rodowe: M.) jest córką pozwanego oraz że w toku tej sprawy zawarła związek małżeński i od 14.08.2021 r. posługuje się nazwiskiem męża – H. (kserokopia odpisu skróconego aktu małżeństwa k. 262).

W 2012 r. powódka rozpoczęła studia stacjonarne I stopnia na Uniwersytecie (...)- (...) w O.. Decyzją Wydziałowej Komisji Stypendialnej powódka w roku akademickim 2012/2013 otrzymała stypendium socjalne w wysokości 750 zł miesięcznie. We wniosku wskazała, że za rok 2011 dochód członków jej rodziny
w przeliczeniu na osobę wynosił 0 zł. Ponadto w roku akademickim 2012/2013
w semestrze letnim powódka otrzymywała stypendium motywacyjne w wysokości 400 zł miesięcznie. W październiku 2013 r. powódka ponownie zawnioskowała
o przyznanie jej stypendium socjalnego na rok akademicki 2013/2014 wskazując, że dochód netto na członka jej rodziny wynosi 64 zł. Decyzją Wydziałowej Komisji Stypendialnej powódka otrzymała stypendium socjalne w zwiększonej wysokości na okres 9 miesięcy w kwocie 925 zł miesięcznie. Dodatkowo w semestrze zimowym roku akademickiego 2013/2014 powódka otrzymywała stypendium motywacyjne 400 zł miesięcznie. W następnym roku akademickim powódka ponownie zawnioskowała
o przyznanie jej stypendium socjalnego w zwiększonej wysokości na kolejny rok, wskazując, że dochód netto na członka jej rodziny wynosi 253,71 zł. Wydziałowa Komisja Stypendialna przyznała powódce stypendium socjalne w zwiększonej wysokości w kwocie 846 zł miesięcznie na okres od 1.10.2014 do 30.06.2015 r.

(dowód: dokumentacja stypendialna z (...) k. 269-284)

W 2014 r. pozwany zwrócił się do powódki o pomoc finansową, namawiając ją do zaciągnięcia niżej opisanego zobowiązania w banku i obiecując, że będzie je spłacać. Powódka zgodziła się na to i w związku z czym dnia 16 maja 2014 r. zawarła
z Bankiem (...) S.A. w W. umowę pożyczki ekspresowej nr (...). Na podstawie tej umowy bank udzielił powódce pożyczki
w kwocie 13.274,18 zł (§ 1 ust. 1 umowy). Pożyczka była przeznaczona na cele konsumpcyjne w kwocie 10.000 zł, pokrycie kosztów ubezpieczenia „majątek + życie” w kwocie 2.610,48 zł i pokrycie prowizji za udzielenie pożyczki w kwocie 663,70 zł (§ 1 ust. 4). Całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorcę wynosiła 20.333,89 zł (§ 5 ust. 4). Zgodnie z § 21 ust. 1 pkt 2 umowy, bank ma prawo wypowiedzieć niniejszą umowę w całości lub w części jeśli pożyczkobiorca nie zapłaci w terminie określonym w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności po uprzednim poinformowaniu pożyczkobiorcy o konieczności spłaty zaległych rat w terminie 7 dni od otrzymania informacji o braku spłaty wymaganej części zadłużenia i pomimo wezwania banku w ramach zmiany umowy nie ustanowi prawnego zabezpieczenia spłaty pożyczki w terminie 30 dni od daty wezwania. Okres wypowiedzenia wynosi 30 dni. Powódka umówiła się z ojcem (pozwanym), że przekaże mu środki pochodzące
z pożyczki, a on w zamian będzie dokonywał spłaty zaciągniętego przez nią zobowiązania. Pożyczka miała być przeznaczona między innymi na spłatę wcześniej zaciągniętego również za namową pozwanego kredytu w Banku (...) (nieobjętego niniejszym procesem). Pozwany na rzecz spłaty pożyczki uiścił łącznie 2.660,57 zł po czym zaprzestał spłacania. Niedługo po zaciągnięciu powyższej pożyczki pozwany ponownie zgłosił się do powódki z prośbą zaciągnięcia kolejnego zobowiązania na zasadach podobnych do wyżej opisanych, zapewniając powódkę, że sprzeda położone przy domu działki i z pozyskanych środków spłaci długi wobec banku. Powódka zgodziła się na zaciągnięcie kolejnego kredytu pod warunkiem, że pozwany pokryje z jego środków wcześniejsze zobowiązania. Wobec tych ustaleń, dnia 13 czerwca 2014 r. powódka zawarła z G. Bank umowę kredytu konsumpcyjnego nr (...). Zgodnie z umową bank udzielił kredytobiorcy na okres 72 miesięcy kredytu w kwocie 80.000 zł z przeznaczeniem na sfinansowanie potrzeb konsumpcyjnych (§ 1ust. 1 umowy). Całkowita kwota kredytu do zapłaty przez kredytobiorcę wynosiła 145.081,70 zł. W umowie wskazano, że bank jest uprawniony do wypowiedzenia umowy z zachowaniem 1-miesięcznego okresu wypowiedzenia w razie między innymi zwłoki klienta z zapłatą pełnych rat wynikających z harmonogramu spłat za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim pisemnym wezwaniu kredytobiorcy do spłaty wymagalnych należności w terminie 7 dni od otrzymania wezwania (§ 10 ust. 1a). Dnia 16 lutego 2015 r. powódka zawarła z (...) Bank S.A. aneks do umowy kredytu, w którym na wniosek kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia oraz zgodę banku na wydłużenie czasu spłaty kredytu strony postanowiły zmienić umowę w ten sposób, że okres spłaty kredytu został wydłużony o 3 miesiące. Na okres 3 miesięcy strony ustanowiły również karencję w spłacie kredytu. Jednocześnie bank oświadczył, że przed zawarciem aneksu kredytobiorca dokonał w dniu 26.01.2015 r. spłaty zaległych rat kapitałowo-odsetkowych w łącznej kwocie 77,73 zł.

(dowód: zeznania powódki k. 481-482v., umowa pożyczki k. 42-46, zeznania świadka R. M. (1) - byłej żony pozwanego, matki powódki - k. 440, transkrypcja nagrania
z dnia 30 lipca 2019 r. k. 448, umowa kredytu k. 84-91, aneks do umowy kredytu k. 92)

W okresie od 21 lipca 2014 r. do 24 sierpnia 2015 r. tytułem spłaty kredytu zaciągniętego w G. (...) Bank pozwany dokonał wpłat na sumę 19.114,45 zł.

(dowód: zestawienie spłat k. 112-114)

Dnia 15 czerwca 2015 r. powódka zawarła z Uniwersytetem (...)- (...) w O. oraz Biurem usług inwestorskich R. K. umowę płatnego stażu zawodowego na okres od dnia 27.07.2015 do dnia 28.08.2015 r. Z tego tytułu powódka otrzymała 2076 zł brutto.

(dowód: umowa stażu zawodowego k. 286-287)

Pismem z dnia 18 czerwca 2015 r. Bank (...) S.A. poinformował powódkę, że z uwagi na brak spłaty zadłużenia przeterminowanego zgodnie
z postanowieniami umowy kredytu/pożyczki wypowiada umowę pożyczki. Wskazał, że okres wypowiedzenia wynosi 30 dni od daty otrzymania pisma. Ponadto bank oświadczył, że bieżące saldo zadłużenia przeterminowanego wynosi 757,50 zł a saldo zadłużenia całkowitego wynosi 12.279,95 zł.

(dowód: fotokopia wypowiedzenia umowy k. 398)

W okresie od listopada 2015 r. do marca 2016 r. powódka pracowała w sklepie sportowym. Z tytułu umowy zlecenia powódka otrzymywała miesięcznie wynagrodzenie w wysokości 1.400 zł netto. Następnie powódka w okresie od 16 maja 2016 r. do 31 maja 2017 r. pracowała w (...) (...) sp. z o.o.

( dowód: zeznania powódki k. 482, kserokopie umów zlecenia oraz wydruki korespondencji ze zleceniodawcą k. 239-249, świadectwo pracy k. 250-253)

W związku z niewywiązywaniem się przez pozwanego z umowy zawartej
z powódką tj. niespłacaniem przedmiotowych zobowiązań finansowych, powódka począwszy od lipca 2015 r. otrzymywała wiadomości SMS z G. (...) Bank,
w których bank informował o braku wpłat oraz o skierowaniu sprawy do obsługi windykacji terenowej. Kolejne przekazywane wiadomości pochodziły od zespołu wsparcia windykacji terenowej, (...), departamentu windykacji terenowej kancelarii prawa gospodarczego K., negocjatora banku, I. oraz innych podmiotów, które informowały o zaległościach finansowych niezwiązanych z niniejszym postępowaniem. Powyższe wiadomości powódka kierowała do pozwanego poprzez wysyłanie ich wiadomością SMS. Pozwany wybiórczo odpowiadał na wiadomości córki. Zdecydowana większość wiadomości pozostawała bez reakcji. Z treści wiadomości, które pozwany wysyłał do powódki, nie wynika by negował istnienie jego zobowiązania.

( dowód: wydruk z wiadomości SMS k. 176-179)

Pismem z dnia 25 sierpnia 2015 r. (...) Bank S.A. w związku
z powstaniem zaległości w spłacie kredytu wezwał powódkę pod rygorem wypowiedzenia umowy do uregulowania w terminie 7 dni od doręczenia wezwania zaległości obejmującej 3.414,08 zł tytułem należności kapitałowej, 696,96 zł tytułem odsetek umownych, 0,95 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności oraz 15 zł tytułem kosztów i opłat za czynności banku. Pismem z dnia 21 października 2015 r. (...) Bank S.A. w związku z nieuregulowaniem zaległości w spłacie kredytu wypowiedział powódce umowę kredytu z zachowaniem okresu wypowiedzenia umowy wskazując, że po jego upływie całość środków kredytowych wraz z odsetkami i kosztami staje się natychmiastowo wymagalna. Bank wskazał, że
w przypadku uregulowania w okresie wypowiedzenia całości zaległości rozważy możliwość cofnięcia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Powyższe pismo zostało odebrane przez pozwanego.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 104, wypowiedzenie umowy z potwierdzeniem odbioru k. 108-110)

Dnia 4 listopada 2015 r. pozwany sprzedał J. K. nieruchomość położoną w O. przy ul. (...) za łączną cenę 450.000 zł. Część tej ceny została zaliczona przez kupującego na poczet spłaty zaciągniętej
u niego wcześniej przez pozwanego pożyczki w wysokości 300.000 zł.

(dowód: zeznania J. K. k. 416-418)

Dnia 16 stycznia 2017 r. (...) Bank S.A. wniósł do Sądu Rejonowego(...) pozew o zapłatę kwoty 102.657,06 zł z uwagi na niewywiązywanie się przez K. z ciążącego na niej zobowiązania terminowego dokonywania spłat w wysokościach ustalonych w zawartej umowie. Postępowanie w tej sprawie toczyło się przed Sądem Okręgowym w (...) w sprawie o sygnaturze
I C (...). Pełnomocnikiem powódki był wówczas jej ojciec – pozwany. Do protokołu rozprawy z dnia 12 czerwca 2017 r. Z. M. wskazał, że córka zaciągnęła kredyt, żeby im pomóc oraz żeby mieć na studia. Wyrokiem z dnia 14 czerwca 2017 r. Sąd Okręgowy w (...) zasądził od K. M. (1) na rzecz (...) Bank S.A. kwotę 82.837,13 zł rozkładając zasądzone świadczenie na następujące raty:

- sześć rat miesięcznych w kwocie po 500 zł każda rata, płatnych do ostatniego dnia każdego miesiąca, poczynając od miesiąca lipca 2017 r.,

- rata w kwocie 5.000 zł płatna do dnia 31 grudnia 2017 r.

- dwanaście rat miesięcznych w kwocie po 500 zł każda rata, płatnych do ostatniego dnia każdego miesiąca, poczynając od miesiąca stycznia 2018 r.,

- rata w kwocie 20.000 zł płatna do dnia 31 grudnia 2018 r.

- dwanaście rat miesięcznych w kwocie po 500 zł każda rata, płatnych do ostatniego dnia każdego miesiąca, poczynając od miesiąca stycznia 2019 r.,

- rata w kwocie 20.000 zł płatna do dnia 31 grudnia 2019 r.,

- dwanaście rat miesięcznych w kwocie po 500 zł każda rata, płatnych do ostatniego dnia każdego miesiąca, poczynając od miesiąca stycznia 2020 r.,

- ostatnia rata w kwocie 16.837,13 zł płatna do 31 grudnia 2020 r.

Ponadto Sąd zasądził od pozwanej na rzecz G. (...) Bank kwotę 4.160,02 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone. Odpis wyroku został doręczony 11 lipca 2017 r. i odebrany przez Z. M. (pozwanego).

Sąd Apelacyjny w (...) wyrokiem z dnia 31 stycznia 2018 r. sygn. I ACa(...) oddalił apelację od tego wyroku.

(dowód: fotokopia pozwu k. 97-100, fotokopia pełnomocnictwa k. 118, fotokopia protokołu rozprawy k. 120-122, fotokopia wyroku I C (...) k. 126-127, fotokopia (...) k. 131, fotokopia wyroku I ACa (...) k. 133)

Pismem z dnia 19 lutego 2019 r. bank (...) S.A. poinformował powódkę, że na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 11.01.2019 r. dokonał przelewu na rzecz H. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty
w W. wierzytelność, której wartość zadłużenia na dzień 14.01.2019 r. wynosiła 16.167,29 zł.

Dnia 25 kwietnia 2019 r. powódka zawarła ugodę z (...) w której strony postanowiły rozłożyć w/w wierzytelność na 10 rat z czego pierwsza wynosiła 3.500 zł, raty od drugiej do dziewiątej wynosiły po 1.450 zł oraz ostatnia rata wynosząca 1.614,04 zł. Pismem z dnia 20.02.2020 r. (...) potwierdził spełnienie zobowiązania wynikającego z umowy nr (...) zawartej w dniu 15.05.2014 r. z Bank (...) S.A.

(dowód: zawiadomienie k. 49, pismo H. z dnia 20.04.2020 r. k. 58, ugoda
k. 53-54, potwierdzenie spełnienia świadczenia k. 56)

Postanowieniem z dnia 9 kwietnia 2020 r., (sygn. I Co 87/20) Sąd Okręgowy
w O. nadał wyrokowi I C (...) klauzulę wykonalności na rzecz H. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W., na którego przeszło uprawnienie wierzyciela (...) Bank S.A., w następującym zakresie:

- w punkcie II w części, tj. co do tych rat, których termin płatności upłynął z dniem 29 lutego 2020 r.,

- w punkcie III w całości;

Ponadto zasądził od K. M. (1) na rzecz wierzyciela kwotę 187 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Pismem z dnia 11.03.2021 r. pełnomocnik Funduszu H. poinformował, że na dzień sporządzenia pisma suma dokonanych wpłat wynosi 15.426,84 zł.

(dowód: postanowienie w sprawie I Co (...) k. 135, pismo z 11.03.2021 r. k. 60)

Tytułem spłaty zobowiązania wynikającego z umowy kredytu nr (...) powódka dokonała pierwotnie na rzecz (...) Bank S.A., a następnie Horyzont Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty następujących wpłat:

- 500 zł w dniu 25.04.2019 r.,

- 500 zł w dniu 13.05.2019 r.,

- 500 zł w dniu 13.06.2019 r.,

- 500 zł w dniu 19.07.2019 r.,

- 500 zł w dniu 13.08.2019 r.,

- 500 zł w dniu 17.09.2019 r.,

- 500 zł w dniu 12.10.2019r.,

- 500 zł w dniu 18.11.2019 r.,

- 500 zł w dniu 12.12.2019 r.,

- 500 zł w dniu 14.01.2020 r.,

- 500 zł w dniu 12.03.2020 r.,

- 600 zł w dniu 8.04.2020 r.,

- 600 zł w dniu 12.05.2020 r.,

- 600 zł w dniu 12.06.2020 r.,

- 1.000 zł w dniu 10.07.2020 r.,

- 500 zł w dniu 12.08.2020 r.,

- 500 zł w dniu 14.09.2020 r.,

- 980 zł w dniu 19.10.2020 r.,

- 1.000 zł w dniu 12.11.2020r.,

- 500 zł w dniu 14.12.2020 r.,

- 500 zł w dniu 25.01.2021 r.,

- 500 zł w dniu 12.02.2021 r.,

- 1.504,51 zł w dniu 13.05.2021 r.

łącznie daje to kwotę 14.824,51 zł.

(dowód: wydruk historii rachunku k. 150-156, potwierdzenia wpłat k. 160-164)

W okresie od 15 maja do 28 października 2019 r. powódka wielokrotnie podejmowała próbę uzyskania od ojca informacji, między innymi o tym kiedy zwróci jej pieniądze, które wpłaciła na poczet zaciągniętych zobowiązań. Treść rozmów
w komunikatorze internetowym przedstawiała się następująco (daty oraz inne informacje poza treścią wiadomości były w języku angielskim):

16 MAY 2019:

- pozwany: Oddalony pozew przedawnienie

- powódka: potwierdzenie?

- pozwany: Byłem

- powódka: ale chyba dadzą na to potwierdzenie???

??

- pozwany: Tak 7 dni jak wyrok się uprawomocni

- powódka: pismo?

- pozwany: K… Przecież tłumacze

- powódka: w sensie wyślą pismo czy jak??

- pozwany: Nie za tydzień pojadę zapl 6zl i dadzą

- powódka: to o to sie pytam

3 JUN 2019:

- powódka: M. mi wyslac piso z sądu

i dołożyć sie do kredytu…

- pozwany: Pismo w środę

- powódka: a kasa?

- pozwany: Ile

- powódka: zapłaciłam 4000 i zaraz musze zapłacić kolejne 2000

4 JUN 2019:

- powódka: ?

/6 JUN 2019:

- powódka: i co z pismem i pieniędzmi?

??

- pozwany: Pismo opłacone ma być w ciągu tygodnia a kasy narazie nie mam

- powódka: muaoes miec maj/czerwiec

w tym miesiącu bedzie jak zapłaciłam ponad 7000tys na kredyt…

- pozwany: Dostanę kase to oddam

- powódka: kiedy?

13 JUN 2019:

- powódka: C., kiedy będziesz miał pieniądze?

- pozwany: Nie wiem

- powódka: Mówiłeś ze będziesz miec maj/czerwiec?

- pozwany: Lekki poślizg

- powódka: i nie wiesz fo kiedy?

- pozwany: Jeszcze budują przylacze

- powódka: a co z pismem?

i co z przepisaniem domu?

- pozwany: Co ci chodzi

- powódka: mowiles ze pismo będzie w środę

2 (...) 2019

- powódka: hej o co z tym pismem?

3 (...) 2019

- powódka: nic nie doszło

- powódka: wyślij jeszcze raz!

- powódka: ????

- pozwany: N. jest to

- powódka: nic nie dostałam pisze

wyślij jeszcze raz

- pozwany: Musiałem złożyć jeszcze raz

- powódka: no super

4 (...) 2019

- powódka: i kiedy będzie

- pozwany: Tydzień tak mi powiedzieli

- powódka: pewnie szybciej sama to załatwię jk przyjadę niz się doczekam os ciebie

- pozwany: Co ty chcesz o demnie czepiasz się

O co Ci chodzi

Jak ty mnie traktujesz jak psa

- powódka: a ty kłamiesz

- pozwany: D. mów sobie tak

Jak tylko matka odeszła to byłaś dla mnie inna

- powódka: przed tym hak dowiedziałam sie ze mnie oklamywales…

Całe życie będziesz teraz zwalal na mamę i usorawiedliwial się?

- pozwany: A kto roznosi takie informacje

- powódka: jakie?

- pozwany: Że dowiedzialas się że klamalem

- powódka: Nie mama, sam się przyznał es do tego

bo juz pogubiłes sie e kłamstwach

- pozwany: Myślę że poprostu jesteś…. Przez mamuske

- powódka: Szkoda czasu na ciebie…

- pozwany: Nie wiem czemu tak mnie nienawidzi sz

Że Cię kocham i wychowalem itp

- powódka: Bo mnie oklamujesz, oklamywales i masz gdzieś w to co mnie wpakowałes

- pozwany: Tylko ja?

- powódka: O boże, narazie!

Nie chce tracić dnia na bezsensowna rozmowę

- pozwany: Przecież ona o wszystkim wiedzieć

Czemu tylko mnie osadzasz

- powódka: Powiedziałam wiele razy, nie chce znowu psuć sobie nerwów. Jak przyjadę to nie myśl, ze będę udawać ze jest wszystko pięknie i super między nami.

- pozwany: Przepraszam ale kto zapierdala żeby była jasność

- powódka: Zapierdala? Co?

- pozwany: P.

- powódka: Takim jesteś poważnym człowiekiem ze buźki wstawiasz do tekstu?

Brawo

Jeśli swoją obecną pracę nazywasz zapierdalaniem to nie wiem na jakim świecie zyjesz…

- pozwany: Przestań jestem bardzo chory

- pozwany: Co ci chodzi o pracę

- powódka: Do widzenia

- pozwany: D. a też nie ale co tam

- powódka: Co?

- pozwany: Nie nic

- powódka: masakra…

- pozwany: Odczep od mojej pracy się

- powódka: nie nakręcaj sir

- pozwany: Chyba chcecie mię doprowadzić do stanu dziadka W.

- powódka: R. sobie co chcesz

Twoje życie.

moje juz popsules

- pozwany: Odbierz teraz telefon i wyjaśnijj mi kurwa o co ci chodzi

- powódka: nie bede z toba gadać, to jest bez sensu

wiesz o co mi chodzi, cały czas o to samo

i naprawdę nie mam ochoty twojego udawania ze wszystko jest ok, i jesteśmy kochająca sie rodzina bez problemów. I serio nie musisz pytac sie co u nas słychać

- pozwany: J. rodzina matka się skurw…. To wszystko jest ok?

Całuje mocno córko

- powódka: Naucz się szacunku do ludzi potem do mnie pisz.

- pozwany: O co Ci chodzi

18 (...) 2019

- powódka: Co z pismem??

26 (...) 2019

- powódka: Co z PISMEM????

- powódka: i pieniędzmi???

- powódka: ???

15 (...) 2019

- powódka: weź przestań D. męczyć, daj dzieciakowi odpocząć

- pozwany: O co Ci chodzi znów

Jestem jego opiekunem mam to tego nie tylko prawo ale jest to mój obowiązek

- powódka: ty lepiej myśl jak zacząć mi płacić

28 (...) 2019

- powódka: do końca roku muszę spłacić (...) do getinbank

- pozwany: I spłacisz

- powódka: jak??

skąd ja mam wziąć takie pieniądze?

już jeden kredyt spłacam (...) do grudnia i ledwo daje radę…

a tu jest 60 000! i to nawet nie mój dług a muszę spłacać…

- pozwany: . Mówiłem Ci że splace

- powódka: ???

Kiedy

?

narazie nie widzę żadnych starań w tym kierunku?

Jak narazie ja spłacam 2000zl co miesiąc, ledwo

- pozwany: Do końca roku

29 (...) 2019

- powódka: Czy jest możliwość otrzymania od Ciebie pisma, w którym zobowiazesz sie do wyważania z twoich obietnic?

wywiazania

- pozwany: .?

- powódka: Chce pisemne potwierdzenie od ciebie że splacisz 100 000 zl do końca roku

?

Tak czy nie

- pozwany: Myślę że tak

Tylko po co

- powódka: Po to, żebyś znowu mnie nie oklamal

Bo rok temu mówiłeś ze do lipca

- powódka: więc?

- powódka: ?

tak czy nie proste pytanie

1 (...) 2019

- powódka: Wiec, dostanę czy nie?

2 (...) 2019

- powódka: Co ze spłata?? J. jest październik!

3 (...) 2019

- powódka: ??

Odpiszesz, czy będziesz olewal dalej sprawę?

11 (...) 2019

- powódka: ?

- powódka: Będziesz dalej olewal?

- pozwany: P. że splace

- powódka: kiedy?

juz jest połowa października

powiedziałeś ze splacisz do końca roku

- pozwany: Do końca roku

25 (...) 2019

- powódka: Czy mozesz podac mi konkretną datę, czy koniec roku znaczy ze splacisz 31.12?

28 (...) 2019

- powódka: czekam na odpowiedź

(dowód: wydruk z komunikatora k. 139-144)

Dnia 30 lipca 2019 r. pomiędzy stronami doszło do rozmowy, której treść została utrwalona na płycie CD, a jej najistotniejszy fragment prezentował się następująco:

pozwany: to czemu mnie traktujesz w ten sposób? K., przecież ci powiedziałem, że ci wszystkie pieniądze oddam, jak te działki sprzedam, a te działki sprzedam już niedługo i ci wszystko zwrócę. Czemu mnie tak traktujesz K.?

powódka: Bo, bo mi nie odpowiadasz na pisma, nie dostałam przez 2 miesiące.

pozwany: A ja K., jak nie dostałaś pisma, jak ja nie dostałem pisma z Sądu, Sąd powiedział, że wyśle do mnie te-te pismo, że sprawa jest umorzona i proszę się nie martwić, pismo dojdzie do Pana, na adres domowy.

- powódka: Co z moimi pieniędzmi, które mi obiecałeś do końca lipca?

- pozwany: No to ja nie mam pieniędzy w tej chwili nic no, nie mam pieniędzy nic i ja ci oddam te pieniądze jak tylko działki sprzedam, to ci powiedziałem, że oddam ci pieniądze. Do końca roku będziesz miała spłacone wszystko.

- powódka: Daj 8o tysięcy.

- pozwany: No 80 tysięcy tak, bo działki są warte 250 tysięcy.

- powódka: Kończmy 100 tysięcy (...) dwadzieścia za (...) i 80 tysięcy za G..

- pozwany: Spłacę wszystko na dane konto.

- powódka: Do końca roku.

- pozwany: Do końca roku no. No i spłacę to wszystko, no i taka jest umowa i się nie przejmuj tym tematem, będzie ci to spłacone.

- powódka: Pożyjemy, zobaczymy.

- pozwany: No ale to widzisz, no z tobą taka rozmowa, no widzisz wszystko robisz, wszystko wiesz lepiej niż ja.

- powódka: No bo (...) lat.

- pozwany: (...) jaki jest problem no co co co ci zrobiłem?

(dowód: płyta CD z nagraniem rozmowy z transkrypcją części nagrania k. 448)

Pismem z dnia 18 marca 2021 r. powódka wezwała pozwanego do natychmiastowego wykonania umowy z dnia 13 czerwca 2014 r. o zwolnienie od obowiązku świadczenia na rzecz wierzyciela poprzez spłatę długu wynikającego
z umowy pożyczki zawartej w dniu 13 czerwca 2014 r. przez powódkę z bankiem (...) S.A., oraz zapłaty kwoty 29.469,36 zł na którą składają się kwoty:

- 12.480,00 zł tytułem odszkodowania za spełnienie świadczenia z umowy pożyczki
z 13 czerwca 2014 r. zawartej przez powódkę z wierzycielem (...) Bank S.A. oraz

- 16.716,36 zł tytułem odszkodowania za spełnienie świadczenia z umowy pożyczki z dnia 16 maja 2014 r. zawartej przez powódkę z wierzycielem Bankiem (...) S.A.

(dowód: wezwanie do wykonania umowy oraz naprawienia szkody k. 181-185)

Dnia 2 czerwca 2021 r. D. M. – brat powódki, syn powoda - złożył pisemne oświadczenie o następującej treści:

„Oświadczam, że Ja D. M., legitymujący się dowodem osobistym seria i numer (...), wydanym przez Burmistrza Miasta O., niniejszym oświadczam co następuje.

Pod koniec marca 2021 roku odebrałem powiadomienie z banku (...) S.A., że zawarłem z ww. bankiem umowy (pożyczki opiewającej na kwotę 8.000,00 zł, oraz dwóch kart kredytowych, każda opiewająca na kwotę 5.000,00 zł),
w wyniku których powstało zobowiązanie wobec banku na łączną kwotę 18.000,00 zł. Kiedy odebrałem korespondencję z banku, rozmawiałem akurat przez komunikator
z matką R. M. (2) i siostrą K. M. (1). Zapytałem siostrę i matkę, czy wiedzą coś na ten temat ponieważ ja takich umów nie zawierałem. Nie wiedziały jednak skąd takie zobowiązanie. Były zdziwione tak samo jak ja. Po zgłoszeniu się do banku z pomocą siostry K. M. (1), okazało się, że bez mojej wiedzy i zgody zobowiązanie w moim imieniu zaciągnął mój ojciec Z. M. (PESEL: (...)). Było to możliwe ponieważ ojciec nadal widniał w banku jako mój prawny opiekun. I to pomimo uzyskania przeze mnie pełnoletności w dniu 10 marca 2021 r. Co więcej, bez mojej wiedzy i zgody ojciec przelał tj. pobrał z mojego konta środki w łącznej wysokości 14.000,00 zł. Nie wiem na co zostały przeznaczone. Ojciec bowiem prowadzi działalność gospodarczą i otrzymuje z tego tytułu na bieżąco wynagrodzenie. Ponieważ opisałem sprawę w banku złożyłem reklamację, bank zablokował moje konto i zgłosił sprawę policji (zawiadomił o przestępstwie). W wyniku działań podjętych przez mnie, ojciec oddał mi 10.000,00 zł. Nie zwrócił mi reszty środków w wysokości 4.000,00 zł. Cała sprawa doprowadziła do kłótni, a w zasadzie do awantury. Ojciec cały czas nie widzi swojej winy. Wręcz zwala wszystko na mnie. To spowodowało, że wyprowadziłem się z domu w O.. Na pewno już z nim nie zamieszkam. Czuję się przez niego oszukany i wręcz wykorzystany. Gdyby chociaż mnie zapytał o możliwość pożyczki lub kredytu, mógłbym to rozważyć, chociaż moja siostra K. M. (1) ostrzegała mnie przed taką możliwością, ze względu na jej zadłużenia spowodowane przez ojca. Po wszystkim mnie jeszcze obwiniał. W całym procesie postępowania i wyjaśniania pomogła mi moja siostra K. M. (1). Wiem też, że została zadłużona przez Ojca w podobny sposób.”

(dowód: oświadczenie k. 171)

W trakcie studiów w O. powódka podejmowała prace dorywcze. Z tego, co zarobiła oraz otrzymała z tytułu stypendium socjalnego i stypendium motywacyjnego, była w stanie się utrzymać oraz zaoszczędzić pieniądze na wakacyjne wyjazdy autostopem. Mieszkała w wynajmowanych pokojach wspólnie z jej ówczesnym partnerem M. P.. W okresie wakacyjnym tj. od maja do października mieszkała w O. w domu rodziców. W czerwcu 2014 r. razem z partnerem przeprowadzili się do O. początkowo mieszkając każde u swoich rodziców
a następnie wspólnie w domu rodziców jej partnera. Pod koniec roku 2015 powódka
z partnerem przeprowadzili się ponownie do O. początkowo wynajmując pokój
a następnie zamieszkali w mieszkaniu M. P.. Obecnie powódka mieszka w Norwegii.

(dowód: zeznania powódki k. 481-482v., zeznania M. P. k. 443v., zeznania M. Z. k. 444)

Sąd zważył, co następuje:

Podstawą postępowania dowodowego w tej sprawie był plan rozprawy (k. 340). Zgodnie z jego postanowieniami (pkt 8 i 9) realizacja wniosków dowodowych powódki zawartych w punktach 6-10 i 12-14 pozwu uzależniona została od warunków, których strona powodowa ostatecznie nie spełniła. W dalszym toku postępowania strony cofnęły wnioski o przesłuchanie świadka W. R. (zmarł) – protokół rozprawy k. 458.

Sąd ograniczył dowód z przesłuchania stron do zeznań powódki, uznając, że pozwany świadomie dąży do przedłużenia procesu i nieprawdziwie zasłania się przy tym swym stanem zdrowia. Zgodnie z planem rozprawy, strony zostały wezwane do osobistego stawiennictwa na rozprawę w dniu 25 sierpnia 2022 r. Pozwany uczestniczył w tej rozprawie zdalnie ( on-line) i pod koniec tego posiedzenia poskarżył się na złe samopoczucie i wniósł o przesłuchanie go na dodatkowym, odroczonym terminie rozprawy. Drugi termin wyznaczony został na 6 września 2022 r. Rozprawa znów odbyła się w drodze wideokonferencji (protokół k. 458) i już w jej wstępie pozwany oświadczył, że bardzo źle się czuje, cierpi na chorobę P. i nie da rady w takim stanie zeznawać. Dodał, że w okresie od 17 września będzie przebywać kilka dni w szpitalu. Jego pełnomocnik wniósł o odroczenie rozprawy. Również ten wniosek został przez Sąd uwzględniony – rozprawę odroczono do 27 września. lecz
z tym zastrzeżeniem (pkt 4 postanowienia kończącego protokół rozprawy), że podobna sytuacja nie powtórzy się już, chyba że pozwany udokumentuje w dniu rozprawy lub wcześniej zaświadczeniem lekarskim, że nie może brać udziału w rozprawie. Kolejny termin rozprawy został przesunięty na 11.10.2022 r. na uzasadniony wniosek pełnomocnika pozwanego, dotyczący względów innych niż zdrowotne pozwanego
(k. 465). W dniu 11 października 2022 r., na krótko przed rozprawą, pozwany zawiadomił Sąd mailowo (k. 479), że wnosi ponownie o odroczenie rozprawy z uwagi na swój stan zdrowia – wskazał, że do 18.10.2022 r. przebywa na zwolnieniu lekarskim i że przesyła wypis ze szpitala, z którego wynika, iż po utracie przytomności w pracy został zabrany karetką do szpitala. Po analizie tego wniosku oraz załączonej do niego karty informacyjnej izby przyjęć Sąd uznał, że pozwany nie wypełnił postawionego mu uprzednio wymagania dotyczącego udokumentowania stale powtarzających się niemożności uczestniczenia w rozprawie. Dołączona karta informacyjna datowana została na 5.10.2022 r. (to sześć dni przed rozprawę) i wynika z niej, że pozwany został wypisany ze szpitala już w dniu przyjęcia w stanie ogólnym dobrym. Dokument ten zawiera nic, co mogłoby choćby uprawdopodobnić twierdzenie o niemożności uczestniczenia w rozprawie w dniu 11.10.2022 r. Co więcej, dodać należy, że w dniu 11.10.2022 r. rozprawa została zamknięta, a ogłoszenie wyroku odroczono do 20.10.2022 r. – i w międzyczasie nie wpłynął żaden dodatkowy dokument lekarski, który mógłby stanowić podstawę do usprawiedliwienia nieobecności pozwanego. Wszystko to wskazuje jasno, że pozwany starał się odwlec wydanie wyroku w sprawie.

Fakty istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy wynikają z dołączonych do akt: dokumentów, umowy pożyczki, umowy kredytu, dokumentacji stypendialnej powódki i innych dokumentów potwierdzających jej sytuację finansową w okresie przed i w trakcie zawierania przedmiotowych umów, wydruków korespondencji pomiędzy stronami procesu oraz zeznań powódki. Zebrany materiał dowodowy daje spójny, logiczny obraz całości wydarzeń. Co istotne, nagranie audio z rozmowy między stronami oraz wydruki przedstawiające korespondencję elektroniczną między stronami nie były kwestionowane przez pozwanego jako nieprawdziwe, przerobione czy niekompletne. Ustaleń faktycznych Sąd dokonał ponadto na podstawie zeznań zawnioskowanych świadków, w szczególności: R. M. (1) (poprzednio: M.), D. M., D. S., M. P. i M. Z.. Zeznania powyższych świadków nie były kwestionowane przez strony i nie budzą zastrzeżeń Sądu. Wskazać należy, że zeznania D. S., mimo że w zasadzie ograniczały się do powielenia stanowiska powódki (świadek wskazała, że nie ma żadnych innych wiadomości niż te z przekazu powódki) okazały się istotne dla Sądu, gdyż wynika z nich, że powódka na długo przed procesem relacjonowała osobom bliskim dokładnie to samo, co przedstawia w procesie, a to jest potwierdzeniem wiarygodności powódki. Zeznania M. P. i M. Z. uwiarygodniły sytuację finansową powódki w trakcie studiów. Z nich wynika, że powódka prowadziła oszczędny tryb życia oraz potrafiła zadbać o swoje finanse, podejmując prace dorywcze (co znajduje zresztą potwierdzenie
w pozostałym materiale dowodowym). W ocenie Sądu, powyższe zeznania tworzą spójny z zeznaniami powódki obraz potwierdzający fakt przekazania pozwanemu przez powódkę środków pochodzących z pożyczki oraz kredytu, gdyż osoby z najbliższego wówczas otoczenia pozwanej z pewnością zauważyłyby u niej tak znaczący przypływ gotówki. Zeznania te stanowiły również przeciwwagę dla zarzutów stawianych powódce przez pozwanego i zawnioskowanych przez niego świadków jakoby
z deklarowanych środków powódka nie była w stanie utrzymać się z podczas studiowania oraz by wydawała pieniądze na drogie zagraniczne wycieczki oraz remont i umeblowanie mieszkania.

Za niewiele wnoszące do sprawy I niestanowiące wiarygodnego materiału dowodowego Sąd uznał zeznania świadków J. M., K. M. (2), A. M., E. P. i J. G.. Zeznania J. M.
i K. M. (2) – rodziców pozwanego, sprowadzały się w zasadzie do tego, że świadkowie nie wiedzą nic na temat przekazania jakichkolwiek pieniędzy pozwanemu przez jego córkę oraz nie znają sytuacji finansowej pozwanego. Wprawdzie świadek K. M. (2) zeznała, że powódka „żaliła się, że musi spłacać długi po swoim ojcu”, to jednak po chwili wskazała, że nie wie po kim są te długi. Ponadto, ich zeznania przedstawiają dwie rozbieżne wersje przeznaczenia pieniędzy pochodzących ze sprzedaży ich mieszkania. Świadek J. M. zeznał, że trafiły one do niego
i z nich spłacił swoje zobowiązania, natomiast K. M. (2) wskazała, że pieniądze te trafiły do ich syna. Świadek A. M. również zeznał, że nie wie nic o tym by powódka przekazała jakiekolwiek środki z kredytu swojemu ojcu. Zaznaczyć w tym miejscu należy, że wskazanie przez świadka, iż "jestem stryjem powódki, chyba że się mnie wyparła” pozostawia wrażenie stronniczości jego dalszych wypowiedzi i tego, że świadek jest negatywnie nastawiony do powódki. Z kolei świadek E. P. zeznała, że nie wie o co chodzi w tej sprawie oraz nie wie nic
o żadnych pożyczkach. Zeznania J. G., poza tym, że opierały się głównie na spekulacjach świadka co do wyjazdu byłej żony pozwanego, również nie wniosły nic do tej sprawy, gdyż świadek ten nie wie nic na temat kredytu poza tym, że między stronami jest spór na tym tle.

Na wniosek powódki Sąd dopuścił ponadto dowód z zeznań świadków D. C. i J. K., decydując się bez sprzeciwu stron na pisemną formę tych zeznań – z uwagi na znaczną odległość zamieszkania tych osób. Zeznania D. C. – pośrednika finansowego (k. 388), nie wniosły nic nowego od sprawy, gdyż świadek ten nie miał wiedzy na temat celu, w jakim powódka zaciągnęła pożyczkę ani kto miał dokonywać jej spłaty. Zeznania J. K. (k. 416)
w przeważającej części są bezwartościowe (odpowiedzi na pytania stron brzmią przeważnie: „nie wiem”), ale w dalszym zakresie pozwalają na wiarygodne ustalenie, że świadek przed laty pożyczył pozwanemu 300.000 zł, a w 2015 r. kupił od pozwanego i jego żony nieruchomość położoną w O. przy ul. (...) za 450.000 zł, a czym część ceny została potrącona z wierzytelnością o spłatę tej pożyczki. To potwierdza obraz przedstawiony przez powódkę, że pozwany nie tylko
w gronie rodziny, ale i wobec osób trzecich, zaciągał bardzo poważne zobowiązania finansowe, najwyraźniej nie radząc sobie w pokrywaniem wydatków ze swych dochodów.

W związku z ograniczeniem dowodu z przesłuchania stron do zeznań powódki należy odnieść się do stanowiska prezentowanego przez pozwanego w odpowiedzi na pozew oraz kolejnych pismach procesowych pozwanego. Wskazać w tym miejscu należy, że generalnie w toku niniejszej sprawy pozwany nie zaprezentował się jako osoba wiarygodna. Twierdzenia podnoszone przez pozwanego w ocenie Sądu nie zostały nawet uprawdopodobnione. Rolą pozwanego, reprezentowanego zresztą przez zawodowego pełnomocnika, było krytyczne odniesienie się do poszczególnych twierdzeń strony powodowej, w szczególności do przeznaczenia środków pochodzących ze spornych zobowiązań finansowych zaciągniętych przez powódkę oraz przedstawienie wiarygodnej opozycji co do faktu zawarcia przez strony umowy
o zwolnienie dłużnika od obowiązku świadczenia. Z obowiązku tego pozwany się nie wywiązał, poprzestając w istocie bądź to na ogólnikowym zaprzeczeniu. Niepoparte dowodami domysły uwidoczniły się zwłaszcza w zakresie możliwości utrzymania się powódki podczas studiów w O.. Powódka przedstawiła wiarygodną i spójną
z zeznaniami świadków wersję wydarzeń opartą w dodatku o materiał dowodowy
w postaci między innymi umów zlecenia, rachunków i decyzji przyznających stypendia. Stanowisko pozwanego w tym zakresie opierało się w zasadzie na twierdzeniu, że powódka z całą pewnością nie byłaby w stanie utrzymać się w O. za deklarowane przez nią posiadane na tamten czas środki. Pozwany podnosił także, że powódka nie prowadziła oszczędnego trybu życia „stołując się na mieście”, ubierając się w drogie, markowe ubrania, czy wydając pieniądze na imprezy. Na poparcie tych tez dowodów jednak zabrakło. Wnioskowani przez pozwanego świadkowie wskazywali nadto na drogie zagraniczne wyjazdy wakacyjne powódki, które okazały się jednak oszczędnymi wycieczkami autostopowymi.

Ponadto stanowisku reprezentowanemu przez pozwanego przeczy treść załączonych do pozwu wydruków z wiadomości SMS, komunikatora internetowego oraz nagranie z rozmowy stron. Pozwany wielokrotnie wzywany przez córkę do zwrotu pieniędzy które już uiściła na poczet spłaty zaciągniętych zobowiązań albo do zwrotu jej całej sumy, na którą opiewa umowa pożyczki i kredytu, ani razu nie zanegował obowiązku tego zwrotu.

6 JUN 2019:

- powódka: i co z pismem i pieniędzmi?

??

- pozwany: Pismo opłacone ma być w ciągu tygodnia a kasy narazie nie mam

- powódka: muaoes miec maj/czerwiec

w tym miesiącu bedzie jak zapłaciłam ponad 7000tys na kredyt…

- pozwany: Dostanę kase to oddam

15 (...) 2019

- powódka: ty lepiej myśl jak zacząć mi płacić

28 (...) 2019

- powódka: do końca roku muszę spłacić (...) do getinbank

- pozwany: I spłacisz

- powódka: jak??

skąd ja mam wziąć takie pieniądze?

już jeden kredyt spłacam (...) do grudnia i ledwo daje radę…

a tu jest 60 000! i to nawet nie mój dług a muszę spłacać…

- pozwany: . Mówiłem Ci że splace

- powódka: ???

Kiedy

?

narazie nie widzę żadnych starań w tym kierunku?

Jak narazie ja spłacam 2000zl co miesiąc, ledwo

- pozwany: Do końca roku

29 (...) 2019

- powódka: Chce pisemne potwierdzenie od ciebie że splacisz 100 000 zl do końca roku

?

Tak czy nie

- pozwany: Myślę że tak

Tylko po co

11 (...) 2019

- powódka: ?

- powódka: Będziesz dalej olewal?

- pozwany: P. że splace

- powódka: kiedy? (…)

- pozwany: Do końca roku

Rozmowa z dnia 30 lipca 2019 r.:

pozwany: to czemu mnie traktujesz w ten sposób? K., przecież ci powiedziałem, że ci wszystkie pieniądze oddam, jak te działki sprzedam, a te działki sprzedam już niedługo i ci wszystko zwrócę. Czemu mnie tak traktujesz K.?

- pozwany: No 80 tysięcy tak, bo działki są warte 250 tysięcy.

konto.

- powódka: Do końca roku.

- pozwany: Do końca roku no. No i spłacę to wszystko, no i taka jest umowa i się nie przejmuj tym tematem, będzie ci to spłacone.

Takie stanowisko pozwanego po otrzymywaniu serii wiadomości wzywających go do zapłaty nie pozwala na dojście do innego wniosku niż ten, który stara się dowieźć powódka. Gdyby jeszcze pozwany nie odpowiadał powódce w ogóle na wiadomości, dałoby się to może wytłumaczyć chęcią zupełnego zignorowania powódki jako osoby bezpodstawnie żądającej od niego pieniędzy. Każdy przeciętny człowiek zaprzeczyłby od razu, a otrzymując powtórzenia żądania zapłaty, powtarzałby twierdzenie o braku takiego zobowiązania. Postawy pozwanego nie da się traktować inaczej jak przyznania się do istnienia po jego stronie długu względem powódki. Mając na względzie zasady doświadczenia życiowego, Sąd uznał, iż skrajnie nieprawdopodobne jest, aby osoba będąca przekonana o braku jakiegokolwiek zobowiązania, pozwalała pozostawiać bez krytycznego odzewu wezwania do zapłaty oparte na nieistniejącym zobowiązaniu. Tutaj jednak pozwany, z większą lub mniejszą częstotliwością, odpowiadał na wiadomości. Mało tego, zapewniał powódkę o zamiarze spłaty zobowiązań, a nawet samodzielnie dokonywał spłat zobowiązania bezpośrednio zaspokajając wierzycieli powódki.

Z wyżej wymienionych względów Sąd uznał, że powódka dopełniła powinności wynikającej z art. 6 k.c., i w sposób dostatecznie wiarygodny wykazała zarówno przekazanie środków pochodzących z pożyczki i kredytu pozwanemu oraz fakt zawarcia między stronami umowy o zwolnienie dłużnika z obowiązku świadczenia.

Co więcej, powódka - w odróżnieniu od pozwanego – dała się poznać w toku tego procesu jako osoba wiarygodna i rzetelna. Na korzyść powódki przemawiają zwłaszcza ugody zawarte z Funduszem oraz widoczna chęć wykonania ciążącego na niej zobowiązania. Powódka nie neguje zaciągniętych przez siebie zobowiązań
i dokonuje ich spłaty. Nie jest więc niczym nadzwyczajnym, że prezentując taką postawę, żąda od pozwanego wykonania jego zobowiązania łączącego się w sposób immanentny z jej zobowiązaniem wobec banków.

Materialną podstawę wniesienia powództwa stanowi art. 392 k.c., zgodnie
z którym jeżeli osoba trzecia zobowiązała się przez umowę z dłużnikiem zwolnić go od obowiązku świadczenia, jest ona odpowiedzialna względem dłużnika za to, że wierzyciel nie będzie od niego żądał spełnienia świadczenia.

Przepis art. 392 k.c. ma charakter dyspozytywny. Jeżeli strony nie postanowią inaczej, roszczenie o naprawienie szkody przez osobę trzecią powstaje, gdy dłużnik – na żądanie wierzyciela – spełni świadczenie, a osoba trzecia ponosi odpowiedzialność za wszelką szkodę, która powstanie w majątku dłużnika wskutek niezapobieżenia żądaniu świadczenia przez wierzyciela. Dla powstania odpowiedzialności osoby trzeciej nie jest konieczne spełnienie świadczenia przez dłużnika dopiero po wytoczeniu powództwa przez wierzyciela i wykorzystaniu przez dłużnika przysługujących mu środków obronnych. Wystarczającą przesłanką jest spełnienie świadczenia w następstwie żądania wierzyciela (A. Olejniczak [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna, wyd. II, red. A. Kidyba, Warszawa 2014, art. 392). Co istotne, do zawarcia przedmiotowej umowy nie jest wymagana forma szczególna. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19.11.2004 r. sygn. akt II CK 129/04 wskazał, że z faktu zawarcia umowy o zwolnienie dłużnika przez osobę trzecią z obowiązku świadczenia nie wynikają żadne skutki w sferze stosunku prawnego między wierzycielem i dłużnikiem. W wyniku zawarcia tej umowy osoba trzecia nie staje się także zobowiązana do spełnienia świadczenia wobec wierzyciela, który nadal zachowuje roszczenie o jego spełnienie tylko wobec własnego dłużnika. Zobowiązanie osoby trzeciej sprowadza się do naprawienia szkody poniesionej przez dłużnika wskutek konieczności spełnienia przezeń świadczenia na rzecz wierzyciela. Odpowiedzialność osoby trzeciej wobec dłużnika nie powstaje więc
w takiej sytuacji, w której wierzyciel nie dochodzi spełnienia świadczenia od swojego dłużnika, bez względu na przyczyny takiego stanu, w tym także skutków działań osoby trzeciej. Odpowiedzialność osoby trzeciej jest następstwem niewykonania jej obowiązku, który polega na zwolnieniu dłużnika z obowiązku świadczenia. Jeżeli więc dłużnik był zmuszony spełnić świadczenia wobec wierzyciela, to bezcelowe jest dochodzenie od osoby trzeciej wykonania tego obowiązku, np. na drodze sądowej. Zamiast tego dłużnik może domagać się odszkodowania za szkodę, którą poniósł.

Przesłankami odpowiedzialności osoby trzeciej są: domaganie się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia, z tym że należy przez nie rozumieć nadejście terminu świadczenia dłużnika oraz spełnienie świadczenia przez dłużnika lub zapłata odszkodowania za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, czyli szkoda, którą poniósł dłużnik. Odpowiedzialność osoby trzeciej jest odpowiedzialnością obiektywną, tzn. odpowiada ona za rezultat. Dołożenie należytej staranności nie zwalnia jej z obowiązku świadczenia. dobrowolne spełnienie świadczenia przez dłużnika na rzecz wierzyciela wyklucza powstanie roszczenia odszkodowawczego, ponieważ nie wystąpi wówczas szkoda definiowana jako uszczerbek poniesiony wbrew woli poszkodowanego. Dobrowolność należy jednak rozumieć jedynie jako sytuację,
w której dłużnik spełnia świadczenie przed terminem wymagalności roszczenia wierzyciela. Szkoda obejmuje uszczerbek dłużnika wywołany przez to, że nie został on zwolniony przez osobę trzecią od obowiązku świadczenia na rzecz wierzyciela (art. 363 § 1 k.c.). Będzie on odpowiadał wartości spełnionego przez dłużnika świadczenia oraz wszelkich innych strat, np. odsetkom za opóźnienie czy poniesionym kosztom sądowym, kosztom zastępstwa procesowego oraz utraconym korzyściom wynikłym
z niewykonania umowy z art. 392 k.c. Dopóki dłużnik świadczenia nie spełnił (i nie poniósł innych strat lub utraconych korzyści), to dochodzenie roszczenia odszkodowawczego jest przedwczesne. (szerzej zob. P. Zakrzewski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna (art. 353-534), red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2018, art. 392.).

W niniejszej sprawie roszczenie powódki – wobec okoliczności wskazanych powyżej – należało zatem ograniczyć do dotychczas spełnionych przez nią świadczeń. Skutecznie w tym wypadku podnosił pozwany, że kwota 72.712,64 zł stanowi jedynie dług powódki, a nie realnie poniesione przez nią wydatki, zatem nie może być objęte roszczeniem odszkodowawczym powódki wobec pozwanego. Na etapie pozwu była to kwota niewątpliwie niespłacona jeszcze przez powódkę na rzecz (...) Bank S.A. W toku sprawy powódka nie relacjonowała i nie wykazywała dokonywania na rzecz banku dalszych spłat w ramach tej sumy. Zeznając, powódka wskazała, że część z tej sumy spłaciła, jednak nie była w stanie wskazać konkretnej kwoty. Wszystko to
w świetle zarzutu pozwanego, który zawarty był już w odpowiedzi na pozew. Wobec tego, powództwo w tej części zostało oddalone jako przedwczesne (co do sum niespłaconych) i jako niewykazane (co do sum spłaconych według niejasnej relacji powódki zawartej w jej zeznaniach).

Na zasądzoną na rzecz powódki kwotę 31.427,87 zł składają się te sumy
z zawartego na s. 22 pozwu zestawienia, których pozwany nie zakwestionował jako uiszczonych przez powódkę w związku z zawarciem z bankami umowy pożyczki
i umowy kredytu:

- kwota 16.716,36 zł uiszczonych przez powódkę tytułem spełnienia świadczenia
z umowy pożyczki z dnia 16 maja 2014 r. zawartej przez powódkę z bankiem (...) S.A.,

- kwota 14.284,51 zł uiszczonych przez powódkę tytułem spełnienia świadczenia
z umowy kredytu z dnia 13 czerwca 2014 r. zawartej przez powódkę z (...) Bank S.A.,

- kwota 187 zł tytułem uiszczonych przez powódkę kosztów klauzuli wykonalności zasądzonych postanowieniem SO w Olsztynie z 9 kwietnia 2020 r., sygn. akt. I Co 87/20,

- kwota 240 zł tytułem uiszczonych przez powódkę kosztów tłumaczenia wyciągów rachunków bankowych załączonych do pozwu.

Ww. kwot pozwany nie zakwestionował jako poniesionych i mających związek przyczynowy ze szkodą powódki, ponadto znajdują one pełne potwierdzenie
w wiarygodnych zeznaniach powódki.

Podstawą prawną zasądzenia części roszczenia głównego oraz oddalenia powództwa w pozostałym zakresie jest art. 392 k.c.

Ponadto na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c. od powyższych kwoty Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie w ten sposób, że od kwoty 29.496,36 zł za okres od dnia 8 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty, a od kwoty 1.931,51 zł za okres od dnia 18 lipca 2021 r. do dnia zapłaty – zgodnie z żądaniem pozwu. Pierwsza data wynika
z wezwania do zapłaty, a druga jest datą wniesienia powództwa o to, co nie było objęte wezwaniem do zapłaty.

Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanego o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty, uznając, że nie zachodzi wskazany w art. 320 k.p.c. szczególnie uzasadniony przypadek skłaniający do zastosowania tego rozwiązania. Wyniki postępowania dowodowego wskazują na to, że pozwany unika spłacania swych zobowiązań, zaś dobrodziejstwo rat powinno dotyczyć znajdujących się w trudnej sytuacji dłużników solidnych, których tylko nie stać na jednorazową spłatę – i to w sytuacji, gdy rozłożenie na raty zwiększa prawdopodobieństwo całkowitej spłaty.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., stosunkowo je rozdzielając, Powódka wygrała w 30%, natomiast pozwany w 70%. Na koszty procesu po stronie powódki składają się opłata od pozwu (5.208 zł), opłata za pełnomocnictwo (17 zł), wynagrodzenie pełnomocnika w stawce wynikającej z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. (5.400 zł), opłata od wniosku
o uzasadnienie postanowienia o umorzeniu postępowania (100 zł) oraz zaliczka na poczet wezwania świadków (300 zł) Łącznie daje to kwotę 10.725 zł. Natomiast na koszty procesu po stronie pozwanego składają się opłata za pełnomocnictwo (17 zł), wynagrodzenie pełnomocnika w stawce wynikającej z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. (5.400 zł) oraz zaliczka na poczet wezwania świadków (300 zł) Łącznie daje to kwotę 5.717 zł. Mnożąc sumę kosztów uiszczonych przez daną stronę przez stosunek jej wygranej otrzymujemy po stronie powodowej koszty do zwrotu przez pozwanego w wysokości 3.217,50 zł, a po stronie pozwanego koszty do zwrotu przez powódkę 3.791,90 zł. Różnica między tymi wynikami wynosi z korzyścią dla pozwanego 574,40 zł.

sędzia Rafał Kubicki