Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 280/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 grudnia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Koninie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Robert Rafał Kwieciński

Protokolant: st. sekr. sąd. Dorota Sobieraj

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Magdaleny Intrys

po rozpoznaniu w dniu: 2 grudnia 2022 roku

sprawy W. S.

oskarżonego z art. 284§2 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Koninie

z dnia 2 czerwca 2022 roku sygn. akt II K 471/19

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Koninie do ponownego rozpoznania.

Robert Rafał Kwieciński

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 280/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Koninie z dnia 02 czerwca 2022r., sygn. akt II K 471/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zarzucił:

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na jego treść i w konsekwencji niesłuszne uniewinnienie oskarżonego W. S. od zarzucanego mu czynu, podczas gdy prawidłowa analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci właściwej oceny dowodów z dokumentów oraz faktów podawanych przez przesłuchanych w charakterze świadków – poszczególnych członków Wspólnoty W. B., prowadzą do wniosku, że oskarżony W. S. dopuścił się przestępstwa stypizowanego w treści art. 284 § 2 kk ,a nadto zważywszy na powzięcie przez Sąd wątpliwości co do sposobu dokonania obliczenia kwoty jaką miał przywłaszczyć oskarżony, co doprowadziło do niesłusznego przez Sąd, przy przyjęciu art. 5 kpk, iż oskarżony swoim zachowaniem nie wypełnił znamion zarzucanego czynu, podczas gdy wątpliwości Sądu co do kwoty przywłaszczenia powierzonego mienia powinny doprowadzić do arbitralnego, samodzielnego ustalenia wysokości szkody, kierując się ową procesową zasadą in dubio pro reo – na korzyść oskarżonego;

Prokurator zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, polegający na niezasadnym uznaniu, że okoliczności ujawnione w toku postępowania sądowego wskazują, iż oskarżony W. S. nie dopuścił się przywłaszczenia dotacji z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, którą uzyskał, będąc upoważnionym do reprezentowania Wspólnoty W. B. jako jej przewodniczący, uznając że środki te były przeznaczone dla niego, co w konsekwencji doprowadziło do uniewinnienia go od popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 284§2 k.k., podczas gdy wnikliwa analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do odmiennego wniosku, a to, że oskarżony nie miał prawa dowolnie dysponować środkami,

2.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść zapadłego w sprawie orzeczenia, a to art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów zgromadzonych w sprawie w postaci zeznań świadków, a w konsekwencji uznanie, iż w przedmiotowej sprawie nie doszło do nieprawidłowości dotyczących rozliczenia uzyskanych przez oskarżonego dotacji z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, dotyczących gruntów będących własnością Wspólnoty Gruntowej W. B., co skutkowało uznaniem, że nie doszło do przywłaszczenia pieniędzy w łącznej kwocie 24 081,73 zł.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacje prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego okazały się w pełni uzasadnione i w konsekwencji podniesione w nich zarzuty musiały doprowadzić do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy w Koninie.

Zgodzić należy się ze skarżącymi, iż Sąd I instancji dopuścił się takich błędów, które skutkować musiały uchyleniem zaskarżonego wyroku, a to z uwagi na błędy w ustaleniach faktycznych, które były konsekwencją dowolnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego. Niezbędne jest ponowne dokonanie analizy zeznań świadków i rzeczowego materiału dowodowego, w tym przede wszystkim rachunków przedłożonych do akt przez oskarżonego.

Rację mają skarżący wskazując, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy winien być wystarczający do przypisania sprawstwa w zakresie zarzucanego oskarżonemu czynu.

W szczególności Sąd I instancji winien ponownie dokonać analizy zeznań świadków S. A., T. B., L. C., R. M., D. S., W. T., B. B., H. O., W. B..

Większą wagę także Sąd I instancji winien zwrócić na okoliczność, iż oskarżony W. S. faktycznie nie dokonał rozliczenia z dotacji uzyskanej z (...) za lata 2014-2015, do czego był zobowiązany jako Przewodniczący Wspólnoty W. B. a dotację te otrzymał z wyraźnego upoważnienia członków i nie stanowiły one jego prywatnego mienia. Sąd odwoławczy nie podziela w tym zakresie stanowiska sądu I instancji, jakoby oskarżony miał zasadne przekonanie, że pieniądze były przeznaczone dla niego. Podkreślić należy, że wszyscy przesłuchani świadkowie – członkowie ww. wspólnoty wskazywali, że oskarżony wcześniej rozliczał się przez kilka lat ze środków pozyskiwanych z (...), czuli się pokrzywdzeni jego zachowaniem, podali, że otrzymywał on roczne wynagrodzenie – około 700 – 750 złotych za prowadzenie spraw wspólnoty. Sad meriti popada przy tym w niekonsekwencje wskazując, że pieniądze miały być przeznaczone dla oskarżonego, z drugiej jednak strony wymienia na co środki zostały przez niego przeznaczone.

Uwagę Sądu winna także zwrócić wysokość wynagrodzenia jaką sam sobie wypłacił oskarżony za prace ciągnika przy wycince drzew na łączną kwotę 18.000 zł w latach 2014 -2015 r., jednocześnie świadek L. C. za pracę swoim ciągnikiem miał otrzymać jedynie 600 złotych (k. 350-351). Zestawienie tych kwot wskazuje na tendencyjność wyjaśnień oskarżonego, świadkowie podawali, że oskarżony miał otrzymać 1.500 złotych za pracę wskazanym ciągnikiem, co stanowiłoby kwotę porównywalną do tej, którą miał uzyskać ww. świadek.

W dalszej kolejności słusznie wskazuje skarżący pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, iż możliwe jest ustalenie wysokości kwoty przywłaszczonej przez oskarżonego. Sąd meriti wskazał w tym zakresie na występujące sprzeczności, ale samodzielnie nie podjął próby wyliczenia arytmetycznego (k. 548v akt). Wyliczenie to możliwe jest do dokonania po zsumowaniu kwot otrzymanych przez członków wspólnoty za koszenie traw (kwoty te podawali w swoich zeznaniach), kwot wynikających z rachunków przedłożonych przez oskarżonego (k. 234-255), przy czym niezbędne jest rozstrzygnięcie czy wartość rębaka do gałęzi powinna być tu doliczona (4.100 złotych wraz z transportem – k. 254), koszt pompy dla OSP – 3.000 zł, 750 zł koszt imprezy, koszt wycinki drzew – wypłaty dla osób pracujących przy tej wycince, 1.500 złotych za pracę ciągnika oskarżonego, 1.500 złotych wynagrodzenie dla oskarżonego za dwa lata pełnionej funkcji, przy uwzględnieniu wszystkich tych kwot, w sposób najkorzystniejszy dla oskarżonego, a więc z uwzględnieniem ww. rębaka, w dalszym ciągu nie można doliczyć się kwoty 21.831,04 zł – z takiej kwoty oskarżony co najmniej się nie rozliczył, przy czym sąd meriti musi dodatkowo dokonać stanowczych ustaleń odnośnie kwoty 11.0000 złotych przelanej dla OSP na remont dachu – tj. czy kwota ta uiszczona została z dotacji za 2013 r. czy 2014 r.

Z pewnością jednak oskarżony nie dokonał właściwego i pełnego rozliczenia się z otrzymanych pieniędzy i takiej sytuacji nie można zaakceptować.

Wniosek

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd podzielił wnioski zawarte w obu apelacjach.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

xxxxx

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

xxxxx

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

xxxxx

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

xxxxx

Zwięźle o powodach zmiany

xxxxxx

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

xxxxx

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

xxxxx

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego, który został uniewinniony w pierwszej instancji.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

.

xxxxx

7.  PODPIS

Robert Rafał Kwieciński

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina ,sprawstwo

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

Zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina ,sprawstwo

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

Zmiana