Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII C 1220/21 upr

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2022 roku

Sąd Rejonowy w Kielcach VIII Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia Grzegorz Szyba

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2022 roku w Kielcach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. J.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz A. J. kwotę 3136,18 zł ( trzy tysiące sto trzydzieści sześć złotych osiemnaście groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty (...),53 ( dwa tysiące dwieście sześćdziesiąt jeden złotych pięćdziesiąt trzy grosze) od dnia 19 października 2019 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 3285,64 zł ( trzy tysiące dwieście osiemdziesiąt pięć złotych sześćdziesiąt cztery grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty tytułem kosztów procesu;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

Sędzia Grzegorz Szyba

Sygn. VIII C 1220/21 upr.

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 6 lutego 2020 roku powodowie R. B. i A. J. domagali się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 8 116,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 30 sierpnia 2019 roku na skutek kolizji uszkodzeniu uległ pojazd marki T. (...) o nr rej. (...). Sprawca szkody objęty był ochroną ubezpieczeniową pozwanego. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność za szkodę oraz wypłacił odszkodowanie w kwocie 7 361,87 zł. Faktyczne koszty naprawy pojazdu wyniosły 15 478,64 zł. Swoją legitymację powodowie wywodzą z zawartej w dniu 13 listopada 2019 roku umowy ustanowienia solidarności wierzycieli. Kwota dochodzona pozwem stanowi różnicę pomiędzy całkowitymi kosztami naprawy pojazdu a sumą pieniężną wypłaconą przez pozwanego z tytułu kosztów naprawy pojazdu (k.2-3).

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości i zwrot kosztów procesu według norm przepisanych, nie kwestionując co do zasady swojej odpowiedzialności, podważając jednak samą wysokość hipotetycznych kosztów naprawy przedstawionych przez powoda w pozwie, uznając je za nieuzasadnione ekonomicznie i niecelowe. Wyjaśnił, że zaoferował poszkodowanemu naprawę pojazdu w warsztacie należącym do Sieci Naprawczej (...) w granicach ustalonej przez siebie kwoty odszkodowania, z której poszkodowany nie skorzystał (k.20-23).

Pismem procesowym z dnia 8 kwietnia 2022 roku powód R. B. cofnął swój pozew w całości. Tym samym pismem A. J. podtrzymał powództwo co do kwoty 8 116,77 zł, zmieniając tylko termin naliczania odsetek za opóźnienie z dnia wniesienia powództwa na dzień 30 września 2019 roku do dnia zapłaty (k.161).

Pozwany po przeanalizowaniu opinii biegłego częściowo uznał powództwo i zapłacił kwotę 5 600 zł (k. 166). W związku z tym A. J. cofnął pozew co do kwoty 5 600 zł i domagał się od pozwanego zapłaty kwoty 2 516,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 30 września 2019 roku do dnia zapłaty (k.163).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 sierpnia 2019 roku na skutek kolizji uszkodzeniu uległ pojazd marki T. (...) o nr rej. (...), będący własnością powoda A. J.. Sprawca szkody był objęty ochroną ubezpieczeniową w ramach odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego (...) S.A. w W.. Szkodę zgłoszono w dniu 18 września 2019 roku i zarejestrowano pod numerem (...). Pozwany przeprowadził postępowanie likwidacyjne i przyznał odszkodowanie w kwocie 7 361,87 zł.

Dowód: okoliczności bezsporne, decyzja o przyznaniu odszkodowania (k. 11), kosztorys szkody wykonany przez pozwanego (k. 12-14), płyta CD nr szkody (...) (k.29);

W dniu 13 listopada 2019 roku powód A. J. zawarł z R. B. umowę ustanowienia solidarności wierzycieli. Niniejsza umowa została rozwiązana ze skutkiem ex tunc dnia 5 kwietnia 2022 roku.

Dowód: umowa z dnia 13 listopada 2019 roku (k. 8), porozumienie stron (k. 162), pismo procesowe z dnia 8 kwietnia 2022 roku (k. 161);

Pismem z dnia 2 stycznia 2020 roku powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 8 116,77 zł. Pozwany nie zapłacił tej kwoty.

Dowód: wezwanie do zapłaty (k.7);

Pojazd został naprawiony przez poszkodowanego samodzielnie w zakładzie (...) sp. j. w D. i nadal znajduje się w jego posiadaniu, przed szkodą był w bardzo dobrym stanie technicznym, nie był wcześniej uszkodzony.

Dowód : pisemne zeznania powoda A. J. (k. 53);

Szacunkowy celowy i ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy uszkodzeń pojazdu marki T. (...) nr rej. (...) powstałych w szkodzie komunikacyjnej z dnia 30 sierpnia 2019 roku wynosi 15 223,40 zł.

Dowód: opinia biegłego sądowego mgr inż. M. S. (k. 112-119), kalkulacja naprawy nr 46/22/MS (k. 120-127);

Pozwany po przeanalizowaniu opinii biegłego sądowego wypłacił na rzecz powodów kwotę 5 600 zł. Skutkiem tego powód A. J. cofnął powództwo co do kwoty 5 600 zł i domagał się od pozwanego zapłaty kwoty 2 516,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 30 września 2019 roku do dnia zapłaty. Ponadto powód żądał od kwoty 5 600 zł odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od dnia 30 września 2019 roku do dnia 12 kwietnia 2022 roku oraz zasądzenia od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Dowód: decyzja o uznaniu roszczeń i wypłacie odszkodowania (k. 164), potwierdzenie przelewu (k. 165), pismo procesowe z dnia 14 kwietnia 2022 roku (k. 166), potwierdzenie operacji bankowej (k. 167), zmiana powództwa (k. 163);

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły głównie dokumenty wymienione wyżej. Ich autentyczność nie była kwestionowana.

W odniesieniu do opinii biegłego należy stwierdzić, że była ona jasna i zupełna, zawierała odpowiedź na wszystkie zadane biegłemu pytania, wszystkie twierdzenia biegłego były przekonujące.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda A. J. na okoliczności związane ze stanem technicznym pojazdu oraz naprawą pojazdu, którym to zeznaniom dał wiarę, gdyż miały charakter niewyuczony oraz znajdowały potwierdzenie w dowodach z dokumentów.

Sąd zważył, co następuje:

Pozew zasługuje na uwzględnienie w przeważającej części.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2 art. 822 k.c.). Przepis § 4 przytoczonego artykułu upoważnia uprawnionego do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej do dochodzenia roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. W ubezpieczeniach majątkowych świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (art.805 § 2 pkt 1 k.c.).

Natomiast stosownie do treści art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.2022.2277 j.t.), z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

W myśl zaś art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz.U.2022.2277) odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, ta zaś – stosownie do treści art. 361 § 2 k.c. – jest ściśle powiązana z rozmiarem szkody doznanej przez poszkodowanego. Zgodnie z powołanym przepisem, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Naprawienie szkody powinno przy tym nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (art. 363 § 1 k.c.). Przepis art. 361 § 2 k.c. statuuje zasadę pełnego odszkodowania, zgodnie z którą poszkodowany powinien uzyskać naprawienie szkody w całości, a jej rozmiar wyznacza górną granicę obowiązku odszkodowawczego.

Spór pomiędzy stronami stanowił zakres odpowiedzialności pozwanego, warunkowanej rozmiarem szkody jakiej doznał poszkodowany.

Ustalenia rozmiarów szkody rozumianych jako celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy uszkodzonego sąd poczynił w oparciu o dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej M. S..

Biegły wskazał, że szacunkowy celowy i ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy uszkodzeń pojazdu marki T. (...) nr rej. (...) powstałych w szkodzie z dnia 30 sierpnia 2019 roku z uwzględnieniem części zamiennych oryginalnych ocechowanych logo producenta pojazdu, technologii naprawy określonej przez producenta oraz stawki za roboczogodzinę w wysokości 100 zł netto stosowanej na rynku lokalnych wynosi 15 223,40 z (brutto).

Przy zastosowaniu w naprawie części oryginalnych nie występuje wzrost wartości pojazdu po szkodzie. Naprawa pojazdu powinna być przeprowadzona zgodnie z technologią przewidzianą przez jego producenta w sposób gwarantujący bezpieczeństwo, a także niwelować ubytek wartości handlowej pojazdu mechanicznego powstały w wyniku kolizji drogowej.

Sąd w pełni podziela tak skonstruowane wnioski opinii biegłego.

Roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana. Obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej, powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją przeprowadzić. Przy takim rozumieniu obowiązku odszkodowawczego nie ma w zasadzie znaczenia prawnego okoliczność, czy poszkodowany dokonał naprawy przedmiotowego pojazdu oraz jakim kosztem tego dokonał.

Pozwany podnosił, że poszkodowany miał możliwość naprawy pojazdu po cenach wskazanych w jego kalkulacji w warsztacie należącym do Sieci Naprawczej (...).

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że pozwany nie wykazał, aby złożył poszkodowanemu propozycję naprawy pojazdu w konkretnym warsztacie.

Nadto poszkodowany ma prawo dokonania wyboru warsztatu, któremu zleci naprawę samochodu, o ile koszty naprawy wyliczone przez ten warsztat będą konieczne i ekonomicznie uzasadnione, a stosowane stawki robocizny będą mieścić się granicach stawek stosowanych na lokalnym rynku. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 czerwca 2003 r. (III CZP 32/03), że poszkodowanemu przysługuje wybór odpowiedniego warsztatu naprawczego, któremu powierzy on dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu.

Odszkodowanie winno rekompensować poszkodowanemu stratę majątkową, ale to od poszkodowanego zależy, czy doprowadzi pojazd do stanu jak sprzed szkody, czy też zrezygnuje z prawidłowej technologii naprawy uszkodzeń pojazdu i jedynie częściowo, naprawi pojazd, a część odszkodowania „zachowa” dla siebie, czy też w ogóle zrezygnuje z naprawy pojazdu lub też dokona zbycia pojazdu. Odszkodowanie winno być bowiem – nawet hipotetycznie – ustalone na takim poziomie, aby pozwalało na doprowadzenie pojazdu do stanu jak sprzed szkody, na zasadach rynkowych. Przy takim podejściu nie ma znaczenia podnoszona przez pozwanego okoliczność, że powód poniósłby koszty ustalone w kosztorysie sporządzonym na zlecenie pozwanego, gdyby zdecydował się naprawić pojazd za jego pośrednictwem, ponieważ w ocenie Sądu w ogóle nie miał obowiązku naprawienia pojazdu. Nie może przy tym osoba, która nie zdecydowała się na naprawę pojazdu pozostawać w gorszej sytuacji w stosunku do właściciela, który na taką naprawę zdecydował się w miejscu wskazanym przez ubezpieczyciela, czy też według jego kalkulacji (w drugim przypadku poszkodowany uzyskuje pełną restytucję, zaś w pierwszym może liczyć jedynie na częściowe wyrównanie szkody), skoro odszkodowanie w obu przypadkach winno wyrównywać wysokość szkody rozumianej in genere, w odniesieniu do rynku, a nie indywidualnych porozumień.

Reasumując, w ocenie Sądu wykładnia zaprezentowana przez pozwanego, sprowadzająca się do zrównania wysokości szkody z kosztami naprawy według stawek możliwych do uzyskania ze względu na jego indywidualne porozumienia z warsztatami, które nie zostały wykazane, pozostaje w sprzeczności z rozumieniem ustawowego pojęcia szkody jako wartości hipotetycznej naprawy według stawek na rynku lokalnym. Pozwany nie przedstawił żadnych argumentów jurydycznych, uzasadniających odstępstwo od dominującego w tym względzie orzecznictwa sądów powszechnych, wpisującego się w ugruntowane stanowisko Sądu Najwyższego. Pozwany nie wykazał też by rozmiary i sposób naprawy przedstawiony w kalkulacji sporządzonej na potrzeby opinii biegłego sądowego był nieadekwatny.

W związku z powyższym uznać należy, że powód winien otrzymać odszkodowanie w kwocie 15 223,40 zł brutto. Ponieważ pozwany wypłacił już powodowi tytułem odszkodowania kwotę 7 361,87 zł brutto, powód winien otrzymać dopłatę do odszkodowania w kwocie 7 861,53 zł (15 223,40 – 7 361,87zł = 7 861,53zł).

Mając na uwadze, że po wydaniu opinii przez biegłego sądowego pozwany częściowo uznał swoje powództwo i wypłacił na rzecz powoda kwotę w wysokości 5 600 zł, zatem należną kwotę należy pomniejszyć o 5 600 zł (7 861 zł – 5 600,00 zł = 2 261,53 zł). Należność główna wyniosła 2 261,53 zł. Do kwoty 2 261,53 zł doliczono odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 5 600 zł liczone od dnia 19 października 2019 roku do dnia 12 kwietnia 2022 roku, które w sumie wyniosły 874,65 zł. W związku z tym, na podstawie przytoczonych wyżej przepisów sąd zasądził od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda ostateczną kwotę w wysokości 3 136,18 zł (2 261, 53 zł + 874,65 zł= 3 136,18 zł ). Odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 19 października 2019 roku do dnia zapłaty należy natomiast liczyć od należności głównej, czyli od kwoty 2 261,53 zł (pkt I).

O odsetkach orzeczono w myśl przepisu art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Powód domagał się odsetek od dnia 30 września 2019 roku, czyli trzydzieści dni od zajścia kolizji drogowej. Sąd termin liczenia odsetek orzekł stosownie do treści art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku, szkodę zgłoszono 18 września 2019 roku, zatem od 19 października 2019 roku pozwany pozostawał w opóźnieniu (pkt I).

W pozostałej części powództwo jako wygórowane, podlegało oddaleniu. Powód nie wykazał bowiem zasadności powództwa ponad ustaloną kwotę. (pkt II).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. rozdzielając je stosownie do wyniku sporu. Powództwo uwzględniono w 96,86 %. Po stronie powoda powstały koszty procesu w kwocie 3 451,06 zł na którą złożyły się: 500 zł – opłata od pozwu, 17 zł – opłata skarbowe od pełnomocnictwa, 1800 zł – wynagrodzenie pełnomocnika, 1 134,06 zł – część zaliczki wykorzystana na wypłatę wynagrodzenia biegłego sądowego. Z kolei po stronie pozwanego, który wygrał proces w 3,14% powstały koszty w wysokości 1817 zł które obejmowały wynagrodzenie pełnomocnika – 1800 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. W związku z tym, że powód wygrał sprawę w 96,86 % należna mu kwota wynosi 3 342,69zł (3 451,06 x 96,86% = 3 342,69 zł). Pozwany zaś wygrał sprawę w 3,14 % należna mu kwota wynosi 57,05 zł (1817 zł x 3,14 % = 57,05 zł). W związku z tym pozwany jest zobowiązany pokryć na rzecz powoda koszty sądowe w wysokości 3 285,64 zł (3 342,69zł – 57,05 zł = 3 285,64 zł). – pkt I

Wysokość wynagrodzenia pełnomocników Sąd ustalił w oparciu o § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokacie, stosownie do wskazanej w sprawie wartości przedmiotu sporu.

Mając na względzie powyższe, orzeczono jak w sentencji.

Sędzia Grzegorz Szyba