Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2022 r.

Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Danuta Kozikowska

Protokolant: sekretarz sądowy Cecylia Olewińska

po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2022 r. w Kwidzynie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w K.

przeciwko J. W.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

1.  uznaje za bezskuteczną w stosunku do powoda (...) z siedzibą w K. umowę darowizny Rep. A nr (...) sporządzoną przed notariuszem A. S. w Kancelarii Notarialnej w M. w dniu 03 stycznia 2017r. pomiędzy pozwanym J. W. a dłużnikami W. W. (1) i H. W. , która to umowa dotyczyła nieodpłatnego zbycia przez W. W. (1) i H. W. na rzecz J. W.:

a.  własności nieruchomości lokalowej nr (...) położonej w miejscowości J. (...)opisanej w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie VIII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Sztumie o numerze (...) wraz z udziałem związanym z własnością tego lokalu w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali;

b.  własności w nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości J., składającej się z działki nr (...) , opisanej w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie VIII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Sztumie o numerze (...);

c.  udziału wynoszącego (...) część we własności w nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości J., składającego się z działki nr (...) opisanego w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie VIII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Sztumie o numerze (...);

d.  udziału wynoszącego (...) część we własności w nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości J. , składającego się z działki nr (...) opisanego w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie VIII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Sztumie o numerze (...)

w celu zaspokojenia wierzytelności jaka przysługuje powodowi (...) w K. wynikającej z nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny z dnia 02 lutego 2016r. w sprawie INc 4863/15 zaopatrzony klauzulą wykonalności z dnia 29 stycznia 2018r. w sprawie I Co 104/18 oraz z dnia 29 października 2021r. w sprawie I Co 578/21 oraz kosztami postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie M. P. przeciwko dłużnikom W. W. (1) i H. W. na podstawie w/w tytułów w sprawie Km 939/16;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego J. W. na rzecz powoda (...) z siedzibą w K. kwotę 7.256 zł (siedem tysięcy dwieście pięćdziesiąt sześć złotych) tytułem kosztów procesu, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Danuta Kozikowska

sygn. akt C 14/22

UZASADNIENIE

Powód (...) z siedzibą w K. wystąpił o uznanie za bezskuteczną w stosunku do niego czynności prawnej - umowy darowizny zawartej pomiędzy pozwanym J. W. a dłużnikami W. W. (1) i H. W. w Kancelarii Notarialnej w M., przed notariuszem A. R.. A (...), która dotyczyła nieodpłatnego zbycia przez W. W. (1) i H. W. na rzecz J. W.:

⚫

własności nieruchomości lokalowej nr (...) położonej w miejscowości J. (...) opisanej w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie VIII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Sztumie o numerze (...) wraz z udziałem związanym z własnością tego lokalu w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali;

⚫

własności w nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości J., składającej się z działki nr (...) , opisanej w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie VIII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Sztumie o numerze o numerze (...);

⚫

udziału wynoszącego (...) części we własności w nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości J. , składającego się z działki nr (...) opisanego w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie VIII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Sztumie o numerze o numerze (...);

⚫

udziału wynoszącego (...) części we własności w nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości J. , składającego się z działki nr (...) opisanego w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie VIII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w Sztumie o numerze o numerze (...), oraz

obciążenia nieruchomości opisanej w księdze wieczystej o numerze (...) służebnością osobistą dożywotniego i nieodpłatnego mieszkania na rzecz W. W. (1) i H. W. w celu uniemożliwienia stronie powodowej dochodzenia zaspokojenia z udziałów w należnych W. W. (1) i H. W. we wspomnianych nieruchomościach swojej wierzytelności wynikającej z : nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny sygn. akt I Nc 4863/15 z dnia 02-02-2016r. wraz z postanowieniem o nadaniu klauzuli wykonalności na rzecz powoda przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny z dnia 29-01-2018r. w sprawie I Co 104/18 i postanowieniem Sądu Rejonowego w Kwidzynie I Wydział Cywilny z dnia 29-01-2021r. o sygn. akt I Co 578/21 oraz kosztami postepowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko W. W. (1) i H. W. na podstawie tytułu wykonawczego wydanego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie M. P. w sprawie KM 939/16, z jednoczesnym wskazaniem, że własności udziałów w w/w nieruchomościach – gdyby W. W. (1) i H. W. nie dokonali zaskarżanej czynności wchodziłoby w skład stanu czynnego spadku po zmarłym W. W. (1) i zmarłej H. W., niezależnie od wartości stanu czynnego spadku po spadkodawcy(ze względu na ograniczenie odpowiedzialności spadkobierców W. W. (1) i H. W. za ich długi spadkowe, wynikające z przepisów prawa spadkowego, tj. z art. 1031§ 2 k.p.c.)

Powód wnosił nadto o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz kosztów postępowania zabezpieczającego z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 15 lutego 2014 r. pomiędzy pożyczkodawcą, którym była (...) w G. a W. W. (1) została zawarta umowa pożyczki nr (...). Pożyczka została udzielona na kwotę 35.500,00 zł. H. W. poręczyła przedmiotową pożyczkę. Pożyczkobiorca i poręczycielka, mimo zobowiązania wynikającego z wyżej opisanej umowy pożyczki oraz poręczenia i wezwań do zapłaty, nie regulowali rat pożyczki w ustalonych przez strony terminach, co stanowiło podstawę do wypowiedzenia stosunku umownego. Na skutek zaprzestania terminowej spłaty zobowiązania pożyczkodawca wypowiedział wyżej wskazaną umowę. Korespondencja została doręczona na adres wskazany w umowie pożyczki. Tym samym roszczenie stało się wymagalne. Wobec nieuregulowania wierzytelności pożyczkodawca skierował przeciwko dłużnikom pozew, skutkujący wydaniem nakazu zapłaty przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny, sygn. akt I Nc 4863/15 z dnia 02 lutego 2016 r. Wskutek umowy cesji z dnia 30 listopada 2017 r. opisana wyżej wierzytelność została przeniesiona na rzecz powoda (...) z siedzibą w W. (obecnie K.). Postanowieniem wydanym przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny z dnia 29 stycznia 2018 r. w sprawie o sygn. akt I Co 104/18 opisanemu tytułowi wykonawczemu nadana została klauzula wykonalności na rzecz powoda. Następnie postanowieniem z dnia 29 października 2021 r. Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny o sygn. akt I Co 578/21 nadał klauzulę przeciwko spadkobiercom. Na wniosek poprzedniego wierzyciela przeciw dłużnikom wszczęte zostało postępowanie egzekucyjne, które prowadzi Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie M. P. pod sygn. akt Km 939/16. Wysokość egzekwowanych od zmarłych dłużników miesięcznie kwot nie starczyła nawet na pokrycie stale narastających odsetek od kapitału. W wyniku prowadzonej egzekucji wierzyciel otrzymywał wpłaty w wysokości nierokującej spłaty wierzytelności. Nie doszło do obniżenia wysokości zadłużenia, które nieustannie rośnie. W toku egzekucji Komornik poinformował najpierw o śmierci H. W., a potem W. W. (1). Wierzyciel niezwłocznie przystąpił do ustalania majątku spadkowego oraz spadkobierców dłużnika. W wyniku dokonanych ustaleń powód uzyskał informację o zbyciu przez dłużników nieruchomości jeszcze w 2017 r., czyli w toku prowadzonej egzekucji. Dłużnicy zawarli w dniu 03 stycznia 2017 r. w Kancelarii Notarialnej w M. przed notariuszem A. S. umowę darowizny, na mocy której przenieśli własność nieruchomości opisanych w księgach wieczystych nr (...), prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Kwidzynie VIII Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych z siedzibą w Sztumie na rzecz pozwanego, pozbywając się tym samym majątku o znaczącej wartości. Dłużnicy nie posiadali innego majątku, z którego powód, jako obecny wierzyciel mógłby się skutecznie zaspokoić – dotychczas podejmowane ustalenia w toku czynności egzekucyjnych wskazują, iż jedynym wartościowym składnikiem majątku dłużników, który wchodziłby w skład spadku byłyby udziały w darowanych nieruchomościach, które dłużnicy na mocy ww. umowy nieodpłatnie przekazali na własność syna J. W.. Z okoliczności sprawy jednoznacznie wynika, że postepowanie dłużników miało na celu pokrzywdzenie wierzyciela poprzez usuniecie nieruchomości spod grożącej egzekucji. Obecnie prawa własności ww. nieruchomości nie wchodzą w skład spadku po zmarłych, więc dokonując zaskarżonej czynności dłużnicy uniemożliwili swoim wierzycielom dochodzenie roszczeń również od spadkobierców po ich śmierci (spowodowali ubogość masy spadkowej). Oznacza to, że mimo uzyskania tytułu wykonawczego przeciwko spadkobiercom, którzy za długi spadkowe odpowiadają z ograniczeniem odpowiedzialności do wartości stanu czynnego spadku, egzekucja przeciwko spadkobiercom będzie niemożliwa ze względu na zerowy stan czynny spadku.

Kurator ustanowiony dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego J. W. na rozprawie w dniu 29 sierpnia 2022 r. wniósł o oddalenie powództwa z uwagi na brak legitymacji powoda. Kurator podniósł, że pozwany jest aktualnie dłużnikiem powoda i nie ma przeszkód formalnych, żeby wszcząć egzekucję ze wskazanych we wniosku nieruchomości. Ponadto zdaniem kuratora składniki majątkowe objęte zaskarżoną umową darowizny nie zostałyby ujęte w spisie inwentarza i nie podniosłyby wartości majątku spadkowego.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 25 lipca 2016 r. do kancelarii Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie M. P. wpłynął wniosek (...) z siedzibą w G. o wszczęcie egzekucji przeciwko W. W. (1) i H. W.. Wraz z wnioskiem wierzyciel przedłożył tytuł wykonawczy, tj. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 2 lutego 2016 r. wydany przez Referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym w Kwidzynie – Wydział I Cywilny, sygn. akt I Nc 4863/15 zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem Referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym w Kwidzynie z dnia 14 marca 2016 r. Zgodnie z przedmiotowym nakazem dłużnicy powinni solidarnie zapłacić na rzecz wierzyciela kwotę 34.964,59 zł wraz z umownymi, zmiennymi odsetkami, stanowiącymi czterokrotność stopy procentowej kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, liczonymi od kwoty 34.964,59 zł poczynając od dnia 9 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty (przy czym od dnia 01 stycznia 2016 r. wysokość odsetek nie mogła przekraczać stopy odsetek maksymalnych za opóźnienie) oraz kwotę 2.855,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Ponadto zgodnie z treścią postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności koszty postępowania klauzulowego należnego wierzycielowi od dłużników wynosiły 120 zł.

W związku z powyższym Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie M. P. w dniu 01 sierpnia 2016 r. wszczął postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 939/16.

Zawiadomienia o wszczęciu postępowania egzekucyjnego zostały doręczone dłużnikom w dniu 11 sierpnia 2016 r.

W toku postępowania egzekucyjnego skuteczne okazało się zajęcie świadczeń emerytalno – rentowych wypłacanych dłużnikom przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

W dniu 12 marca 2018 r. do Kancelarii Komorniczej wpłynęło pismo informujące o zmianie wierzyciela na powoda (...) z siedzibą w W. zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Kwidzynie z dnia 29 stycznia 2018 r., sygn. akt I Co 104/18 nadającym nakazowi zapłaty z dnia 02 lutego 2016 r., sygn. akt I Nc 4863/15 klauzulę wykonalności na rzecz powoda. Powód rozszerzył egzekucję o kwotę 187 zł stanowiącą koszty postępowania w sprawie o nadanie klauzuli wykonalności na nowego wierzyciela.

W toku czynności egzekucyjnych Komornik ustalił, że dłużniczka H. W. zmarła w dniu 17 kwietnia 2018 r., w związku z czym Komornik zawiesił postępowanie egzekucyjne przeciwko tej dłużniczce postanowieniem z dnia 14 czerwca 2018 r. W konsekwencji postępowanie egzekucyjne w stosunku do H. W. uległo umorzeniu z mocy samego prawa na podstawie art. 823 k.p.c.

Następnie Komornik ustalił, że dłużnik W. W. (1) zmarł w dniu 26 kwietnia 2019 r., w związku z czym zawiesił postępowanie egzekucyjne postanowieniem z dnia 24 lipca 2019 r.

W czasie zawieszenia postępowania egzekucyjnego wierzyciel poinformował Komornika o wystąpieniu do Sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku po dłużnikach H. W. i W. W. (1).

Wierzyciel przedłożył Komornikowi odpis prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Kwidzynie z dnia 25 marca 2021 r., sygn. akt I Ns 57/20, zgodnie z którym spadek po W. W. (1) na podstawie ustawy nabyli syn spadkodawczyni J. W. w 1/3 części, wnuczka spadkodawcy Z. W. w 1/3 części oraz prawnuki spadkodawcy H. M. i A. M. po 1/6 części każde z nich, przy czym wszyscy spadkobiercy nabyli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Przedłożył również odpis postanowienia Referendarza Sądowego w Sądzie Rejonowym w Kwidzynie z dnia 29 października 2021 r., sygn. akt I Co 578/21 nadającego klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty w sprawie I Nc 4863/15 przeciwko spadkobiercom zmarłej dłużniczki H. J. W., M. W., A. K. i J. S..

W związku z powyższym Komornik postanowieniem z dnia 28 października 2021 r. podjął zawieszone postępowanie w stosunku do spadkobiercy dłużnika – pozwanego J. W..

Zgodnie z ustaleniami Komornika pozwany J. W. nie posiada rachunku w żadnym z polskich banków. Nie posiada również pojazdów mechanicznych. Nie jest zgłoszony do ubezpieczenia społecznego przez żadnego pracodawcę oraz nie pobiera renty, emerytury ani zasiłków.

/ dowód: nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, sygn. akt I Nc 4863/15 – k. 14, postanowienie z dnia 29 stycznia 2018 r., sygn. akt I Co 104/18 – k. 14v, postanowienie z dnia 29 października 2021 r., sygn. akt I Co 578/21 – k. 15, wniosek o wszczęcie egzekucji – k. 24 – 25, zawiadomienia o wszczęciu postępowania egzekucyjnego o zapłatę należności – k. 26, 27, informacja o zmianie wierzyciela wraz z wnioskiem wierzyciela o rozszerzenie egzekucji – k. 28 – 29, postanowienie z dnia 14.06.2018 r. – k. 32, zaświadczenie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w stosunku do jednego z dłużników z mocy samego prawa – k. 33, postanowienie z dnia 24.07.2019 r. – k. 35, wniosek wierzyciela – k. 36, postanowienie z dnia 28.10.2021 r. – k. 37, postanowienie Sądu Rejonowego w Kwidzynie z dnia 03 czerwca 2020 r., sygn. akt I Ns 162/20 z uzasadnieniem – k. 99 – 103, postanowienie Sądu Rejonowego w Kwidzynie z dnia 25 marca 2021 r., sygn. akt I Ns 57/20 – k. 104, akta postępowania egzekucyjnego Km 939/16 (wniosek o wszczęcie egzekucji – k. 1 – 3, tytuł wykonawczy – k. 6, zawiadomienia o wszczęciu postępowania egzekucyjnego o zapłatę należności – k. 9,12, zwrotne potwierdzenia odbioru – k. 10, 13, zajęcia świadczeń emerytalno - rentowych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego z tytułu egzekucji roszczeń niealimentacyjnych – k. 16, 18, zawiadomienie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – k. 34, informacja o zmianie wierzyciela wraz z wnioskiem wierzyciela o rozszerzenie egzekucji – k. 41 – 42 verte, postanowienie z dnia 14.06.2018 r. – k. 51, zaświadczenie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w stosunku do jednego z dłużników z mocy samego prawa – k. 71, postanowienie z dnia 24.07.2019 r. – k. 85, wniosek wierzyciela – k. 94, odpis wniosku o stwierdzenie nabycia spadku – k. 95 – 96, postanowienie z dnia 28.10.2021 r. – k. 110, zapytania do systemu KIR OGNIVO – k. 123 – 124, wydruk z bazy systemu CEPiK – k. 125, pismo z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – k. 126), akta sprawy I Ns 57/20 (wniosek o stwierdzenie nabycia spadku – k. 3, postanowienie z dnia 25 marca 2021 roku – k. 109)/

W toku postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 939/16 Komornik wyegzekwował od dłużników łączną kwotę 14.065,25 zł, z czego wierzyciel pierwotny i powód otrzymali 12.511,74 zł. Na dzień 29 grudnia 2021 r. do zapłaty pozostało 43.969,52 zł (kapitał pożyczki - 34.964,59 zł, koszty zastępstwa – 120,00 zł, koszty pozostałe – 125,79 zł, odsetki od kapitału – 8.759,14 zł).

/ dowód: Raport spłaty na dzień 29.12.2021 r. – k. 38 – 42, karta rozliczeniowa w sprawie Km 939/16/

W wyniku umowy darowizny z dnia 03 stycznia 2017 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego Repertorium A nr (...) przez notariusza A. S. prowadzącą Kancelarię Notarialną w M. dłużnicy H. W. i W. W. (1) darowali swojemu synowi J. W.:

⚫

lokal mieszkalny nr (...) położony w J. nr (...), gmina S., stanowiący odrębną nieruchomość, wraz ze związanym z tym lokalem udziałem wynoszącym ½ części nieruchomości wspólnej, objęty księgą wieczystą (...);

⚫

nieruchomość składającą się z działki nr (...), o obszarze 0,0500 ha, położoną w J., gmina S. objętą księgą wieczystą (...);

⚫

udział wynoszący (...) części w prawie własności nieruchomości składającej się z działki nr (...), o obszarze 0,0151 ha, położonej w J., gmina S., objętej księgą wieczystą (...);

⚫

udział wynoszący (...) części w prawie własności nieruchomości składającej się z działki nr (...) o obszarze 0,1138 ha, położonej w J., gmina S. objętej księgą wieczystą (...).

Pozwany J. W. darowiznę przyjął oraz ustanowił na nabytej nieruchomości lokalowej objętej księgą wieczystą (...) na rzecz swojej matki H. W. i swojego ojca W. W. (1) osobistą służebność mieszkania, polegającą na bezpłatnym, dożywotnim korzystaniu przez nich z całego lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w J. nr (...).

Wartość przedmiotu darowizny strony określiły na łączną kwotę 42.000,00 zł, w tym wartość każdej darowizny na kwoty po 21.000,00 zł i wartość lokalu mieszkalnego na kwotę 40.000,00 zł.

/ dowód: wydruki ksiąg wieczystych nr (...) - k. 43 – 95, umowa darowizny w formie aktu notarialnego – k. 96 – 98/

Powód pismem z dnia 16 października 2019 r. wezwał pozwanego do natychmiastowej dobrowolnej zapłaty kwoty 40.465,78 zł wraz z odsetkami (wysokość dzienna 9,58 zł) stanowiącej wierzytelność dłużnika W. W. (1) z tytułu umowy pożyczki nr (...) z dnia 15 lutego 2014 r. poręczonej przez H. W., która to wierzytelność została stwierdzona prawomocnym orzeczeniem Sądu Rejonowego w Kwidzynie, sygn. akt I Nc 4863/15 z dnia 02 lutego 2016 r. wraz z postanowieniem ww. Sądu z dnia 29 stycznia 2018 r., sygn. akt I Co 104/18.

Ponadto w wyżej wskazanym piśmie powód poinformował pozwanego o istnieniu przesłanek do uznania za bezskuteczną względem niego umowy darowizny z dnia 03 stycznia 2017 r., Rep. A nr (...), oraz że w przypadku braku zadośćuczynienia żądaniom zawartym w wezwaniu w terminie 7 dni od jego doręczenia sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania sądowego.

Pozwany nie odpowiedział na wezwanie powoda.

/ dowód: przesądowe wezwanie do zapłaty – k. 105/

Sąd zważył, co następuje:

Wyżej przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach niniejszej sprawy, a także w aktach sprawy I Ns 57/20 i Km 939/16. Dokumenty te nie były kwestionowane przez strony postępowania. Sąd również nie znalazł podstaw, aby odmówić im wiarygodności.

Zgodnie z art. 527 § 1 – 3 k.c. gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Ponadto zgodnie z art. 528 k.c. jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

W niniejszej sprawie okolicznością bezsporną był fakt zawarcia w dniu 03 stycznia 2017 r. między H. W. i W. W. (1) a pozwanym J. W. umowy darowizny w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza A. S. w Kancelarii Notarialnej w M., Repertorium A numer (...), w wyniku której H. W. i W. W. (1) darowali pozwanemu prawo własności nieruchomości objętych księgami wieczystymi nr (...) oraz udziały w prawie własności nieruchomości objętych księgami wieczystymi nr (...), natomiast pozwany darowiznę przyjął. Nie ulega zatem wątpliwości, że pozwany wskutek przyjęcia darowizny nieruchomości uzyskał bezpłatną korzyść majątkową, wobec czego jego wiedza (bądź jej brak) o pokrzywdzeniu wierzycieli dłużników nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

W ocenie Sądu dłużnicy zbywając nieruchomości wskazane w umowie darowizny stali się niewypłacalni w wyższym stopniu, niż byli przed dokonaniem czynności. Zbycie nieruchomości w znacznej większości przypadków stanowi istotne uszczuplenie majątku zbywcy, zaś nieodpłatne wyzbycie się przez dłużników prawa własności wszystkich posiadanych nieruchomości z pewnością skutkuje ich wyższą niewypłacalnością w stosunku do stanu sprzed dokonania czynności. Dłużników dokonujących takiego rozporządzenia swoimi składnikami majątkowymi uznać należy za działających z pokrzywdzeniem wierzycieli, tym bardziej, że darowizny nieruchomości na rzecz syna dokonali w dniu 03 stycznia 2017 r., a więc po doręczeniu im zawiadomień o wszczęciu postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 939/16, co miało miejsce w dniu 11 sierpnia 2016 r. (vide zwrotne potwierdzenia odbioru – k. 10, 13 akt Km 939/16). Ustalone okoliczności faktyczne prowadzą do jednoznacznego wniosku, że dłużnicy dokonali darowizny nieruchomości na rzecz syna w celu uniemożliwienia sprzedaży tych nieruchomości w toku postępowania egzekucyjnego.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie M. P. w toku postępowania egzekucyjnego nie ustalił żadnych innych wartościowych składników majątkowych należących do dłużników, a skuteczna okazała się jedynie egzekucja ze świadczeń emerytalno – rentowych wypłacanych dłużnikom przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, przy czym zajęcie wierzytelności z ZUS pozwalało jedynie na powolną spłatę zadłużenia, rozciągającą się na kilka, a może nawet kilkanaście lat.

W związku z powyższym Sąd uwzględniając powództwo w zakresie ustalenia bezskuteczności względem powoda umowy darowizny z dnia 03 stycznia 2017 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego Repertorium A nr (...) przez notariusza A. S. prowadzącą Kancelarię Notarialną w M. na podstawie art. 528 k.c. orzekł jak w punkcie 1.

W punkcie 2. Sąd oddalił powództwo w zakresie obejmującym żądanie uznanie za bezskuteczne wobec strony powodowej obciążenia nieruchomości opisanej w księdze wieczystej nr (...) służebnością osobistą dożywotniego i nieodpłatnego mieszkania na rzecz W. W. (1) i H. W.. Służebność ta zgodnie z art. 299 k.c. wygasła wraz ze śmiercią uprawnionych, więc aktualnie w żaden sposób nie wpływa na wartość stanu czynnego spadku. Uznawanie ustanowienia służebności za bezskuteczne byłoby zatem bezcelowe.

O kosztach procesu Sąd postanowił w punkcie 3. na podstawie art. 100 k.p.c. obciążając nimi pozwanego jako stronę przegrywającą spór. Powództwo nie zostało uwzględnione jedynie w niewielkiej części.

Na zasądzona od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7.256 zł składają się poniesione przez powoda:

⚫

opłata od pozwu w kwocie 2.199 zł (k.106 akt)

⚫

opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł ( k. 107 akt )

⚫

koszt zastępstwa procesowego w kwocie 3600 zł (§ 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. – Dz.U. z 2015 r. poz. 1800);

⚫

wynagrodzenie kuratora ustanowionego dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego, przyznane postanowieniem z dnia 12 września 2022 r. w kwocie 1.440 zł.

sędzia Danuta Kozikowska