Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 sierpnia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Barbara Bojakowska

po rozpoznaniu w dniu 26 sierpnia 2022 roku w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) w S.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu

z dnia 6 czerwca 2022 roku, sygn. akt I C 25/22

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą
w W. na rzecz powoda M. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) w S. 135 zł (sto trzydzieści pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie za czas po upływie tygodnia od dnia doręczenia wyroku stronie pozwanej do dnia zapłaty.

Sygn. akt I Ca 346/22

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Wieluniu w sprawie z powództwa M. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...)
w S. przeciwko (...) S.A. z siedzibą
w W. o zapłatę, zasądził od pozwanego na rzecz powoda 1500 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 26 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty (pkt 1)
oraz 1153 zł tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty (pkt 2).

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia i wnioski, których istotne elementy przedstawiają się następująco:

13 kwietnia 2018 roku w W. przy ul. (...), w rejonie posesji
nr 10, doszło do zdarzenia, w wyniku którego kierujący samochodem osobowym marki S. (...) o nr rej. (...) Ł. R. podczas wykonywania manewru zmiany kierunku jazdy – skrętu w lewo, nie zachował szczególnej ostrożności i nie ustąpił pierwszeństwa prawidłowo jadącemu kierującemu samochodem marki V. (...)
o nr rej. (...) T. Z.. W wyniku zdarzenia uszkodzony został samochód marki V. (...) o nr rej. (...), należący do P. Z.. Sprawca zdarzenia posiadał obowiązkowe ubezpieczenie w zakresie odpowiedzialności posiadaczy pojazdów mechanicznych OC w (...) S.A. z siedzibą
w W., obecnie (...) S.A. z siedzibą w W..

Z uwagi na to, iż samochód należący do poszkodowanego nie nadawał się do dalszej jazdy, została wezwana laweta. Poszkodowany potrzebował pojazdu zastępczego do użytku codziennego oraz, aby dojeżdżać do pracy. Właściciel uszkodzonego pojazdu marki V. (...), P. Z. posiadał w domu drugi samochód marki M., jednak sam z niego korzystał, aby dojeżdżać do pracy.

14 kwietnia 2018 roku została zawarta przez powoda M. J., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) w S., z T. Z. umowa najmu Nr (...) samochodu marki F. (...) o nr rej. (...). W warunkach najmu ustalono, iż najem będzie trwał do dnia ustania szkody, natomiast stawkę dzienną najmu określono na kwotę 280 zł netto. Wynagrodzenie
za najem pojazdu zostało dokonane w formie cesji wierzytelności z polisy OC sprawcy
– w przypadku bezgotówkowego wynajmu pojazdu osobie poszkodowanej w kolizji
lub wypadku drogowym. Do umowy załączono ogólne warunki najmu, cennik oraz protokół zdawczo-odbiorczy, z którego wynikało, iż poszkodowany zwrócił wynajmowany pojazd
24 maja 2018 roku. Zarówno samochód osobowy marki V. (...) o nr rej. (...), jak również wynajęty pojazd zastępczy marki F. (...) o nr rej. (...) należą do segmentu pojazdów określonego jako klasa (...).

W dniu, w którym została zawarta umowa najmu samochodu, powód zawarł
z T. Z. umowę cesji wierzytelności, na mocy której T. Z. jako Cedent, na warunkach określonych w umowie, przelał na rzecz powoda AutoZastępcze.pl (...) z siedzibą w S. jako Cesjonariusza swoją wierzytelność
w postaci prawa do odszkodowania za korzystanie z samochodu zastępczego w okresie
od dnia powstania szkody komunikacyjnej do dnia zakończenia naprawy samochodu Cedenta. Wysokość wierzytelności przysługującej Cedentowi względem Towarzystwa (...) określała umowa najmu samochodu zastępczego z dnia 14 kwietnia 2018 roku zawarta
z Cesjonariuszem. O przelewie wierzytelności został zawiadomiony ubezpieczyciel.

16 kwietnia 2018 roku za pośrednictwem infolinii pozwanego (...) S.A., J. B. zgłosiła do ubezpieczyciela szkodę, która została zarejestrowana pod Nr (...).01. Podczas rozmowy została poinformowana o możliwości najmu pojazdu zastępczego.

Po zgłoszeniu szkody, w dniu 17 kwietnia 2018 roku, wykonano oględziny samochodu, a następnie sporządzono kosztorys naprawy szkody. Ze sporządzonej kalkulacji wynikało, iż koszty naprawy przekraczają wyliczoną wartość rynkową pojazdu, zatem szkoda została uznana za szkodę całkowitą.

Pismem z dnia 11 maja 2018 roku, ubezpieczyciel poinformował P. Z.,
iż w związku z przedmiotową szkodą komunikacyjną przyznano, na podstawie zawartej
w dniu 9 maja 2018 roku ugody telefonicznej, odszkodowanie w wysokości 7000 zł. Powiadomiono również, iż wypłata odszkodowania nastąpi niezwłocznie po otrzymaniu dyspozycji wypłaty podpisanej przez właściciela pojazdu.

Decyzją z dnia 15 maja 2018 roku, A. (...) Towarzystwo (...)
i (...) S.A z siedzibą w W., przyznał poszkodowanemu P. Z. odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdu mechanicznych w wysokości 6900 zł.

24 maja 2018 roku, tytułem wynajmu samochodu zastępczego marki F. (...)
o nr rej. (...) przez okres 41 dni wynajmujący wystawił fakturę VAT Nr (...) na kwotę 14120,40 zł brutto (41 dni x 280 zł netto/1 doba + VAT), płatną do dnia 7 czerwca 2018 roku. 25 maja 2018 roku faktura została przesłana drogą mailową ubezpieczycielowi.

Decyzją z dnia 5 czerwca 2018 roku, (...) S.A z siedzibą w W., przyznał powodowi odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 3960,60 zł brutto.

Pismem z dnia 8 czerwca 2018 roku, powód AutoZastępcze.pl wezwał pozwanego
do zapłaty w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania wraz z należnymi odsetkami kwoty 14120,40 zł, wynikającej z faktury VAT Nr (...).

W odpowiedzi na wezwanie, pismem z dnia 18 lipca 2018 roku, (...) S.A z siedzibą w W., poinformował,
iż została przeprowadzona ponowna weryfikacja dokumentacji zgromadzonej w aktach szkody. Powiadomiono również, iż uznano za zasadny czas najmu pojazdu, od dnia rozpoczęcia najmu (14.04.2018r.), aż do dnia otrzymania rozliczenia szkody przez poszkodowanego tj. 30 kwietnia 2018 roku. Dodatkowo uznano za zasadne 7 dni związane
z zagospodarowaniem pojazdu. Ubezpieczyciel wyjaśnił jednocześnie, iż stawka dobowa
w wysokości 280 zł nie ma ekonomicznego uzasadnienia i została zweryfikowana do kwoty 140 zł netto za dobę.

Pismem z dnia 8 sierpnia 2018 roku powód złożył odwołanie, podtrzymując żądanie zapłaty pełnej stawki 280 zł netto za dobę najmu pojazdu zastępczego oraz żądanie zapłaty
za pełny okres najmu.

W odpowiedzi na reklamację z dnia 8 sierpnia 2018 roku, pismem z dnia
11 września 2018 roku, ubezpieczyciel poinformował, że nie znalazł podstaw do zmiany stanowiska.

Poszkodowany przez 41 dni tj. od 14 kwietnia 2018 roku do 24 maja 2018 roku wynajmował pojazd zastępczy. Po zdarzeniu drogowym samochód osobowy marki V. (...) o nr rej. (...), z uwagi na ujawnione uszkodzenia, nie mógł być dopuszczony do ruchu, został przez policję zatrzymany dowód rejestracyjny z zakazem dalszej jazdy. Z kolei, biorąc pod uwagę podnoszony przez ubezpieczyciela brak dyspozycji wypłaty należy wskazać, że jeżeli poszkodowany przekazałby dyspozycję wypłaty przed zawartą w dniu 09 maja 2018 roku ugodą, wówczas decyzja płatnicza mogłaby zostać wydana już w dniu 11 maja 2018 roku, natomiast pieniądze poszkodowany mógłby otrzymać na konto już w dniu 14 maja 2018 roku – najbliższy dzień roboczy. Do daty 14 maja 2018 roku należy więc obliczać uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego. Zatem uzasadniony okres najmu samochodu zastępczego, wynikający z prowadzonego postępowania likwidacyjnego
i dokonania czynności likwidacyjnych przez Towarzystwo (...), ustalenie rodzaju szkody i wysokości odszkodowania, jak również uzasadnionego czasu potrzebnego
na sprzedaż uszkodzonego samochodu osobowego marki V. (...) o nr rej. (...) i zakup innego pojazdu wynosił 38 dni, w tym: czas od zaistnienia szkody do jej zgłoszenia oraz przeprowadzenia oględzin przez likwidatora Towarzystwa (...), sporządzenia kalkulacji kosztów naprawy i wyceny wartości pojazdu, czas na ustalenie rodzaju szkody i wysokości odszkodowania oraz zawarcia ugody z poszkodowanym, do dnia w którym poszkodowany w przypadku braku opóźnienia w przekazaniu dyspozycji wypłaty, mógłby otrzymać odszkodowanie na konto – 31 dni (od 14 kwietnia 2018 roku do 14 maja 2018 roku, w tym 12 dni wolnych od pracy – 14, 15, 21, 22, 28, 29 kwietnia 2018 roku oraz 01, 03, 05, 06, 12, 13 maja 2018 roku), czas potrzeby na zakup innego pojazdu i jego zarejestrowania oraz zwrot pojazdu zastępczego, z uwagi na zakwalifikowanie szkody jako całkowitej – 7 dni (15-21 maja 2018 roku).

Z analizy rynku cen wypożyczenia samochodu za 2018 rok, które były proponowane przez firmy prowadzące działalność polegającą na wypożyczaniu samochodów osobom poszkodowanym w wypadkach i kolizjach, z możliwością rozliczenia jej bezpośrednio z OC sprawcy zdarzenia drogowego, wynikało, że dzienny koszt wynajmu pojazdu zastępczego analogicznej klasy, jak pojazd uszkodzony oraz pojazd zastępczy wynajęty poszkodowanemu w dacie zaistnienia szkody – segmentu (...) na rynku lokalnym właściwym dla poszkodowanego, zawierał się w granicach 140 – 309,76 zł netto. Zatem stawka dobowa
za najem pojazdu zastępczego zastosowana przez powoda, zawierała się w przedziale ustalonych normalnych cen rynkowych. Samochód osobowy marki V. (...)
o nr rej. (...), który uczestniczył w zdarzeniu drogowym był pojazdem z segmentu pojazdów zakwalifikowanych do klasy (...). Poszkodowanemu wynajęto samochód osobowy marki F. (...) o nr rej. (...), który również należał do segmentu pojazdów klasy (...).

Ustalony w sprawie stan faktyczny był dla sądu w znacznej części bezsporny. Strony nie kwestionowały faktu zaistnienia szkody oraz odpowiedzialności ubezpieczyciela. Sporną była sprawa wysokości kosztów najmu samochodu zastępczego, a tym samym należnego powodowi z tego tytułu odszkodowania.

Ustaleń dotyczących spornej kwestii, sąd dokonał na podstawie następującego materiału dowodowego: osobowego w postaci zeznań świadków P. Z. i T. Z. oraz nieosobowego w postaci załączonych do akt sprawy dokumentów, w tym
w szczególności opinii biegłego sądowego z zakresu ekspertyzy i rekonstrukcji wypadku drogowego oraz techniki samochodowej i wyceny wartości pojazdów oraz jakości i kosztów napraw powypadkowych G. K., która dla sądu była jasna, wewnętrznie niesprzeczna oraz naukowo i logicznie uzasadniona. Sąd nie dostrzegł żadnych ważnych powodów, które zmuszałyby do dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego. Biegły udzielił precyzyjnych odpowiedzi na zadane mu pytania, a przeprowadzone postępowanie dowodowe nie zdołało podważyć fachowości sporządzonej opinii i wniosków w niej zawartych. Biegły sądowy, przygotowując opinię, zapoznał się z dokumentami zgromadzonymi w aktach postępowania sądowego oraz aktach postępowania szkodowego.

Według sądu pozostałe dokumenty zostały sporządzone przez podmioty do tego uprawnione, w ramach przyznanych im kompetencji, a wiarygodności i autentyczności tychże dokumentów oraz ich mocy dowodowej strony skutecznie nie podważyły.

Sąd uznał także za wiarygodne zeznania świadków, gdyż są one logiczne, spójne
oraz znajdują oparcie w pozostałym, uznanym za prawdziwy, materiale dowodowym,
w tym w szczególności opinii biegłego.

Sąd wskazał na art. 822 § 1 i 3 k.c., art. 34 ust. 1, art. art. 19 ust. 1 ustawy
o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) oraz art. 436 § 2 k.c. i stwierdził, że w zakresie kosztów najmu pojazdu zastępczego powództwo było uzasadnione, w tym również w oparciu o art. 361 § 1 i 2 k.c., gdyż za wydatek niezbędny (celowy) uznano wydatek poniesiony
na korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby
ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Sąd wskazał, że z ustalonego stanu faktycznego wynika, że pozwany przyjął wobec poszkodowanego, którego następcą prawnym w zakresie wierzytelności o zwrot kosztów wynajmu pojazdu zastępczego jest powód, co do zasady, swoją odpowiedzialność cywilną odnośnie tej postaci szkody jaką są koszty wynajęcia pojazdu zastępczego i wypłacił powodowi z tego tytułu określone świadczenie, które należy traktować jako świadczenie odszkodowawcze, kwestionując jednak długość niezbędnego okresu, w okolicznościach niniejszej sprawy, najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego oraz żądaną przez powoda stawkę z tego tytułu. Spornym w sprawie pozostawał zatem okres, za jaki powodowi należał się zwrot kosztów z tytułu najmu pojazdu zastępczego oraz wysokość należności
z tego tytułu.

W ocenie sądu, w przedmiotowej sprawie należy przyjąć, iż powód mógł zasadnie żądać zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego przez okres 38 dni, tj. za okres od dnia 14 kwietnia 2018 roku do dnia 21 maja 2018 roku, czyli za okres od dnia podpisania umowy najmu pojazdu zastępczego do czasu niezbędnego do przeprowadzenia postępowania i czynności likwidacyjnych przez Towarzystwo (...),
z uwzględnieniem czasu potrzebnego na zakup innego pojazdu i jego zarejestrowanie.

Zdaniem sądu powód wykazał, iż w tym czasie poszkodowany rzeczywiście korzystał z pojazdu zastępczego na zasadzie czasowego najmu.

Zgodzono się z powodem, że kwestionowanie przez stronę pozwaną długości okresu najmu pojazdu zastępczego w części dotyczącej 15 dni jest bezzasadne.

Natomiast, biorąc pod uwagę żądanie pozwu oraz opinię biegłego sądowego,
z uzasadnionego czasu niezbędnego do przeprowadzenia czynności likwidacyjnych przez Towarzystwo (...) wnika dla sądu, że najem pojazdu zastępczego trwający
od 14 kwietnia 2018 roku do 24 maja 2018 roku tj. 41 dni nie pokrywa się z okresem likwidacji szkody, ponieważ jest dłuższy o 3 dni.

Zdaniem sądu, uzasadniony okres najmu samochodu zastępczego wynikający z czasu trwania czynności wykonywanych w ramach prowadzonego przez (...) S.A. z siedzibą W. postępowania likwidacyjnego szkody, wynosi 38 dni, w tym: czas od zaistnienia szkody do jej zgłoszenia oraz przeprowadzenia oględzin przez likwidatora Towarzystwa (...), sporządzenia kalkulacji kosztów naprawy i wyceny wartości pojazdu, czas na ustalenie rodzaju szkody i wysokości odszkodowania oraz zawarcia ugody z poszkodowanym, do dnia w którym poszkodowany
w przypadku braku opóźnienia w przekazaniu dyspozycji wypłaty, mógłby otrzymać odszkodowanie na konto – 31 dni (od 14 kwietnia 2018 roku do 14 maja 2018 roku, w tym
12 dni wolnych od pracy – 14, 15, 21, 22, 28, 29 kwietnia 2018 roku oraz 01, 03, 05, 06, 12, 13 maja 2018 roku), czas potrzeby na zakup innego pojazdu i jego zarejestrowania oraz zwrot pojazdu zastępczego, z uwagi na zakwalifikowanie szkody jako całkowitej – 7 dni (15-21 maja 2018 roku).

Zauważono, iż czas organizacyjny potrzebny na naprawę uszkodzonego pojazdu jest czasem faktycznego korzystania z pojazdu zastępczego. Wskazano też, że z uszkodzonego pojazdu korzystał T. Z., aby dojeżdżać do pracy. P. Z. posiadał w domu drugi samochód marki M., jednakże korzystał z niego osobiście, aby dojeżdżać do pracy. Skoro więc z ustalonego stanu faktycznego wynika, że okres kiedy poszkodowany nie mógł korzystać ze swojego uszkodzonego pojazdu wynosił 38 dni, to dla sądu do zwrotu kosztów najmu za cały ten okres jest zobowiązana strona pozwana.

W przedmiotowej sprawie, odnosząc się do wysokości dobowej stawki najmu zastosowanej przez powoda sąd podniósł, że w dacie zaistnienia szkody na lokalnym rynku, dzienny koszt wynajmu pojazdu zastępczego analogicznej klasy, jak pojazd uszkodzony
– segment klasy (...) – mieścił się w granicach 140 – 309,76 zł netto.

W ocenie sądu, zaproponowana przez pozwanego stawka, była stawką zaniżoną, niemniej jednak należy mieć na uwadze, że była to stawka najmu pojazdu zastępczego
w sytuacji zorganizowania pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela. Nie może budzić wątpliwości, że ogólny obowiązek poszkodowanego przeciwdziałania powiększeniu szkody, obliguje go do dążenia do wynajęcia pojazdu zastępczego za jak najniższy czynsz,
a w każdym razie czynsz nie wyższy niż średni, możliwy do uzyskania na rynku. Brak było dla sadu podstaw do wymuszania na poszkodowanym poszukiwania najtańszej wypożyczalni.

Podkreślono też, że rozstrzygnięcie niniejszej sprawy praktycznie w całości zostało oparte na wnioskach opinii biegłego sądowego z zakresu ekspertyzy i rekonstrukcji wypadku drogowego oraz techniki samochodowej i wyceny wartości pojazdów oraz jakości i kosztów napraw powypadkowych G. K..

Odnosząc się do wysokości kosztów najmu pojazdu zastępczego ustalonych przez powoda na kwotę 280 zł netto (344,40 zł brutto), wskazano, iż biegły, po przeprowadzeniu analizy materiału dowodowego znajdującego się w aktach sprawy uznał, iż kwota zastosowana przez powoda AutoZastępcze.pl (...) z siedzibą w S., mieściła się w przedziale ustalonych normalnych cen rynkowych.

W tym stanie rzeczy przyjęto, iż kwota 3960,60 zł brutto wypłacona przez (...) S.A. z siedzibą W. tytułem odszkodowania jest zbyt niska, nie pokrywa ona szkody, jaką poniósł poszkodowany na skutek uszkodzenia pojazdu i kosztów, jakie trzeba było ponieść – wynajmu samochodu zastępczego.

Mając na uwadze, że okres oraz wysokość najmu pojazdu zastępczego ustalone przez pozwanego na kwotę 3960,60 zł nie odpowiadają wysokości poniesionej przez powoda szkody, sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda dodatkowo kwotę 1500 zł.

Przyznaną tytułem odszkodowania kwotę zsądzono w oparciu o treść art. 481 k.c.
w zw. z art. 359 k.c., wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia
26 czerwca 2018 roku czyli zgodnie z żądaniem pozwu.

O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., w myśl, którego pozwany,
jako strona przegrywająca sprawę na żądanie powoda, obowiązany jest do zwrotu kosztów procesu.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany, który to zaskarżył orzeczenie
w całości zarzucając:

1/ naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów, dowolną, jednostronną i sprzeczną z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym ocenę zebranego
w sprawie materiału dowodowego, prowadzącą do błędnych wniosków polegających
na przyjęciu, że:

- nie było podstaw do kwestionowania stawki najmu pojazdu zastępczego zastosowanej przez powoda (tj. 280 zł netto za dobę), bowiem stawka dobowa za wynajem pojazdu zastępczego w wysokości 280 zł netto jest średnią stawką na rynku lokalnym, podczas gdy z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie (tj. Rozmowy telefonicznej z dnia 16 kwietnia 2018 r., wiadomość SMS z dnia 16 kwietnia 2018 r., druku zgłoszenia szkody komunikacyjnej z dnia 19 kwietnia 2018 r., Protokołu oględzin 17 kwietnia 2018 r., Umowy o realizacje świadczeń ubezpieczeniowych w zakresie najmu pojazdów zastępczych
z dnia 02 marca 2015 r., zeznań świadka P. Z. - protokół rozprawy z dnia 23 maja 2022 r., od 00:08:49 do 00:16:29), wynika, że pozwany przedstawił osobie poszkodowanej ofertę organizacji najmu pojazdu zastępczego, z której osoba poszkodowana nie skorzystała, ponieważ nie była zainteresowana proponowaną przez pozwanego organizacją najmu pojazdu zastępczego na czas likwidacji szkody, toteż rynkowość stawki powoda nie ma znaczenia
dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, bowiem za dzienną stawką czynszu, stanowiącą normalne następstwo szkody z dnia 13 kwietnia 2018 r. należy uznać stawkę 140 zł netto
za dobę,

- okres niezbędnego najmu pojazdu zastępczego powinien trwać od dnia 14 kwietnia 2018 r. do dnia 21 maja 2018 r., bowiem po wypłacie odszkodowania za szkodę całkowitą, która w przypadku braku opóźnienia w przekazaniu dyspozycji winna nastąpić w dniu 14 maja 2018 r., poszkodowany potrzebował czasu na zakup nowego auta w miejsce uszkodzonego, podczas gdy z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie (tj. zeznań świadka P. Z. - protokół rozprawy z dnia 23 maja 2022 r., od 00:08:49 do 00:16:29), wynika, że poszkodowany nabył nowy pojazd w miejsce pojazdu uszkodzonego po roku albo dwóch latach od wypłaty odszkodowania za szkodę na pojeździe („inny pojazd kupiłem dopiero po roku albo dwóch").

2/ naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

- art. 361 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że koszty najmu pojazdu zastępczego po stawce zastosowanej przez powoda (280 zł netto za dobę) stanowią normalne następstwo zdarzenia komunikacyjnego wywołującego szkodę, podczas gdy normalne następstwo szkody stanowiły wyłącznie koszty najmu pojazdu zastępczego po niższej stawce (140 zł netto za dobę najmu), tj. stawce po jakiej możliwa była organizacja pojazdu zastępczego dla poszkodowanego w ramach wypożyczalni współpracującej z pozwanym,
z której poszkodowany nie skorzystał,

- art. 826 § 1 k.c., art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) i (...) w zw. z art. 354 § 2 k.c. i art. 362 k.c. poprzez ich błędną wykładnię i przyjęcie,
że poszkodowany nie uchybił obowiązkowi minimalizowania szkody i nie doprowadził
do powiększenia jej rozmiarów.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania w I instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania
w II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według g norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji jako niezasadnej
i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego za II instancję według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja podlega oddaleniu, choć niektóre zarzuty skarżącego są zasadne.

W zakresie zarzutu zmierzającego do wykazania przekroczenia przez Sąd Rejonowy granic swobodnej oceny dowodów w takiej postaci jak została przedstawiona w treści apelacji wyjaśnić należy, iż ocena dowodów polega na poddaniu ich analizie według określonych kryteriów i wyraża się w porównaniu wyników postępowania dowodowego z przedmiotem postępowania dowodowego i w syntetyzowaniu wniosków. Sąd obowiązany jest
za prawdziwe uznawać tylko takie zdania, które zostały uzasadnione według określonych, rozsądnych dyrektyw poznawczych, przestrzegać zasad logicznego rozumowania, stosować zasady doświadczenia życiowego. Zastrzeżona dla sądu swobodna ocena dowodów opiera się bowiem na odpowiadającemu zasadom logiki powiązaniu ujawnionych w postępowaniu dowodowym okoliczności w całość, zgodną z doświadczeniem życiowym (orz. z 20.3.1980 r., II URN 175/79, OSN 1980, Nr 10, poz.200).

Sąd Okręgowy co do zasady podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy i przyjmuje je za własne, za wyjątkiem ustalenia, że w realiach sprawy stawka dobowa za cały okres najem pojazdu zastępczego wynosiła 280 zł netto (344,40 zł brutto), zamiast 140 zł netto (172,20 zł brutto). co jednak nie przełożyło się na wysokości odszkodowania dochodzonego przez powoda i nie wpłynęła na prawidłowość zastosowania prawa materialnego art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…)
w zw. z art. 822 § 1 i 2 k.c. i art. 361 § 1 i 2 k.c.

Zgodzić się należy jedynie ze skarżącym, że Sąd Rejonowy niewłaściwie ocenił stawki za cały czas najmu pojazdu zastępczego, zaś okres uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego był w okolicznościach sprawy uzasadniony.

W realiach sprawy do zdarzenia wywołującego szkodę doszło 13 kwietnia 2018 roku, zaś szkoda została zgłoszona ubezpieczycielowi 16 kwietnia 2018 roku. W dacie zawarcia umowy z powodem najmu pojazdu zastępczego tj. 14 kwietnia 2018 roku, w tym dokonania cesji wierzytelności, co miało miejsce w tym samym dniu, poszkodowany nie miał możliwości weryfikacji stawek obowiązujących w najmie tego typu pojazdów, gdyż samochód był niezbędny poszkodowanemu, zaś firma powoda mogła poszkodowanym szybko wynająć. Jednak dopiero od 16 kwietnia 2018 roku strona poszkodowana miała wiedzę, że pozwany może udostępnić pojazd zastępczy, jak również miała wiedzę o stawkach wynajmu uznawanych przez ubezpieczyciela.

Okoliczność, że firma powoda mogła szybko wynająć samochód, ma jedynie wpływ na zasadność wynajmu pojazdu w okresie pierwszych trzech dni tj. od 14 do 16 kwietnia
2018 roku obowiązywania umowy najmu. Strona powodowa nie podała żadnych argumentów przemawiających, że jej oferta była korzystniejsza w całym okresie niż np. najem oferowany przez ubezpieczyciela. Wręcz przeciwnie – poszkodowany nie negocjował stawki
za wypożyczenie samochodu zastępczego.

Jeżeli ubezpieczyciel proponuje skorzystanie z najmu pojazdu zastępczego równorzędnego pod istotnymi względami pojazdowi uszkodzonemu albo zniszczonemu (zwłaszcza co do klasy i stanu pojazdu), zapewniając pełne pokrycie kosztów jego udostępnienia, a mimo to poszkodowany decyduje się na poniesienie wyższych kosztów najmu innego pojazdu, koszty te - w zakresie nadwyżki - będą podlegały zwrotowi tylko wtedy, gdy poszkodowany wykaże szczególne racje, przemawiające za uznaniem
ich za „celowe i ekonomicznie uzasadnione”, wykazując przy tym okres najmu tego pojazdu ponad niezbędny.

W realiach sprawy poszkodowany powinien się był propozycją pozwanego zainteresować i podjąć do niej adekwatne działania, co najmniej od daty zdobycia wiedzy
o tej możliwości, skoro pojazd zastępczy co do zasady był mu niezbędny. Nie dokonano jednak żadnych ustaleń w zakresie warunków skorzystania z pojazdu zastępczego oferowanych przez podmioty współpracujące z ubezpieczycielem - w ogóle nie badano ofert wynajmu tych podmiotów. W ten sposób naruszono zatem obowiązek współpracy
z ubezpieczycielem i minimalizacji szkody.

Z tego też względu trudno przyjąć, że poszkodowany zasadnie nie skorzystał
z oferty podmiotu współpracującego z pozwanym, a tym samym nie przyczynił się
do zwiększenia rozmiaru szkody. Tym samym, poszkodowany powinien podjąć starania zmierzające do porównania warunków najmu i wybrać ofertę najkorzystniejszą, co nie koniecznie oznaczać musiało, że byłaby to oferta o najniższej dobowej stawce najmu.

Jeżeli strona pozwana zaoferowała najem pojazdu za kwotę dwukrotnie niższą
z uwzględnieniem segmentu uszkodzonego auta, to należy się odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego w kwocie przez ubezpieczyciela zaproponowanej (por. uchwala SN
z 24 sierpnia 2017 r., III CZP 20/17).

Rację ma jednak Sąd Rejonowy, wbrew stanowisku skarżącego, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynosił łącznie 38 dni i był uzasadniony w okresie
od 14 kwietnia 2018 roku do 21 maja 2018 roku. Na okres ten składał się niewątpliwie czas od - powstania szkody do jej zgłoszenia, przeprowadzenie oględzin, sporządzenie kalkulacji naprawy i wyceny wartości pojazdu, ustalenie rodzaju szkody i wysokości odszkodowania, zawarcie ugody z poszkodowanym - do dnia w którym poszkodowany w przypadku braku opóźnienia w przekazaniu dyspozycji wypłaty, mógł otrzymać odszkodowanie na konto
– 31 dni (od 14 kwietnia 2018 roku do 14 maja 2018 roku, w tym 12 dni wolnych od pracy
– 14, 15, 21, 22, 28, 29 kwietnia 2018 roku oraz 1, 3, 5, 6, 12, 13 maja 2018 roku) plus 7 dni (15 - 21 maja 2018 roku) jako czas minimalny na ewentualny zakup innego pojazdu i jego zarejestrowania oraz zwrot pojazdu zastępczego.

Przechodząc zatem do kalkulacji, należy zauważyć, że w okresie od 14 do 16 kwietnia 2018 roku stawka najmu pojazdu zastępczego powinna stanowić 280 zł netto (344,40 zł brutto) za dzień, zaś w okresie od 17 kwietnia 2018 roku do 21 maja 2018 roku powinna wynosić 140 zł netto (172,20 zł brutto) za dzień. Łącznie zatem koszty pojazdu zastępczego powinny stanowić kwotę 5740 zł (7060,20 zł brutto).

Uwzględniając powyższe oraz wysokość wypłaconego już przez pozwanego odszkodowania za najem pojazdu zastępczego (3960,60 zł brutto), należne powodowi
do zasądzenia odszkodowanie powinno stanowić kwotę 3099,60 zł brutto (7060,20 zł brutto - 3960,60 zł brutto).

Skoro jednak powód w pozwie zażądał jedynie kwoty 1500 zł, to mając
na uwadze treść art. 321 k.p.c., na podstawie którego sąd jest związany żądaniem powoda
i nie może orzec ponad to żądanie, zasądzona przez Sąd Rejonowy kwota w tej wysokości jest prawidłowa i odzwierciedla wszystkie niezbędne okoliczności sprawy.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy apelację oddalił na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił, o czym orzeczono jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego, należnych od pozwanego na rzecz powoda
Sąd Okręgowy orzekł w punkcie 2 wyroku, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw.
z art. 99 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c., tj. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, który pozwany przegrał w instancji odwoławczej w całości.

Wysokość kosztów profesjonalnego zastępstwa prawnego po stronie powodowej
Sąd Odwoławczy ustalił w oparciu o § 2 pkt 2 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.).