Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 grudnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Chełmnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 23 grudnia 2022 r. w Chełmnie

posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w M. V. ( U.)

przeciwko E. C.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanej E. C. na rzecz powoda (...) z siedzibą w M. V. ((...)) kwotę 1 402,16 zł (tysiąc czterysta dwa złote 16/100 groszy) wraz z odsetkami umownymi w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie) od kwoty 1 237,48 zł (tysiąc dwieście trzydzieści siedem złotych 48/100 groszy) od dnia 16 maja 2020r. do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III.  Zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 469,14 zł (czterysta sześćdziesiąt dziewięć złotych 14/100 groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sędzia

Monika Mleczko – Pawlikowska

ZARZĄDZENIE

1.  (...),

2.  (...)

3.  (...),

4.  (...)

-

(...).

-

(...)

5.  (...).

C. dnia 23.12.2022r.

Sędzia

Monika Mleczko – Pawlikowska

I C 102/21

UZASADNIENIE

W dniu 4 marca 2021r. powód S. A., Inc. z siedzibą w M. V. (USA) reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanej E. C. kwoty 3 347,02 zł wraz z odsetkami od kwoty 3 182,34 zł w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 16 maja (...). do dnia zapłaty. Powód wniósł także o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie według norm przepisanych oraz zaliczenie na poczet opłaty od pozwu opłaty uiszczonej od pozwu wniesionego w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym.

W uzasadnieniu pozwu, powód wskazał, że dochodzona pozwem wierzytelność wynika z umowy pożyczki zawartej przez pozwaną z pożyczkodawcą – (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniu 10.10.2019r. Na mocy tej umowy pożyczkodawca zobowiązał się wypłacić kwotę pożyczki na wskazany w umowie rachunek bankowy wygenerowany indywidualnie do rozliczenia przedmiotowej umowy, a pożyczkobiorca obowiązany był do zwrotu pożyczki w określonym terminie. Pożyczkodawca wypłacił kwotę zgodnie z postanowieniami umowy. Wobec niespłacania przez pozwaną kwoty pożyczki, pożyczkodawca wypowiedział pozwanej przedmiotową umowę dnia 15 maja 2020r. Roszczenie stało się zatem w całości wymagalne z upływem terminu wypowiedzenia. Powód wskazywał również na wynikające z umowy uprawnienie do żądania odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W dalszej części powód wskazał, iż zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę poręczenia zobowiązania pozwanej wynikającego z przedmiotowej umowy pożyczki, a wobec niespłacania przez pozwaną zobowiązania, wypłacił kwotę poręczenia. Zatem nabył wierzytelność dochodzoną pozwem. O dokonaniu przelewu wierzytelności powód poinformował pozwaną jednocześnie wzywając ją do zapłaty zaległości. Powód wskazał, iż na dochodzoną kwotę 3 347,02 zł składają się: należność główna tj. kwota pożyczki pozostała do spłaty w wysokości 1 649,98 zł; odsetki umowne w kwocie 164,68 zł; opłaty w kwocie 550 zł (omyłkowo wpisane w pozwie 0 zł, ale z wyliczenia i pozwu złożonego w epu wynika, iż powód dochodzi kwoty 550 zł tytułem opłaty) oraz prowizje w kwocie 982,36 zł (k. 1-6 akt).

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o odrzucenie pozwu z uwagi na niedopuszczalność drogi sądowej i o obciążenie powoda wszystkimi kosztami procesu, w razie nieuwzględnienia tego wniosła o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu pisma (k. 123) pozwana przytoczyła zarzuty przeciwko powództwu powoda.

Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił, co następuje.

W dniu 10 października 2019r. pozwana E. C. (Pożyczkobiorca) zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (Pożyczkodawcą) umowę pożyczki gotówkowej nr (...)- (...), na mocy której otrzymała kwotę 2 500 zł, którą zobowiązała się zwrócić w 130 tygodniowych ratach. Termin ostatecznej spłaty pożyczki ustalono na dzień 08.04.2022r. Spłata raty obejmowała również opłatę przygotowawczą w wysokości 550 zł, prowizje w kwocie 1 944,86 zł oraz odsetki umowne w łącznej wysokości 228,96 zł. Pożyczka była oprocentowana według stałej stopy oprocentowania w wysokości 10% w skali roku (pkt 3 załącznika nr 1) Całkowita kwota do spłaty wynosiła 5 223,82 zł (§ 5 pkt 4 umowy).

Zgodnie z umową pożyczki opłata przygotowawcza stanowiła opłatę związaną z przygotowaniem umowy pożyczki, a prowizja – opłatę należną Pożyczkodawcy za udostępnienie Pożyczkobiorcy ustalonej kwoty środków pieniężnych w ramach umowy pożyczki. Dodatkowo Pożyczkodawca zastrzegł sobie możliwość naliczenia opłat za nieterminową spłatę stanowiącymi koszty działań upominawczo-windykacyjnych (§ 1 Opłata przygotowawcza i Prowizja i § 7 umowy).

Umowa w § 8 pkt 9 ppkt a) i c) wskazywała na możliwość rozwiązania umowy przez Pożyczkodawcę ze skutkiem natychmiastowym w przypadku: braku spłaty rat P. i/lub; b) podania przez Pożyczkobiorcę nieprawdziwych informacji i danych oraz braku spłaty zaległości w ciągu 14 dni od daty, w której Pożyczkobiorca otrzymał wezwanie do zapłaty i informację o wypowiedzeniu, bądź w ostatnim dniu do odbioru listu poleconego.

Powód zastrzegł także możliwość pobrania Odsetek Umownych w przypadku: a) nieterminowej spłaty pożyczki za okres od dnia wymagalności do dnia zapłaty z zastrzeżeniem zakazu anatocyzmu. Pobierane są odsetki karne w wysokości maksymalnych odsetek ustawowych za opóźnienie, które obecnie wynoszą 14% w skali roku (§ 1 Odsetki i § 8 pkt 10 umowy).

W § 7 pkt 6 umowy wskazano, iż Pożyczkobiorca wyraża zgodę na cesję na inny podmiot niespłaconych przez niego kwot pożyczki, przysługujących Pożyczkodawcy, bez względu na kwotę zaległości i czas jej trwania, również na podstawie art. 518 k.c.

Kwota pożyczki 2 500 zł została przelana na rachunek bankowy pozwanej dnia 10 października 2019 r.

Pozwana E. C. dokonała wpłaty na rachunek bankowy Pożyczkodawcy minimalnej wpłaty uwierzytelniającej w wysokości 1,00 zł. Rachunek bankowy z którego zostały przekazane środki stanowił rachunek, na który ma zostać wypłacona kwota pożyczki przez Pożyczkodawcę (§ 1 Wpłata Uwierzytelniająca).

/Dowody: wniosek o udzielenie pożyczki gotówkowej – k. 18 – 21 akt, umowa pożyczki wraz z załącznikami – k. 22 – 32 akt, potwierdzenia wykonania operacji – k. 33 – 45 akt/

W związku z brakiem kolejnych spłat rat pożyczki przez pozwaną, powód pismem z dnia 15 lutego 2020r. wypowiedział pozwanej umowę ze skutkiem natychmiastowym jednocześnie wzywając ją do zapłaty kwoty należnej w wysokości 4451,81 zł pod rygorem skierowana sprawy na drogę postępowania sądowego.

/Dowody: wypowiedzenie umowy pożyczki r. - k. 47, 141 akt, wydruk z książki nadawczej – k. 48 – 49, 142 -143 akt /

Dnia 7 marca 2019 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (Wierzyciel) zawarł z S. A., Inc. z siedzibą w M. V. (Poręczyciel) umowę poręczenia. Na mocy powyższej umowy strony ustaliły zasady w oparciu o które będzie następowało udzielanie poręczenia Wierzycielowi w odniesieniu do każdej umowy pożyczki wskazanej w odpowiednim oświadczeniu dostarczonym przez Wierzyciela. Poręczyciel zobowiązany był do uiszczenia niespłaconej kwoty zadłużenia w ramach zobowiązania za które udzielił poręczenia.

W dniu 31 sierpnia 2019 r. (...) Sp. z (...). z siedzibą w W. oświadczył, że S. A., Inc. z siedzibą w M. V. ((...)) na podstawie umowy poręczenia z dnia 7 marca 2019 r. spłaciła w całości na rzecz Wierzyciela należności wynikające z umowy nr (...) zawartej z E. C., tj. kwotę 4 359,63 zł.

/ Dowody: umowa poręczenia z dnia 7 marca 2019 r. wraz z pełnomocnictwem – k. 50 – 59 akt, protokół posiedzenia Zarządu Spółki k. 60 – 62, odpis KRS Pożyczkodawcy – k.63 – 65, pełnomocnictwo k. 66, potwierdzenie wypłaty kwot poręczenia – k. 67 - 68 akt, załącznik nr 1 do umowy poręczenia – k. 69 – 88 akt/

Pismem z dnia 22 września 2020r. powód poinformował pozwaną o zmianie wierzyciela, wzywając do zapłaty zadłużenia.

/Dowód: zawiadomienie o przelewie wierzytelności wraz z wezwaniem do zapłaty – k. 89 – 90 akt/

Sąd zważył, co następuje.

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o wyżej wymienione dokumenty przedłożone przez stronę powodową, którym dał w całości wiarę. Zgodnie bowiem z treścią z art. 243 ² k.p.c. dokumenty znajdujące się w aktach sprawy lub do nich dołączone stanowią dowody bez wydawania odrębnego postanowienia.

Powód domagał się od pozwanej zapłaty kwoty 3 347,02 zł z tytułu zawartej przez pozwaną z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowy pożyczki wskazując, iż zawarł z pożyczkodawcą umowę poręczenia zobowiązania pozwanej oraz wypłacił kwotę poręczenia, w związku z czym nabył wierzytelność względem pozwanej. Wyjaśnił również, iż na dochodzoną kwotę składają się: należność główna tj. kwota pożyczki pozostała do spłaty w wysokości 1 649,98 zł; odsetki umowne w kwocie 164,68 zł; opłaty w kwocie 550 zł (omyłkowo wpisane w powie 0, ale z wyliczenia i pozwu złożonego w epu wynika, iż powód dochodzi kwoty 550 zł tytułem opłaty) oraz prowizje w kwocie 982,36 zł.

Zatem wbrew zarzutom pozwanej powód posiada legitymację czynną w niniejszej sprawie, jako poręczyciel, na podstawie art. 876§ 1 kc, zgodnie z którym, przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

Art. 879§ 1 kc stanowi, że o zakresie zobowiązania poręczyciela rozstrzyga każdoczesny zakres zobowiązania dłużnika. Oznacza to, że zobowiązanie poręczyciela nie wykracza poza zakres zobowiązania głównego, może natomiast zostać w stosunku do niego ograniczone (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2001 r. wydany w sprawie V CKN 365/200, LEX nr 1211270). Zgodnie zaś z art. 518 § 1 pkt 1 k.c. osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty jeżeli płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

Powód przedłożył stosowne dokumenty z których wynikało, iż pozwana zawarła umowę pożyczki za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość.

W ocenie Sądu powód wykazał, iż kwota pożyczki tj. 2 500 zł została przelana na konto pozwanej w (...) S.A. Konto to ma ten sam numer, co konto którego historia za okres od 10.07.2019r. do 10.10.2019r. została dołączona do pozwu, a którego posiadaczem jest E. C.. Pozwana nie zakwestionowała, by dołączona historia rachunku bankowego, nie dotyczyła jej rachunku bankowego.

Zdaniem Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje również na to, iż roszczenie powoda jest w pełni wymagalne. Wprawdzie powód nie dołączył potwierdzenia odbioru wypowiedzenia umowy, jednakże z umowy pożyczki wynika, iż termin ostatecznej spłaty umowy strony określiły na dzień 08.04.2022r., zatem na dzień wyrokowania wierzytelność z tytułu tej umowy była w całości wymagalna.

Reasumując Sąd doszedł do przekonania, iż powód wykazał dochodzone roszczenie co do zasady. Z treści umowy pożyczki jasno wynikało, iż pozwanej została udzielona pożyczka w kwocie 2 500 zł. Pozwana zobowiązana była uiścić dodatkowo: opłatę przygotowawczą w wysokości 550 zł, prowizję w kwocie 1 944,86 zł oraz odsetki umowne w łącznej wysokości 228,96 zł, łącznie kwotę 5 223,82 zł.

W niniejszej sprawie powód dochodził zapłaty kwoty 3 347,02 zł obejmującej: należność główną tj. kwotę pożyczki pozostałą do spłaty w wysokości 1 649,98 zł; odsetki umowne w kwocie 164,68 zł; opłaty w kwocie 550 zł (omyłkowo wpisane w pozwie 0, ale z wyliczenia i pozwu złożonego w epu wynika, iż powód dochodzi kwoty 550 zł tytułem opłaty) oraz prowizję w kwocie 982,36 zł. Z dołączonego do pozwu załącznika nr 1 do potwierdzenia surogacji wynikało, powód wpłacił pożyczkodawcy wierzytelność pozwanej w wysokości 4 359,63 zł. Pozwana nie wykazała, by spłaciła kwoty objęte żądaniem pozwu, nie zaprzeczyła również, że nie spłaciła części należności wynikających z przedmiotowej pożyczki.

Podkreślić należy, iż reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, LEX nr 8416). Skoro pozwana twierdziła, że wyliczona przez powoda należność wyliczona jest w nieprawidłowej wysokości, to powinina zaoferować dowód na tę okoliczność. To na pozwanej spoczywa obowiązek wykazania przyczyn, dla których żądanie powoda wynikające z umowy jest bezzasadne co do wysokości, albowiem ten, kto występuje z roszczeniem powołując się na przysługujące mu prawo obowiązany jest udowodnić okoliczności uzasadniające to żądanie, a ten, kto odmawia uczynienia zadość temu żądaniu musi udowodnić fakty wskazujące na to, że takie uprawnienie żądającemu nie przysługuje (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 3 czerwca 2009 r., I ACa 444/09, LEX nr 799912). Tymczasem pozwana temu nie sprostała, w szczególności nie wykazała by spłaciła w całości należność wynikającą z przedmiotowej umowy pożyczki.

Podstawą roszczenia pierwotnego wierzyciela w stosunku do pozwanej była umowa pożyczki, której istotą zgodnie z art. 720 k.c. jest przeniesienie przez pożyczkodawcę własności określonej sumy pieniężnej na rzecz pożyczkobiorcy przy jednoczesnym zobowiązaniu się przez pożyczkobiorcę, iż w określonym terminie zwróci tę samą ilość pieniędzy pożyczkodawcy. Do zwyczajowych postanowień takich umów należy ponadto odpowiednie oprocentowanie kwoty pożyczki jako swoiste wynagrodzenie dla pożyczkodawcy za udzielenie środków pieniężnych. Natomiast do obowiązków dłużnika wynikających z dyspozycji art. 720 k.c., ustawa nie zalicza konieczności uiszczenia opłat dodatkowych. Obowiązek taki może być oczywiście wprowadzony do treści umowy, co wynika z zasady swobody umów zawartej w art. 353§ 1 k.c. Dodać należy, że w niniejszej sprawie do zawartej między stronami umowy pożyczki miała zastosowanie ustawa o kredycie konsumenckim z dnia z dnia 12 maja 2011 r. (Dz. U. z 2019 r., poz. 1083 t.j.) na podstawie jej art. 3 ust. 2 pkt 1. Przepisy art. 29 i 30 ww. aktu prawnego regulują zawarcie i treść dokumentu umowy, w tym wskazują jakie dane powinna ona zawierać.

Zauważyć należy, iż umowy konsumenckie podlegają ocenie w świetle klauzuli generalnej z art. 385 ¹§ 1 k.c. w myśl której postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie (§ 2). Za nieuzgodnione indywidualnie uznaje się te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (§ 3). Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje (§ 4). Za sprzeczne z dobrymi obyczajami uznaje się działania wykorzystujące np. niewiedzę, brak doświadczenia konsumenta, naruszenie równorzędności stron umowy, działania zmierzające do dezinformacji, wywołania błędnego przekonania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności. Chodzi tu więc o działanie potocznie określane jako nieuczciwe, nierzetelne i odbiegające in minus od przyjętych standardów postępowania (m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 stycznia 2011 r., VI ACa 771/10). Rażące naruszenie interesów konsumenta zachodzi zaś w sytuacji, w których w rażący sposób została naruszona równowaga interesów stron umowy przez to, że jedna z nich wykorzystała swoją przewagę, formułując konkretne postanowienie umowy.

Oceniając postanowienia wzorca umownego, przy pomocy którego zawarto umowę z pozwaną pod kątem zawartych w niej klauzul umownych obejmujących prowizję, w zakresie obejmującym spełnienie wymogu z wyżej przywołanego art. 385 ¹ k.c. Sąd zważył, że prowizja określona na poziomie 1 944,86 zł przy kwocie pożyczki w wysokości 2 500 zł, a więc stanowiąca ok. 80% udzielonej kwoty kapitału, należało uznać za rażąco wygórowaną i tym samym za nieobciążającą strony pozwanej. Zasadność obciążenia pożyczkobiorcy opłatą prowizyjną ukształtowaną na tak wysokim poziomie w relacji do kwoty pożyczki powinna być każdorazowo podyktowana ściśle określonymi względami związanymi z procesem zawarcia konkretnej umowy pożyczki. Obowiązek dowodowy wykazania, że istniały uzasadnione podstawy do ustalenia prowizji za udzielenie pożyczki na takim, a nie innym poziomie spoczywał na stronie powodowej i w ocenie Sądu powód go nie zrealizował. Powód nie wykazał także jak wyliczył kwotę prowizji ograniczając się jedynie do wskazania w treści umowy, że jest to opłata za udostępnienie Pożyczkobiorcy ustalonej kwoty środków pieniężnych w ramach umowy pożyczki (§ 1 umowy). W treści pisma procesowego z dnia 16 września 2022r. wskazał, iż miał prawo do jej naliczenia, gdyż należy ją traktować jako wynagrodzenie należne pożyczkodawcy z tytułu dokonanej czynności. Nadto w ocenie powoda postanowienie umowne dotyczące prowizji to było sformułowane w sposób jednoznaczny i zrozumiały, co do którego wyłączono możliwość badania postanowień umownych pod kątem abuzywności, a wysokość zastrzeżonej prowizji i opłaty przygotowawczej była zgodna z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim. Należy zauważyć, iż prowizja nie służyła w przedmiotowej umowie pokryciu kosztów pożyczkodawcy związanych z przygotowaniem umowy pożyczki, zbadaniem zdolności kredytowej pożyczkobiorcy itp., bowiem temu służyła opłata przygotowawcza, która została zastrzeżona w umowie, a Sąd uznał, iż jest ona należna. Powód w żaden sposób nie wykazał, jak dokładnie została wyliczona kwota prowizji. Sąd nie kwestionuje faktu, że administrowanie pożyczką, przyjmowanie wpłat, bieżące ich kontrolowanie powoduje powstawanie kosztów pracy. Pożyczkodawca mógł w tych kosztach partycypować, ale w rozsądnych granicach, co w niniejszej sprawie ograniczać powinno się do pobrania właśnie opłaty przygotowawczej. Pierwotny wierzyciel prowadząc działalność gospodarczą w postaci udzielania pożyczek nie może przerzucać na pożyczkobiorców całego ryzyka gospodarczego z tym związanego, czy całego kosztu prowadzenia swojej działalności. W świetle zasad doświadczenia życiowego i reguł obrotu gospodarczego nie sposób przyjąć, że rzetelnie prowadzona działalność gospodarcza generuje koszty związane z szeroko pojętą obsługą pożyczki na tak wysokim poziomie, jak to określono w umowie. Tym samym takie określenie zobowiązań stron, w którym pożyczkodawca poza odsetkami winien jest zapłacić prowizję niewiele niższą od udostępnionego mu kapitału pożyczki, świadczy o rażącym braku ekwiwalentności wzajemnych świadczeń stron, co jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy konsumenta.

Należy wskazać, iż nawet fakt, iż wysokość prowizji nie przekraczała maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu przewidzianych w art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011r., nie powodował niemożliwości badania przez Sąd tych klauzuli pod kątem ich abuzywności. Samo określenie wysokości prowizji na poziomie nieprzekraczającym limitu z art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim nie świadczy o tym, że zapisy umowy w tym zakresie nie mają charakteru abuzywnego. Celem ustawowego limitu kosztów kredytu nie jest bowiem wyłączenie kontroli abuzywności, lecz uniemożliwienie kredytodawcom stosowania kosztów przekraczających ten limit, chociażby postanowienia umowy przewidujące takie koszty nie stanowiły postanowień niedozwolonych (zob. wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 19 lipca 2019 r., III Ca 435/19, LEX nr 2741626; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 października 2020 r. V CNP 7/20, LEX nr 3067026; wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 26 marca 2020 r., sygn. C-779/18).

Nie powinno budzić także wątpliwości, że analizowane postanowienia umowne nie zostały uzgodnione indywidualnie z pozwaną. Zważyć bowiem należy, że w istocie do zawarcia przedmiotowej umowy doszło poprzez zaproponowanie pozwanej wzorca umowy. Powód nie udowodnił, że analizowane postanowienia umowne były wynikiem indywidualnego uzgodnienia treści umowy pożyczki, przez strony tej umowy. Ponadto pozwana występowała w omawianym stosunku prawnym w charakterze konsumenta (art. 22 ¹ k.c.). Analizowane postanowienia umowne nie stanowiły także wbrew argumentacji strony powodowej - świadczenia głównego umowy pożyczki, o którym mowa w art. 385 ¹ § 1 k.c. Istotne dla tej umowy elementy wynikają bowiem wprost z art. 720 k.c. który wskazuje, że podstawowym obowiązkiem pożyczkobiorcy jest jej zwrot w takiej samej ilości, ewentualnie zapłata odsetek. Opłata przygotowawcza zastrzeżona w umowie wynosiła 550 zł, a zatem nie była rażąco wygórowana, zawierała bowiem w sobie element wynagrodzenia. Powód, w ocenie Sądu, mógł domagać się opłaty w takiej wysokości.

Podsumowując zatem, w ocenie Sądu objęta pozwem umowa pożyczki w zakresie w jakim przewidywała obciążenie pozwanej prowizją w kwocie 1 944,86 zł stanowiła klauzulę abuzywną, a zatem żądanie jej zapłaty, przy uwzględnieniu wyżej powoływanego art. 879 § 1 k.c., należało uznać za nienależne. Zgodnie z art. 385 ¹ § 2 k.c. jeżeli postanowienie umowy jest „niedozwolone” strony nie są nim związane, postanowienie uznane za niedozwolone staje się bezskuteczne ex lege z mocą wsteczną, wobec czego nie miało znaczenia zmniejszenie przez powoda kwoty żądanej z tytułu prowizji w pozwie.

Mając powyższe na uwadze Sąd doszedł do przekonania, iż pozwana winna zapłacić na rzecz powoda pozostałą do zapłaty kwotę kapitału pożyczki tj. kwotę 1 649,98 zł oraz kwotę opłaty przygotowawczej w wysokości 550,00 zł, a także odsetki umowne w wysokości 164,68 zł, a zatem łącznie kwotę 2 364,66 zł. Jako że powód dochodził z tytułu prowizji jedynie kwoty 982,26 zł, co oznacza, iż w pozostałej części prowizja została spłacona przez pozwaną (tak jak kapitał i część odsetek umownych), kwotę tę sąd pomniejszył o kwotę spłaconej nienależnej prowizji (zgodnie z art. 385 ¹ § 2 k.c. ) w wysokości 962,50 zł [1 944,86 zł – 982,26 zł), co dało kwotę 1 402,16 zł , którą Sąd zasądził w pkt I sentencji wyroku wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 1 237,48 zł (tj. sumy kapitału oraz opłaty przygotowawczej) od dnia 16 maja 2020r. – zgodnie z żądaniem pozwu. W ocenie Sądu tak sformułowane żądanie należało uznać za zasadne zgodnie z treścią art. 481 § 1 i 2 ¹ k.c., i § 1 umowy Odsetki (k. 22 akt) .

Powód mógł też zgodnie z art. 359 § 1 k.c. domagać się odsetek umownych, które nie przekraczały wysokości odsetek maksymalnych, o których mowa w art. 359 § 2 ¹ k.c. Powód domagał się zapłaty tytułem odsetek umownych kwoty w wysokości 164,68 zł z kwoty 228,96 zł, która została wskazana z tego tytułu w umowie. Wobec braku przedłożenia harmonogramu spłaty pożyczki niemożliwe było dokładne obliczenie przez Sąd kwoty należnych odsetek do dnia rozwiązania umowy. Sąd przyjął zatem posługując się doświadczeniem życiowym oraz w braku kwestionowania tej kwoty przez pozwaną, iż żądanie ich zapłaty należy uznać za zasadne.

W pozostałym zakresie jako niezasadne Sąd powództwo oddalił (pkt II sentencji wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt III sentencji wyroku na podstawie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. przewidującego, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Z uwagi na fakt, iż powód żądał kwoty 3 347,02 zł, a zasądzono na jego rzecz kwotę 1 402,16 zł, należało uznać, iż wygrał sprawę w 42 %.

Na koszty poniesione przez stronę powodową w łącznej wysokości 1117 zł złożyły się: opłata sądowa od pozwu – 200 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego - 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego ustalone zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radcowskie (Dz.U. z 2018 r., poz. 265 t.j.) w wysokości 900 zł., tylko w wysokości jednokrotności stawki uznając, iż niniejsze postępowanie jest w zasadzie kontynuacją postępowania w elektronicznym postępowaniu upominawczym (zgodnie z art. 505 ³⁷ § 2 kpc), a zasądzenie podwójnej stawki byłoby wygórowane. Pozwana nie poniosła żadnych kosztów związanych z postępowaniem. Wobec tego, jak wskazano powyżej, iż powód wygrał sprawę w 42 %, w takim zakresie należał mu się zwrot poniesionych kosztów procesu co dawało kwotę 469,14 zł (1 117zł x 42 %), którą Sąd zasądził wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

C., dnia 20 stycznia 2023 r.

Sędzia

Monika Mleczko - Pawlikowska

ZARZĄDZENIE

1.  (...).

2.  (...)

3.  (...) Biurze (...) (...)

4.  (...)

C. dnia 20 stycznia 2023r.

Sędzia

Monika Mleczko - Pawlikowska