Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2017 r. w Katowicach

sprawy z odwołania F. Ż. (F. Ż.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wznowienie postępowania w sprawie o prawo do emerytury górniczej

na skutek apelacji ubezpieczonej F. Ż.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach

z dnia 11 października 2016 r. sygn. akt VIII U 1474/16

oddala apelację.

/-/SSA W. Nowakowski /-/ SSA W. Bzibziak /-/ SSA A. Kolonko

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1990/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 lipca 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonej F. Ż. wznowienia postępowania w sprawie o prawo do emerytury górniczej wskazując, że nie zachodzą przesłanki z art. 114 ustawy o emeryturach
i rentach z FUS. Podtrzymał tym samym treść decyzji z 20 maja 2010r. odmawiającej przyznania prawa do emerytury górniczej z uwagi na fakt niewykazania wymaganego okresu pracy górniczej.

W odwołaniu od tej decyzji ubezpieczona domagała się jej zmiany przez przyznanie prawa do świadczenia i uznania, że legitymuje się co najmniej 25-letnim okresem pracy górniczej uzasadniającym przyznanie prawa do emerytury górniczej.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podając okoliczności wskazane
w zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 11 października 2016r., sygn. akt VIII U 1474/16 Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach oddalił odwołanie F. Ż..

Na podstawie akt rentowych oraz akt Sądu Okręgowego w Gliwicach o sygn. VIII U 1329/10 ustalił Sąd, że ubezpieczona ur. (...) była uprawniona od 21 czerwca 1971r. do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji
z ogólnego stanu zdrowia, a od 25 grudnia 1974r. z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Od 1 września 1994r. odwołująca się pobiera emeryturę. Do ustalenia jej wysokości
ZUS uwzględnił 16 lat i 6 miesięcy okresów składkowych oraz 3 lata i 1 miesiąc okresów nieskładkowych, a także 4 lata i 10 miesięcy pracy w gospodarstwie rolnym rodziców.

Decyzją z 20 maja 2010r. organ rentowy odmówił przyznania F. Ż. prawa
do emerytury górniczej uznając, że nie posiada żadnego okresu pracy górniczej. Wyrokiem
z dnia 24 maja 2011r., sygn. akt VIII U 1329/10 Sąd Okręgowy w Gliwicach oddalił jej odwołanie od tej decyzji, a apelacja od tego wyroku została oddalona przez Sąd Apelacyjny
w Katowicach w dniu 9 maja 2012r., sygn. akt III AUa 1974/11.

Wskazał nadto Sąd I instancji, że z uzasadnienia wyroku z 24 maja 2011r. wynika, że przy ustalaniu prawa ubezpieczonej do emerytury uwzględniono następujące okresy:

- od 6 lutego 1950r. do 1 stycznia 1955r. – praca w gospodarstwie rolnym rodziców,

- od 3 stycznia 1955r. do 20 czerwca 1971r. – zatrudnienie w zakładzie (...),

- od 21 czerwca 1971r. do 25 lipca 1974r. – okres niewykonywania pracy z powodu opieki nad dziećmi,

- od 1 września 1980r. do 30 września 1980r. – praca nakładcza.

W toku tamtego procesu Sąd przeprowadził obszerne postępowania wyjaśniające na okoliczność wykonywania przez odwołującą się pracy w KWK (...) w charakterze łaziennej w łaźni dozoru wyższego, a w szczególności dowód z akt rentowych, zeznań świadków: A. Z., J. B. (1), L. K., C. S., G. B. i J. B. (2), wyjaśnień samej ubezpieczonej, a także z jej akt osobowych i akt osobowych świadków A. Z. i J. B. (1). Ostatecznie uznał Sąd, że F. Ż. nie wykazała, aby oprócz okresów dotychczas zaliczonych przez organ rentowy, wykonywała jakiekolwiek zatrudnienie w innym okresie. Uznał nadto, że nie legitymuje się żadnym okresem pracy górniczej.

W dniu 21 czerwca 2016r. ubezpieczona ponownie wystąpiła z wnioskiem o przyznanie
jej prawa do emerytury górniczej. Do wniosku dołączyła jedynie odpis pisma skierowanego przez nią do (...), w którym domaga się odpisu świadectwa pracy z lat
1955-1979, tj. z okresu jej zatrudnienia w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla
KWK (...).

Przechodząc do rozważań prawnych Sąd Okręgowy w Gliwicach przytoczył treść art. 114 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
i stwierdził, że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podał, że zgodnie ze wskazanym przepisem ustalenia dotyczące prawomocnych decyzji organu rentowego mogą być podważone tylko wtedy, gdy nowe (tj. nieznane ZUS) dowody lub ujawnione okoliczności, o których mowa w art. 114 ust. 1, istniały przed wydaniem zakwestionowanej decyzji i mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.

Podkreślił, że prawomocną decyzją z 20 maja 2010r. (podlegającą kontroli przez Sądy obu instancji) organ rentowy ocenił, iż F. Ż. nie posiada żadnego okresu pracy górniczej.

Zdaniem Sądu I instancji składając ponowny wniosek o prawo do emerytury górniczej ubezpieczona nie ujawniła okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji z 20 maja 2010r. mających wpływ na prawo do emerytury górniczej i nie wskazała nowych dowodów
w sprawie. Za dowód taki nie można uznać jej pisma, w którym domagała się od (...) wydania odpisu świadectwa pracy z lat 1955-1979, tj. z okresu zatrudnienia
w zakładzie (...).

Nie zachodziły zatem podstawy do zmiany zaskarżonej decyzji w rozumieniu art. 114 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W konsekwencji Sąd Okręgowy w Gliwicach na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie.

Powyższy wyrok zaskarżyła ubezpieczona działająca przez pełnomocnika będącego adwokatem zarzucając mu obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na wynik sprawy, a to naruszenie art. 227 kpc w związku art. 271 kpc, art. 232 kpc i art. 473 kpc polegające na nieprzeprowadzeniu dowodów z zeznań świadków: J. B. (3), L. B., Z. Z., J. S. i M. G..

W oparciu o ten zarzut wniosła o zmianę wyroku i uwzględnienie odwołania, a także przeprowadzenie dowodu z przesłuchania wskazanych świadków (podając jedynie adres pierwszego z nich) na okoliczność jej pracy w KWK (...) w latach 1955-1979 oraz
o zasądzenie od ZUS kosztów postępowania według norm przepisanych.

Pełnomocnik skarżącej podniósł, że Sąd I instancji nie przeprowadził dowodów
z przesłuchania świadków: L. B., Z. Z. i J. S. zgłoszonych
w odwołaniu i we wniosku z dnia 5 października 2016r. oraz nie przeprowadził dowodu
z dotąd niesłuchanego w charakterze świadka J. B. (3) pełniącego funkcję kierownika oddziału gospodarczego KWK (...) w okresie zatrudnienia ubezpieczonej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

apelacja nie jest zasadna.

Spór w rozstrzyganej sprawie dotyczył zasadności odmowy ponownego ustalenia przez
organ rentowy ubezpieczonej F. Ż. prawa do górniczej emerytury na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2016r., poz. 887); tego bowiem dotyczyła decyzja
z 5 lipca 2016r.

Zgodnie z tym przepisem prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji
w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Przy bezspornych okolicznościach faktycznych sprawy, Sąd Okręgowy w Gliwicach prawidłowo uznał (odwołując się do orzecznictwa Sądu Najwyższego), że brak było podstaw do ponownego ustalenia prawa skarżącej do górniczej emerytury w oparciu o art. 50a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Trafnie wskazał Sąd I instancji, że po uprawomocnieniu się decyzji z 20 maja 2010r. F. Ż. składając kolejny wniosek o górniczą emeryturę nie przedstawiła żadnych nowych dowodów i nie wskazała okoliczności istniejących przed wydaniem tej decyzji, które miałyby wpływ na prawo do świadczenia.

Wbrew stanowisku skarżącej za taką okoliczność nie można uznać jej pisma, w którym domagała się od (...) wydania odpisu świadectwa pracy z lat 1955-1979,
tj. z okresu zatrudnienia w zakładzie (...).

Jak słusznie zauważył Sąd I instancji kwestia przebiegu zatrudnienia ubezpieczonej
w KWK (...) była przedmiotem postępowania sądowego zakończonego ostatecznie oddaleniem jej apelacji przez Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem z 9 maja 2012r., sygn. akt III AUa 1974/11 od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 24 maja 2011 r., sygn. akt VIII U 1329/10.

Podkreślić należy, że poza sporem było, iż F. Ż. nigdy nie wykonywała pracy górniczej w rozumieniu art. 50c ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. Przyznała to sama skarżąca.

Powoływane przez nią dowody (pomijając – poza jednym – brak adresów świadków)
na okoliczność wykonywania pracy w latach 1955-1979 w sortowni przeróbki mechanicznej węgla KWK (...) oraz w łaźni dozoru wyższego (wg ubezpieczonej w latach
1971-1979) nie mają więc wpływu na prawo do górniczej emerytury.

Zgodnie bowiem z art. 50a ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do tego świadczenia przysługuje kobiecie posiadającej co najmniej
20 lat pracy górniczej łącznie z okresami pracy równorzędnej (w tym co najmniej 10 lat samej pracy górniczej).

Przypomnieć należy, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zakres
rozpoznania sądu wyznacza zaskarżona decyzja. W rozstrzyganej sprawie dotyczyła ona odmowy wznowienia postępowania w kwestii przyznania F. Ż. prawa do górniczej emerytury.

W świetle przedstawionych okoliczności brak było podstaw do uwzględnienia apelacji.

Mając powyższe względy na uwadze Sąd II instancji na mocy art. 385 kpc oddalił apelację jako bezzasadną.

/-/SSA W. Nowakowski /-/ SSA W. Bzibziak /-/ SSA A. Kolonko

Sędzia Przewodniczący Sędzia

MP