Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 536/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2022 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Andrzej Tekieli

Protokolant Joanna Szmel

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze Agnieszki Jurzec-Jasieckiej

po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2022r.

sprawy R. L. ur. (...) w J.

s. P., M. z domu P.

oskarżonego z art. 279 § 1 kk w związku z art. 64 § 2 kk, i inne

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z dnia 5 lipca 2022 r. sygn. akt II K 2162/21

uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego R. L. w całości i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Jeleniej Górze do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 536/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 5 lipca 2022 r. sygn. akt II K 2162/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------------------

--------------------------------------------------------------

-------------

-------------

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------------------

---------------------------------------------------------

-------------

-------------

,2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------

-------------------------------------

.--------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.obraza prawa procesowego tj. art. 343 § 7 k.p.k. mającą wpływ na treść orzeczenia a polegającą na wydaniu na posiedzeniu w trybie art. 339 § 1 pkt 3 k.p.k. w zw. z art. 335 § 2 k.p.k. wyroku skazującego który nie zawiera uzgodnień z oskarżonym dotyczących uznania wszystkich zarzucanych mu czynów za ciąg przestępstw opisany w art. 91 § 1 k.k. i orzeczenie przy przyjęciu w/wym przepisu kary pozbawienia wolności w wymiarze 2 lat, a które to uzgodnienie zostało wskazane w dołączonym do aktu oskarżenia wniosku w trybie art. 335 § 2 k.p.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

2.obraza prawa procesowego tj. art. 413 § 1 pkt 4 k.p.k. mająca wpływ na treść orzeczenia a polegająca na nieprawidłowym przytoczeniu w części wstępnej wyroku opisów i kwalifikacji prawnej czynów zarzucanych oskarżonemu w ten sposób że:

a. w czynie opisanym w pkt. 7 nieprawidłowo wskazano wysokość szkody na kwotę 500 PLN podczas gdy w rzeczywistości wynosiła ona 1.000 PLN oraz nieprawidłowo zakwalifikowano czyn jako występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. podczas gdy prawidłowa kwalifikacja prawna czynu zarzuconego oskarżonemu to art. 13 § 2 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.;

b. w czynie opisanym w pkt. 9 nieprawidłowo wskazano, iż sprawca wyrządził szkodę w nieustalonej wysokości podczas gdy w rzeczywistości wynosiła ona 600 PLN;

c. w czynie opisanym w pkt. 10 nieprawidłowo zakwalifikowano czyn jako występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. podczas gdy prawidłowa kwalifikacja prawna czynu zarzuconego oskarżonemu to art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. i art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.;

d. w czynie opisanym w pkt. 16 nieprawidłowo zakwalifikowano czyn jako występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. podczas gdy prawidłowa kwalifikacja prawna czynu zarzuconego oskarżonemu to art. 13 § 2 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. i w zw. z art. 64 § 2 k.k.;

e. w czynie opisanym w pkt. 18 nieprawidłowo wskazano wysokość szkody na kwotę 1.500 PLN podczas gdy w rzeczywistości wynosiła ona 1.700 PLN;

f. w czynie opisanym w pkt. 19 nieprawidłowo zakwalifikowano czyn jako występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. podczas gdy prawidłowa kwalifikacja prawna czynu zarzuconego oskarżonemu to art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. i w zw. z art. 64 § 2 k.k.;

g. w czynie opisanym w pkt. 21 nieprawidłowo zakwalifikowano czyn jako występek z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. podczas gdy prawidłowa kwalifikacja prawna czynu zarzuconego oskarżonemu to art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. i w zw. z art. 64 § 2 k.k.;

co powoduje że oskarżony w pkt I części dyspozytywnej wyroku został skazany za czyny nie przystające ani swoim opisie ani w przyjętej kwalifikacji prawnej do czynów zarzucanych mu w akcie oskarżenia i faktycznie przez niego popełnionych.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, zasadny albo niezasadny

Ad. 1 i 2

Obydwa zarzuty apelacji dotyczyły w istocie tej samej kwestii tj. niezgodności wydanego przez Sąd I instancji wyroku na posiedzeniu w trybie art. 343 § 6 k.p.k. w zw. z art. 335§ 2 k.p.k. z zarzutami sformułowanymi wobec oskarżonego w akcie oskarżenia i z treścią dołączonego do aktu oskarżenia wniosku o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie uzgodnionej z oskarżonym kary, dlatego omówione zostaną łącznie.

Zarzuty są zasadne. Z niejasnych dla Sądu Okręgowego powodów w opisach i kwalifikacjach prawnych 7 czynów zarzuconych oskarżonemu R. L., wskazanych w apelacji ( czyny nr 7, 9, 10, 16, 18, 19, 21 części wstępnej ) w zaskarżonym wyroku zaistniały błędy w istocie dyskwalifikujące ten wyrok. Błędnie wpisane kwalifikacje prawne czynów w części wstępnej wyroku mogłyby zostać potraktowane jako omyłki pisarskie czy też wynik niechlujstwa przy sporządzaniu wyroku i wyeliminowane przez Sąd Odwoławczy zmianą wyroku, gdyby nie fakt że rzutują one na część dyspozytywną zaskarżonego wyroku. W akcie oskarżenia zarzucono oskarżonemu m.in. 2 czyny kwalifikowane m.in. z art. 288 § 1 k.k. ( czyny nr. 7 i 10 ). Tymczasem Sąd I instancji skazał oskarżonego R. L. na posiedzeniu za popełnienie dwóch ciągów przestępstw: pierwszy z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., drugi z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. ( pkt I części dyspozytywnej wyroku ). W żadnej z tych kwalifikacji prawnych nie ma art. 288 § 1 k.k., samo więc „poprawienie” kwalifikacji prawnych w części wstępnej jak tego domaga się skarżący prokurator, nie eliminuje błędów wyroku. Odrębną kwestią jest fakt, iż skazując oskarżonego za dwa ciągi przestępstw Sąd I instancji wymierzył oskarżonemu jedną karę 2 lat pozbawienia wolności, co ewidentnie sprzeczne jest z art. 91 § 1 k.k., za każdy ciąg powinna być bowiem wymierzona oddzielna kara, a następnie kara łączna ( art. 91 § 2 k.k. ), co z kolei sprzeczne jest z wnioskiem o skazanie złożonym w trybie art. 335 § 2 k.p.k. ( k. 564 ). Inną kwestią jest czy taki wniosek obejmujący artykułem 91 § 1 k.k. wszystkie 39 zarzucanych oskarżonemu przestępstw mógł zostać uwzględniony, skoro czyny mają w akcie oskarżenia różne kwalifikacje prawne, z art. 279 § 1 k.k. i część dodatkowo z art. 288 § 1 k.k. Sprzeczności przy ustaleniu wysokości szkody w opisie czynów nr 7, 9, 18 w stosunku do aktu oskarżenia także mają swoje odbicie w części dyspozytywnej wyroku. I tak np. w opisie czynu nr 9 przyjęto że oskarżony dokonał zaboru laptopa nieustalonej wartości na szkodę W. M. ( co wygląda na nowe ustalenia w stosunku do aktu oskarżenia a nie na omyłkę pisarską ), podczas gdy w pkt. II części dyspozytywnej wyroku Sąd Rejonowy orzekł naprawienie szkody na podstawie art. 46 § 1 k.k. poprzez zapłatę od oskarżonego na rzecz W. M. kwoty 600 zł. W przekonaniu Sądu Okręgowego tego rodzaju błędy wymagają ponownego rozpoznania sprawy przez Sąd Rejonowy.

Za powyższym przemawiają jeszcze dwie istotne okoliczności które zwraca uwagę Sąd Okręgowy poza zarzutami apelacji. Sąd I instancji na posiedzeniu uwzględnił wniosek prokuratora o wydanie wyroku na posiedzeniu w trybie art. 343 § 6 k.p.k. w zw. z art. 335 § 2 k.p.k., a następnie odroczył wydanie wyroku na 12 dni „z uwagi na zawiły charakter sprawy” ( k. 622 ). W przekonaniu Sądu Okręgowego takie procedowanie jest niedopuszczalne. Art. 335 § 2 k.p.k. stanowi, że wyrok w tym trybie może być wydany jeżeli okoliczności popełnienia przestępstwa i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości i zaakceptowane zostały uzgodnione wcześniej pomiędzy oskarżonym i prokuratorem kara i inne środki przewidziane przez kodeks karny, co stoi to w sprzeczności z „zawiłym charakterem sprawy”. Art. 343 k.p.k., umieszczony w przepisach kodeksu karnego o wstępnej kontroli aktu oskarżenia nie przewiduje możliwości odroczenia wydania wyroku, możliwość taka zachodzi dopiero na rozprawie głównej, zgodnie z art. 411 § 1 k.p.k. Wyrok Sądu Rejonowego w niniejszej sprawie wydany został wbrew tym przepisom, co mogło mieć wpływ na jego treść zważywszy na niezrozumiałe błędy w jego treści o których mowa powyżej.

Sąd Okręgowy ocenia także jako przedwczesne oddalenie na posiedzeniu, bez dokonania jakichkolwiek ustaleń, wniosku oskarżonego R. L. o badanie psychiatryczne jego osoby. Oskarżony powoływał się we wniosku na zażywanie narkotyków mogące mieć wpływ na jego psychikę ( k. 620, był on wcześniej karany z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii k. 216 ), okoliczność ta wymaga dopytania oskarżonego na rozprawie pod kątem – co oczywiste – ewentualnego jednorazowego badania sądowo – psychiatrycznego, a nie obserwacji w szpitalu którą zawnioskować mogą tylko biegli psychiatrzy.

Wszystkie powyższe okoliczności warunkują konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i ponownego rozpoznania sprawy przez Sąd Rejonowy na rozprawie.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu I instancji poprzez przyjęcie prawidłowego opisu i prawidłowej kwalifikacji prawnej wszystkich czynów zarzucanych oskarżonemu w postępowaniu zgodnie z ich brzmieniem opisanym w akcie oskarżenia oraz uznanie wszystkich zarzucanych oskarżonemu czynów za ciąg przestępstw opisany w art. 91 § 1 k.k. i orzeczenie przy przyjęciu w/wym przepisu kary pozbawienia wolności w wymiarze 2 lat, utrzymanie wyroku w pozostałym zakresie w mocy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wniosek o zmianę wyroku w sposób wyżej opisany i utrzymanie wyroku w pozostałej części jest niezasadny, zachodzi bowiem konieczność wydania wyroku kasatoryjnego, zważywszy na argumentację przedstawioną powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

---------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

----------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Mając na uwadze błędy i uchybienia Sądu I instancji o których mowa powyżej zaszła konieczność przeprowadzenia przewodu sądowego w całości na rozprawie ( który to przewód dotychczas de facto nie został przeprowadzony gdyż Sąd orzekał na posiedzeniu bez postępowania dowodowego ), co skutkowało uchyleniem zaskarżonego wyroku wobec oskarżonego R. L. i przekazaniem sprawy Sądowi Rejonowemu w Jeleniej Górze do ponownego rozpoznania.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy skieruje sprawę na rozprawę główną, przeprowadzi przewód sądowy, przy czym za zgodą stron możliwe jest odstąpienie od przesłuchiwania świadków – pokrzywdzonych. Sąd Rejonowy rozstrzygnie także kwestię ewentualnej opinii sądowo – psychiatrycznej dotyczącej oskarżonego. Wydając wyrok Sąd Rejonowy będzie baczył, aby nie popełnić błędów które były powodem uchylenia wyroku w niniejszej sprawie, będzie miał przy tym na uwadze że prokurator złożył apelację na korzyść oskarżonego. Swoje stanowisko Sąd Rejonowy prawidłowo uzasadni, zgodnie z wymogami art. 424 k.p.k.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------------------------------------------------------------------------------------

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcie co do całości wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana