Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 stycznia 2023 r.

Sąd Rejonowy w Kielcach III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2023 r. w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko A. K.

o obniżenie alimentów

oddala powództwa.

sędzia Beata Mierzejewska-Piekarska

Sygn. III RC 667/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14 września 2022 r. powód J. K. wniósł o obniżenie alimentów orzeczonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 28 kwietnia 2022 r. w sprawie III RC 700/21 zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 3 sierpnia 2022 r. w sprawie II Ca 888/22 na rzecz pozwanej córki A. K. z kwoty po 800 zł miesięcznie do kwoty po 650 zł miesięcznie, począwszy od dnia 19 października 2021 r. (k. 3).

W uzasadnieniu wskazał, że nie zgadza się z wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach w sprawie II Ca 888/22, gdyż sędzia podczas rozprawy apelacyjnej zasądził podniesienie alimentów na rzecz córki z kwoty po 650 zł miesięcznie na 800 zł miesięcznie począwszy od 19 października 2021 r., nie zapoznając się z aktami sprawy w pierwszej instancji. Ponadto wskazał, że od 2017 r. nie jest zdolny do podjęcia pracy z powodu zaawansowanych chorób. Podkreślił, iż jego stopa życiowa uległa drastycznemu załamaniu i wszedł w jeszcze większe długi. Podkreślił, że nie jest w stanie na dzień dzisiejszy płacić na rzecz córki po 800 zł miesięcznie, ponieważ brakuje mu środków na życie, leki, opłaty oraz utrzymanie domu. Powód wskazał, że zgadza się z wyrokiem Sądu I instancji zasądzającego alimenty w kwocie po 650 zł miesięcznie i prosi o ponowne przyznanie takiej kwoty. Zaznaczył, że jego miesięczne wydatki wynoszą 2.150 zł i kształtują się w następujący sposób: leki 150-180 zł, woda i ścieki 50 zł, światło 50 zł, gaz 50 zł, Internet 25 zł, opał 200 zł, telefon 30 zł, żywność 600 zł, środki czystości 100 zł, odzież 50 zł, alimenty na rzecz córki 800 zł oraz opłata na poczcie 20 zł.

W odpowiedzi na pozew z dnia 24 października 2022 r. R. K. działając jako przedstawicielka ustawowa małoletniej córki wniosła o oddalenie pozwu w całości. W uzasadnieniu wskazała, że treść pozwu jest niezwykle kłamliwa i de facto stanowi odwołanie się od wyroku apelacyjnego - Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 3 sierpnia 2022 r., w sprawie II Ca 888/22, a od tego czasu sytuacja materialna powoda się nie zmieniła. Matka pozwanej wskazała, że J. K. jest osobą pracująca i w pełni zdrową, nie mającą żadnych przeciwskazań lekarskich do pracy. Podkreśliła, że dokumentacja medyczna znajdująca się w aktach jest dokładnie znana sądom w Kielcach i znajduje się ona również w aktach ostatnich spraw o podwyższenie alimentów. Podkreśliła, że dokumentacja ta nie może być argumentem do obniżenia alimentów na rzecz córki, skoro nie była argumentem do oddalenia powództwa w sprawie o podwyższenie alimentów. Co więcej, na samej sprawie apelacyjnej w dnu 3 sierpnia 2022 r. powoda nawet nie było, ponieważ był w pracy za granicą. Matka podkreśliła, że były mąż od 2017 r. aż do teraz pracuje za granicą w Niemczech. Jego twierdzenia, że jest osobą bezrobotną z problemami zdrowotnymi były już wielokrotnie przez niego podnoszone. Wskazała, że gdyby polegały one na prawdzie, to do pozwu J. K. załączyłby dokumenty takie jak: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, decyzja o przyznaniu renty, zaświadczenie z (...) w B. gdzie pobiera świadczenie co miesiąc bądź zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy w K. o posiadaniu statusu bezrobotnego. Takiej dokumentacji jednak nie ma, bo powód jest osobą w pełni zdrową. Co więcej, we wrześniu 2022 r. J. K. wystąpił do Sądu Rejonowego w Starachowicach o zasądzenie alimentów na swoją rzecz od syna P. K.. Powód z racji tego, że pracuje za granicą nie przyjeżdża na wyznaczone przez Sąd kontakty z A. K., a zamiast tego ogranicza się do nękania jej wysyłając wiadomości SMS (k. 53-54).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia A. K. ur. (...) pochodzi ze związku małżeńskiego J. K. i R. K., które zostało rozwiązane przez rozwód. Wysokość alimentów od ojca na rzecz córki została ustalona po raz ostatni wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 28 kwietnia 2022 r. w sprawie III RC 700/21 zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 3 sierpnia 2022 r. w sprawie II Ca 888/22 zgodnie z którym alimenty ustalone w wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 3 grudnia 2019 r. w sprawie o sygnaturze III RC 213/19 od J. K. na rzecz A. K. w kwocie 550 zł miesięcznie podwyższa z dniem 19 października 2021 r. do kwoty po 800 miesięcznie, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat do rąk matki małoletniej R. K..

Małoletnia A. K. mieszkała wraz z matką i dziadkami macierzystymi w domu należącym do jej matki. Pozwana miała wtedy 9 lat. Była uczennicą trzeciej klasy szkoły podstawowej w S., do której chodziła piechotą. Leczyła się na nieokreśloną astmę oskrzelową i pozostawała pod kontrolą lekarza alergologa na NFZ oraz leczyła się dermatologicznie także na NFZ. Ponadto ulegała częstym przeziębieniom, dwukrotnie chorowała na C. 19 i miesięcznie na leki matka ponosiła wydatek łączny ok. 60 zł. Sąd ustalił, że usprawiedliwione potrzeby A. K. wynosiły 1.200-1.300 zł miesięcznie i składały się na nie m.in. następujące wydatki: wyżywienie min. 450 zł, odzież i obuwie ok. 230 zł, środki czystości i kosmetyki 150 zł.

W tym czasie R. K. nie pracowała zawodowo, nie podejmowała nawet prac dorywczych i nie posiadała orzeczenia o niepełnosprawności. Była właścicielką gospodarstwa rolnego o powierzchni 3,47 ha, na którym częściowo miała ziemniaki i zboże i które nie przynosiło dochodu. Nie posiadała inwentarza żywego. Podległa pod ubezpieczenie w KRUS uiszczając z tego tytułu składkę w kwocie 490 zł na kwartał. Otrzymywała dopłaty z gospodarstwa: w 2019 r. – 2730,58 zł, w 2020 r. – 3166,52 zł i w 2022 r. – 1200 zł. Była właścicielką domu mieszkalnego o pow. ok. 90 m ² w którym zamieszkiwała z córką. Utrzymywała się wraz z małoletnią z dopłat unijnych z gospodarstwa rolnego oraz z pomocy społecznej. Otrzymywała zapomogę w kwocie 120 zł miesięcznie przeznaczoną m.in. na zakup obiadów w szkole dla córki, zasiłek rodzinny – 124 zł miesięcznie, zasiłek wychowawczy 500+. Otrzymała na córkę wyprawkę dobry start – 300 zł i na rozpoczęcie roku szkolnego dodatkowo 100 zł. Matka pozwanej ponosiła miesięcznie opłatę w kwocie 100 zł za wodę i 100 zł za ścieki 100. Domownicy korzystali również z gazu z butli – jednej miesięcznie kosztującej ok. 75 zł. Za śmieci płaciła 86 zł na kwartał.

J. K. miał 44 lata, zamieszkiwał wraz ze swoją konkubiną w domu stanowiącym jej własność. Pracował do 2017 r. w Niemczech, ale uległ wypadkowi w pracy, otrzymał z tego tytułu odszkodowanie w 2018 r. w kwocie 12.000 zł. Od tego czasu nie pracował zawodowo, jedynie dorywczo u swojego brata. Nie podejmował innych prac dorywczych. Nie był również zarejestrowany w urzędzie pracy. Korzystał z pomocy finansowej rodziców. Po wypadku nadal zgłaszał problemy z kręgosłupem i także kardiologiczne. Z obowiązku alimentacyjnego wobec córki wywiązywał się regularnie. Z córką A. K. utrzymywał sporadyczny kontakt. W 2019 i 2020 roku nie uzyskał żadnego dochodu z pracy i działalności wykonywanej osobiście.

Sąd Okręgowy w Kielcach w wyniku apelacji zmienił wyrok Sądu Rejonowego w Kielcach podwyższając alimenty do kwoty po 800 zł miesięcznie zamiast do kwoty po 650 zł miesięcznie zaznaczając, że J. K. ma możliwości zarobkowe i ma możliwość podjęcia stałej pracy zarobkowej. Wskazano, że nie wykazał on, by miał jakieś ograniczenia w świadczeniu pracy z racji stanu zdrowia. Nie przedłożył bowiem stosownego orzeczenia lekarskiego, które wyłączałoby lub ograniczało w jakimś zakresie jego możliwości zarobkowania. W tej sytuacji Sąd uznał, że jest w stanie podjąć stałą pracę i uiszczać na rzecz małoletniej powódki alimenty w kwocie po 800 złotych miesięcznie, albowiem poza alimentami nie przekazuje córce rzeczowych prezentów czy kwot pieniężnych, a ponadto R. K. spełnia część swojego obowiązku alimentacyjnego poprzez osobistą pieczę i starania o utrzymanie i wychowanie córki.

dowody: akta Sądu Rejonowego w Kielcach w sprawie III RC 700/21: wyrok Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 28 kwietnia 2022 r. w sprawie III RC 700/21 oraz jego uzasadnienie (k. 71, 74-78), wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 3 sierpnia 2022 r. w sprawie II Ca 888/22 oraz jego uzasadnienie (k. 134, 144-148)

Obecnie A. K. ma 10 lat, w dalszym ciągu uczy się w szkole podstawowej, chodzi do 4 klasy, nie ma żadnych dodatkowych zajęć płatnych. Nadal mieszka z matką i dziadkami macierzystymi w domu położonym w S..

R. K. nadal nie pracuje zawodowo i nie legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności. W dalszym ciągu utrzymuje siebie i córką z dopłat unijnych z gospodarstwa rolnego oraz z pomocy społecznej. Pobiera na rzecz córki zasiłek rodzinny w kwocie 124 zł miesięcznie. Ponadto otrzymuje dopłaty do gospodarstwa w kwocie 253,33 zł miesięcznie.

J. K. w dalszym ciągu mieszka z konkubiną. Nie podjął stałej pracy. Pracował u brata M. od 29.03. do września 2022r. od 5 do 7 godzin dziennie zajmując się naprawą sprzętu rolniczego ,albowiem brat prowadzi handel maszynami rolniczymi i w zamian za tą pracę otrzymywał pieniądze na opłacenie alimentów. Obecnie nie pracuje. Nie jest również zarejestrowany jako osoba bezrobotna. Ponadto w dalszym ciągu nie legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności. Ma jednak problemy z kręgosłupem. Cierpi na choroby krążków międzykręgowych lędźwiowych i innych z uszkodzeniem korzeni nerwów rdzeniowych, nadciśnienie samoistne i inne po zabiegowe choroby układu moczowo-płciowego. W 2021 r. przeszedł zabieg usunięcia nerki lewej z powodu uszkodzenia nerki kamieniami nerkowymi. Jego miesięczne wydatki kształtują się w następujący sposób: leki 150-180 zł, woda i ścieki 50 zł, światło 50 zł, gaz 50 zł, Internet 25 zł, opał 200 zł, telefon 30 zł, żywność 600 zł, środki czystości 100 zł, odzież 50 zł, alimenty na rzecz córki 800 zł oraz opłata na poczcie 20 zł. Obecnie powód nie posiada zaległości alimentacyjnych. W dniu 31 sierpnia 2022 r. przelewem uregulował różnicę wynikającą z podwyższenia alimentów od 19 października 2021 r. kwotą 2.360 zł.

dowody: przekaz pocztowy (k. 5), zaświadczenie z (...) w B. (k. 6), faktura (k. 7), dokumentacja medyczna (k. 8-43), wydruk korespondencji tekstowej (k. 64), zeznanie podatkowe (k. 65-70), zeznania R. K. (k.90-91 ), zeznania J. K. (k.90-91 )

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo J. K. nie zasługuje na uwzględnienie.

Jak stanowi art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego do alimentacji. Natomiast zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmianę stosunków w literaturze jak i orzecznictwie rozumie się przez istotne zwiększenie lub zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji oraz istotne zwiększenie lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 r., III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15). Chodzi przy tym o znaczące zmiany, o charakterze trwałym, w istotny sposób wpływające na zakres obowiązku alimentacyjnego, a nie o jakiekolwiek zmiany. Obniżenie alimentów może nastąpić wówczas gdy istotnemu zmniejszeniu uległy usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji albo istotnie obniżyły się możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Na wstępie rozważań należy wskazać, że w uzasadnieniu pozwu J. K. nie powoływał się na okoliczność, iż od czasu orzekania o wysokości alimentów po raz ostatni nastąpiły istotne zmiany, które winny skutkować obniżeniem alimentów, a podkreślił, że nie zgadza się z wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 3 sierpnia 2022 r. w sprawie II Ca 888/222, gdyż sędzia podczas rozprawy apelacyjnej zasądził podniesienie alimentów na rzecz córki z kwoty po 650 zł miesięcznie na 800 zł miesięcznie począwszy od 19 października 2021 r., nie zapoznając się z aktami sprawy w pierwszej instancji. Na uwagę zasługuje również fakt, że pozew z 14 września 2022 r. wniósł zaledwie po miesiącu od uprawomocnienia się wyroku podwyższającego alimenty na rzecz córki, a ponadto domagał się obniżenia alimentów od 19 października 2021 r. Jego pozew stanowi tak naprawdę polemikę z prawomocnym orzeczeniem Sądu i powód dąży tak naprawdę do jego wzruszenia, tak, aby sytuacja wróciła do tej, gdy Sąd Rejonowy w Kielcach wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2022 r. w sprawie III RC 700/21 podwyższył alimenty na rzecz pozwanej do kwoty po 650 zł miesięcznie. Jednocześnie powód nie powoływał się na żadne nowe okoliczności, które pojawiłyby się na przestrzeni okresu od 3 sierpnia 2022 r. do chwili złożenia pozwu, a starał się polemizować z ustaleniami poczynionymi przez Sądy obu instancji w ostatniej sprawie o podwyższenie alimentów, wskazując, że jest on niezdolny do podjęcia pracy od 2017 r. Należy jednak pamiętać, że badaniu w niniejszym postępowaniu podlegał okres od momentu wydania wyroku w sierpniu 2022 r. do chwili wyrokowania niniejszym wyrokiem. Sąd zważył, że zarówno Sąd Rejonowy w Kielcach jak i Sąd Okręgowy w Kielcach ustaliły, że J. K. ma możliwości zarobkowe i ma możliwość podjęcia stałej pracy zarobkowej. Nie wykazał on, by miał jakieś ograniczenia w świadczeniu pracy z racji stanu zdrowia. Nie przedłożył bowiem stosownego orzeczenia lekarskiego, które wyłączałoby lub ograniczało w jakimś zakresie jego możliwości zarobkowania. Sytuacja ta nie zmieniła się w toku niniejszej sprawy. Powód przedłożył bowiem dokumentację medyczną datowaną od 2003 r. do 2017 r. i tylko jedno zaświadczenie (z 5 września 2022 r.) pochodziło ze wskazanego wyżej okresu, czyli po dacie 3 sierpnia 2022 r. Nie wynika jednak z niego, że J. K. jest osobą niezdolną do pracy, a jedynie, że wskazane jest aby prowadził oszczędzający tryb życia oraz posiada przeciwskazanie do dźwigania cięższych przedmiotów. Należy podkreślić, że rację ma strona pozwana, że powód do chwili obecnej nie legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności ani o obniżonej zdolności do pracy. Ponadto nadal nie zarejestrował się jako osoba bezrobotna poszukująca pracy. Na marginesie należy wskazać, że choć powód został zobowiązany przez Sąd do złożenie korekty (...) do (...) odnośnie dochodu za granicą za lata 2017,2018, 2019, 2020, 2021r., nie uczynił tego, a Sąd nie był zobligowany do wystąpienia o te informacje do Urzędu Skarbowego. W sprawie o obniżenie alimentów bada się bowiem czy istotnie obniżyły się możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego, a jak wyżej wskazano J. K. jest osobą zdolną do pracy, choć nie podejmuje jej w sposób stały. Nie mniej jednak nie może stanowić to argumentu przemawiającego za uwzględnieniem powództwa. Przy dołożeniu należytej staranności stałe zatrudnienie powinien bowiem podjąć.

Przechodząc do omówienia kolejnej z okoliczności mających wpływ na zakres obowiązku alimentacyjnego należy podkreślić, że powód domagając się obniżenia obowiązku alimentacyjnego wobec córki nie podnosił, że koszt jej utrzymania zmniejszył się od czasu określenia wysokości alimentów po raz ostatni. Sąd po analizie całokształtu materiału dowodowego doszedł do przekonania, że koszt ten nie zmniejszyły się, nie tylko z uwagi na wzrost cen, lecz ze względu na kontynuowanie nauki szkolnej przez pozwaną, a ponadto biorąc pod uwagę niewielki upływ czasu. Sytuacja małoletniej A. K. nie zmieniła się w istotny sposób, bowiem dalej mieszka z matka i dziadkami oraz uczęszcza do szkoły podstawowej. Ojciec w dalszym ciągu nie nawiązał z nią stałego kontaktu i nie zabiera jej na spotkania, nie opiekuje się nią. Nie spełnia więc swojego obowiązki alimentacyjnego poprzez osobistą pieczę i starania o utrzymanie i wychowanie córki (art. 135 § 2 k.r.o.).

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, że usprawiedliwione potrzeby małoletniej pozwanej oraz możliwości zarobkowe i majątkowe powoda nie uległy obniżeniu i dlatego biorąc pod uwagę art. 138 k.r.o. w zw. z art. 135§ 1 i 2 k.r.o. oddalił powództwo w całości jako bezzasadne.

sędzia Beata Mierzejewska-Piekarska