Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2022 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Marta Węglewska

Protokolant: Magdalena Magdziarz

po rozpoznaniu w dniu 24 października 2022 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwa Dyrektora (...) Centrum Pomocy (...) w P.

wytoczonego na rzecz małoletnich K. J. (1) i K. J. (2)

i małoletnich K. J. (1) i K. J. (2) reprezentowanych przez Dyrektora (...) w R.

przeciwko I. J. (1)

o alimenty

I.  zasądza od pozwanej I. J. (1) tytułem alimentów na rzecz umieszczonych w (...) w R. synów: K. J. (1) urodzonego (...) w P. i K. J. (2) urodzonego (...) w P. – kwoty po 50 zł (pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, na rzecz każdego z nich łącznie 100 (sto) złotych miesięcznie płatne do 15-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat poczynając od 5 lipca 2021r. do rąk (...) w R.

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo

III.  odstępuje od obciążania pozwanej kosztami sądowymi przejmując je na rachunek Skarbu Państwa;

IV.  nadaje wyrokowi w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

W dniu 5 lipca 2021roku (data prezentaty) Dyrektor (...)Centrum Pomocy (...)w P. – występując w imieniu małoletnich K. J. (1) i K. J. (2) – wniósł o zasądzenie na rzecz małoletnich od pozwanej I. J. (2) tytułem alimentów kwot po 300 (trzysta) złotych miesięcznie, płatnych z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca do rąk Dyrektora (...) w R. wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia w terminie płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia wniesienia pozwu. Wskutek przekazania według właściwości sprawa wpłynęła do tutejszego sądu 3 stycznia 2022r.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwana jest biologiczną matką powodów ale nie partycypuje w kosztach ich utrzymania, zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Pruszkowie z 3 listopada 2017r. III Nsm 906/16 dzieci są umieszczone w (...) w R., Małoletni K. J. (1) legitymuje się orzeczeniem o (...). K. J. (2) także posiada orzeczeniem o (...). Powodowie w (...) w R. mają zapewnione dobre warunki bytowe i rozwojowe. Pozwana przebywa w zakładzie karnym, co nie zwalnia jej z obowiązku łożenia na utrzymania dzieci; zgodnie z obowiązującymi przepisami skazanemu zapewnia się w miarę możliwości świadczenie pracy. Z uwagi na to a także osadzenie pozwanej na długi okres czasu-koniec kary przewidywany jest w roku 2028, I. J. (1) powinna partycypować w kosztach utrzymania swoich dzieci. Zgodnie z zarządzeniem Marszałka Województwa (...) z 12 marca 2021r. w (...) w R. koszt utrzymania dziecka wynosi 7127,49 zł. miesięcznie. Powodowie nie posiadają majątku ani dochodów (pozew, k. 1-3).

W odpowiedzi na pozew z dnia 22 marca 2022 roku pozwana wystąpiła o „zawieszenie płatności alimentów …na czas dopóki nie opuści zakładu penitencjarnego -jak tylko wyjdę to ureguluję płatność alimentów”, dodała, ze nie otrzymała i nie otrzyma płatnej pracy a jedynie nieodpłatną w świetlicy(k.60). Na rozprawie w dniu 24 października 2022r. roku, pozwana wnosiła o oddalenie powództwa w całości podnosząc, że nie ma płatnej pracy (k83)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni K. J. (1) urodzony w dniu (...) w P. i K. J. (2) urodzony (...) w P. pochodzą ze związku małżeńskiego Z. J. (1) i I. J. (1). Ojciec dzieci nieregularnie płaci alimenty po 50 zł. miesięcznie na każdego z synów. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia 3 listopada 2017 roku (sygn. akt III Nsm 906/16 ) małoletni zostali umieszczeni w (...). 16 listopada 2017r. (...)Ośrodek (...)w R. skierował małoletnich do(...) w R. i przyjęci zostali (...). Prawomocnym postanowieniem z 2 października 2018r. w sprawie III Nsm 906/16 I. i Z. J. (2) Sąd Rejonowy w Pruszkowie ograniczył nad małoletnimi władzę rodzicielską poprzez umieszczenie małoletnich w (...) w R. rozszerzając uprawnienia placówki.

I. J. (1) z art. (...) skazana została (...), wyrok ten odbywa od (...). , koniec(...). Nie pracuje odpłatnie, jest zatrudniona w świetlicy nieodpłatnie, ukończyła gimnazjum specjalne, nie ma zawodu ani wykształcenia, jest niezaradna życiowo, nie potrafiła opiekować się swoimi dziećmi, potrzebuje wsparcia w codziennym funkcjonowaniu Nie ma majątku i dochodów, babcia przysyła jej miesięcznie 50 zł. Utrzymuje telefoniczny, internetowy i listowny kontakt z synami. Utrzymuje, że przed osadzeniem pracowała jako opiekunka dzieci, sprzątała bloki, zarabiała 500-600 złotych, miesięcznie; nie posiada żadnych świadczeń. Jest osobą (...). Małoletni powodowie mają orzeczenia o niepełnosprawności(...), K. J. (1) uczęszcza do szkoły podstawowej specjalnej, otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 215,84 zł i świadczenie wychowawcze po 500 zł. miesięcznie , K. J. (2) chodzi do przedszkola, otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 215,84 zł i świadczenie wychowawcze po 500 zł. miesięcznie. Placówka (...) oprócz dotacji w wysokości 6536,33 zł. na jedno dziecko z własnych środków ponosi koszt 1000 zł. miesięcznie na każde dziecko.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: kopia odpisu zupełnego aktu urodzenia, k. 4-5,; kopia postanowienia, k. 6; dane z krk k.7; orzeczenia, zaświadczenia i zarządzenia k. 15 k. 15-16, 20, protokół i skierowanie k. 27-29in kopie decyzji, k. 17-19v; kopia orzeczenia, k. 20; kopia kosztorysu, k. 21; kopia wniosku, k. informacja z NOE-SAD k. 62, zeznania pozwanej k. 83, orzeczenia wydanie w sprawie dołączonej III Nsm 906/16 wraz z opinią OZSS k. 116-124.

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, którym sąd dał wiarę.

Należy zaznaczyć, iż pomimo tego, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie był bogaty, to jednak okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia były możliwe do ustalenia w ramach postępowania dowodowego przeprowadzonego w sprawie.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Ocenę żądania zasądzenia alimentów należy rozpocząć od wskazania, iż na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dalej k.r.o.). Zakres tego obowiązku, zgodnie z art. 135 k.r.o., wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości osoby zobowiązanej, przy czym wykonywanie obowiązku alimentacyjnego może polegać także – w całości lub w części – na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie dziecka. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i statusowi rodziców. Należy mieć zatem na względzie zarówno koszty utrzymania dziecka (wyżywienie, mieszkanie, leczenie, odzież) jak i koszty jego wychowania (pielęgnacja, opieka, dbałość o rozwój fizyczny i intelektualny).

W niniejszej sprawie, z żądaniem zasądzenia alimentów wystąpił Dyrektor (...) Centrum Pomocy (...) w P., którego uprawnienie w tym zakresie przewiduje art. 38 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Zgodnie z powyższym, kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie, po zasięgnięciu opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, może wytoczyć na rzecz dziecka przebywającego w pieczy zastępczej powództwo o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych. Kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie wytacza powództwo o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych, w przypadku gdy od umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej upłynął rok. W postępowaniu przed sądem do kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie stosuje się odpowiednio przepisy o udziale prokuratora w postępowaniu cywilnym.

Jak wynika z ustaleń poczynionych w toku postepowania pozwana nie przyczynia się do utrzymania synów, nie uiszcza żadnych kwot tytułem alimentów. Przechodząc do oceny zasadności zgłoszonego w niniejszej sprawie żądania, w pierwszej kolejności należało ocenić jak kształtuje się na chwilę obecną kwestia usprawiedliwionych potrzeb małoletnich.

Do akt sprawy zostały dołączone materiały będące w dyspozycji (...) Centrum Pomocy (...) i placówki, a wśród nich znajduje się zarządzenie Marszałka Województwa (...) z 12 marca 2021r. w sprawie średnich miesięcznych wydatków na utrzymanie dziecka w 2021r. w (...)Placówkach (...) w Województwie P. i w (...) w R. koszt utrzymania dziecka wynosi 7127,49 zł. miesięcznie. Ustalając zatem zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletnich Sąd miał na uwadze, iż oszacowane wydatki zostały określone wprawdzie administracyjnie, ale w ten właśnie sposób określa się te koszty jako uśrednione. Sąd miał przy tym na względzie, iż małoletni mają problemy zdrowotne, co generuje bez wątpienia dodatkowe wydatki w skali miesiąca. Pozwana przyznała, że chłopcy wymagają specjalistycznego leczenia. Z tego względu Sąd przyjął, iż koszty utrzymania małoletnich szacowane przez stronę powodową co do zasady odpowiadają faktycznym kosztom utrzymania dzieci a zatem czynnikiem decydującym w zakresie wysokości należnych małoletniej alimentów była ocena sytuacji zarobkowo-majątkowej pozwanej.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej, ale również od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, gdyż górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. W sprawie tej więc Sąd badał również jak aktualnie przedstawia się sytuacja zarobkowo-majątkowa pozwanej.

Przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumie się nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz również te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana do alimentacji może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Ustalone zostało, iż pozwana jest osobą pozbawioną wolności. Przebywa w zakładzie karnym a planowany termin zakończenia odbywania kary przypada w jej przypadku na rok 2028. Nie posiada oszczędności ani majątku. Do tej pory nie była zatrudniona odpłatnie w zakładzie karnym. Pozwana winna mimo to liczyć się z tym, iż rodzic jest zobowiązany do dzielenia się z małoletnim dzieckiem wszystkimi, nawet najmniejszymi swoimi dochodami. Nie pozostaje również bez znaczenia, że to własnym, zawinionym działaniem pozwana znalazła się w obecnej sytuacji. Małoletni nie mogą zaś ponosić konsekwencji tego działania. Pozwana musi mieć świadomość, iż potrzeby małoletnich sukcesywnie zwiększają się. W takiej sytuacji pozwana winna poczynić wszelkie starania by choć w minimalnym stopniu wywiązywać się z obowiązku alimentacyjnego na rzecz synów, zwłaszcza, że nie sprawuje nad nimi żadnej przeczy, a wszelkie obowiązki związane z ich wychowaniem i zapewnieniem opieki spoczywają na placówce.

Niemniej jednak, w przedmiotowej sytuacji potencjalne dochody pozwanej nie pozwalają na zasądzenie alimentów w wyższej wysokości, aniżeli kwota po 50 złotych miesięcznie na dziecko i Sąd przyjął, iż kwota powyższa, choć niewielka, pozwoli na pokrycie chociażby kosztów związanych z zapewnieniem dzieciom rozrywki czy umożliwieniem uczestnictwa w zajęciach dodatkowych. Pozwana nie ma żadnego zawodu, jest niezaradna życiowo, w życiu potrzebuje wsparcia innych ludzi. Przed pozbawieniem wolności miała co najwyżej skromne dochody z prostych prac, zatem jej możliwości zarobkowe są niskie; gdyby nie odbywanie kary pozbawienia wolności dochody I. J. (1) nadal byłyby na poziomie kilkuset złotych miesięcznie.

Bezzasadne jest zatem zarówno stanowisko prezentowane przed sadem, że powództwo powinno być oddalone jak i żądanie po 300 zł. na każdego z powodów. Z wszystkich wyżej wymienionych względów na podstawie art. 133 k.r.o. w zw. z art. 135 k.r.o., Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku i oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Rygor natychmiastowej wykonalności Sąd nadał wyrokowi w punkcie 1 na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. O kosztach sądowych orzeczono natomiast na podstawie art. 102 kpc.