Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2023 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Magdalena Balion – Hajduk

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 2 lutego 2023 r. w G.

sprawy z powództwa M. C.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

z dnia 30 sierpnia 2022 r., sygn. akt I C 774/21

oddala apelację.

SSO Magdalena Balion – Hajduk

Sygn. akt III Ca 1013/22

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach wyrokiem z 30 sierpnia 2022 roku zasądził od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz M. C. kwoty 5 898,64zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 lutego 2017 roku, oddalił powództwo w części i orzekł o kosztach procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że 5 stycznia 2017 roku w wyniku zdarzenia drogowego uszkodzony został pojazd marki P. (...) nr rej. (...) stanowiący współwłasność J. K. i S. K.. Sprawca szkody kierował pojazdem, na który posiadał polisę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego wykupioną w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym. Mając powyższe na względzie poszkodowani zgłosili szkodę u pozwanej. Pozwana zarejestrowała szkodę pod nr (...), a następnie wypłaciła na rzecz poszkodowanych cześć należnego odszkodowania w łącznej kwocie 6 477,50 złotych z tytułu szkody pojeździe. Kwota ta została wypłacona na podstawie decyzji z dnia 30 stycznia 2017 roku.

Ubezpieczyciel nie poinformował poszkodowanych o możliwości odwołania od swojej decyzji.

Zgodnie z kosztorysem napraw przedłożonym przez powódkę koszt naprawy pojazdu marki P. (...) nr rej. (...) wynosi 12 686,21 złotych.

W dniu 29 listopada 2019 roku, powódka M. C. (poprzednio C.) zawarła z J. K. i S. K. umowę cesji wierzytelności. Umowa ta dotyczyła szkody nr (...), z dnia 5 stycznia 2017 roku, powstałej w pojeździe P. (...) nr rej. (...). Zgodnie z jej treścią cedent przelewa na rzecz cesjonariusza swoją wierzytelność w postaci prawa do odszkodowania wynikającego z prowadzonego postępowania likwidacyjnego dotyczącego ww. szkody.

Uzasadniony koszt naprawy pojazdu marki P. (...) nr rej. (...) po szkodzie z dnia 5 stycznia 2017 roku przy użyciu części oryginalnych O wynosi 12.376,14 zł brutto (10.061,90 zł netto), przy użyciu dostępnych (...) i części oryginalnych wynosi 11.730,98 zł brutto (9.537,38 zł netto), przy użyciu dostępnych (...) i części oryginalnych wynosi 11.410,19 zł brutto (9.276,58 zł netto).

Przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody jest możliwe, w oparciu o ww. kwoty o ile w samochód posiadał wcześniej zamontowane części odpowiednio – tylko oryginalne O, części typu (...) i oryginalne oraz części typu (...) i oryginalne.

Naprawa pojazdu przy użyciu dostępnych części typu (...) nie pozwala na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, gdy przed szkodą pojazd posiadał zamontowane części typu O lub (...) albowiem części typu (...) nie posiadają tych samych walorów, co części O i (...).

Kwota wypłacona przez ubezpieczyciela nie była wystraczająca do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody nawet, gdyby w samochodzie były zamontowane części typu (...). Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego R. P., żadna ze stron nie kwestionowała sporządzonej opinii w sprawie.

Sąd Rejonowy jako podstawę prawną wyroku powołał art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2214), art. 361 § 2 k.c., zgodnie z którym szkodą jest różnica między stanem majątku poszkodowanego jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę, a stanem tego majątku, jaki istniałby, gdyby nie nastąpiło to zdarzenie. Wskazał, że roszczenie odszkodowawcze powstaje z chwilą powstania obowiązku naprawienia szkody, a nie po powstaniu kosztów naprawy pojazdu, z czym wiąże się brak obowiązku po stronie poszkodowanego udowadniania konkretnych wydatków poniesionych na naprawę pojazdu. Pokrycie kosztów naprawy pojazdu jest jedynie szkodą następczą, a szkodą bezpośrednią jest uszkodzenie pojazdu i w momencie jej wystąpienia powstaje odpowiedzialność sprawcy i ubezpieczyciela.

Odszkodowanie powinno odpowiadać niezbędnym i ekonomicznie uzasadnionym kosztom naprawy, a naprawa dokonana przed uzyskaniem świadczenia od ubezpieczyciela, jej koszt i faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na sposób ustalania wysokości odszkodowania. Uzależnianie zasadności żądania pozwu od faktycznego dokonania naprawy i udokumentowania jej kosztów nie jest uzasadnione.

Biegły wskazał, że ekonomicznie uzasadnionym sposobem naprawy pojazdu jest użycie części nowych i koszt takiej naprawy wynosi 12.376,14 zł (brutto). Jednocześnie biegły wskazał, iż zastosowanie części typu (...) ewentualnie (...) prowadziłoby do naprawienia szkody jedynie w sytuacji, gdyby części tego typu były faktycznie zamontowane w przedmiotowym pojeździe przed momentem powstania szkody. Taka okoliczności w przedmiotowej sprawie nie została wykazana.

Sąd I instancji uznał, iż konieczny i ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy pojazdu wynosi 12 376,14 złotych. Wobec tego, że strona pozwana wypłaciła odszkodowanie w wysokości 6 477,50 złotych Sąd uznał, że roszczenie powódki z tytułu naprawy pojazdu jest zasadne w kwocie 5 898,64 złotych, która stanowi różnice pomiędzy ekonomicznie uzasadnionym kosztem naprawy, a świadczeniem już wcześniej wypłaconym przez stronę pozwaną (12.376,14 zł - 6.477,50 zł).

O odsetkach Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 481 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli (Dz.U. z 2019 r. poz. 2214) oraz zgodnie z żądaniem zgłoszonym w pozwie. Skoro decyzja pozwanego o przyznaniu odszkodowania została wydana w dniu 30 stycznia 2017 roku, zasadnym było przyjęcie, że powódka może domagać się zasądzenia odsetek od dnia 6 lutego 2017 roku

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 100 k.p.c. uznając, że powódka uległa tylko co do nieznacznej części swojego żądania – 5%.

Pozwana w apelacji zarzuciła sprzeczność ustaleń z zebranym materiałem dowodowym polegającym na uznaniu, że roszczenie powódki zostało wykazane oraz całkowite pominięcie stopnia zużycia pojazdu uzasadniającego tylko dokonane przez biegłego wyliczenie kosztów naprawy pojazdu przy zastosowaniu nowych części oryginalnych Q i wniosła o zmianę wyroku przez oddalenie roszczenia w całości jako niewykazanego i obciążenie powódki kosztami postępowania w obu instancjach względnie o uznanie za uzasadnione dokonane przez biegłego wyliczenie kosztów naprawy pojazdu przy zastosowaniu nowych części oryginalnych klasy Q i odpowiednie do tego obciążenie powódki kosztami postępowania w obu instancjach przy uwzględnieniu kosztów zastępstwa procesowego, podnosząc, iż uszkodzony pojazd był znacząco wyeksploatowany - miał 10 lat i przebieg 160 000 km.

Powódka wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie, a podniesione w niej zarzuty nie są trafne.

Sąd odwoławczy w całości podziela zarówno ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy jak też podstawę prawną rozstrzygnięcia i unikając zbędnych powtórzeń przyjmuje je za własne.

Przede wszystkim podkreślić należy, że szkoda powstaje w chwili wypadku, gdy następuje pogorszenie stanu pojazdu i o sposobie jej naprawy decyduje właściciel pojazdu. Zgodnie z art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody winno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Pozwana jako odpowiedzialna za szkodę powinna wyrównać uszczerbek majątkowy powódki, który powstał w chwili wypadku. Innymi słowy szkoda jest kategorią obiektywną i nie zależy od wyboru sposobu naprawy, uzyskanych rabatów i od tego czy w ogóle pojazd został naprawiony czy też nie. Takie stanowisko wielokrotnie zabierał Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach jak np. w wyroku z dnia 16 stycznia 2002 r., sygn. IV CKN 635/00, w którym orzekł, że roszczenie o świadczenie należne od ubezpieczyciela w ramach ustawowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego czy naprawa została już dokonana. Wysokość odszkodowania w takim wypadku należy ustalać według przewidywanych kosztów naprawy i według cen z daty ich ustalania czy w postanowieniu z dnia 11 kwietnia 2019 r., sygn. III CZP 102/18, w którym Sąd Najwyższy orzekł, że obowiązek ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej polega wprawdzie na zapłacie odszkodowania, a więc na spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 822 § 1 k.c.), jednak poszkodowany może, według swojego wyboru, żądać od ubezpieczyciela zapłaty kosztów hipotetycznej restytucji albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej ustalonej zgodnie z metodą różnicy. Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji. Poszkodowany w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, w przypadku szkody częściowej, może żądać odszkodowania w wysokości odpowiadającej niezbędnym i uzasadnionym ekonomicznie kosztom przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, także wtedy, gdy naprawy nie dokonał. Sąd Okręgowy nie zgadza się również z przyjęciem, że odszkodowanie nie powinno obejmować wartości części oryginalnych typu O. Postępowanie dowodowe nie wykazało, że uszkodzone części nie były oryginalne, zatem naprawa winna zostać przeprowadzona także przy użyciu części oryginalnych, na co wskazywał także biegły.

Sąd Okręgowy, mając powyższe na uwadze, na mocy art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako nieuzasadnioną.

SSO Magdalena Balion – Hajduk