Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 1582/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

S. J.

w dniu 12 maja 2022 roku w P. prowadził w ruchu lądowym motorower marki L. o numerze rejestracyjnym (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości, przy stwierdzonym stężeniu alkoholu w wydychanym powietrzu na urządzeniu AlcoSensor IV - I pomiar – 0.91 mg/l, II pomiar 0,93 mg/l oraz badaniem krwi w stężeniu 1.82 ‰,

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Starosta (...) w dniu 19 czerwca 2008 roku wydał decyzje administracyjną o sygn. KT.II. (...). Przedmiotową decyzją cofnięto S. J. uprawnienia kategorii B, dokument nr(...)druk nr (...) wydane 15 września 1995 roku przez Urząd Gminy w (...) S. J. miał świadomość istnienia w obrocie prawnym tej decyzji

Decyzja Starosty (...) k. 14

Zeznania świadka D. Z. k.30

Wyjaśnienia oskarżonego S. J. k. 34-35,48-49, 72-73, 97-98

12 maja 2022 roku w godzinach popołudniowych S. J. wracał z miejsca swojego zatrudnienia tj. Przedsiębiorstwa Usług (...) w Korzennej do miejsca swojego zamieszkania tj. P.. Oskarżony poruszał się wówczas motorowerem marki L. o numerze rejestracyjnym (...). W trakcie powrotu S. J. zatrzymał się w pobliskim sklepie, gdzie zakupił alkohol, który następnie spożył.

Wyjaśnienia oskarżonego S. J. k. 34-35,48-49, 72-73, 97-98

Kolejno oskarżony kontynuował podróż drogą gminną, charakteryzującą się niskim natężeniem ruchu. Gdy oskarżony był około kilometra od swojego domu, wówczas podczas jazdy w dół, nieopatrznie nadużył przedniego hamulca, w wyniku czego stracił panowanie nad kierowanym pojazdem i wpadł do przydrożnego rowu. W tym czasie panowały dobre warunki atmosferyczne i brak było obiektywnych utrudnień w prowadzeniu pojazdów mechanicznych.

Notatka urzędowa k. 1

Protokół oględzin miejsca wypadku k. 6-7

Zeznania świadka D. Z. k.30

Wyjaśnienia oskarżonego S. J. k. 34-35,48-49, 72-73, 97-98

Oskarżony po tym zdarzeniu drogowym nie był w stanie samodzielnie się poruszać, gdyż doznał niedowładu czterokończynowego. Po krótkiej chwili oskarżonego zauważyły jego córki, które jechały przypadkiem do sklepu. Następnie dostrzegając stan oskarżonego, zadzwoniły one po służby ratunkowe.

otatka urzędowa k. 1

Zeznania świadka D. Z. k.30

Wyjaśnienia oskarżonego S. J. k. 34-35,48-49, 72-73, 97-98

Dokumentacja medyczna k. 52-54

W wyniku tych czynności na miejsce zdarzenia przybył patrol policji w składzie (...), a następnie także zespół pogotowia ratunkowego. Funkcjonariusze policji jeszcze na miejscu zdarzenia poddali oskarżonego badaniu trzeźwości. Pierwsze badanie przeprowadzone na urządzeniu alcosensor o godzinie 16:02 wykazało obecność alkoholu w wydychanym przez oskarżonego powietrzu w stężeniu 0,91 mg/l. Badanie powtórzone 8 minut później dało wynik 0,93 mg/l. Następnie S. J. został przewieziony do Szpitala w N., gdzie pobrano od niego krew. W wyniku badania krwi w próbce pobranej od S. J. o godzinie 18:50 stwierdzono obecność alkoholu w stężeniu 1,82 promila. P. trzeźwości użyty przez funkcjonariuszy policji posiadał ważne świadectwo wzorcowania.

Notatka urzędowa k. 1

Protokół badania stanu trzeźwości k. 2

Świadectwo wzorcowania k. 3

Opinia Modus Spectrum k. 16-23

Protokół pobrania krwi k. 24

Zeznania świadka D. Z. k.30

W wyniku tego zdarzenia S. J. doznał poważnych obrażeń. Był on hospitalizowany w okresie od 12 do 17 maja 2022 roku z uwagi na uraz odcinka szyjnego kręgosłupa, masywną przepuklinę jądra miażdżystego i cechy stłuczenia rdzenia szyjnego oraz niedowład czterokończynowe. Następnie oskarżony był rehabilitowany w ośrodku (...) położonym w T.. S. J. do dnia rozprawy głównej nie odzyskał pełnej sprawności, w dalszym ciągu posiada częściowy niedowład ręki, w związku z czym jest on niezdolny do pracy, a w chwili rozprawy przebywał na zasiłku rehabilitacyjnym.

Wyjaśnienia oskarżonego S. J. k. 34-35,48-49, 72-73, 97-98

Dokumentacja medyczna k. 52-54

Oskarżony S. J. ma 51 lat. Oskarżony mieszka w P. wraz żoną i trzema córkami, w tym jedną niepełnosprawną. Oskarżony posiada wykształcenie podstawowe. Przed wypadkiem pracował jako pracownik fizyczny w Przedsiębiorstwie Usług (...) w (...). Z tego tytułu uzyskiwał miesięczne wynagrodzenie za pracę w wysokości 3200 złotych. Oskarżony jest osobą niekaraną. S. J. nie widnieje także w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Oskarżony jest właścicielem domu jednorodzinnego położonego na działce o wielkości 1,41 hektara na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej. Oprócz tego w skład mienia oskarżonego wchodzi motorower. Żona oskarżonego nie pracuje, z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawna córką. S. J. nie leczy się psychiatrycznie, odwykowo. Przed wypadkiem nie leczył się także neurologicznie. W chwili czynu posiadał zachowaną zdolność rozpoznania jego znaczenia oraz pokierowania swoim postępowaniem.

Wyjaśnienia oskarżonego S. J. k. 34-35,48-49, 72-73, 97-98 w zakresie danych osobopoznawczych

Ewidencja kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego k. 40

Karta karna k.42

Dane o oskarżonym k. 43

Zaświadczenie o stanie majątkowym k. 45

Dokumentacja medyczna k. 52-54

Opinia sądowo – psychiatryczna k. 60-61 k.77-79

0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

OCena DOWOdów

0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Wyjaśnienia oskarżonego S. J.

S. J. zarówno w postępowaniu przygotowawczym jak i w toku rozprawy głównej konsekwentnie przyznawał się do zarzucanego czynu, składając jednocześnie krótki wyjaśnienia. W tych depozycjach oskarżony podkreślał, że przedmiotowe zdarzenie miało charakter incydentalny. Równocześnie oskarżony wskazywał, że faktycznie inkryminowanego dnia prowadził on skuter pod wpływem alkoholu. Oskarżony opisał również przebieg tego zdarzenia podając, że do wypadku doszło jak wracał rzeczonym motorowerem z pracy do miejsca swojego zamieszkania. Wówczas w trakcie tej drogi S. J. miał się zatrzymać i wypić dwa piwa, a następnie kontynuować jazdę. S. J. podał również, że do wypadku doszło na skutek jego własnej pomyłko polegającej na użyciu przedniego hamulca, w trakcie jazdy w dół drogi. Oskarżony nie negował w żadnym stopniu swojej odpowiedzialności karnej po ogłoszeniu mu zmodyfikowanego zarzutu, uzupełnionego o rzekome niestosowanie się do decyzji administracyjnej. Na rozprawie oskarżony podkreślił swój żal za popełnione przestępstwo, wskazując zarazem, ze poniósł on już dotkliwą karę biorąc pod uwagę jego medyczne konsekwencje. W tym miejscu oskarżony zaznaczył, że wciąż posiada niedowład prawej ręki, przez co nie jest osobą zdolną do pracy fizycznej. S. J. wskazywał także na swoją ciężką sytuacje materialną. Sąd Rejonowy uznał wyjaśnienia oskarżonego w dużej części za wiarygodne. Mianowicie w realiach niniejszej sprawy bezsporny był w zasadzie fakt prowadzenia przez oskarżonego pojazdu w stanie nietrzeźwości. Stan ten został wykazany poprzez badanie trzeźwości odnoszące się zarówno do zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu jak i we krwi. Tutaj jedynie trzeba zaznaczyć niezgodność depozycji oskarżonego w zakresie ilości spożytego alkoholu, gdyż całkowicie sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy są wskazania, aby wartość niespełna 2 promili alkoholu oskarżony uzyskał poprzez wypicie 2 piw. Brak jest natomiast podstaw do podważenia jego depozycji w pozostałym zakresie. W tym przedmiocie należy podkreślić ich zbieżność z zeznaniami przesłuchanego w dochodzeniu funkcjonariusza policji. Podobnie owe wyjaśnienia licują z uzyskaną w sprawie dokumentacją medyczną, w tym opinią biegłych psychiatrów. Również podane przez S. J. dane osobo poznawcze są zgodne z informacjami powziętymi przez organ prowadzący postępowanie przygotowawcze. Trzeba mieć na względzie także fakt, że oskarżony w żaden sposób nie negował swojego stanu świadomości odnośnie wydania wobec niego decyzji administracyjnej o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami kat. B. W związku z powyższym należało ocenić, że dowód z wyjaśnień S. J. okazał się być przydatny dla poczynienia w tej sprawie ustaleń faktycznych.

Zeznania świadka D. Z.

Brak było także podstaw do podważenia wiarygodności zeznań złożonych w toku postepowania przygotowawczego przez świadka D. Z.. Świadek ten jest osobą całkowicie obcą dla oskarżonego, który nie miał żadnego interesu w składaniu niekorzystnych dlań zeznań. O całej sytuacji D. Z. dowiedział się także w wyniku wykonywania swoich obowiązków służbowych. Przedmiotowe zeznania należy ocenić jako szczere, spójne, logiczne, zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Sąd Rejonowy analizując ich treść nie dostrzegł w nich żadnych sprzeczności. Co więcej owe zeznania całkowicie licują z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w toku postępowania przygotowawczego. Należy podkreślić także fakt, że przedmiotowe oświadczenia wiedzy nie były w żadnym stopniu kontestowane przez oskarżonego. Toteż również ten dowód okazał się być przydatny w procesie rekonstrukcji stanu faktycznego. Zarazem w ocenie Sądu w niniejszej sprawie z uwagi na jej bezsporny (faktograficznie) charakter brak było potrzeby bezpośredniego przesłuchania tego świadka w toku postepowania jurysdykcyjnego. Fakt ten wynikał także ze stwierdzenia, ze D. Z. nie był świadkiem bezpośrednim, a wszystkie jego depozycje znalazły swoje pokrycie w dowodach z dokumentów. Stąd też Sąd Rejonowy odczytał te zeznania na rozprawie w trybie art. 350a k.p.k. w zw. z art. 391 § 1 k.p.k.

opinia biegłych psychiatrów M. B. oraz H. B.

W ocenie Sądu Rejonowego w pełni przydatna dla poczynienia ustaleń faktycznych w przedmiotowej sprawie była opinia biegłych psychiatrów M. B. oraz H. B.. Biegli ci w sposób kompletny odpowiedzieli na zadane im przez organ procesowy pytania dotyczące zdrowia psychicznego oskarżonego S. J.. Jednocześnie w toku tego procesu nie ujawniła się żadna okoliczność podważająca kompetencje biegłych do sporządzania tego rodzaju dokumentów procesowych w zakresie ich poziomu wiedzy specjalnej z dziedziny psychiatrii sądowej, jak również brak było podstaw do powzięcia wątpliwości, co do ich bezstronności w tej sprawie. Sąd nie ma także zastrzeżeń odnośnie obranej przez biegłych metodologii badań oraz zgodności opracowanych przez nich wniosków końcowych z wynikami badania ambulatoryjnego. Co więcej żadna ze stron tego procesu w żaden sposób nie kwestionowała treści zawartych w powyższym dokumencie procesowym. W sprawie nie wystąpiły okoliczności, o których mowa w art. 201 k.p.k. Mianowicie opinia biegłych posiada atrybut pełności, biegli w sposób staranny w przystępny sposób wskazali powody powzięcia takich a nie innych wniosków, przez co opinia ta jest także jasna. Nadto analiza jej treści nie pozwala stwierdzić jakichkolwiek dyskwalifikujących ją sprzeczności. Stąd też Sąd Rejonowy ustalając okoliczności wymagające wiedzy specjalistycznej związanej ze zdrowiem psychicznym oskarżonego oparł się w pełni na opinii sądowo – psychiatrycznej sporządzonej przez biegłych lekarzy M. B. i H. B.. Sąd Rejonowy zwrócił także uwagę na stwierdzenie biegłych, że brak jest podstaw, aby stwierdzić, że S. J. jest osobą uzależnioną od alkoholu. Równocześnie treść niniejszej opinii implikowała konieczność stwierdzenia postanowieniem braku podstaw do obrony obligatoryjnej i w konsekwencji cofnięciem wyznaczonego w dochodzeniu obrońcy z urzędu.

Opinia kryminalistyczna dotycząca badania krwi pobranej od oskarżonego S. J.

Brak było podstaw do podważenia dowodów w postaci opinii kryminalistycznych dotyczących badania krwi pobranej od oskarżonego S. J.. Badanie to przeprowadzono zgodnie z metodologią przedmiotu. Do tego ów proces badawczy został przeprowadzony przez wykwalifikowanego specjalistę. Równocześnie opinie te nie były w żaden sposób podważane przez strony tego procesu. Należało także mieć na względzie, iż rzeczoną opinie sporządzał instytut niezwiązany w żaden sposób ze stronami tego procesu. Opinia ta zarazem jest jasna, pełna oraz pozbawiona jakichkolwiek sprzeczności. Wnioski tej opinii wynikają zarazem wprost z dokładnie opisanych badań laboratoryjnych. Stąd też stan trzeźwości oskarżonej został ustalony za pomocą opinii kryminalistycznych przeprowadzonych przez Centrum (...).

notatka urzędowa, protokół badania trzeźwości, świadectwo wzorcowania, informacja ze starostwa (...), odpis decyzji Starosty (...) z dnia 19 czerwca 2008 roku, protokołu oględzin uszkodzonego pojazdu oraz miejsca zdarzenia, dokumentacja medyczna notatka o oskarżonym, zaświadczenie o stanie majątkowym oskarżonego, karta karna, informacja z ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego

Sąd Rejonowy uznał także za wiarygodne pozostałe dowody wnioskowane przez oskarżyciela publicznego do przeprowadzenia w trakcie rozprawy głównej. Tymi dowodami były notatka urzędowa, protokół badania trzeźwości, świadectwo wzorcowania, informacja ze starostwa (...), odpis decyzji Starosty (...) z dnia 19 czerwca 2008 roku, protokołu oględzin uszkodzonego pojazdu oraz miejsca zdarzenia, dokumentacja medyczna notatka o oskarżonym, zaświadczenie o stanie majątkowym oskarżonego, karta karna, informacja z ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Przedmiotowe dokumenty zostały bowiem sporządzone we właściwej formie przez upoważnione do tego osoby. Dodatkowo żadna ze stron procesu nie kwestionowała danych merytorycznych zawartych w tych dokumentach. Także Sąd Rejonowy nie powziął wątpliwości co do autentyczności tych dowodów i prawdziwości zawartych w nich informacji. E. owe dokumenty okazały się być przydatne dla celów tego procesu i na ich podstawie Sąd Rejonowy ustalił szereg okoliczności faktycznych relewantnych dla końcowego wyniku procesu.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☒

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

I

S. J.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

S. J. został oskarżony o to, że w dniu 12 maja 2022 roku w P. rej. (...) prowadził w ruchu lądowym motorower marki L. o numerze rejestracyjnym (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości, przy stwierdzonym stężeniu alkoholu w wydychanym powietrzu na urządzeniu AlcoSensor IV - I pomiar – 0.91 mg/l, II pomiar 0,93 mg/l oraz badaniem krwi w stężeniu 1.82 ‰ oraz nie stosując się do decyzji S. (...) nr KT.II. (...) z dnia 19 czerwca 2008 roku o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami kategorii (...) tj. o występek z art. 178a § 1 k.k. i art. 180a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Zgodnie z treścią art. 178a § 1 k.k. odpowiedzialności karnej za ten czyn zabroniony podlega ten, kto znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. Bezsporne jest, iż owy typ czynu zabronionego jest typem powszechnym i formalnym. Odnosząc się do zawartych w nim znamion należy przypomnieć, iż pojęcie ruchu lądowego jest znacznie szersze aniżeli poruszanie się przez sprawce po drogach publicznych. Nadto wypada zauważyć, iż pojazd mechaniczny posiada swoją jurydyczną definicję, zgodnie z którą tego rodzaju nośnikiem jest pojazd, którego normalne użycie wiąże się z pracą jednostki napędowej w postaci silnika. W dawniejszym orzecznictwie Sądu Najwyższego wątpliwości budziły przypadki gdy sprawca poruszał się pojazdem silnikowym o pojemności poniżej 50 cm3 jednakże w chwili obecnej przeważa pogląd, iż to nie pojemność silnika stanowi czynnik różnicujący odpowiedzialność karną, lecz ogólne właściwości pojazdu. Tak też użycie roweru wyposażonego w wspomagający silnik elektryczny nie będzie realizować znamion tego występku, gdyż konstrukcja tego pojazdu umożliwia jego eksploatacje jako zwykłego roweru. Natomiast takiej możliwości nie ma w sytuacji pracy motoroweru czy skutera, które to pojazdy dla realizacji ich funkcji muszą posiadać uruchomiony silnik. Jednocześnie należy wskazać, iż stan nietrzeźwości w polskim systemie prawa karnego posiada swoją definicje legalną zawartą w art. 115 § 16 k.k. i jest to przypadek, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub gdy zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Oczywiście z uwagi na brak zawarcia klauzuli nieumyślności dla przyjęcia tego występku niezbędne jest aby sprawca działał co najmniej z zamiarem wynikowym tj. posiadał świadomość możliwości jego popełnienia i przy tym godził się na realizacji wyżej opisanych znamion przedmiotowych.

Przedkładając owe wskazania natury teoretycznej na grunt niniejszej sprawy należy zauważyć, że S. J. swoim zachowaniem bezwątpienia zrealizował wszystkie znamiona przedmiotowe i podmiotowe tego występku. Mianowicie inkryminowanego dnia poruszał się on drogą publiczną – drogą gminną w P. za pomocą pojazdu mechanicznego w postaci motoroweru marki L.. Zarazem przeprowadzone badanie trzeźwości wykazało, ze oskarżony znajdował się w wówczas w stanie nietrzeźwości, gdyż wartość alkoholu w jego organizmie prawie 4 krotnie przekroczyła próg różnicujący wykroczenie od przestępstwa. Zarazem biorąc pod uwagę, że S. J. spożył ten alkohol tuż przed jazdą motorowerem, oczywistym jest że maił on świadomość konieczności realizacji znamion zarzucanego mu wykroczenia i mimo to kontynuował on jazdę. Toteż trzeba stwierdzić, że oskarżony działał w warunkach zamiaru bezpośredniego.

Nadto w akcie oskarżenia wskazano, iż czyn S. J. wypełnił także znamiona art. 180a k.p.k. Na samym wstępie niniejszych rozważań należy przypomnieć, że zgodnie z treścią art. 180a k.k. rzeczonego występku dopuszcza się ten, kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu, prowadzi pojazd mechaniczny, nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami. Ów występek jest typem abstrakcyjnego narażenia na niebezpieczeństwo. Zarazem owo przestępstwo jest typem indywidualnym tj. takim do którego popełnienia zdatny jest tylko ograniczony krąg adresatów. W przypadku tego typu owa specjalna właściwość podmiotowa umożliwiająca odpowiedzialność karna jest istnienie wobec konkretnej osoby decyzji administracyjnej o cofnięciu uprawnień. W realiach niniejszej sprawie oczywistym jest, że S. J. prowadził po drodze publicznej – drodze gminnej w P. – motorower tj. jednoślad o pojemności skokowej silnika nie przekraczającej 50 cm ³. Niemniej jednak Sąd Rejonowy nie może podzielić zapatrywania oskarżyciela publicznego, aby przez to zachowanie S. J. miał nie stosować się do decyzjiS. (...) z czerwca 2008 roku

Mianowicie kluczowe znaczenie dla określenia charakteru owego aktu władztwa administracyjnego ma sentencja tej decyzji. Jednocześnie lektura tego dokumentu wskazuje, że przedmiotową decyzją Starosta (...) cofnął S. J. uprawnienia kategorii B – szczegółowo określając rodzaj dokumentu poświadczającego uprzednie nabycie tych uprawnień. Tym samym należy uznać, że nigdy, a tym bardziej w chwili czynu nie istniała w obrocie prawnym decyzja o cofnięciu oskarżonemu S. J. uprawnień kat. AM. Owo stwierdzenie zawarte w akcie oskarżenie jawi się jako tym bardziej absurdalne, biorąc pod uwagę, ze w 2008 roku w polskim porządku prawnym nie było tego rodzaju kategorii prawa jazdy, które zostało wprowadzone dopiero w 2013 roku, a uprawnienia do kierowania tego rodzaju pojazdów uzyskiwało się wraz z ukończeniem 18 lat. Toteż absurdalne jest twierdzenie, ze tego rodzaju decyzją organ władzy publicznej mógł cofnąć nieistniejącą kategorie. Tym samym sama treść decyzji administracyjnej zaprzecza możliwości uznania, ze tym aktem władzy organ administracyjny pozbawił S. J. możliwości prowadzenia motorowerów. Nadto abstrahując od daty wydania tej decyzji warto te rozważania rozszerzyć o dywagacje mocy ewentualnej późniejszej decyzji z administracyjnej S. J. o cofnięciu uprawnień kategorii B oskarżony miałby możliwość dalszego poruszania się pojazdami kat. AM. W tym miejscu należy przypomnieć, że z mocy prawa osoba posiadająca prawo jazdy kat. B posiada również uprawnienia do kierowania pojazdami kat. AM. Niemniej jednak z tego zdania nie wynika niedopuszczalność sytuacji odwrotnej kiedy to uprawnienia kat. AM są niezwiązane z posiadaniem przez sprawcę kat. B. W tym miejscu należy bowiem zwrócić uwagę, ze w świetle prawa posiadanie prawa jazdy kat. AM uprawnia do poruszania się dwoma typami pojazdów, a to motorowerem bądź czterokołowcem lekkim – potocznie nazywanym quadem. Tym samym każda osoba mająca prawo jazdy kat. B może poruszać się po drogach publicznych również motorowerami czterokołowcami lekkimi. Niemniej jednak istnieje możliwość uzyskania uprawnień do prowadzenia tych pojazdów w inny sposób, jak chociażby odbycie stosownego egzaminu. Co szczególnie istotne w tej sprawie ustawodawca szanując wielokrotnie opisywaną przez Trybunał Konstytucyjny zasadę ochrony praw słusznie nabytych wskazał, że ustawodawca w art. 133 ust. 3 ustawy o kierujących pojazdami wskazał, ze osobę, która przed dniem wejścia w życie ustawy ukończyła 18 lat, uznaje się za uprawnioną do kierowania motorowerem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wobec tej osoby nie wymaga się posiadania dokumentu stwierdzającego to uprawnienie. Toteż biorąc pod uwagę fakt, że S. J. w dniu wejścia tej ustawy był osobą pełnoletnią, był on osobą uprawnioną do kierowania motorowerami niezależnie od posiadania prawa jazdy kat. B. Toteż nawet skuteczne cofnięcie oskarżonemu tego rodzaju uprawnień decyzją z dnia już po wejściu w życia tej kategorii prawa jazdy nie mogło pozbawić S. J. możliwości poruszania się w ruchu drogowym po drodze publicznej jednośladem, którego pojemność skokowa silnika nie przekracza 50 cm3. Co więcej Sąd Rejonowy stoi na stanowisku, ze wobec osób, które ukończyły 18 lat w chwili wprowadzenia do polskiego porządku prawnego kategorii AM, brak jest możliwości skutecznego cofnięcia uprawnień w zakresie kierowania motorowerów. Tego rodzaju uprawnienie zostało bowiem uzyskane nie na podstawie stosownej decyzji administracyjnej (aby mogło być nią cofnięte) lecz zostało nabyte z mocy prawa, wraz ukończeniem stosownego wieku. W tym względzie warto również zwrócić uwagę, że decyzja o cofnięciu uprawnień dotyczy ściśle opisanych kategorii, poszczególnego prawa jazdy. Najlepszym dowodem w tym zakresie jest decyzja wydana wobec S. J., gdzie wprost wskazano jakie uprawnienia nabyte na podstawie jakiego prawa jazdy zostały oskarżonemu cofnięte. Zatem aby istniała możliwość cofnięcia prawa jazdy, musiało wcześniej istnieć w obrocie samo prawo jazdy, stanowiące desygnat nabycia poszczególnego uprawnienia w drodze decyzji administracyjnej. Przyjęcie przeciwnego punktu widzenia w sposób rażąco naruszałoby powagę instytucji prawnej jako jest zgodnie z zasadą demokratycznego państwa prawnego zasada praw słusznie nabytych. Skoro więc w chwili nabycia uprawnień (wraz z ukończeniem 18 lat) S. J. nabył prawo prowadzenia motorowerów i nie mógł być wówczas tego prawa pozbawiony to nie sposób uznać, aby zgodne z konstytucyjną zasadą praw słusznie nabytych istniała możliwość wprowadzenia do porządku prawnego decyzji odbierającej owe uprawnienia. Oddając absurdalność tego rozumowania należy wskazać, że aktualnie każdy ma prawo poruszania się na łyżworolkach, a w sytuacji gdyby ustawodawca w przyszłości wprowadził konieczność nabycia szczególnych uprawnień w tym zakresie, z możliwością ich cofnięcia, nieprawidłowym byłoby możliwość orzeczenia o cofnięciu tych uprawnień wobec osób, które miały możliwość poruszania się w ten sposób przed wejściem w życie owego hipotetycznego aktu prawnego. Zatem organ administracyjny w 2008 roku cofnął S. J. jedynie uprawnienia kategorii B, nie odnosząc się w żaden sposób do kategorii AM (gdyż wówczas takiej kategorii w polskim prawie nie było). Co więcej w ocenie Sądu Rejonowego nawet hipotetyczne późniejsze cofnięcie uprawnień kat. AM w stosunku do oskarżonego, spowodowałoby jedynie jego niemożność poruszania się za pomocą czterokołowca lekkiego, a nie wpływałaby na możliwość kierowania motorowerami. W związku z powyższym należy z całą mocą uznać, że S. J. poruszając się 12 maja 2022 roku za pomocą motoroweru po drodze gminnej w P. nie wystąpił przeciwko decyzji administracyjnej z dnia z czerwca 2008 roku. E. oskarżony swoim zachowaniem nie wypełnił znamion przedmiotowych występku stypizowanego w art. 180a k.k. Co więcej wobec przytaczanego powyżej art. 133 ust. 3 ustawy o kierujących pojazdami nie można także zasadnie twierdzić, ze oskarżony prowadził ten pojazd pomimo braku uprawnień, co neguje również możliwość przypisania oskarżonemu wykroczenia z art. 94 § 1 k.w. Toteż w ocenie Sądu Rejonowego należało zmodyfikować kwalifikacje czynu przypisanego S. J., a także wyeliminować z opisu ów fragment zarzucanego czynu.

Biorąc to wszystko pod uwagę Sąd Rejonowy w Nowym Sączu ocenił, że zachowanie S. J. wypełniło jedynie znamiona czynu zabronionego określonego w art. 178a § 1 k.k.

Powyższe stwierdzenie aktualizuje konieczność oceny kolejnego elementu struktury przestępstwa tj. stopnia społecznej szkodliwości. Rozpatrując tę problematykę należy stwierdzić, iż ustawodawca w art. 115 § 2 k.k. zawarł zamknięty katalog kwantyfikatorów stopnia społecznej szkodliwości. Zgodnie z tym przepisem Sąd oceniając stopień społecznej szkodliwości danego czynu jest zobowiązany wziąć pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. W ocenie Sądu Rejonowego czyn oskarżonego S. J. był społecznie szkodliwy w rozumieniu art. 1 § 2 k.k. jednakże stopień jego społecznej szkodliwości należy ocenić jako średni. W realiach tego procesu należało bowiem zauważyć, iż S. J. poruszał się motorowerem, a więc pojazdem którego użycie niesie ze sobą mniejszy ładunek potencjalnego dla dobra prawnego w postaci bezpieczeństwa w komunikacji. Co więcej w sprawie tej nie wykazano aby oskarżony miał poruszać się drogą o szczególnie dużym natężeniu ruchu. Przeciwnie poruszał się on drogą gminną o dość niskim natężeniu ruchu. Natomiast katalizująco na określenie stopnia społecznej szkodliwości tego czynu wpływa poziom stężenia alkoholu w organizmie oskarżonego, który był bardzo wysoki. Oskarżony w wydychanym powietrzu posiadał około 0,90 mg/l alkoholu, co wprawdzie prawie czterokrotnie przekracza normę kontrawencjonalizującą stan nietrzeźwości od stanu po użyciu alkoholu i przez to wykracza poza typowe przypadki charakterystyczne dla przypisanego oskarżonemu czynu zabronionego. Nadto wypadało zwrócić uwagę, iż oskarżony zdecydował się naruszyć ową normę sankcjonowaną niemal natychmiast po spożyciu alkoholu, co też wskazuje na jego zamiar bezpośredni, co także prowadzi do zwiększenia poziomu karygodności tego zachowania. W związku z powyższym Sąd Rejonowy stwierdził, iż owo zachowanie jest karygodne i jako takie spełnia materialną definicję przestępstwa. Natomiast w ocenie Sądu Rejonowego sam fakt długotrwałej rehabilitacji oskarżonego na skutek wypadku z dnia 12 maja 2022 roku jako zdarzenie wykraczające poza charakter znamion przypisanego występku oraz jako późniejsze od samego przestępstwa nie może wpływać na sam stopień społecznej szkodliwości tego czynu

Czyn zabroniony popełniony przez S. J. był także zawiniony w świetle normatywnej teorii winy. W tym zakresie należy zważyć, iż oskarżony S. J. jest osobą dorosłą, ukształtowaną społecznie, doskonale zdającą sobie sprawę z brzmienia normy sankcjonowanej. Co więcej w niniejszej sprawie nie ujawniły się jakiekolwiek okoliczności prowadzące do powzięcia wątpliwości odnośnie poczytalności oskarżonego w chwili czynu. Podobnie oskarżony nie działał w stanie wyższej okoliczności czy innej anormalnej sytuacji motywacyjnej. Przeciwnie sam wskazał on , iż jego zachowanie było zwykłą głupotą. Dlatego też Sąd Rejonowy uznał, iż zachowanie oskarżonego było zawinione, co pozwoliło skompletować pięcioelementową strukturę przestępstwa określoną w art. 1 k.k.

W związku z powyższym Sąd Rejonowy w punkcie I wyroku uznał S. J. za winnego czynu z art. 178 a § 1 k.k.

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

S. J.

I

Zgodnie z treścią art. 178 a § 1 k.k. prowadzenie pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym po drodze publicznej w stanie nietrzeźwości zagrożone jest grzywną, karą ograniczenia wolności oraz karą do 2 lat pozbawienia wolności. Natomiast dyrektywy sądowego wymiaru kary zostały wysłowione przez ustawodawcę w art. 53 k.k. Według tego przepisu sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, zwłaszcza w razie popełnienia przestępstwa na szkodę osoby nieporadnej ze względu na wiek lub stan zdrowia, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego. Wymierzając karę sąd bierze także pod uwagę pozytywne wyniki przeprowadzonej mediacji pomiędzy pokrzywdzonym a sprawcą albo ugodę pomiędzy nimi osiągniętą w postępowaniu przed sądem lub prokuratorem. Owe zasady sądowego wymiaru kary należy stosując się do dyspozycji art. 56 k.k. rozciągnąć także na orzeczenie co do innych środków reakcji karnej o charakterze penalnym przewidzianych w kodeksie karnym. Na powyższe reguły rządzące sposobem ustalenia kary właściwej zarówno do osoby jak i czynu sprawcy należy nałożyć także zasadę wynikającą z art. 58 § 1 k.k., zgodnie z która w przypadku gdy górna granica ustawowego zagrożenia danego występku nie przekracza 5 lat sąd może zastosować karę pozbawienia wolności tylko w przypadku gdyby inna kara nie mogła przynieść oczekiwanego efektu. W ocenie Sądu Rejonowego pomimo braku uprzedniej karalności S. J. w realiach przedmiotowej sprawy tylko i wyłącznie wymierzenie mu krótkoterminowej kary pozbawienia wolności spełni dyrektywy prewencji generalnej i indywidualnej. Tutaj należy odnieść się przede wszystkim do okoliczności przedmiotowych tego czynu wskazujące na istotny stopień społecznej szkodliwości zachowania oskarżonego. Raz jeszcze należy przypomnieć, że S. J. poruszał się w stanie znacznego upojenia alkoholowego, który to stan dyskwalifikował go z możliwości kontrolowania reakcji swojego organizmu, co zresztą skrupiło się w samym zdarzeniu drogowym będącym zarzewiem tego postępowania. Do tego czynu tego oskarżony dopuściła się z w zasadzie bez powodu, całkowicie dobrowolnie naruszając normę sankcjonowaną. Brak jest również jakichkolwiek okoliczności limitujących winę oskarżonego Zatem nie sposób argumentować, że wymierzenie S. J. kary najłagodniejszego rodzaju tj. grzywny mogłoby w sposób adekwatny odzwierciedlić charakter tego czynu, co więcej orzeczenie tego rodzaju kary byłoby również niewłaściwe z uwagi na konieczność orzeczenia obligatoryjnego świadczenia na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, biorąc pod uwagę złą sytuacje materialną oskarżonego i antycypowaną utratę dotychczasowego zatrudnienia związaną z brakiem powrotu do sprawności fizycznej. Kolejno wypada zwrócić uwagę na okoliczności indywidualizujące osobę sprawcy, które to w ocenie Sądu przeciwstawiają się wymierzeniu oskarżonemu kary ograniczenia wolności w postaci nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne. Tutaj należy podkreślić, że jak wynika z dokumentacji medycznej zalegającej w aktach niniejszej sprawy, S. J. na skutek tego wypadku stał się osobą poważnie chorą, absolutnie niezdolną do pracy fizycznej, przez co wymierzenie jej tej postaci kary było sprzeczne w dyspozycją art. 58 § 2a k.k. Stąd też i w tym aspekcie kara ograniczenia wolności jawi się jako nieadekwatna do okoliczności indywidualizujących osobę sprawcy. Podobnie biorąc pod uwagę stosunkowo niskie zdolności majątkowe oskarżonego, konieczność uiszczenia przez nią obowiązkowego świadczenia pieniężnego błędem byłoby orzeczenie wobec S. J. kary ograniczenia wolności w postaci potrącenia wynagrodzenia za pracę, zwłaszcza że istnieje realna ekspektatywa, iż w najbliższym czasie utraci on dotychczasowe miejsce pracy z uwagi na swój stan zdrowia. To wszystko sprawiło, że Sąd Rejonowy w punkcie I wyroku wymierzył S. J. karę 5 miesięcy pozbawienia wolności. Owa kara uwzględnia znaczny stopień społecznej szkodliwości tego czynu, brak okoliczności limitujących poziom zawinienia, a z drugiej strony dotychczasową niekaralność oskarżonego i wyrażony przez niego szczery żal i skruchę.

S. J.

II

I

Jednocześnie mając na uwadze, że oskarżony S. J. jest osobą niekaraną, posiadającą ustabilizowaną linie życiową Sąd Rejonowy zdecydował się zastosować wobec oskarżonego dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej w punkcie I wyroku kary. Tutaj należało zważyć, iż oskarżony od ponad 30 lat jest osobą podlegającą odpowiedzialności karnej i dotychczas nie był ona notowany. Co więcej brak jest danych aby twierdzić, iż obraca się ona w środowisku kryminogennym. Przeciwnie S. J. ma stałą pracę, rodzinę, w tym niepełnosprawne dziecko pozostające na jego utrzymaniu. Co więcej jak wynika z opinii biegłych psychiatrów brak jest podstaw, aby stwierdzić, ze oskarżony jest osobą uzależnioną od alkoholi. Dlatego też należy uznać, że czyn S. J. miał charakter incydentalny, a sama oskarżony zasługuje na dobrodziejstwo probacji. Co więcej brak potrzeby orzeczenia kary efektywnie wykonywanej wynika z skutków przedmiotowego czynu jakim stał się istotny uszczerbek na zdrowiu S. J., który namacalnie doznał szkody w wyniku własnego nierozważnego zachowania, a w dalszej perspektywie zdarzenie to może przynieść jeszcze dalej idące konsekwencje Kolejno okres 2 lat jawi się wystarczający aby zweryfikować wyżej postawioną pozytywną prognozę kryminologiczną względem S. J.. Mając na uwadze powyższe okoliczności Sad w punkcie II uzasadnianego wyroku warunkowo zawiesił wykonanie kary pozbawienia wolności wymierzonej w punkcie I wyroku na 2 letni okres próby.

S. J.

III

I

Natomiast w punkcie III wyroku Sąd Rejonowy orzekł wobec oskarżonego S. J. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 lat. W tej mierze wypada nadmienić, iż w przypadku skazania sprawcy za występek z art. 178 a § 1 k.k. Sąd zobligowany jest do wymierzenia tego rodzaju środka karnego na okres co najmniej 3 lat. Niemniej jednak owa dyspozycja art. 42 § 2 k.k. nie może powodować swoistego automatyzmu w określeniu okresu trwania tego środka karnego. Jak już zostało nadmienione dyrektywy określone w art. 53 k.k. mają zastosowanie także do orzekania środków karnych. Natomiast ustawodawca przewidział, iż na podstawie rzeczonego przepisu przedmiotowy środek karny można wymierzyć w granicach od 3 do 15 lat. W związku z powyższym Sąd określając długość obowiązywania przedmiotowego środka karnego zobowiązany był do zwrócenia uwagi na wysokość stężenia alkoholu w organizmie oskarżonego S. J. oraz działania jego w zamiarze bezpośrednim opartym o brak jakiejkolwiek wyższej motywacji. W ocenie Sądu Rejonowego tak wysoki poziom alkoholu w organizmie S. J. w ocenie Sądu w połączeniu z pozostałymi okolicznościami przedmiotowymi zachowania oskarżonego wymienionymi w akapicie odnoszącym się do oceny stopnia społecznej szkodliwości tego czynu uniemożliwia ograniczenie się przez Sąd do ustawowego minimum przewidzianego w art. 42 § 2 k.k. Jeszcze raz należy wskazać, iż oskarżony znajdował się w stanie psychofizycznym implikującym powodowanie realnego zagrożenia dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym, co zresztą znalazło swoje ujście w samym zdarzeniu drogowym, którego ofiarą stał się sam oskarżony. Stąd też orzeczenie wobec niego zakazu prowadzenia pojazdów w wymiarze przekraczającym ustawowe minimum jawi się jako zasadne nie tylko ze społecznym odbiorem tego rodzaju orzeczeń sądowych, lecz także przede wszystkim z zasadą indywidualizacji kary i środków karnych zarówno w aspekcie do osoby sprawcy, ale także do społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu. Do tego należy mieć na względzie, ze oskarżony w chwili czynu był uprawniony jedynie do kierowania motorowerami, przez co zakaz ten nie będzie stanowić nadmiernej dolegliwości, zwłaszcza biorąc pod uwagę silny niedowład prawej ręki S. J.. Nadto Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, iż w niniejszej sprawie brak jest okoliczności limitujących poziom winy oskarżonego w świetle normatywnej teorii winy funkcjonującej w polskim porządku prawa karnego. Stąd też w punkcie III wyroku Sąd wymierzył S. J. środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 lat.

S. J.

IV

I

Za to w punkcie IV wyroku Sąd orzekł wobec S. J. środek karny w postaci świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 5000 złotych. Sąd Rejonowy w tej materii zdecydował ograniczyć się do ustawowego minimum przewidzianego przez art. 43 a § 2 k.k. Powodem owego ograniczenia była nie tylko całokształt dolegliwości penalnej wynikającą z tego wyroku, ale także niekorzystna sytuacja finansowa oskarżonego uzyskującego dotychczas przeciętne wynagrodzenie oraz mającej na utrzymaniu żonę i niepełnosprawną córkę. Tym samym obciążenie oskarżonej wyższą kwotą mogłoby przynieść negatywne konsekwencje nie tylko dla samego oskarżonego ale również dla jego najbliższych. Nadto należało uwzględnić, że sam oskarżony istotnie ucierpiał na skutek tego zdarzenie, tracąc być może bezpowrotnie zdolność do wykonywania prac fizycznych. Do tego należy zwrócić uwagę, że S. J. poruszał się mało uczęszczaną drogą, przez co stopień abstrakcyjnego zagrożenia dla dobra prawnego w postaci bezpieczeństwa w komunikacji nie był szczególnie wysoki, nawet pomimo bardzo wysokiego stężenia alkoholu w organizmie oskarżonego.

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V

Biorąc pod uwagę umyślny charakter występku przypisanego oskarżonemu Sąd Rejonowy działając na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 złotych tytułem opłaty. Natomiast mając na względzie jego złą sytuacje majątkową, istotny uszczerbek na zdrowiu poniesiony w wyniku tego zdarzenia oraz wyrażoną skruchę Sąd Rejonowy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. odstąpił od obciążania oskarżonego kosztami sądowymi w pozostałym zakresie.

Podpis