Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 05 stycznia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 05 stycznia 2023 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. we W.

przeciwko (...) Bank S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie

z dnia 06 września 2021 r., sygn. akt I C 1721/21

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od (...) Bank S.A. w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. we W. kwotę 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej.

Agnieszka Wiśniewska

Sygn. akt V Ca 342/22

UZASADNIENIE

Biorąc pod uwagę, że Sąd II instancji nie prowadził postępowania dowodowego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. zważył, co następuje:

Apelację uznać należy za bezzasadną, a podniesione w niej zarzuty nie mogły skutkować zmianą zaskarżonego orzeczenia. Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne zarówno dokonane przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne, jak również prawną ocenę tych ustaleń wskazaną w pisemnych motywach orzeczenia.

Sąd Rejonowy rozpoznając niniejszą sprawę wskazał, iż stan faktyczny był w zasadniczej części bezsporny między stronami a spór ogniskował wokół kwestii prawnych, które nie podlegają dowodzeniu. W szczególności Sąd I instancji miał na uwadze, że strony nie kwestionowały faktu zawarcia umowy o kredyt, zaś spór między stronami sprowadzał się do odpowiedzi na pytanie, czy przy zawarciu umowy pożyczki doszło naruszenia postanowień ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim – dalej jako ukk, a w konsekwencji, czy zaistniały podstawy do skorzystania z unormowania wynikającego z art. 45 ust. 1 ww. ustawy.

Na tak zadane pytanie Sąd Rejonowy udzielił odpowiedzi twierdzącej i w konkluzji doszedł do przekonania, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości. Sąd Okręgowy w pełni podziela powyższe zapatrywanie, nie zgadzając się jednocześnie z podniesionymi w apelacji zarzutami.

W pierwszej kolejności jako bezzasadne ocenić należało zarzuty naruszenia art. 509 k.c. w zw. z art. 45 ust. 1 ukk, odnoszące się do kwestii legitymacji czynnej powoda, w kontekście zawartej umowy cesji. Rację miał bowiem Sąd Rejonowy, iż analiza treści umowy cesji nie może pozostawiać wątpliwości co do jej zakresu. W umowie wskazano, że cedenci przelewają na cesjonariusza wierzytelność pieniężną wynikającą z umowy kredytu konsumenckiego z dnia 09 września 2015 r., o numerze (...), udzielonego przez (...) Bank S.A. w W., przysługującą im w stosunku do kredytodawcy kredytu, obejmującą w szczególności wierzytelność o zwrot wszelkich nienależnie pobranych opłat i kosztów oraz zwrot kosztów w związku z wcześniejszą spłatą ww. kredytu konsumenckiego oraz ze wszystkimi związanymi z tymi wierzytelnościami prawami (m.in. odsetkami za zwłokę i opóźnienie), zaś cesjonariusz przelew wierzytelności przyjmuje. Zapis ten nie może budzić żadnych wątpliwości interpretacyjnych, wynika bowiem z niego jasno, że wolą cedentów był przeniesienie wierzytelności pieniężnych z konkretnej, zindywidualizowanej umowy. Przy czym w istocie rzeczy zapis - „w szczególności”, z jednej strony mógłby wcale nie zostać dodany, a z drugiej strony potwierdza, jak trafnie zauważył Sąd Rejonowy, że umowa cesji objęła wszelkie roszczenia z umowy. Tym samym nie można zgodzić się, iżby nie doszło do zindywidualizowania przyszłej wierzytelności. Wierzytelność taka nie musi być bowiem oznaczona, natomiast musi być oznaczalna, a z taką sytuacją mamy do czynienia na gruncie sprawy niniejszej. Skorzystanie z sankcji kredytu darmowego przekłada się bowiem na konkretne kwoty stanowiące różnicę między należnością wynikającą z umowy kredytu konsumenckiego, a należnością pomniejszoną o odsetki i inne koszty kredytu należne kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. W ocenie Sądu Okręgowego nie zasługiwał w tym zakresie na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.c. w zw. z art. 65 k.c., bowiem wbrew twierdzeniu apelacji, powód wykazał skutecznie, że przedmiotowa umowa cesji obejmowała wierzytelności dochodzone w niniejszym postępowaniu.

Jako bezzasadny należało też ocenić zarzut naruszenia art. 509 k.c. w zw. z art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 45 ust. 5 ukk, odwołujący się do daty początkowej naliczania rocznego terminu, przewidzianego na skorzystanie z uprawnienia, o którym mowa w ust. 1 art. 45 ukk. W tym kontekście strona apelująca wskazywała, że termin ten winien być liczony od dnia wykonania umowy, przez co należy rozumieć datę terminowej lub przedterminowej całkowitej spłaty przez konsumenta udzielonego kredytu. Sąd Okręgowy nie podziela powyższego zapatrywania, podzielając w pełni odmienny pogląd Sądu I instancji, słusznie oceniony przez pryzmat zasady proporcjonalności sankcji wynikającej ze wskazanej przez Sąd Rejonowy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE oraz z odwołaniem się do zasługującego na aprobatę poglądu Sądu Apelacyjnego w Warszawie (wyrok z dnia 01 lipca 2019 r., V Ca 118/18). Zasadnie bowiem przyjął Sąd Rejonowy, że roczny termin należy liczyć od dnia wykonania umowy, przez co należy rozumieć pełne rozliczenie z konsumentem, a nie wyłącznie datę całkowitej spłaty kredytu. Skoro zatem od dnia dokonania zwrotu części prowizji w związku z wcześniejszą spłatą (co stanowiło element rozliczenia umowy) do dnia założenia oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego nie upłynął rok, to oświadczenie to ocenić należy jako złożone w terminie, co czyni podniesione w tym zakresie zarzuty apelacji bezzasadnymi. Rację miał bowiem Sąd Rejonowy oceniając, że o wykonaniu umowy można mówić dopiero wtedy, gdy strony są w pełni rozliczone w zakresie wszelkich obowiązków z danego stosunku umownego wynikających. W ocenie Sądu Okręgowego z powyższych też względów jako niezasadny ocenić należy postawiony zarzut niestwierdzenia nieważności umowy cesji, jako zmierzającej do obejścia prawa – obejścia rocznego terminu z art. 45 ust. ukk. Nie było również podstaw do oceny, że zawarta umowa cesji jest sprzeczna z naturą umowy kredytu konsumenckiego. Nie negując, że uprawnienie do skorzystania z prawa do złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego służy konsumentowi, to jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby takie oświadczenie złożył w imieniu konsumenta podmiot przez niego umocowany i aby doszło do cesji roszczeń, które będą następstwem skorzystania z tego uprawnienia. Przeniesienie wierzytelności przyszłych, tak ukształtowanych nie jest w ocenie Sądu Okręgowego sprzeczne z naturą kredytu konsumenckiego. Trafnie jednocześnie Sąd Rejonowy wskazał, że za ugruntowany uznać należy pogląd o dopuszczalności przelewu szeroko rozumianych roszczeń przysługujących konsumentom na rzecz przedsiębiorców, którzy z kolei są uprawni do ich późniejszego dochodzenia. Nie ulega przy tym wątpliwości, iż pozostawienie konsumentowi swobody decyzyjnej w zakresie możliwości samodzielnego dochodzenia swych roszczeń, bądź też ich scedowania tak, aby być zwolnionym z samodzielnych działań, pozostaje w zgodzie z rzeczywistym interesem konsumenta.

Nie zasługiwał na uwzględnienie również zarzut naruszenia art. 321 k.p.c. (mylnie określony jako art. 231 k.p.c.) w zw. z art. 233 k.p.c. w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 7 oraz 10 ukk. Sąd Rejonowy wskazał w tym kontekście, iż o merytorycznej zasadności dochodzonego roszczenia przesądziły zarzuty naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 10 oraz art. 30 ust. 1 pkt 7 ukk. W ocenie Sądu Okręgowego nie budzą wątpliwości rozważania Sądu I instancji co do naruszenia powyższy unormowań w odniesieniu do analizowanej umowy kredytu. Szczegółowe i prawidłowe rozważania Sądu Rejonowego należy w pełni zaaprobować, bez konieczności ich ponownego przytaczania. Podkreślić jedynie wypada, że literalne brzmienie zapisów umowy odnoszących się do warunków i kierunku zmiany opłat lub prowizji, nie pozostawia wątpliwości co do tego, że zapisy te, wbrew twierdzeniu apelacji mają charakter blankietowy i na tyle ogólny i niedefiniowalny, że w istocie rzeczy nie pozwalają na ocenę w jakich i na jakich warunkach nastąpi zmiana ww. opłat lub prowizji.

Sąd Okręgowy nie miał też wątpliwości, iż w pełni prawidłowy był wywód, w tym wyliczenia, Sądu I instancji odnoszące się do sposobu określenia w umowie rzeczywistej rocznej stopy procentowej, zwłaszcza, że takie rozumienie RRSO uznać należy za ugruntowane. Przy czym zarówno w zakresie rozważań dotyczących art. 30 ust. 1 pkt 7 oraz art. 30 ust. 1 pkt 10 ukk Sąd Okręgowy nie zgadza się z zarzutem apelacji, iżby Sąd I instancji naruszył dyspozycję art. 321 k.p.c., poprzez przeprowadzenie szeregu dodatkowych wywodów i obliczeń, w sytuacji kiedy twierdzenia powoda były niezwykle ubogie. Strona powodowa wskazała fakty, na których opiera swoje żądanie i w ramach tej podstawy faktycznej Sąd Rejonowy było obowiązany przeprowadzić stosowny wywód prawny, co prawidłowo uczył. Nadto Sąd Okręgowy w pełni aprobuje wyjaśnienie jakie Sąd Rejonowy poczynił w odniesieniu do zakreślonej przez stronę powodową skarżonej podstawy, przez pryzmat zapisu „w szczególności”. Tym samym Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do kwestionowania sposobu procedowania przez Sąd I instancji.

Jako bezzasadny należało ocenić zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c., bowiem w sytuacji, kiedy w ocenie Sądu Rejonowego, z którą to oceną Sąd Okręgowy w pełni się zgadza, o merytorycznej zasadności dochodzonego roszczenia przesądziły zarzuty naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 10 i art. 30 ust. 1 pkt 7 ukk, to dla wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku w rozumieniu art. 327 § 1 pkt 2 k.p.c., wystarczające było odniesienie się do ww. argumentów, zwłaszcza przy uwzględnieniu, że sprawa niniejsza toczyła się w oparciu o przepisy o postępowaniu uproszczonym.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację jako bezzasadną.

Rozstrzygnięcie w zakresie kosztów procesu w instancji odwoławczej zostało wydane w oparciu o treść art. 98 § 1 k.p.c., tj. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na koszty te złożyło się wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika strony powodowej w kwocie 450 zł, obliczone na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800), według stanu na dzień wniesienia apelacji.

Agnieszka Wiśniewska