Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 19 października 2022 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni – I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sławomir Splitt

Protokolant: Jolanta Migot

po rozpoznaniu na rozprawie 21 września 2022 roku

sprawy z powództwa M. P. i L. P.

przeciwko Grupie Inwestycyjnej (...) S.A. w G.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej Grupy Inwestycyjnej (...) S.A. w G. na rzecz powodów M. P. i L. P. kwotę 43.523,82 złotych (czterdzieści trzy tysiące pięćset dwadzieścia trzy złote osiemdziesiąt dwa grosze) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 3.960,00 złotych (trzy tysiące dziewięćset sześćdziesiąt złotych) od dnia 22 grudnia 2020 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 39.563,82 złotych (trzydzieści dziewięć tysięcy pięćset sześćdziesiąt trzy złote osiemdziesiąt dwa grosze) od dnia 22 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanej Grupy Inwestycyjnej (...) S.A. w G. solidarnie na rzecz powodów M. P. i L. P. kwotę 2.759,00 złotych (dwa tysiące siedemset pięćdziesiąt dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

4.  nakazuje ściągnąć od pozwanego Grupy Inwestycyjnej (...) S.A. w G. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 903,00 złote (dziewięćset trzy złote) tytułem opłaty sądowej od pozwu, w części, w której powodowie zostali zwolnieni od obowiązku jej uiszczenia;

5.  nakazuje ściągnąć solidarnie od powodów M. P. i L. P. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni – z roszczenia zasądzonego na rzecz powodów w punkcie 1 wyroku - kwotę 515,00 złotych (pięćset piętnaście złotych) tytułem opłaty sądowej od pozwu, w części, w której powodowie zostali zwolnieni od obowiązku jej uiszczenia.

UZASADNIENIE

Powodowie M. P. i L. P. wytoczyli powództwo o zapłatę 68.351,71 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 lipca 2018 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu wskazali, iż w dniu 14 lipca 2017 roku strony zawarły umowę zobowiązującą pozwaną do sprzedaży powodom lokalu usługowego (...) w budynku przy ul. (...) w G..

Podczas oględzin lokalu w dniu 5 sierpnia 2017 r. przedstawiciel pozwanej zapewnił o istnieniu odpływu wodno – kanalizacyjnego w posadzce i jednocześnie twierdził, że otwór odpływu został zabezpieczony i z tego powodu jest niewidoczny. W dniu 9 sierpnia 2017 roku na podstawie otrzymanych rzutów i po obejrzeniu lokalu w obecności architekt, po zwróceniu się do pracowników pozwanej, okazało się, że odpływ jest pod sufitem, co wymagało montażu przepompowni i utrudniało prowadzenie w lokalu salonu fryzjerskiego. W ocenie powodów montaż toalety z przepompownią charakteryzuje się niewielką wydajnością w związku z czym nie jest preferowany dla toalet o większej ilości użytkowników.

Nadto okazało się, że powodowie będą musieli we własnym zakresie doprowadzić ciepłą wodę użytkową do lokalu, a także że wentylacja jest odprowadzana do hali garażowej, a nie do komina, co w ocenie powodów (opartej na opinii specjalisty) spowoduje to, iż lokal nie będzie prawidłowo wentylowany.

Powodowie uznali, iż pozwana nie uprzedziła ich o niestandardowym wykończeniu i wyposażeniu lokalu przed zawarciem umowy przedwstępnej, a zatem powodowie pozostali w przekonaniu, iż wykończenie lokalu stanowi standardowy poziom wykończenia, a instalacje są wykonane prawidłowo i kompletnie oraz nie różnią się od tych, w które były wyposażone pozostałe lokale.

Ostatecznie powodowie odstąpili od umowy zawartej pod wpływem błędu, a w dniu 29 marca 2018 roku pozwana dokonała zwrotu wpłaconej kwoty 430.000 złotych. W niniejszym postępowaniu powodowie domagają się odszkodowania za poniesioną szkodę, na co składają się:

•

odsetki z tytułu opóźnienia w zwrocie wpłaconej kwoty za okres od 09.02.2018r. do 28.03.2018r. w kwocie 3960 złotych;

•

część składki na ubezpieczenie stanowiąca jeden z warunków zawarcia umowy kredytu w wysokości składki, która nie uległa zwrotowi – to jest w kwocie 2.749,20 złotych,

•

koszty kredytu hipotecznego zaciągniętego na sfinansowanie zakupu lokalu w kwocie 37.033,20 złotych (wyliczenie na k. 7-8 pozwu), w tym prowizji w kwocie 6742 złotych, innych kosztów związanych z procesem przyznawania kredytu w kwocie 2577,40 zł, odsetek od kredytu oraz prowizji z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu w kwocie 8340,15 złotych;

•

koszty pożyczki zaciągniętej na sfinansowanie ubezpieczenia kredytu w (...) Banku SA w kwocie 16855 złotych – w łącznej wartości 746,25 złotych,

•

koszt kredytu zaciągniętego na sfinansowanie wkładu własnego w N. Bank w kwocie 158.205,43 złotych – obejmujący prowizje od kredytu i odsetki w łącznej kwocie 26.612,26 złotych.

Łącznie 68.351,71 złotych. (razem to daje 71.100,91 złotych, albowiem powódka choć składa jako szkodę wartość 2.749,20 złotych, to jednak nie dolicza jej do całości dochodzonego roszczenia.

(vide; pozew, k. 3-10)

W piśmie z dnia 28 czerwca 2021 roku pełnomocnik powoda oświadczył, iż roszczenie powodów nie jest wywodzone z przepisów o umowie przedwstępnej, lecz powodowie dochodzą odszkodowania związanego z brakiem zawarcia umowy przyrzeczonej z powodu okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi pozwana, to jest wprowadzenia powodów w błąd co do standardu lokalu.

Powodowie kwestionują, aby pozwana skutecznie odstąpił od umowy, gdyż w dacie złożenia tego oświadczenia umowa nie wiązała z uwagi na wcześniejsze oświadczenie powodów o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli.

Pozwana nie żądała kary umownej, co oznacza, że odstąpienie (nieskuteczne) nie nastąpiło z przyczyn leżących po stronie powodów.

Pełnomocnik odniósł się do załączonej do odpowiedzi na pozew korespondencji mailowej stron z okresu poprzedzającego zawarcie umowy twierdząc, iż strony prowadziły rozmowy na temat rozprowadzenia ciepłej wody wewnątrz lokalu, ale powodowie nie zostali poinformowani o tym, iż w ogóle nie jest ona do lokalu doprowadzona.

Korespondencja w zakresie dotyczącym rur kanalizacyjnych odnosiła się do możliwości przeprojektowania rur kanalizacyjnych znajdujących się wewnątrz lokalu, aby były one jak najmniej widoczne, ale nie dotyczyła odpływu kanalizacyjnego. Ponownie wskazał, iż przed zawarciem umowy przedstawiciel pozwanej twierdził, iż odpływ znajduje się w podłodze, ale jest zabetonowany.

Nie ma znaczenia oświadczenie powodów zawarte w umowie z dnia 14 lipca 2017 roku, iż stan techniczny lokalu jest powodom znany, gdyż umowa została zawarta na wzorcu umownym i nie było możliwości negocjacji po stronie powodów co do znajomości standardu lokalu.

Na podstawie rzutu lokalu nie można było stwierdzić, gdzie znajduje się odpływ kanalizacyjny.

Pozwana nie przedłożyła dowodów, że wentylacja została wykonana prawidłowo i jeden z przewodów został odprowadzony na zewnątrz.

Powodowie nie wyrazili zgody na zawarcie porozumienia tylko dlatego, że pozwana na nich chciała scedować obowiązek uzyskania zgody wspólnoty mieszkaniowej na wykonanie prac. Powodowie zakupili nawet na własny koszt zbiornik.

Pierwszy odbiór odbył się w dniu 17 sierpnia 2017 roku, a nie 14 grudnia 2017roku (przedstawiciele pozwanej poradzili wówczas powodom nie odbierać lokalu z uwagi na zalanie).

Powodowie zawierali umowę przedwstępną jako konsumenci, nie mają fachowej wiedzy opierali się na zapewnieniach pozwanej. Błąd nastąpił przed zawarciem umowy został wywołany przez pozwaną.

W korespondencji prowadzonej przez powódkę z pozwaną w V i VI 2017 roku wskazywano sposób finansowania zakupu. Nadto, przedstawiciel pozwanej O. K. uczestniczył w procesie sprawdzania zdolności kredytowej powodów.

(vide: pismo powodów z dnia 28 czerwca 2021r. k. 191-195)

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa.

Zakwestionowała to, jakoby brak zawarcia umowy przyrzeczonej nastąpił z winy pozwanej, a tym bardziej wyłącznej winy.

Pismem z dnia 27 marca 2018 roku pozwana oświadczyła, że pismo powódki z dnia 26 stycznia 2018 roku dotyczące uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli z dnia 14 lipca 2017 roku jest bezskuteczne i złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy na podstawie § 6 ust. 2 umowy i dokonała zwrotu wpłaconej przez powodów ceny. Oświadczenie pozwanej z dnia 27 marca 2018 roku zakończyło stosunek umowny.

Umowa z dnia 14 lipca 2017 roku została zawarta w zwykłej formie pisemnej pomiędzy powodami – konsumentami a pozwaną przedsiębiorcą. Miała ona charakter umowy przedwstępnej w rozumieniu przepisu art. 389 § 1 KC. Umowa nie opisywała standardu lokalu, który w chwili zawierania umowy był już wybudowany. W ust. 2 powodowie oświadczyli, że dokonali oględzin nieruchomości, lokalu usługowego, zapoznali się z jej stanem technicznym i stanem ich wyposażenia etc. Nieprawdą jest zatem, że lokal został powodom udostępniony dopiero w dniu 5 sierpnia 2017 roku.

Standard wykończenia lokalu był typowy dla tego rodzaju lokali usługowych. Powodowie byli informowani w drodze mailowej, że przyłącza kanalizacyjne były wykonane w sposób niestandardowy, ale prawidłowy. Przedstawiciel pozwanej przesłał w dniu 4 maja 2017 roku powodom rzut lokalu i w sposób wyczerpujący odpowiedział na wątpliwości powodów. Powodowie mieli też świadomość, iż do lokalu nie jest doprowadzona ciepła woda i że takie przyłącze musieliby wykonać we własnym zakresie. O fakcie konieczności zainstalowania przepompowni pozwana nie miała wiedzy, jednak ww. nie stanowiło wady lokalu. Wentylacja w lokalu została wykonana w sposób prawidłowy. Kupujący przyjęli do wiadomości standard lokalu, w § 4 ust. 17-20. Wentylacja w lokalu została wykonana w sposób prawidłowy, w lokalu znajdują się dwa przewody wentylacyjne, z czego jeden jest odprowadzony istotnie do hali garażowej, ale drugi na zewnątrz.

Pozwana zaprzeczył, aby powodowie pozostawali w błędzie w momencie składania oświadczenia woli w umowie przedwstępnej, albowiem pozostawali w świadomości odnośnie standardu wykonania lokalu (dokonali oględzin przed zawarciem umowy). Powodom przesłano rzut lokalu przed zawarciem umowy, a kwestia przyłączy kanalizacyjnych była wielokrotnie poruszana w korespondencji. W umowie brak było opisu przeznaczenia lokalu, a powodowie wpłacili całość ceny za lokal. Stąd, oświadczenie było bezskuteczne.

Brak podstaw do żądania odszkodowania w wysokości opłat i prowizji od kredytów zaciągniętych na zakup lokalu, albowiem nie było to następstwem okoliczności, za które pozwana ponosi odpowiedzialności, nie wykazano faktu rzekomo poniesionej szkody i związku przyczynowego, a nawet gdyby wykazano wysokość – jest ona zawyżona. Umowa nie przewidywała, że zakup lokalu zostanie sfinansowany z kredytu.

Z ostrożności podnosi zarzut przedawnienia roszczenia wskazując na to, iż zgodnie z przepisami art. 390 § 3 KC roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym umowa miała zostać zawarta.

(odpowiedź na pozew, k. 146-154)

Stan faktyczny:

Lokal usługowy (...) w chwili zainteresowania się przez powodów ofertą oraz w chwili zawarcia umowy zobowiązującej w dniu 14 lipca 2017 roku znajdował się w stanie deweloperskim. Posiadał doprowadzenie zimnej wody z hydrantu. Ciepła woda nie była doprowadzona do lokalu. Posiadał jeden odpływ kanalizacyjny, który znajdował się w okolicy sufitu z uwagi na to, iż sieć kanalizacyjna była przeprowadzona nad sufitem. Z uwagi na to, że poniżej lokalu znajdowała się hala garażowa nie istniała możliwość poprowadzenia kanalizacji dołem. (...) wentylacji był zaprojektowany w taki sposób, iż wentylacja z toalety wychodziła do hali garażowej. Pozwana miała świadomość tego, że w taki sposób lokal ten jest zaprojektowany i w takie urządzenia jest wyposażony.

Powodowie planowali zakup lokalu pod działalność gospodarczą. Umowa została zawarta na wzorcu zaproponowanym przez pozwaną. Przed zawarciem umowy powódka przynajmniej trzykrotnie spotkała się z przedstawicielem pozwanej – O. K.. Otrzymała kartę przeglądową lokalu, ale z karty tej nie wynikało to w jaki sposób są poprowadzone odpływy, jaka woda jest doprowadzona do lokalu i jak jest poprowadzona wentylacja.

(okoliczności niesporne, zeznania świadka O. K. k. 237-241 oraz 281-283)

Mailem z dnia 4 maja 2017 roku O. K. przesłał M. P. rzut lokalu usługowego. (k. 177)

Mailem z dnia 3 czerwca skierowanym do M. P. O. K. w odpowiedzi na zadane przez powódkę pytania wskazywał, iż sprawdzana jest możliwość doprowadzenia ciepłej wody do lokalu. Jednocześnie wskazywał na to, iż takie doprowadzenie musiałoby zostać wykonane przez powódkę we własnym zakresie i na własny koszt po odbiorze lokalu. (k. 175)

Ponadto w tym samym mailu odpowiadał na pytanie co do możliwości wykonania odpływu z różnych punktów pomieszczeń aranżowanych w ten sposób, iż wskazał, że w lokalu jest jedna rura spustowa w części wc i doprowadzenie musi nastąpić do tej rury.

Na pytanie czy jest możliwość przerobienia odpływu kanalizacji wychodzącej z sufitu wskazał, iż poprowadzenie instalacji wynika z norm i niestety rura w poziomie musi być grubsza niż w pionie, w związku z powyższym nie bardzo jest jak przebudować kanalizację. Powyższe jednak odnosiło się do rur kanalizacyjnych umieszczonych wzdłuż sufitu lokalu usługowego i stanowiącego odpływ dla innych lokali.

Ponadto odpowiedział na kwestię możliwości podłączenia toalety z uwagi na brak otworu kanalizacyjnego i wskazał, że istnieje taka możliwość.

(dowód: maile sprzed zawarcia umowy k. 175-177)

W dniu 14 lipca 2017 roku między Grupą Inwestycyjną (...) S.A. w G. a L. P. i M. P. doszło do zawarcia umowy, na podstawie której sprzedający zobowiązał się do sprzedaży kupującemu lokalu usługowego oznaczonego numerem (...) na poziomie piwnic o powierzchni użytkowej 86,70 metrów kwadratowych za łączną cenę nabycia 430.000 złotych w terminie sześciu tygodni od dnia zapłaty przez kupującego całości ceny.

Kupujący przyjął do wiadomości to, iż przedmiotowy lokal usługowy przeznaczony jest na prowadzenie działalności o charakterze nieuciążliwym.

W paragrafie 7 strony wskazały, iż jeżeli kupujący odstępuje od umowy na skutek okoliczności zawinionych przez sprzedającego sprzedający zwróci kupującemu wpłaconą w wykonaniu niniejszej umowy kwotę.

Umowa ze strony Hossy została podpisana przez O. K..

(dowód: umowa k. 13- 18)

W dniu 5 października 2017 roku K. W. w notatce stwierdził, iż dla prawidłowego działania lokalu dla usług kosmetycznych należy wykonać prace naprawcze takie jak:

•

doprowadzenie ciepłej wody,

•

wykonanie kanalizacji pod stropem z podłączeniem do przepompowni,

•

wentylacja toalety powinna być wpięta w układ wentylacyjny obsługujący łazienki, a nie wyprowadzona na halę garażową,

•

zimna woda powinna być dostarczana z pionu hali garażowej, a nie z instalacji hydrantowej, ponieważ woda pobierana z instalacji hydrantowej nie spełnia warunków wody użytkowej.

K. W. z zawodu jest hydraulikiem. Po raz pierwszy znalazł się w lokalu we wrześniu – październiku 2017 roku już w celu przygotowania lokalu do podłączenia instalacji. Po przybyciu w toalecie zobaczył jedno istniejące podłączenie i trójnik w miejscu gdzie miał być podłączona pompa.

W ocenie W. wstawienie pompy rozdrabniającej za muszlą nie spełniło by oczekiwań dla lokalu użytkowego. Proponował rozwiązanie za pomocą dwóch pomp lub pompy systemowej umieszczonej poza lokalem użytkowym.

(dowód: notatka k. 19, zeznania świadka K. W. k. 263- 265)

W piśmie z dnia 27 października 2017 roku przedstawiciel Hossy P. R. stwierdził, iż zgodnie z ustaleniami podczas spotkania w dniu 23 października 2017 roku Hossa wykona nieodpłatnie m.in. doprowadzenie ciepłej wody użytkowej do lokalu, odpływy instalacji sanitarnej z lokalu wraz z wykonaniem przepustów przez strop do zbiornika w hali garażowej i przewodu kanalizacji tłocznej ze zbiornika do istniejącej kanalizacji oraz skoryguje trasy instalacji sanitarnej prowadzącej z kotłowni przez lokal. Powyższe ustalenia powódka potwierdziła jeszcze mailowo.

(pismo wraz z dołączonym porozumieniem k. 21-23, mail z dnia 10 listopada 2017 roku k. 20)

W dniu 14 grudnia 2017 roku strony umówiły się na powtórny odbiór lokalu. Po przybyciu na odbiór powódka złożyła oświadczenie, w którym wymieniła wady lokalu:

- nieprawidłowo wykonaną wentylację pomieszczenia,

- brak wykonania odpływów instalacji z lokalu według wcześniejszych ustaleń,

- brak doprowadzenia ciepłej wody do lokalu,

- brak wykonania rozdzielenia wody zimnej od hydrantu.

Jednocześnie powódka stwierdziła, iż została wprowadzona w błąd podczas oględzin lokalu, jak również przy podpisaniu umowy z dnia 14 lipca 2017 roku.

Odmówiła odbioru lokalu, wezwała do usunięcia wad do dnia 5 stycznia 2018 roku.

(protokół odbioru k. 24-29)

W dniu 8 stycznia 2018 roku powodowie złożyli pismo, w którym wezwali pozwanego do usunięcia wad fizycznych lokalu i wydania tego lokalu powodom bez wad, pod rygorem odstąpienia od umowy zobowiązującej. W piśmie tym wskazywali, iż przed podpisaniem umowy byli zapewniani o tym, iż przyłącze do toalety i odpływu ciepłej i zimnej wody zostało wykonane przez developera i ma charakter standardowy.

Cena za lokal został w całości uiszczona w dniu 24 lipca 2017 roku.

(dowód: pismo k. 38- 39)

W dniu 26 stycznia 2018 roku powodowie złożyli w siedzibie pozwanego oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu.

W piśmie powoływali się m.in. na pozostawanie w błędnym przekonaniu co do wykonania przyłączy kanalizacyjnych. Powodowie podnieśli, że w trakcie oględzin lokalu przedstawiciele pozwanej zapewniali ich o tym, że przyłącze do toalety i odpływu ciepłej i zimnej wody zostało w lokalu wykonane i że ma charakter standardowy oraz, że instalacja wentylacyjna w lokalu jest wykonana prawidłowo.

Dopiero po zawarciu umowy zaistniała możliwość wprowadzenia fachowców do lokalu, po czym okazało się że przyłącze do instalacji wymaga zainstalowania specjalnej przepompowni. O przyłączu w toalecie powodowie mieli dowiedzieć się w dniu 9 sierpnia 2017 roku. Natomiast o braku prawidłowej wentylacji i doprowadzeniu zimnej wody z hydrantu w dniu 5 października 2017 roku.

Zamiarem powodów było przeznaczenie lokalu na działalność usługową o charakterze fryzjersko – kosmetycznym. Warunkiem koniecznym prowadzenia działalności jest korzystanie z instalacji kanalizacyjnej, instalacji wentylacyjnej oraz z ciepłej wody użytkowej.

(dowód: oświadczenie k. 40- 43)

W dniu 31 stycznia 2018 roku powodowie wezwali pozwanego do zwrotu kwoty 430.000,00 złotych wynikającej z umowy w terminie pięciu dni od dnia doręczenia wezwania. Wezwanie zostało doręczone w dniu 1 lutego 2018 roku.

W dniu 19 lutego 2018 roku wezwano ponownie pozwanych do zwrotu 430.000,00 złotych. Wezwanie doręczono w dniu 22 lutego 2018 roku.

(dowód: wezwanie i dowód doręczenia k. 44- 45, wezwanie k. 46- 47)

W dniu 27 marca 2018 roku pozwany oświadczył, iż w związku z wielokrotną odmową dokonania odbioru lokalu bez uzasadnionej przyczyny odstępuje od umowy. Jednocześnie pozwany zaprzeczył temu, aby zachodziły przesłanki do uchylenia się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli pod wpływem błędu.

(dowód: pismo pozwanej k. 172- 173)

W dniu 29 marca 2018 roku pozwany dokonał wpłaty kwoty 430.000,00 złotych tytułem rozwiązania umowy.

(dowód: dowód wpłaty k. 48)

W dniu 20 czerwca 2018 roku powodowie wystosowali pismo, w którym wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 123.703,35 złotych w nieprzekraczalnym terminie siedmiu dni od daty doręczenia wezwania. Powodowie wskazali ogólnie, iż dochodzą należności tytułem odszkodowania. W piśmie wskazali jako załącznik wykaz poniesionych kosztów.

(dowód: pismo k. 100)

Powodowie uzyskali finansowanie na potrzeby dokonania zapłaty za cenę wynikającą z umowy przedwstępnej z dwóch umów – umowy zawartej z A. Bankiem z dnia 21 lipca 2017 roku oraz umowy z dnia 28 lipca 2017 roku zawartej z N. Bankiem.

W dniu 21 lipca 2017 roku pomiędzy (...) Bank S.A. w G., a L. i M. P. została zawarta umowa kredytu M., na podstawie której powodowie uzyskali kredyt w wysokości 337.100,00 złotych na sfinansowanie nabycia praw wynikających z umowy o wybudowanie lokalu użytkowego U-1 w G. przy ulicy (...).

Przyjętym sposobem zabezpieczenia były:

•

cesja praw z polisy na życie,

•

cesja praw z polisy ubezpieczenia nieruchomości,

•

hipoteka na nieruchomości.

Ustalona prowizja od kredytu wyniosła 6.742,00 złote, koszt aktu notarialnego – zawierającego oświadczenie o poddaniu się egzekucji wyniósł 2.792,60 złotych, koszt ustanowienia zabezpieczenia hipotecznego – 350 złotych, koszt związany z płatnością składki z tytułu ubezpieczenia na życie – 29.502,82 złotych,

Kredyt został uruchomiony na podstawie dyspozycji z dnia 21 lipca 2017 roku i przelany na rzecz pozwanego w pełnej wysokości.

Powodowie w dniu 4 sierpnia 2017 roku dokonali wpłaty prowizji za udzielenie kredytu w kwocie 6.742,00 złote.

W tym samym dniu powodowie przelali na rzecz banku należność z tytułu zewnętrznych kosztów inkrementalnych w wysokości 2.577,40 złotych.

Całkowita spłata kredytu nastąpiła w dniu 6 kwietnia 2018 roku.

Kwota prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu wyniosła 8.340,15 złotych.

(dowód: umowa kredytu, k. 49-55, dyspozycja uruchomienia kredytu, k. 56, potwierdzenie przelewu prowizji, k. 58, potwierdzenie przelewu kosztów, k. 59, dyspozycja spłaty kredytu, k. 67, dyspozycja zmiany warunków umowy, k. 68)

W dniu 21 lipca 2017 roku pomiędzy (...) Bank S.A. w G. a L. i M. P. została zawarta umowa pożyczki, na podstawie której bank za pośrednictwem A. (...). (...) spółki z o.o. udzielił powodom pożyczki w kwocie 16.855,00 złotych na dowolny cel konsumpcyjny.

Uruchomienie pożyczki miało nastąpić po uruchomieniu kredytu na podstawie umowy M. z dnia 21 lipca 2017 roku.

Pożyczka nie zawierała prowizji, a jedynym jej kosztem były odsetki.

(dowód: umowa k. 69- 72)

Powodowie zawarli w dniu 21 lipca 2017 roku umowę o ubezpieczenie na życie z (...). Składka ubezpieczeniowa za pierwszy 60 miesięczny okres ubezpieczenia, płatna jednorazowo wyniosła 16.855,00 złotych.

Zgodnie z punktem 13 wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia ubezpieczający może w każdym czasie złożyć ubezpieczycielowi oświadczenie o wypowiedzeniu umowy ubezpieczenia. Za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki.

Zgodnie z par. 7 punkt 2 okres ubezpieczenia kończy się w stosunku do danego ubezpieczonego z dniem całkowitej, wcześniejszej spłaty kredytu.

(dowód: umowa, k. 73-87)

W dniu 28 lipca 2017 roku pomiędzy (...) Bank S.A. a L. P. została zawarta umowa kredytu gotówkowego na podstawie której udzielono mu kredytu w kwocie 158.205,43 złotych w kwocie 134.000,00 złotych na dowolny cel konsumpcyjny niezwiązany z działalnością gospodarczą oraz w kwocie 24.405,43 złotych na sfinansowanie prowizji.

Zgodnie z zapisem punktu 2.2. w przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie kredytu ulega obniżeniu całkowity koszt kredytu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, choćby klient poniósł je przed datą wcześniejszej spłaty.

W związku z zawarciem umowy bank pobrał prowizje w wysokości 24.205,43 złotych.

Kredyt został spłacony w dniu 11 października 2017 roku. W związku z wcześniejszą spłata kredytu powodowie otrzymali zwrot prowizji.

W umowie M. P. wyraziła zgodę na zawarcie umowy kredytu przez powoda.

(umowa kredytu, k. 92- 96, spłata kredytu, k. 98, zeznania L. P.)

OCENA DOWODÓW

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony oraz zeznań świadków.

Treść dokumentów nie była kwestionowana przez strony. Również okoliczność, że pochodzą one od osób, które je podpisały nie była sporna w toku postępowania. W świetle powyższego brak był podstaw do odmówienia wiarygodności tym dowodom.

Sąd dał wiarę zeznaniom K. W.. Nie budzi wątpliwości, że wady lokalu, które odnotował świadek istniały w rzeczywistości. W szczególności należy mieć na uwadze, że pozwana w piśmie z 27 października 2018 roku zobowiązała się do naprawy tych wad tj. doprowadzenia ciepłej wody do lokalu oraz wykonania odpływów sanitarnych. Oznacza to, że zeznania świadka znajdują potwierdzenie w innych dowodach w tym dokumentach pochodzących od pozwanej.

Sąd w przeważającej części dał wiarę zeznaniom przedstawiciela pozwanej O. K.. Sąd nie dał wiary jedynie w zakresie w jakim świadek twierdził, że poinformował powódkę o istnieniu odpływu kanalizacji przy suficie i związanej z tym koniecznością zamontowania pompy do nieczystości w lokalu. Jak wynika z maila z 3 czerwca 2017 roku (k. 175-176) powódka wprost zapytała „czy istnieje możliwość podłączenia toalety – brak otworu kanalizacyjnego”. Od O. K. otrzymała krótką odpowiedź, że tak. W ocenie sądu tak zadane pytanie wyraźnie wskazuje, że powódka nie wiedziała, że w lokalu znajduje się odpływ nieczystości, a w szczególności, że jest on umiejscowiony pod sufitem. Przedstawiciel pozwanej nie udzielił zbyt rozbudowanej odpowiedzi i nie wskazały lokalizacji tego odpływu. Tym samym brak jest podstaw do przyjęcia, że powódka była w sposób właściwy poinformowana o specyfice odpływu, a tym samym należało odmówić wiarygodności zeznaniom świadka w tej materii.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków A. K. oraz J. P..

Ponadto Sad uznał za wiarygodne zeznania L. P. oraz w większości M. P.. Tej ostatnie Sąd odmówił wiarygodności w zakresie twierdzeń co do tego, iż nie miała wiedzy przed zawarciem umowy przedwstępnej o braku podłączenia wody ciepłej do lokalu, albowiem ta kwestia wynikała z korespondencji mailowej prowadzonej przez strony przed zawarciem umowy, zaś treść korespondencji w sposób jednoznaczny wskazuje na to, iż była to kwestia poruszana miedzy stronami.

OCENA PRAWNA

Podstawą zasądzenia roszczenia był art. 415 KC.

Podstawą sporu w niniejszej sprawie była kwestia czy powodowie przy zawieraniu umowy przedwstępnej pozostawali w błędzie co do właściwości lokalu.

Zgodnie z art. 84 KC uchylić się od skutków oświadczenia woli złożonego innej osobie z uwagi na błąd można tylko wtedy, gdy:

•

błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć oraz

•

błąd miał charakter błędu istotnego.

Jednocześnie należy zauważyć, że jako zachowanie adresata oświadczenia woli wywołujące błąd jest także kwalifikowane nieudzielenie informacji wymaganych przez lojalność kontraktową, bo po pierwsze nakaz rozwagi przy kontraktowaniu dotyczy zarówno dbałości o własne interesy, jak i unikania wszystkiego, co drugą stronę może wprowadzić w błąd, a po drugie podstawową zasadą w kontraktowaniu jest wzajemna lojalność i zaufanie kontrahentów (zob. Wyrok SN z 20.01.2017 r., I CSK 66/16, LEX nr 2273872).

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy należy, że w lokalu sprzedawanym przez pozwaną przyłącze kanalizacyjne nie miało charakteru standardowego, typowego. Odpływ był umiejscowiony pod sufitem, a do jego skutecznego działania konieczne było wykorzystanie pompy. O niezwykłości tego rozwiązania świadczy lokalizacja odpływu, gdyż ujścia nieczystości należy się raczej spodziewać bliżej ziemi z uwagi na możliwość wykorzystania siły grawitacji przy odprowadzaniu nieczystości. Przede wszystkim jednak rozwiązanie to wymaga poczynienia dodatkowych prac w postaci montażu pompy, ponieważ w przeciwnym razie ścieki nie zostaną odprowadzone.

W ocenie Sądu to rozwiązanie jest na tyle niespotykane, że nie można uznać się, że przeciętna osoba nabywająca lokal i posiadająca do tego odpowiedni zasób wiedzy będzie się go spodziewać, a tym samym, że będzie miała na uwadze problemy jakie ono generuje. Tym samym ze względu na lojalność wobec swojego kontrahenta, jak również dbałość o własny interes, pozwana powinna była wyraźnie poinformować powodów o specyfice przyłącza kanalizacyjnego, a wszelkie zaniechania w tym zakresie obciążają wyłącznie ją. Nie budzi również wątpliwości, że pozwana o przyłączu kanalizacyjnym wiedziała, ponieważ wiedzę taką posiadali jej pracownicy, a nadto posiadała ona plany lokalu. Oznacza to, że pozwana wprowadziła powodów w błąd co do właściwości sprzedawanego lokalu poprzez brak udzielenia stosownej informacji.

Odnosząc definicję błędu istotnego z art. 82 § 2 KC należy stwierdzić, że błąd w jakim pozostawali powodowie był błędem istotnym. Konieczność poniesienia dodatkowych kosztów na dostosowanie lokalu do potrzeb działalności, którą miała prowadzić powódka uzasadnia przypuszczenie, że powodowie nie zawarli zawarliby umowy przedwstępnej zakupu tego lokalu. Poza aspektem ekonomicznym montażu pompy pod uwagę należy wziąć również to, że ostatecznie pompa miałaby być zamontowana na terenie należącym do wspólnoty, a co za tym idzie konieczne było uzyskanie jej zgody.

Brak jest podstaw do uznania, że sytuacja powodów wymagała, aby nabyli oni ten konkretny lokal w jak najkrótszym czasie. Uzasadnione jest przypuszczenie, że gdyby powodowie wiedzieli o specyfice przyłącza kanalizacyjnego po prostu poszukaliby oni innego lokalu, który takich problemów nie posiada i odpowiada ich potrzebom. W szczególności należy zauważyć, że powodowie w chwili zawierania umowy przedwstępnej nie zaciągnęli jeszcze pożyczek ani kredytów. Tym samym nie byli oni pod presją jak najszybszego rozpoczęcia działalności gospodarczej w celu spłaty swoich zobowiązań.

Zatem nie budzi wątpliwości sądu to, że błąd z punktu widzenia powodów miał charakter błędu istotnego i mieli oni prawo do uchylenia się od oświadczenia woli wyrażonego w umowie przedwstępnej.

Tym samym pozwana była zobowiązana do zapłaty świadczenia już w dniu 31 stycznia 2018. Z uwagi na to sąd zasądził od pozwanej na rzecz powodów kwotę 3.960 złotych tytułem zaległych odsetek. Jednocześnie zgodnie z art. 482 § 1 KC odsetki można skapitalizować dopiero od dnia wniesienia pozwu, czyli odsetki od powyższej sumy należy liczyć dopiero od 22 grudnia 2020 roku. Powództwo należało oddalić w zakresie wcześniejszej daty naliczania odsetek.

Co do odpowiedzialności ekonomicznej pozwanej to opiera się ona na winie. Prawo cywilne nie definiuje pojęcia winy. Korzystając w tym zakresie z dorobku prawa karnego, przyjmuje się, że pojęcie to zawiera dwa elementy składowe: obiektywny i subiektywny. Element obiektywny oznacza niezgodność zachowania się z obowiązującymi normami postępowania, a więc szeroko rozumianą bezprawność. Element subiektywny dotyczy stosunku woli i świadomości działającego do swojego czynu. Najkrócej rzecz ujmując, winę można przypisać podmiotowi prawa tylko wtedy, kiedy istnieją podstawy do negatywnej oceny jego zachowania z punktu widzenia obu tych elementów (tzw. zarzucalność postępowania) (zob. Wyrok SN z 26.09.2003 r., IV CK 32/02, LEX nr 146462). Niezgodność zachowania z obowiązującymi normami postępowania dotyczy zarówno zgodności z przepisami prawa, jak i zasadami współżycia społecznego (G. Karaszewski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. J. Ciszewski, P. Nazaruk, LEX/el. 2022, art. 415. nb 10)

Zarówno element obiektywny jak i subiektywny były omawiane przy okazji wywołania błędu przez pozwaną. W skrócie należy zaznaczyć, że obowiązek lojalności wobec swojego kontrahenta nakazywał pozwanej dokładne poinformowanie powodów o specyfice lokalu, w szczególności, że nie generowało to po jej stronie jakichkolwiek kosztów. Obowiązek ten nie jest wprost sformułowany w przepisach prawa, a wynika z zasad współżycia społecznego.

Co do elementu subiektywnego to należy stwierdzić, że pozwana wiedziała o specyfice przyłącza kanalizacyjnego w lokalu. Przyczyny, dla których pozwana nie poinformowała powodów o powyższym nie są znane. Niemniej jednak można co najmniej przyjąć, że skoro powódka dysponowała tą informacją, a jej przekazanie nie generowało żadnych kosztów to brak stosownej wiadomości wynikał z niedbałości pozwanej. Inaczej mówiąc powódka ponosi przynajmniej winę nieumyślną objawiającą się tym, że nie zachowała należytej staranności przy opisywaniu właściwości lokalu. Należy w tym miejscu powtórzyć, iż zastosowane rozwiązanie odpływu kanalizacyjnego było niestandardowe i generowało dodatkowe koszty w postaci umieszczenia kilku pomp, w tym również usytuowanych poza obrębem lokalu, na terenie należącym do wspólnoty. Ponadto nawet tak przyjęta konstrukcja nie gwarantowała tego, iż będzie sprawnie funkcjonować. Ponadto zakładało to konieczność wystąpienia do wspólnoty o zyskanie zgody na instalację pomp poza lokalem. Tym samym należało uznać, iż obowiązkiem przedstawicieli pozwanego było udzielenie wyczerpującej informacji o tak przyjętym rozwiązaniu odpływu, który w przyjętej konstrukcji mógłby sprawnie funkcjonować jedynie przy założeniu ograniczonego zastosowania.

Wysokość szkody powodów stanowią koszty, które wynikły z zawarcia umów pożyczek i kredytów, a które powodowie obowiązani byli uiścić mimo wcześniejszej spłaty kredytu. Tym samym na szkodę składają się:

•

3.960,00 złotych z tytułu odsetek należnych z tytułu opóźnienia w zwrocie świadczenia wynikającego z umowy przedwstępnej,

•

34.455,80 złotych kosztów związanych z umową kredytu hipotecznego w (...) Bank S.A.; Sąd nie uznał roszczenia powodów w zakresie zewnętrznych kosztów inkrementalnych, które nie wynikają z treści zawartej umowy.

•

2.749,20 złotych z tytułu części składki nie zwróconej po rozwiązaniu umowy ubezpieczenia;

•

746,25 złotych z tytułu odsetek (546,25 złotych) i opłaty za zmianę warunków umowy (200 złotych) pożyczki w A. Banku;

•

1.612,57 złotych (dwa tysiące czterysta sześć złotych osiemdziesiąt trzy grosze) tytułem odsetek od kredytu w N. Banku; Sąd nie uznał roszczenia powodów w zakresie prowizji, ponieważ w toku postępowania powodowie przyznali, że otrzymali jej zwrot. Nie wykazali jednak czy i w jakiej części prowizja ta nie została zwrócona. Nadto jedynie 67% tego kredytu przeznaczone było na lokal. Zatem zwrot odsetek należał się w takim samym procencie.

Mając na względzie to, iż roszczenie o zapłatę kwoty 3.960,00 złotych stanowił roszczenie o zapłatę zaległych odsetek prawna możliwość ich naliczania zgodnie z zasadą względnego zakazu anatocyzmu istnieje od dnia wniesienia pozwu. Z tej przyczyny Sąd oddalił żądanie zasądzenia odsetek od tej sumy za okres wcześniejszy.

Od pozostałej sumy odsetki należało liczyć dopiero od upływu 1 tygodnia od dnia doręczenia pozwu, ponieważ dopiero z dniem doręczenia pozwanej zostało zgłoszone zostało roszczenie w sposób umożliwiający zajęcie stanowiska w stosunku do niego. W ocenie Sądu wcześniejsze wezwanie do zapłaty skierowane do pozwanego,, którego dokument załączyła strona do pozwy było zbyt ogólnikowe, aby przyjąć, iż po stronie pozwanej spoczywał obowiązek zapłaty żądanej w tym wezwaniu kwoty. Kierowanie do drugiej strony wezwania zapłaty znaczącej sumy pieniężnej (przekraczającej sto tysięcy złotych powinno opierać się na szczegółowym jej wyliczeniu ze wskazaniem podstawy i sposobu przyjęcia takiej a nie innej kwoty. W Ocenie Sadu takie wyliczenie zostało zawarte w treści pozwu i zawierało ponadto dokumenty, z których kwota ta wynikała (albo wynikać mogła). A zatem dopiero tydzień po doręczenie odpisu pozwu mógł być odpowiednim terminem, aby pozwana mogła uznać roszczenie.

Mając na uwadze, że roszczenie powodów wywodzi się z czynu niedozwolonego to jest ono objęte trzy letnim terminem przedawnienia. Zarzut przedawnienia podnoszony przez pozwaną jest niezasadny.

KOSZTY PROCESU

W przedmiocie kosztów procesu to należy stwierdzić, że strona powodowa wygrała 64%. Natomiast strona pozwana w 36%. Tym samym sąd uznał za zasadne zastosowanie reguły z art. 100 KPC.

Na koszty powodów składało się:

•

wynagrodzenie pełnomocnika powodów wraz z opłata skarbową od pełnomocnictwa.

•

opłata od pozwu, w części w której powodowie zostali zwolnieni od obowiązku jej uiszczenia (obowiązek uiszczenia dotyczył kwoty 2.000,00 złotych)

Na koszt pozwanego złożyły się wynagrodzenie pełnomocnika i koszt opłaty skarbowej.

Jednocześnie należy wskazać, iż powodowie zostali zwolnieni w części z opłaty sądowej od

pozwu, a zatem w zakresie kwoty 1.418 złotych, to jest opłaty objętej zwolnieniem Sąd stosownie do treści przepisu art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych dokonał ich rozdzielenia miedzy strony stosownie do stosunku wygranej i przegranej procesowej, jednocześnie w przypadku powodów z ograniczeniem możliwości ich ściągnięcia do roszczenia zasądzonego niniejszym orzeczeniem – stosownie do przepisu art. art. 113 ust. punkt 1 wskazanej powyżej ustawy.