Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 kwietnia 2014 r. w O.

sprawy z odwołania J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 02.03.2011r. znak (...)

orzeka:

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 02.03.2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. przyznał J. K. prawo do emerytury.

J. K. wniósł odwołanie od powyższej decyzji w zakresie wysokości emerytury. Podniósł, że wnosił o naliczenie podstawy wymiaru emerytury z 20 wybranych lat tj.1967-1984 i 2009-2010, natomiast wbrew wnioskowi ZUS obliczył podstawę z lat 1981-2009. Nadto podniósł, że jednocześnie ZUS obliczył mu emeryturę w oparciu o art.26, czyli emeryturę kapitałową. Tymczasem J. K. wniósł także odwołanie od decyzji ZUS ustalającej wartość kapitału początkowego.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniósł o oddalenie odwołania. Stwierdził, że najkorzystniejszym wariantem obliczenia emerytury J. K. na podstawie art.53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest ustalenie podstawy wymiaru emerytury z 20 wybranych lat z całego okresu ubezpieczenia. Przy czym są to lata 1981-2009. ZUS stwierdził bowiem, że nie może wziąć do podstawy wymiaru 2010r., albowiem art.15 w/w ustawy wskazuje, że mają być to lata przypadające przed rokiem zgłoszenia wniosku, a wniosek został złożony w 2010r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury z tych lat wyniósł 80,09%, a wysokość emerytury wyniosła 1.880,25zł. Dodatkowo ZUS obliczył wysokość emerytury w oparciu o art.26 w/w ustawy. Tak obliczona emerytura wynosiła po waloryzacji 2.218,28zł.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

decyzją z dnia 03.02.2011r. ZUS ustalił dla J. K. wartość kapitału początkowego. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od dnia 01.01.1981r. do dnia 31.12.1990r. Ustalony z tego okresu wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału wyniósł 76,08%.

Ustalając wysokość wynagrodzenia J. K. uzyskanego w poszczególnych latach, celem wybrania najkorzystniejszej podstawy wymiaru kapitału początkowego, ZUS przyjął, że od dnia 01.03.1967r. do dnia 31.01.1976r. gdy odwołujący pracował w Wojewódzkim Zakładzie (...) Oddział VI C., P. G. oraz od dnia 01.02.1976r. do dnia 31.03.1981r. gdy odwołujący pracował w Spółdzielni (...) Oddział w O. – należy przyjąć minimalne wynagrodzenie. J. K. złożył bowiem na okoliczność wysokości wynagrodzenia uzyskanego w tych okresach jedynie świadectwa pracy (k.9 i k.11 a.e.). Nie złożył natomiast żadnych innych dokumentów.

ZUS wydał także decyzję z dnia 02.03.2011r., którą przyznał J. K. prawo do emerytury i obliczył jej wysokość na dwa sposoby: w myśl art.53 i art.26 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Obliczając wysokość emerytury w oparciu o art.53 w/w ustawy – ZUS ustalił jej wysokość na dzień 01.12.2010r. na kwotę 1.880,25zł. Natomiast obliczając wysokość emerytury w oparciu o art.26 w/w ustawy – na kwotę 2.151,58zł.

J. K. odwołał się od obu decyzji. Sprawa zainicjowana odwołaniem od decyzji z dnia 03.02.2011r. dotyczącej kapitału początkowego toczyła się w Sądzie Okręgowym w Ostrołęce pod sygn. akt IIIU 198/11. Natomiast przedmiotowa sprawa dotyczy wysokości emerytury. W sprawie tej Sąd zawiesił postępowanie na mocy art.177§1 pkt 1 kpc do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie IIIU 198/11, uznając, że rozstrzygnięcie niniejszej sprawy zależy od wyniku postępowania w sprawie IIIU 198/11.

W sprawie IIIU 198/11 spór koncentrował się na wysokości zarobków uzyskanych przez J. K. od dnia 01.03.1967r. do dnia 31.01.1976r., gdy pracował w Wojewódzkim Zakładzie (...) Oddział VI C., P. G. oraz od dnia 01.02.1976r. do dnia 31.03.1981r. gdy pracował w Spółdzielni (...) Oddział w O.. Ustalenie, że odwołujący uzyskał w tych okresach wynagrodzenie wyższe aniżeli przyjęte w decyzji przez ZUS, miało wpływ na podstawę wymiaru kapitału początkowego.

J. K. stał na stanowisku, że za cały okres zatrudnienia w Wojewódzkim Zakładzie (...) Oddział VI C., P. G. tj. od dnia 01.03.1967r. do dnia 31.01.1976r. należy przyjąć, że uzyskał wynagrodzenie opisane w świadectwie pracy z dnia 05.02.1976r. (k.9 a.e.) tj. według III grupy, stawki 21 zł za godzinę i 5zł za godzinę dodatku za rodzaj prowadzonego pojazdu oraz premię do 15%. Natomiast za cały okres zatrudnienia w Spółdzielni (...) Oddział w O. tj. od dnia 01.02.1976r. do dnia 31.03.1981r. należy przyjąć, że uzyskał wynagrodzenie opisane w świadectwie pracy z dnia09.03.1981r. (k.11 a.e.) tj. według kat.VII tj. 43zł za godzinę i dodatek do stażu pracy w wysokości 10%.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce wyrokiem z dnia 29.05.2012r. ustalił, iż J. K. uzyskał wynagrodzenie w Wojewódzkim Zakładzie (...) Oddział VI – C., P. G. w okresie od dnia 01.01.1976r. do dnia 31.01.1976r. w wysokości 5.148zł oraz w Spółdzielni (...) Oddział w O. w okresie od dnia 01.03.1981r. do dnia 31.03.1981r. w wysokości 8.703,20zł i w tym zakresie zmienił decyzję dotyczącą wartości kapitału początkowego. Natomiast w pozostałym zakresie Sąd oddalił odwołanie J. K..

Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 05.03.2013r. oddalił apelację J. K., a Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 26.11.2013r. odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej J. K..

ZUS, wykonując opisany powyżej wyrok Sądu Okręgowego w Ostrołęce wydany w sprawie IIIU 198/11, wydał dnia 09.07.2012r. decyzję, którą przeliczył wysokość emerytury J. K. począwszy od dnia 01.12.2010r. ZUS obliczył wysokość emerytury jedynie w oparciu o art.26 w/w ustawy, gdyż jest to sposób najkorzystniejszy. Ustalił, iż tak obliczona emerytura na dzień przyznania prawa do emerytury wynosi 2.164,35zł, po waloryzacji od dnia 01.03.2011r. - 2.231,44zł, a po kolejnej waloryzacji od dnia 01.03.2012r. - 2.302,44zł. J. K. nie odwołał się od tej decyzji.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie spór dotyczy wysokości emerytury J. K.. Zaskarżoną decyzją ZUS obliczył wysokość emerytury na dwa sposoby: wedle art.53 i art.26 w/w ustawy.

J. K. zasadniczo wnosił o przyjęcie, że za cały okres zatrudnienia w Wojewódzkim Zakładzie (...) Oddział VI C., P. G. tj. od dnia 01.03.1967r. do dnia 31.01.1976r. należy przyjąć, że uzyskał wynagrodzenie opisane w świadectwie pracy z dnia 05.02.1976r. (k.9 a.e.). Natomiast za cały okres zatrudnienia w Spółdzielni (...) Oddział w O. tj. od dnia 01.02.1976r. do dnia 31.03.1981r. należy przyjąć, że uzyskał wynagrodzenie opisane w świadectwie pracy z dnia 09.03.1981r. (k.11 a.e.). W oparciu o to wnosił o przeliczenie emerytury na oba sposoby. Nadto, dodatkowo gdy chodzi o sposób obliczenia emerytury w oparciu o art.53 w/w ustawy – kwestionował lata przyjęte do podstawy wymiaru emerytury. Przy czym zasadniczo także wiązał to z żądaniem przyjęcia zarobków obliczonych w sposób opisany powyżej. Natomiast gdy chodzi o sposób obliczenia emerytury w oparciu o art.26 w/w ustawy – to konkluzja wynikająca z odwołania sprowadza się do wniosku, że zdaniem odwołującego takie obliczenie było przedwczesne, albowiem zaskarżył on także decyzję o ustaleniu wartości kapitału początkowego.

Sąd uznał, że w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć sprawę z odwołania J. K. od decyzji ustalającej wartość kapitału początkowego, gdyż od tego będzie uzależniona wysokość emerytury obliczona w oparciu o art.26 w/w ustawy. Po prawomocnym zakończeniu postępowania w sprawie IIIU 198/11 ZUS zgodnie z wyrokiem, który zapadł w tej sprawie, przeliczył wartość kapitału początkowego, a w konsekwencji przeliczył wysokość emerytury obliczanej w oparciu o art.26 w/w ustawy. Decyzją z dnia 09.07.2012r. ustalił od dnia 01.12.2010r. wysokość emerytury na dzień jej przyznania (01.12.2010r.) wynosi 2.164,35zł, po waloryzacji od dnia 01.03.2011r. – wynosi 2.231,44zł, a po waloryzacji z dnia 01.03.2012r. – wynosi 2.302,44zł.

Wobec powyższego wysokość emerytury uległa zwiększeniu. Podnieść bowiem należy, że w decyzji z dnia 02.03.2011r. wysokość emerytury na dzień 01.12.2010r. ustalono na kwotę 2.151,58zł, a po waloryzacji z dnia 01.03.2011r. – na kwotę 2.218,28zł.

Różnica w obliczeniach emerytury wynika z tego, że w wyroku zapadłym w sprawie IIIU 198/11 Sąd ustalił, że J. K. otrzymywał wyższe wynagrodzenie aniżeli przyjął ZUS: w styczniu 1976r i w marcu 1981r.

W niniejszej sprawie J. K. w piśmie z dnia 18.04.2011r. (k.9 a.s.) wskazał, że wnosi o uznanie, że za cały okres zatrudnienia w Wojewódzkim Zakładzie (...) Oddział VI C., P. G. tj. od dnia 01.03.1967r. do dnia 31.01.1976r. należy przyjąć, że uzyskał wynagrodzenie opisane w świadectwie pracy z dnia 05.02.1976r. (k.9 a.e.) tj. według III grupy, stawki 21 zł za godzinę i 5zł za godzinę dodatku za rodzaj prowadzonego pojazdu oraz premię do 15%. Natomiast za cały okres zatrudnienia w Spółdzielni (...) Oddział w O. tj. od dnia 01.02.1976r. do dnia 31.03.1981r. należy przyjąć, że uzyskał wynagrodzenie opisane w świadectwie pracy z dnia 09.03.1981r. (k.11 a.e.) tj. według kat.VII tj. 43zł za godzinę i dodatek do stażu pracy w wysokości 10%.

Ta kwestia była przedmiotem analizy w sprawie IIIU 198/11. Sąd w powoływanej sprawie podzielił stanowisko odwołującego jedynie częściowo i uznał, że tak opisane wynagrodzenie J. K. uzyskał jedynie w ostatnich miesiącach zatrudnienia w w/w zakładach pracy, tj.: styczniu 1976r i w marcu 1981r.

Zgodnie z art.365§1 kpc – orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i Sąd, który je wydał, lecz również inne Sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.

Wobec powyższego w niniejszej sprawie Sąd nie analizował już powtórnie tej kwestii, albowiem została ona przesądzona w sprawie IIIU 198/11. Decyzja ZUS z dnia 09.07.2012r. uwzględnia treść wyroku w sprawie IIIU 198/11 i dlatego wysokość emerytury została w tej decyzji ustalona prawidłowo.

W niniejszej sprawie odwołujący kwestionował także podstawę wymiaru emerytury przy obliczeniach jej wysokości w oparciu o art.53 w/w ustawy. Podkreślić należy, że obliczenie wysokości emerytury J. K. w oparciu o ten przepis jest dla niego niekorzystne, albowiem emerytura obliczona w myśl art.26 w/w ustawy jest wyższa. Skoro jednak odwołanie dotyczy także tej kwestii – zatem Sąd zobligowany był ustosunkować się do tych zarzutów.

Obliczając emeryturę w oparciu o art.53 w/w ustawy – ZUS przyjął podstawę wymiaru świadczenia z 20 lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Przy czym w myśl art.15 ust.6 tej ustawy – podstawę wymiaru emerytury może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu. Wniosek o emeryturę został złożony przez J. K. w 2010r., a zatem powołany powyżej przepis wyklucza wzięcie do podstawy wymiaru emerytury zarobków z 2010r. Nie jest zatem możliwe obliczenie wysokości emerytury w sposób wskazany w odwołaniu, tj. biorąc podstawę z lat 1967-1984 i 2009-2010.

Analiza zaskarżonej decyzji prowadzi do wniosku, że ZUS prawidłowo ustalił, że najkorzystniejsza podstawa wymiaru emerytury dla J. K. jest z 20 lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia, lecz są to lata: 1981-1984, 1988, 1991-1993, 1998-2009. Korekta wysokości wynagrodzenia w latach 1976 i 1981 nie zmienia tej oceny, albowiem nadal wskazane powyżej lata są najkorzystniejsze pod względem wykazanych zarobków. Jak bowiem wynika z opinii biegłej ds. rachunkowości sporządzonej w sprawie IIIU 198/11 - po uwzględnieniu dodatkowych zarobków w 1976r. wskaźnik podstawy wymiaru z tego roku wynosi 35,72% (k.53 akt IIIU 198/11) i nie mieści się w 20 najkorzystniejszych latach. Natomiast 1981r. w tych latach także uprzednio się zawierał.

W zaskarżonej decyzji wysokość emerytury obliczona w oparciu o art.53 w/w ustawy wynosiła 1.880,25zł. Była zatem o 271,33zł niższa niż obliczona w oparciu o art.26 w/w ustawy (2.151,58zł-1880,25zł). Aktualnie dysproporcja w wysokości emerytury J. K. obliczanej na oba sposoby – została zachowana.

Wobec powyższego Sąd oddalił odwołanie J. K.. Sąd uznał bowiem, że po korekcie wysokości emerytury dokonanej decyzją z dnia 09.07.2012r. ZUS prawidłowo obliczył wysokość emerytury odwołującego. Podnieść też należy, że J. K. nie odwołał się od decyzji z dnia 09.07.2012r. i wobec powyższego jest ona wiążąca.

Sąd nie skorzystał w niniejszej sprawie z rozwiązania przewidzianego w art.477 ¹³kpc, gdyż odwołujący w swym odwołaniu koncentrował się na innych okolicznościach aniżeli te, które miały wpływ na wydanie decyzji z dnia 09.07.2012r.

Z tych względów Sąd oddalił odwołanie w oparciu o art.477 ¹⁴§1 kpc .