Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII GC 1067/22

UZASADNIENIE

Powódka domaga się zapłaty kary umownej za niewykonanie wycinki drzew. Pozwany zarzuca, że nie doszło do zawarcia umowy oraz że nie zaakceptował warunków umowy.

Sąd ustalił, co następuje:

Powódka prowadzi stronę internetową, na której umożliwia użytkownikom udział w licytacji poprzez składanie ofert on-line. (dowód: regulamin k. 39-40)

Powódka zamierzała wyciąć 6 drzew rosnących na nieruchomości przy ul. (...) w Ś. do 30 czerwca 2022 r. (dowód: decyzja k. 58-59)

Z wykorzystaniem powyższej strony internetowej 10 stycznia 2022 r. powódka ogłosiła aukcję na wykonanie prac polegających na ścięciu powyższych drzew. Za pośrednictwem tej strony pozwany złożył ofertę cenową na kwotę 5000 zł, która okazała się najkorzystniejsza. Licytacja została zakończona 17 stycznia 2022 r. o godz. 12.02. (okoliczność przyznana, dowód: protokół k. 54-55)

17 stycznia 2022 r. o godz. 14.00 pracownik powoda przesłał pozwanemu e-maila, którego załącznikiem był skan zlecenia. W treści e-maila była zawarta prośba o podpisanie i odesłanie dokumentu w formie skanu. (dowód: e-mail k. 56)

Załącznikiem do e-maila było skan zlecenia, zgodnie z którym za odstąpienie przez zlecającego lub wykonawcy od realizacji zlecenia, z przyczyn leżących po stronie wykonawcy, wykonawca miał zapłacić zamawiającemu karę w wysokości 30% wynagrodzenia brutto. (dowód: zlecenie k. 14)

W odpowiedzi z godziny 15.13 pozwany zadeklarował, że do wieczora odeśle podpisany skan i zwrócił się o ponowne przesłanie opisu przedmiotu zlecenia. Pracownik powoda przesłał mu dokumenty opisujące przedmiot zlecenia. (dowód: wydruki e-maili k. 56)

E-mailem z 16 marca 2022 r. pozwany poinformował powódkę, że w zaistniałej sytuacji polityczno-ekonomicznej nie jest wstanie wykonać zadania za wylicytowaną kwotę i zmuszony jest unieważnić zlecenie. (dowód: e-mail k. 57)

24 marca 2022 r. powódka wystawiła pozwanemu notę na kwotę 1845 zł opiewającą na karę umowną za odstąpienie od realizacji zlecenia z przyczyn leżących po stronie wykonawcy. Nota została doręczona pozwanemu 29 marca 2022 r. ( dowód: szczegóły bilansu k. 12, nota z potwierdzeniem odbioru. 12v-13, polecenie obciążenia karą k. 13v)

26 sierpnia 2022 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty noty. (dowód: wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem odbioru k. 15v-16)

Sąd zważył, co następuje:

Podstawą faktyczną i prawną roszczenia jest postanowienie umowy przewidujące karę umowną.

Postanowienie to nie zostało zastrzeżone.

Jak stanowi art. 70 1 § 1 kc umowa może być zawarta w drodze aukcji albo przetargu.

Aukcyjny tryb zawierania umowy cechuje się jednoczesnym udziałem wielu kontrahentów oraz sformalizowaniem wyboru kontrahenta i ustalenia warunków umowy. Co do tych warunków, to drugą cechą wyróżniającą aukcję jest to, że w zasadzie jedynym warunkiem podlegającym uzgodnieniu (poza osobą kontrahenta oczywiście) jest cena.

Licytacyjny tryb zawarcia umowy na wycinkę drzew na platformie internetowej powoda odpowiadał zawarciu umowy w drodze aukcji, jako że zakładał jednoczesny udział wielu chętnych biorących udział w sformalizowanej procedurze normowanej regulaminem, których oferty wyróżniała jedynie proponowana cena. Jedynym kryterium wyboru oferty była cena.

Zgodnie z art. 70 2 § 1 kc oferta złożona w toku aukcji przestaje wiązać, gdy inny uczestnik aukcji (licytant) złożył ofertę korzystniejszą, chyba że w warunkach aukcji zastrzeżono inaczej.

Pozwany złożył w toku aukcji najkorzystniejszą ofertę.

Jak stanowi art. 70 2 § 2 kc zawarcie umowy w wyniku aukcji następuje z chwilą udzielenia przybicia. Przybicie stanowi oświadczenie organizatora aukcji, że akceptuje określoną ofertę jako najkorzystniejszą.

Powód dokonał przybicia, jako że wystosował e-maila do pozwanego, z którego wynika że jego oferta była najkorzystniejsza. Ogłoszenie o licytacji opiewało na wycięcie 6 drzew na oznaczonej posesji. Z niczego nie wynika, by w tym obwieszczeniu powód opublikował projekt umowy zawierający postanowienie o karze umownej. Podobnie, powód ani nie twierdził, ani też nie dowodził, by warunki aukcji uzależniały zawarcie umowy nie od przybicia, jak stanowi kodeks cywilny, ale od odesłania podpisanego skanu zlecenia. Informacje dla kontrahentów nie zawierały zaś żadnej regulacji tej kwestii. Oznacza to, że do ustalenia, czy i kiedy doszło do zawarcia umowy zastosowanie znajduje powołany przepis kodeksu cywilnego. Tym samym do zawarcia umowy doszło 17 stycznia 2022 r. o godz. 14.00 z chwilą przybicia, czyli przesłania pozwanemu e-maila zawierającego skan zlecenia.

Z uwagi na powyższe przedmiotowy skan można potraktować w dwóch kategoriach. Po pierwsze, dokument ten może być potraktowany jako pismo potwierdzające umowę zawierające zmiany lub uzupełnienia umowy, o którym mowa w art. 77 1 § 1 kc.

Zgodnie z art. 77 1 § 1 kc w wypadku gdy umowę zawartą pomiędzy przedsiębiorcami bez zachowania formy pisemnej jedna strona niezwłocznie potwierdzi w piśmie skierowanym do drugiej strony, a pismo to zawiera zmiany lub uzupełnienia umowy, niezmieniające istotnie jej treści, strony wiąże umowa o treści określonej w piśmie potwierdzającym, chyba że druga strona niezwłocznie się temu sprzeciwiła na piśmie. Według art. 77 1 § 2 kc w przypadku gdy umowę zawartą pomiędzy przedsiębiorcami bez zachowania formy dokumentowej jedna strona niezwłocznie potwierdzi w dokumencie skierowanym do drugiej strony, a dokument ten zawiera zmiany lub uzupełnienia umowy, niezmieniające istotnie jej treści, strony wiąże umowa o treści określonej w dokumencie potwierdzającym, chyba że druga strona niezwłocznie się temu sprzeciwiła w dokumencie.

Z powołanych przepisów wynika, że dla wywołania skutków prawnych związania potwierdzeniem niezmieniającym istotnie treści umowy, potwierdzenie to, w przypadku umowy zawartej w formie dokumentowej, musi zostać sporządzone w formie pisemnej (forma ad eventum).

Umowa na wycinkę drzew została zawarta w formie dokumentowej. Oferta pozwanego została utrwalona na serwerze powoda w sposób umożliwiający identyfikację autora, co wynika z protokołu aukcji. Oświadczenie powoda o przybiciu zostało natomiast utrwalone w postaci e-maila.

W świetle powyższego skan zlecenia nie mógł wywrzeć skutku uzupełniającego treść umowy o karę umową wobec niezachowania formy pisemnej, niezależnie od istotności postanowień uzupełniających umowę.

Przedmiotowy skan może zostać również potraktowany jako oferta zmiany umowy zawartej w drodze aukcji. Oferta ta nie została przyjęta, skoro powód wymagał odpowiedzi w postaci odesłania skanu podpisanego zlecenia, a ta nie nadeszła. Zapowiedź pozwanego co do podpisania zlecenia nie jest przyjęciem oferty, ponieważ nie wyraża dostatecznie woli uzupełnienia umowy o warunki dodane w skanie zlecenia. Deklaruje jedynie złożenie w niedalekiej przyszłości odpowiedzi na ofertę. E-mail pozwanego z godz. 15.13 nie zmierzał do zmiany umowy, ale poprzedzał zmianę, która miała być dokonana poprzez odesłanie podpisanego skanu zlecenia.

Według art. 66 § 2 kc jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie; złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia.

W braku odpowiedzi, oferta uzupełnienia umowy przestała wiązać. Stąd wniosek, że umowa o wycinkę drzew nie zawierała zastrzeżenia kary umownej. Dlatego roszczenie powoda nie ma podstawy prawnej a kara umowna się nie należy, pomimo odmowy spełnienia świadczenia przez pozwanego i odstąpienia powoda od umowy z tej przyczyny, bo tak należy rozumieć wystawienie noty. Z tej racji Sąd oddalił powództwo.

SSR Robert Fonfara

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować;

1.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powódki poprzez portal informacyjny;

2.  Kalendarz 21 dni od doręczenia.

SSR Robert Fonfara