Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 53/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Andrzej Tekieli

Protokolant Monika Mazur

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2023 r.

sprawy H. S. ur. (...) w Ś.

s. E., W. z domu F.

oskarżonego z art. 157 § 2 k.k.

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bolesławcu

z dnia 15 listopada 2022 r. sygn. akt II K 352/20

uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego H. S. i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Bolesławcu do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 53/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Bolesławcu z dnia 15.11.2022 r. sygn. akt II K 352/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

H. S.

Sprawa o przestępstwo publicznoskargowe z art. 190 § 1 k.k. popełnione przez H. S. w dniu 5 lutego 2019 r., zakończona prawomocnym wyrokiem w którym odstąpiono od wymierzenia oskarżonemu kary.

Doznanie obrażeń ciała w dniu 5.02. 2019 r. zarówno przez oskarżyciela prywatnego P. K. jak i przez oskarżonego H. S..

Kserokopia wyroku Sądu Rejonowego w Bolesławcu z dnia 4.02.2021 r. sygn. akt II K 232/20 wraz z uzasadnieniem;

ksrerokopia wyroku Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 19.08.2021 r. sygn. akt VI Ka 248/21 wraz z uzasadnieniem;

Kserokopie opinii sądowo – lekarskiej biegłego lekarza chirurga Z. K. i orzeczenia sądowo lekarskiego biegłego lekarza internisty A. C..

k. 126 – 140

k. 141 , k. 142

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Kserokopia wyroku Sądu Rejonowego w Bolesławcu z dnia 4.02.2021 r. sygn. akt II K 232/20 wraz z uzasadnieniem, ksrerokopia wyroku Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 19.08.2021 r. sygn. akt VI Ka 248/21 wraz z uzasadnieniem;

Kserokopie opinii sądowo – lekarskiej biegłego lekarza chirurga Z. K. i orzeczenia sądowo lekarskiego biegłego lekarza internisty A. C..

Dowody z dokumentów, niekwestionowane przez strony.

Dowody z dokumentów, niekwestionowane przez strony.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

obraza przepisów prawa procesowego tj. art. 7, 92, 410, 424 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez dowolną i wybiórczą a nie swobodną i uwzględniającą całokształt dowodów i okoliczności ujawnionych w toku postępowania ocenę dowodów skutkujących przypisaniem oskarżonemu sprawstwa zarzucanego mu czynu z uwagi na:

- nieuzasadnioną odmowę wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego i podawanego przez niego przebiegu zdarzenia, pomimo tego że wyjaśnienia od początku są konsekwentne, spójne, logiczne i znajdują potwierdzenie w pozostałych dowodach a w szczególności w zeznaniach świadka A. S., która była bezpośrednim świadkiem zdarzenia, obdukcji lekarskiej oskarżonego oraz zdjęć jego obrażeń doznanych w dniu zdarzenia;

- brak uwzględnienia obrażeń ciała oskarżonego odniesionych przez niego w wyniku zdarzenia na skutek działań oskarżyciela prywatnego udokumentowanych zdjęciami oraz zapisem daty i godziny ich wykonania w protokole rozprawy ze sprawy II K 232/20 Sądu Rejonowego w Bolesławcu Wydział II Karny;

- brak uwzględnienia przebiegu zdarzenia w dniu 5 lutego 2019 r. oraz istotnej okoliczności że to oskarżyciel prywatny P. K. napadł na oskarżonego, wtargnął do jego mieszkania we wczesnych godzinach porannych, które zajmowała żona oskarżonego A. S. wraz z oskarżonym i zaatakował oskarżonego, który doznał obrażeń ciała uwidocznionych na dowodach ze zdjęć załączonych do sprawy;

- niezasadne przydanie waloru wiarygodności zeznaniom świadka R. M. w części w jakiej obciążają oskarżonego, albowiem świadek nie widział zdarzenia, nie słyszał również aby ktokolwiek komuś groził w dacie zdarzenia, nie słyszał też rzekomych gróźb jakie miałyby być wypowiedziane przez oskarżonego;

- nieprawidłowe ustalenie będące w sprzeczności z zasadami logiki i doświadczenia życiowego w oparciu o zeznania samego oskarżyciela prywatnego, że został on przez oskarżonego uderzony młotkiem w głowę – gdyby tak faktycznie było toP. K. musiałby doznać znacznie większych obrażeń głowy;

- brak uwzględnienia faktu że oskarżony bezpośrednio po ataku P. K. złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa pobicia przez P. K. oraz kierowania przez niego gróźb karalnych względem oskarżonego, wykonana została opinia sądowo – lekarska dot. doznanych przez oskarżonego obrażeń ciała;

- wydanie wyroku bez uwzględnienia przebiegu zdarzenia z dnia 5 lutego 2020 r., umniejszaniu roli oskarżyciela prywatnego w przebiegu zdarzenia oraz pominięcie wrogiego nastawienia pokrzywdzonego i jego żony którzy od wielu lat są z oskarżonym w poważnym konflikcie, co zostało zauważone przez Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze Wydział Karny Odwoławczy rozpoznający to samo zdarzenie w przedmiocie gróźb karalnych i znalazło swój wyraz w uzasadnieniu wyroku z dnia 19 sierpnia 2021 r. sygn. akt VI Ka 248/21;

- brak uwzględnienia, że oskarżyciel prywatny dopuszczał się wcześniej aktów agresji względem oskarżonego co udokumentowane zostało chociażby załączoną do akt sprawy opinią sądowo – lekarską z 7 września 2003 r. niesłusznie uznaną przez Sąd Rejonowy za nieistotną w sprawie.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obszerny zarzut obrońcy zawarty w apelacji w znacznej części nie jest pozbawiony racji, co skutkowało wydaniem orzeczenia kasatoryjnego w niniejszej sprawie.

Sąd I instancji w szczególności w oparciu o zeznania oskarżyciela prywatnego P. K. ustalił, że oskarżyciel prywatny w dniu zdarzenia stwierdziwszy, iż samochód oskarżonego H. S. zastawił wjazd na podwórze nieruchomości w której zamieszkują tak pokrzywdzony jak i oskarżony, poszedł pod drzwi mieszkania oskarżonego, poprosił przez drzwi o przeparkowanie auta, drzwi otworzył wówczas H. S., zaatakował P. K. młotkiem uderzając go w głowę powodując roztrój zdrowia na okres poniżej 7 dni, następnie „po krótkiej szamotaninie między mężczyznami” P. K. zszedł na półpiętro i telefonicznie poinformował swoją żonę o zdarzeniu ( str. 2 uzasadnienia k. 100 odwrót akt ).Tymczasem z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynikają nie tylko obrażenia głowy u P. K.( zdjęcia k.66 ), z dołączonych do akt na wniosek obrońcy oskarżonego zdjęć H. S. wynika, że on również doznał obrażeń głowy, w tym linijnego, głębokiego kwawiącego otarcia nad prawym okiem ( k. 27 - 29 ), co potwierdza orzeczenie lekarskie biegłego lekarza internisty A. C. dołączone do akt sprawy na etapie postępowania odwoławczego ( k. 142 ). Zasadnie przy tym podnosi skarżąca obrońca, że to H. S. pierwszy złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na jego szkodę przez P. K. i to od razu w dniu zdarzenia 5.02.2019 r., przy czym prokurator wydał postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia tylko ze względu na brak znamion czynu zabronionego ściganego z oskarżenia publicznego i stwierdzenie zaistnienia czynu ściganego z oskarżenia prywatnego kwalifikowanego z art. 157 § 2 k.k. ( akta PR 2 Ds. 167.2019 Prokuratury Rejonowej w Bolesławcu ). Te dowody zdają się w części potwierdzać wyjaśnienia oskarżonego H. S., który przedstawił zgoła inną niż pokrzywdzony wersję zdarzenia, twierdząc że po otwarciu przez niego drzwi P. K. rzucił się na niego, przewrócił go do wnętrza mieszkania, okładał go rękoma w tym trzymanymi w ręce kluczami, następnie wyszedł z mieszkania. Odrzucenie więc w całości wyjaśnień oskarżonego a także jego żony A. S. jako niewiarygodnych ocenić należy jako dowolne, tym bardziej że to stanowisko Sądu I instancji zostało marginalnie i nieprzekonywująco argumentowane w pisemnym uzasadnieniu wyroku, a wszak przekonywująca argumentacja na piśmie jest jednym z warunków działania przez Sąd w ramach swobodnej oceny dowodów ( zob. wyrok SN z 9.11.1990 r. WRN 149/90 OSNKW 7-9/1991, poz. 41 ). Materiał dowodowy w sprawie wymaga uzupełnienia, niezbędne wydaje się chociażby złożenie uzupełniających opinii przez biegłych lekarzy, zarówno biegłego Z. K. jak i biegłego A. C. odnośnie mechanizmu powstania obrażeń ciała tak przez pokrzywdzonego P. K. jak i oskarżonego H. S., w szczególności czy mogły one powstać w okolicznościach opisywanych przez jedną bądź drugą stronę. Sąd Okręgowy w postępowaniu odwoławczym uzupełnił materiał dowodowy o kserokopie opinii biegłych lekarzy, niemniej dalsze przeprowadzanie dowodów i ich ponowna ocena wymaga przeprowadzenia na nowo przewodu sądowego w całości przez Sąd I instancji.

Jedynie na marginesie wskazać należy, że rację ma skarżąca obrońca, iż w długotrwałym konflikcie rodzinnym pomiędzy stronami wrogie nastawienie pokrzywdzonego i jego żony do oskarżonego zostało zauważone przez Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze rozpoznający to samo zdarzenie w przedmiocie gróźb karalnych i znalazło swój wyraz w uzasadnieniu wyroku z dnia 19 sierpnia 2021 r. sygn. akt VI Ka 248/21, co wynika z dołączonych do akt w postępowaniu odwoławczym kserokopii wyroku i uzasadnienia.

Wniosek

o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Mając na uwadze argumentację przedstawioną powyżej zasadny był wniosek o wydanie wyroku kasatoryjnego w sprawie, tym samym niezasadny okazał się wniosek o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

-------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

----------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Mając na uwadze argumentację przedstawioną powyżej, uznając że konieczne jest przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok wobec oskarżonego H. S.i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bolesławcu.

3.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy przeprowadzi w całości przewód sądowy, uzupełniając dotychczasowe dowody o uzupełniające opinie biegłych lekarzy Z. K. i A. C. złożone ustnie na rozprawie lub na piśmie, na okoliczność mechanizmu powstania stwierdzonych u pokrzywdzonego i oskarżonego obrażeń ciała w kontekście złożonych zeznań przez oskarżyciela prywatnego i wyjaśnień przez oskarżonego, ewentualnie przeprowadzi dalsze nowe dowody niezbędna dla prawidłowego wyrokowania. Zebrany materiał dowodowy Sąd ten prawidłowo oceni, co dotyczy w szczególności zeznań pokrzywdzonego i wyjaśnień oskarżonego ( Sąd Okręgowy pozostawia pod rozwagę Sądu Rejonowego ewentualne działanie oskarżonego w warunkach obrony koniecznej czy też przekroczenia jej granic ), swoje ostateczne stanowisko zawrze zaś w wydanym wyroku który prawidłowo uzasadni zgodnie z wymogami art. 424 k.p.k.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość rozstrzygnięcia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana