Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lipca 2022r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący sędzia Anna Kurek

Protokolant sekretarz sądowy Beata Pułka

po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2022r. w Grudziądzu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko K. T.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  pozbawia wykonalności wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 6 marca 2017 r. sygn. akt: I C 18/17 zaopatrzony w klauzulę wykonalności w dniu 17 marca 2017 r. w części tj. co do należności głównej w kwocie 2.241,22 zł (dwa tysiące dwieście czterdzieści jeden złotych dwadzieścia dwa grosze);

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 5.400,00 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

IV.  nakazać pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Grudziądzu kwotę 4.479,36 zł (cztery tysiące czterysta) tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 2325/19

UZASADNIENIE

J. K. wniósł pozew przeciwko K. T. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Grudziądzu z 6 marca 2017 roku sygn. akt I C 18/17, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności 17 marca 2017 roku, w zakresie zasądzonego powództwa głównego co do kwoty 40.000,00 z odsetkami ustawowymi. Powód domagał się również zabezpieczenia powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego. W uzasadnieniu pozwu strona powodowa podniosła, że pozwana na podstawie ww. tytułu wykonawczego wszczęła przeciwko powodowi postępowanie egzekucyjne. Powód wskazał, że po powstaniu tytułu wykonawczego nastąpiły zdarzenia, wskutek których zobowiązanie wygasło. Powód złożył bowiem pozwanej skuteczne oświadczenia o potrąceniu wierzytelności, które przysługiwały mu wobec pozwanej z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie przez pozwaną z lokalu stanowiącego własność powoda za okres od 22 marca 2017 r. do 15 sierpnia 2019 roku w łącznej kwocie 43.161,12 zł.

Postanowieniem z 20 października 2019 roku sąd udzielił zabezpieczenia roszczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego z wniosku K. T. na podstawie wyroku z 6 marca 2017 roku w sprawie I C 18/17 (k. 32-33). Zażalenie na postanowienie złożyła pozwana, podnosząc iż powód nie uprawdopodobnił ani istnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu, ani interesu prawnego w jego udzieleniu. (k. 34-37). Sąd Okręgowy w Toruniu postanowieniem z dnia 12 lutego 2020m r. utrzymał zaskarżone postanowienie Sądu Rejonowego w Grudziądzu w mocy, oddalając zażalenie pozwanej.

Postanowieniem z 20 września 2019 roku pozwany został zwolniony od kosztów sądowych w całości (k. 26).

W odpowiedzi na pozew pozwana K. T. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu. Pozwana wniosła również o zwolnienie jej od kosztów sądowych w całości i ustanowienia adwokata z urzędu. Postanowieniem z dnia 29 maja 2020 r. sąd zwolnił pozwaną od obowiązku uiszczania kosztów sądowych w całości, oddalając wniosek o ustanowienie dla pozwanej adwokata z urzędu (k. 86). Strona pozwana zakwestionowała potrącenia dokonane przez powoda, uzasadniając swoje stanowisko tym, iż powodowi nie przysługuje żadne roszczenie przeciwko pozwanej. Pozwana nie kwestionowała faktu otrzymania oświadczenia o potrąceniu.

Powód w piśmie z dnia 01.10.2020 r. podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, zgłaszając jednocześnie wniosek dowodowy o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków (który cofnął na rozprawie dnia 1 grudnia 2020 r. k.122), oraz wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy celem oszacowania jakie środki powód mógłby otrzymać z najmu (k.97 i 98 akt).

Na rozprawie w dniu 1 grudnia 2020 r. pozwana podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie wskazując dodatkowo na niewymagalność roszczenia powoda w chwili złożenia oświadczenia o potrąceniu.

Postanowieniem z dnia 12 lipca 2022 r. sąd cofnął powodowi zwolnienie z obowiązku uiszczania kosztów sądowych (k. 282).

Sąd rozpoznał sprawę w postępowaniu zwykłym.

Sąd ustalił, co następuje:

Prawomocnym wyrokiem zaocznym z 6 marca 2017 roku sygn. akt I C 18/17 Sąd Rejonowy w Grudziądzu zasądził od J. K. na rzecz K. T. kwotę 40.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 20 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 2000 zł na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Grudziądzu tytułem opłaty od uiszczenia której zwolniona była powódka.

Dowody:

- wyrok z 6.03.2017 r. w sprawie I C 18/17 (k. 7),

Strony pozostawały w związku konkubenckim, w trakcie którego pozwana na mocy umowy użyczenia zamieszkała wraz z dziećmi w mieszkaniu powoda przy ul. (...). Wyrokiem z dnia 22.03.2017 r. w sprawie I C 2790/16 Sąd Rejonowy w Grudziądzu w sprawie z powództwa J. K. przeciwko K. T. oraz jej małoletnim dzieciom A. i R. T. nakazał eksmisję pozwanych z w/wym lokalu przy czym sąd przyznał pozwanym prawo do lokalu socjalnego. Powód w trakcie zamieszkiwania pozwanej w lokalu przy ul. (...) w G. nie żądał od pozwanej wynagrodzenia za korzystanie z lokalu, nie zgłaszał także żądania by uiszczała jakiekolwiek opłaty za czynsz do (...) w zasobach której przedmiotowy lokal się znajdował. Opłaty na rzecz (...) za okres od 22 marca 2017 r. do 15 sierpnia 2019 r. uiszczał powód. Jednocześnie przychodził on do lokalu zajmowanego przez powódkę, kąpiąc się w nim i zaznaczając swoją obecność. Miał w nim również wolny pokój w którym możliwe było jego zamieszkanie. Jednocześnie powódka wskazywała, iż gotowa jest natychmiast wyprowadzić się jeśli powód zwróci jej kwotę 40.000,00 zł zasądzoną na jej rzecz przez sąd. Powód nie zgodził się na propozycję powódki. Do dnia dzisiejszego nie zajmuje lokalu przy ul. (...), który pozostaje niezamieszkany od momentu wyprowadzki pozwanej.

(...) w G. wykonując zadania własne gminy pismem z dnia 14 czerwca 2019 r. wskazało pozwanej lokal socjalny przy ul. (...) w G..

Dowody:

- przesłuchanie powoda J. K. (k.270 i 270v),

- przesłuchanie pozwanej K. T. (k.270v, 280),

-wyrok Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 22 marca 2017 r. sygn.. akt: I C 2790/16 (k.79)

Pismem z 26 czerwca 2019 r., które wpłynęło do spółki (...) Sp. z o.o. w G. w dniu 27.06.2019 r. pozwana zwróciła się z prośbą o umożliwienie polubownego opuszczenia lokalu powoda oraz wskazała iż nie akceptuje propozycji spółki w zakresie oferowanego lokalu z uwagi na potrzeby własne jej i dzieci. W konsekwencji powód wystąpił do Komornika Sądowego A. S. z wnioskiem o eksmisję pozwanej z przedmiotowej nieruchomości, którą ostatecznie pozwana opuściła dobrowolnie 4.11.2019 r.

Dowody:

- pismo pozwanej z dnia 26.06.2019 r.

- oświadczenie pozwanego (k. 265).

Postanowieniem z dnia 25 stycznia 2021 r. Sąd Rejonowy w Grudziądzu, dopuścił dowód z opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego celem określenia wysokości odszkodowania za zajmowanie przez pozwaną bez tytułu prawnego lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w G. w okresie od 22 marca 2017 r. do dnia 15 sierpnia 2019 r. Biegły sądowy przy Sądzie Okręgowym w Toruniu inż. A. L. w opinii z dnia 25.01.2021 r. ustalił wartość należnego powodowi odszkodowania dla lokalu na wolnym rynku na kwotę 23.595,00 zł. Zastrzeżenia do przedmiotowej opinii złożyła strona pozwana, wnosząc do opinii szereg zarzutów w tym zarzut nienależytego oszacowania wartości odszkodowania według stawek rynkowych nie uwzględniając iż lokal powoda winien zostać potraktowany według stawek dla lokalu socjalnego zgodnie z normą art. 18 ust. 3 ustawy z dnia 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego. Pozwana wniosła o uzupełnienie opinii oraz uchylenie zabezpieczenia udzielonemu powodowi.

Dowód:

Pismo pozwanej z dnia 26 maja 2021 r.( k. 170-177)

Opinia z dnia 25.01.2021 r. (k.142-156)

W opinii uzupełniającej z dnia 24 lutego 2022 r. biegły wskazał, iż przy uwzględnieniu zarzutu pozwanej odszkodowanie należne powodowi za okres od 22 marca 2017 r. do 15.08.2019 r. wynosi 2.241,22 zł (k.221-226). Żadna ze stron nie wniosła zrzutów do wydanej przez biegłego opinii uzupełniającej.

Dowód:

Opinia uzupełniająca z dnia 24.02.2022 r. (k.221-226)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności bezsporne, dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, opinię biegłego a także na podstawie przesłuchania stron postępowania. Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zgromadzone w toku postępowania. Prawdziwość dokumentów nie budziła bowiem wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony. Sąd dał wiarę w zasadniczym zakresie zeznaniom stron postępowania ponieważ były spójne logiczne i korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym, za wyjątkiem twierdzeń powoda iż nie zjawiał się w przedmiotowej nieruchomości w innych celach niż zabranie podstawowych rzeczy w trakcie bezumownego zamieszkiwania przez pozwaną ze obawy przed fałszywymi oskarżeniami oraz tego kto uiszczał opłaty za gaz. Sąd dokonał ustaleń w oparciu o wydaną w sprawie opinię uzupełniającą biegłego, którego doświadczenie zawodowe, rzetelności i prawidłowość opinii nie budziła zastrzeżeń sądu ani stron postępowania.

W niniejszej sprawie sporna pozostawała przede wszystkim należność powoda z tytułu zamieszkiwania pozwanej w lokalu powoda przy ul. (...) w G. w okresie od 22 marca 2017 r. do 15.08.2019 r. zgodnie z oświadczeniem o potrąceniu złożonym przez powoda pozwanej oraz skuteczność potrącenia dokonanego przez powoda.

Materialnoprawną podstawę żądania powoda stanowił przepis art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Potrącenie wzajemnych wierzytelności na które to okoliczności powołał się powód, stanowią zdarzenia, wskutek których zobowiązanie nie może być egzekwowane, co uzasadnia pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

Kwestionując skuteczność potrąceń dokonywanych przez powódkę, strona pozwana podnosiła zarzut, iż wierzytelność z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości potrącona przez powoda nie istnieje, a w dalszej kolejności zarzut niewymagalności roszczenia powoda w chwili złożenia oświadczenia o potrąceniu.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego Dz.U.2022.172 t.j. z dnia 2022.01.25 ) , osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Ustawa nie uzależnia obowiązku uiszczania odszkodowania przez osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego od wystosowania wezwania a zobowiązanie do zapłaty odszkodowania wynika wprost z ustawy.

Sąd przyjął, że potrącenie dokonane przez powoda było skuteczne co do należności głównej w kwocie 2.241,22 zł. W chwili składania oświadczenia roszczenie o zapłatę odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu istniało i było wymagalne. Kwestią sporną byłą jego wysokość. Zgodnie z art. 18 ust. 3 Ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy
i o zmianie Kodeksu cywilnego ,, Osoby uprawnione do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, uiszczają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać za zajmowany lokal, gdyby lokal ten wchodził w skład mieszkaniowego zasobu gminy, na podstawie umowy najmu socjalnego lokalu. Obowiązek pokrycia właścicielowi różnicy między wysokością odszkodowania, o której mowa w ust. 3, a wysokością odszkodowania uiszczanego przez byłego lokatora, ciąży na gminie”. Wobec brzmienia przywołanej normy prawnej, sąd przyjął za prawidłową i znajdującą zastosowanie w niniejszym stanie faktycznym opinię uzupełniającą biegłego z dnia 24.02.2022 r. ustalającą wysokość należnego powodowi odszkodowania za okres wskazany w oświadczeniu o potrąceniu tj. za okres od 22 marca 2017 r. do 15 sierpnia 2019 r. w kwocie 2241,22 zł. Pozwany nie kwestionował wskazanej opinii. W ocenie sąd jej rzetelność, fachowość i prawidłowość opinii uzupełniającej nie budziła wątpliwości wobec czego sąd przyjął ustalenia w niej zawarte.

Strony niniejszego procesu posiadały względem siebie zarówno wierzytelności, jak i długi. Pozwanej przysługiwała wobec powoda wierzytelności wynikające z wyroku w sprawie I C 18/17 w kwocie 40.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 20 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty. Powodowi zaś przysługiwało wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z lokalu przy ul. (...) przez pozwaną w kwocie 2241,22 zł.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., sąd orzekł jak w punkcie I. sentencji wyroku, pozbawiając wykonalności wyrok Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 6 marca 2017 roku sygn. akt I C 18/17 w części tj. co do należności głównej w kwocie 2.241,22 zł.

W pozostałej części powództwo zostało oddalone jako bezzasadne, o czym sąd orzekł w punkcie II. wyroku.

O kosztach procesu w punkcie III. wyroku orzeczono na zasadzie art. 100 k.p.c. Pozwana uległą w niniejszym procesie jedynie w nieznacznej części wobec czego, sąd włożył na pozwanego obowiązek zwrotu kosztów procesu w całości. Pozwanej należał się zwrot poniesionych kosztów procesu, na które składały się koszty zastępstwa procesowego przez radcę prawnego 3.600 zł (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych /Dz. U. poz. 265 ze zm.), kwota 900 zł zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym (§10 ust. 2 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych /Dz. U. poz. 265 ze zm ) oraz kwota 900 zł kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zabezpieczającym (§20 ust. 2 pkt. 1 w zw. z §8 ust. 1 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych Dz. U. poz. 265 ze zm).

W punkcie IV. wyroku sąd w całości obciążył powoda wydatkami związanymi z opłatą od pozwu w kwocie 2158 zł oraz kosztami opinii głównej w kwocie 1738,37 zł i uzupełniającej w kwocie 583,02 zł złożonej przez biegłego.