Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 186/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z 6.10.2021 r., sygn. akt XIV K 106/21 (osk. P. P.)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

rażąca niewspółmierność kary orzeczonej wobec oskarżonego, poprzez pominięcie lub zminimalizowanie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, w szczególności, że oskarżony:

- przyznał się do winy,

- złożył szczere i spontaniczne wyjaśnienia,

- nie utrudniał toczącego się postępowania,

- wyraził skruchę i żal,

- przeprosił pokrzywdzonego i przeprosiny te zostały przyjęte,

- oskarżony po opuszczeniu aresztu podjął pracę zarobkową, a jego zachowanie nie budzi zastrzeżeń,

a także poczytanie wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynów bez wskazania konkretnych okoliczności za tym przemawiających

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesiony zarzut apelacyjny jest całkowicie chybiony.

Na wstępie należy przypomnieć, że P. P. został skazany przez Sąd Okręgowy za popełnienie zbrodni z art. 156 §1 pkt 2 kk, zagrożonej karą pozbawienia wolności, której dolna granica wynosi 3 lata. Stosując nadzwyczajne złagodzenie kary (art. 60 §2 pkt 1 kk), przywołując fakt pojednania się oskarżonego z pokrzywdzonym (bratem), wymierzono mu karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności; kara ta przekracza zatem tylko o 6 miesięcy minimalny poziom kary, który Sąd mógł zastosować w zaistniałej konfiguracji procesowej (art. 60 §6 pkt 2 kk). W tej sytuacji – czego zdaje się nie dostrzegać obrońca – trudno jest kwestionować skarżone rozstrzygnięcie, skoro w sprawie występują, obok okoliczności łagodzących, także okoliczności obciążające oskarżonego (str. 6 uzasadnienia wyroku Sądu I instancji), zaś ewentualna niewspółmierność zastosowanej kary musiałaby być w omawianym przypadku „rażąca”.

Nie ma racji skarżąca twierdząc, że Sąd I instancji pominął lub „zminimalizował” okoliczności korzystne dla oskarżonego przy wymiarze kary. Wymienione w treści zarzutu okoliczności łagodzące zostały przez Sąd Okręgowy (niemal w całości) prawidłowo dostrzeżone i omówione w pisemnym uzasadnieniu wyroku (str. 6-7). Nie wskazano tam jedynie wprost na obecne, prawidłowe zachowanie oskarżonego (tzn. po opuszczeniu aresztu śledczego, co nastąpiło dopiero z dniem wydania wyroku w I instancji), jednak okoliczność ta nie była także w żaden sposób przez Sąd kwestionowana. Należy przy tym podkreślić, że zgodne z prawem i normami społecznymi zachowanie oskarżonego na wolności powinno być regułą, nie zaś wybitnym osiągnięciem; w szczególności w obliczu toczącego się względem niego postępowania karnego (odwoławczego).

Nie ulega też wątpliwości – w ocenie Sądu odwoławczego, a wbrew odmiennym twierdzeniom apelującej – że przytoczonym okolicznościom Sąd Okręgowy nadał odpowiednią wagę, co skutkowało wymierzeniem kary sprawiedliwej, w pełni adekwatnej do ujawnionych w toku postępowania przesłanek z art. 53 kk. Znacząca przewaga okoliczności łagodzących, z pojednaniem się oskarżonego z pokrzywdzonym na czele, słusznie doprowadziła Sąd I instancji do przekonania, że karę należy w tym przypadku nadzwyczajnie złagodzić. Dalej idące żądania obrony w tym zakresie nie zasługują na uwzględnienie; skarżąca domaga się bowiem w praktyce wymierzenia oskarżonemu kary minimalnej (roku pozbawienia wolności), gdyż w innym przypadku trudno byłoby mówić o „rażącej” surowości kary. Zdaniem Sądu Apelacyjnego taka zmiana wyroku nie jest możliwa choćby z tego powodu, że – jak podkreślono w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku – czyn oskarżonego charakteryzował się jednak wysokim stopniem społecznej szkodliwości (życie pokrzywdzonego zostało realnie i poważnie zagrożone), zaś oskarżony działał w tym czasie pod wpływem alkoholu. Owe okoliczności, niewątpliwie niekorzystne dla oskarżonego, muszą także wywrzeć swój wpływ na końcową decyzję co do wymiaru kary. Powoływanie się w treści apelacji jedynie na okoliczności łagodzące, przy taktycznym przemilczeniu przeciwnych, nie mogło okazać się zatem skuteczne w toku niniejszego postępowania odwoławczego.

Już tylko na marginesie wypada wspomnieć (wobec braku apelacji na niekorzyść oskarżonego), że Sąd I instancji nieco zbyt optymistycznie spojrzał na historię karną oskarżonego, przywołując jego rzekomą „niekaralność”, co jest sprzeczne z danymi zawartymi w karcie karnej (k. 276-278).

Nie zasługuje na uwzględnienie także zarzut obrońcy, jakoby Sąd Okręgowy nie uzasadnił, z jakiego powodu przyjął, że czyn przypisany oskarżonemu cechuje wysoki stopień społecznej szkodliwości. W tym miejscu wystarczy wskazać, że na str. 6 pisemnego uzasadnienia wyroku podano, że czyn oskarżonego charakteryzował się wysoką społeczną szkodliwością, gdyż „działanie oskarżonego uderzyło w jedno z najważniejszych dóbr chronionych prawem, tj. w życie i zdrowie człowieka”. Sąd Apelacyjny zgadza się z taką właśnie (choć faktycznie - nieco lakoniczną) oceną, mając bynajmniej świadomość tego, że czyn kwalifikowany z art. 156 §1 pkt 2 kk zawsze będzie skierowany przeciwko wymienionym dobrom prawnym, gdyż jest to wpisane w zestaw jego znamion ustawowych. Nie można jednak nie dostrzegać i tego, że każdy czyn posiada swoiste, indywidualne okoliczności, w których został popełniony, zaś wspomniany przepis posiada pewne alternatywne znamiona określające czynność wykonawczą, co także podlega wartościowaniu w kontekście rozważanej tu oceny stopnia społecznej szkodliwości działania sprawcy (art. 115 §2 k.k. wspomina np. o rozmiarze wyrządzonej szkody, czy też o okolicznościach popełnienia czynu). Przechodząc natomiast na grunt niniejszej sprawy, należy stanowczo powtórzyć, że oskarżony – bez istotnego powodu (podczas typowej dla siebie kłótni) - bardzo poważnie naraził nie tylko zdrowie, ale i życie swojego brata i tylko sprawna akcja służb medycznych spowodowała, że pokrzywdzony wyszedł z tego zdarzenia bez znacznie bardziej dramatycznych konsekwencji. Z tego powodu należy zgodzić się z twierdzeniem, że czyn przypisany oskarżonemu charakteryzował się „wysokim” stopniem społecznej szkodliwości, choć nie był to stopień, który można by określać jako „bardzo wysoki”, gdyż oskarżony ataku nie ponawiał i niezwłocznie zaopiekował się bratem. Takie też ustalenia Sądu meriti znalazły prawidłowe przełożenie na ostateczny wymiar kary.

Wniosek

- zmiana zaskarżonego wyroku, poprzez złagodzenie wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek apelacyjny nie mógł zostać uwzględniony, ponieważ zarzut odwoławczy dotyczący rażącej surowości kary nie został podzielony w jakiejkolwiek części. Skoro zatem Sąd Apelacyjny uznał karę pozbawienia wolności wymierzoną w I instancji za prawidłową i sprawiedliwą – nie było podstaw do proponowanej przez skarżącą korekty wyroku w zakresie wymiaru kary.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1- zaskarżony wyrok (w zaskarżonej części, tj. pkt I)

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z powodu nieuwzględnienia jedynego zarzutu apelacyjnego oraz braku podstaw do działania Sądu odwoławczego z urzędu, tj. ingerencji w treść zaskarżonego rozstrzygnięcia (np. w trybie art. 440 kpk), wyrok ten należało utrzymać w mocy. Orzeczono o tym w punkcie I wyroku Sądu Apelacyjnego.

Sąd II instancji analizował też pismo procesowe oskarżonego zatytułowane „Apelacja od wyroku z dnia 6.10.2021r.” (k.300-301), jednakże argumenty tam zawarte, dotyczące wysokości wymierzonej oskarżonemu kary, w znaczącym stopniu pokrywają się z omówionym już wyżej zarzutem apelacji wniesionej przez obrońcę. Oskarżony przytacza okoliczności łagodzące, które zostały już wyartykułowane i ocenione przez Sąd Okręgowy (włącznie z nietrafną tezą o niekaralności oskarżonego). Nadto wskazuje na drobne uchybienia redakcyjne wyroku i jego uzasadnienia, pozostające jednak bez wpływu na wymiar kary (np. data urodzenia oskarżonego, imię córki jego konkubiny, wiek syna). Co istotne – wnioskowana przez oskarżonego kara „6 miesięcy pozbawienia wolności i 2 lat prac społecznych” nie mieści się w granicach ustawowych za przypisane mu przestępstwo i nawet teoretycznie nie może być rozważana na gruncie niniejszej sprawy; nadto art. 37b kk (tzw. kara mieszana) dotyczy jedynie występków, zaś oskarżonemu przypisano zbrodnię.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

- zasądzono na rzecz obrońcy (adw. M. S. z Kancelarii Adwokackiej w G.) koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym,

- koszty przyznano na wniosek obrońcy, w stawce minimalnej (600 złotych), powiększając ją o należny podatek VAT (23 %), co łącznie daje kwotę 738 złotych brutto,

III.

Zwolniono w całości oskarżonego z kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym (na podstawie art. 624 §1 kpk), jego wydatkami obciążając Skarb Państwa, ponieważ:

- oskarżony nie posiada istotnego majątku, jego dochody miesięczne nie są zbyt wysokie, pochodzą z pracy świadczonej bez formalnej umowy, zaś oskarżony ma na utrzymaniu konkubinę i małoletnie, kilkuletnie dziecko,

- przymusowe ściągnięcie zasądzonych kosztów byłoby niewykonalne,

- oskarżony przez najbliższe miesiące będzie odbywał karę pozbawienia wolności w ZK, co nie daje istotnych perspektyw na poprawę jego sytuacji majątkowej w tym okresie,

- do tożsamych wniosków doszedł Sąd I instancji, także zwalniając oskarżonego z kosztów sądowych (pkt VIII zaskarżonego wyroku).

1PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu I instancji (sygn. akt II AKa 186/22)

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana