Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II C 1552/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2022 roku

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Dubinowicz – Motyk

Protokolant: Marzena Przybysz - Zaklika

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2022 roku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w T.

przeciwko G. W.

o zapłatę kwoty 81 683,37zł

oddala powództwo.

Sygn. akt II C 1552/21

UZASADNIENIE

W dniu 27 stycznia 2021 roku (...) sp. z o. o. z siedzibą w T. wniosła pozew przeciwko G. W., domagając się zasądzenia od pozwanej kwoty 81 683,37zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż do obowiązków powoda należy pobieranie opłat z tytułu nielegalnego poboru gazu, w dniu 9 lipca 2019 roku stwierdzono że pozwana używa gazu i mimo twierdzeń pozwanej że ma zawartą umowę ze sprzedawcą gazu żaden z podmiotów zajmujących się sprzedażą gazu nie potwierdził tego faktu i nie zlecił powodowi dystrybucji gazu do pozwanej. (k.3)

Postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2021 roku Sąd Okręgowy w Warszawie stwierdził swą niewłaściwość miejscową i przekazał sprawę do rozpoznania tut. Sądowi. (k. 19)

W dniu 8 lipca 2021 roku tut. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym sygn. II Nc 106/21, uwzględniając żądanie pozwu. (k. 24)

Nakaz ten utracił moc w całości w następstwie wniesienia sprzeciwu przez pozwaną. G. W. domagała się oddalenia powództwa, wskazując że nie doszło do rozwiązania umowy o dostawę i sprzedaż gazu, a zatem nie dokonywała nielegalnego poboru gazu. (k.28)

Do chwili zamknięcia rozprawy, mimo sygnalizowanej woli ugodowego zakończenia sporu, stanowiska stron nie uległy zmianie. (k. 48, e-protokół rozprawy z 30 września 2022 roku i z 18 listopada 2022 roku)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 lutego 2003 roku pomiędzy (...) sp. z o.o. Oddział Gazownia W. w W. a G. W. zawarta została umowa sprzedaży paliwa gazowego nr (...) (...), na mocy której (...) sp. z o. o. zobowiązała się dostarczać paliwo gazowe do lokalu położonego w K. przy ul. (...), a G. W. zobowiązała się dostarczane paliwo gazowe odbierać i płacić sprzedawcy ustaloną w taryfie cenę, a także stawkę opłaty abonamentowej, stawki opłat za usługi przesyłowe i inne określone w taryfie i obowiązujących przepisach należności. Zgodnie z treścią §3 ust. 1 umowy była ona zawarta na czas nieokreślony. W §10 umowy przewidziano, iż jej rozwiązanie może nastąpić: a) przez pisemne oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, licząc od pierwszego dnia następnego miesiąca po złożeniu oświadczenia, b) w przypadku występowania zdarzeń powodujących wstrzymanie dostarczania paliwa gazowego z dniem określonym w zawiadomieniu sprzedawcy doręczonym odbiorcy, c) przez pisemne oświadczenie sprzedawcy z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, jeżeli odbiorca w uporczywy sposób narusza postanowienia umowy lub utrudnia jej wykonanie. Dowód: umowa k.29-32

W dniu 27 lutego 2019 roku w lokalu pozwanej dokonano wymiany gazomierza, na zlecenie powodowej spółki. Zdemontowany gazomierz wykazywał zużycie 78 835m 3. Dowód: informacje zamieszczone w protokole kontroli k.14v-15, karta gazomierza k.49 Gazomierz ten był wyprodukowany w 2002 roku i okres ważności jego legalizacji wynosił 15 lat, czyli upłynął w 2017 roku. niesporne k.48v

W dniu 9 lipca 2019 roku pracownicy (...) sp. z o.o. w T. przeprowadzili w mieszkaniu pozwanej, w K. przy ul. (...), kontrolę prawidłowości działania układów pomiarowych, dotrzymywania warunków umowy i ewentualnego ustalenia czy miało miejsce pobieranie gazu bez zawartej umowy. W jej toku ustalono, że u dystrybutora nie odnotowano zawarcia przez G. W. aktualnej umowy o dostawę gazu oraz że wcześniejsza umowa została rozwiązana w 2009 roku, przy szacowanym zużyciu gazu wynoszącym 22 938m 3.

Kontrolerzy zamierzali zdemontować nowy licznik gazu u pozwanej (wykazujący zużycie 1323m 3), od czego odstąpiono gdy pozwana pisemnie zobowiązała się do zawarcia umowy kompleksowej sprzedaży gazu do 16 lipca 2019 roku.

G. W. w toku kontroli wyjaśniała, że nie była świadoma faktu rozwiązania wcześniejszej umowy i deklarowała gotowość zapłaty za faktycznie pobrany gaz.

Dowód: protokół kontroli k.14v-15

Przez co najmniej 10 lat G. W. korzystała z gazu dostarczanego do jej mieszkania i nie ponosiła za to opłat, nie zgłaszając sprzedawcy gazu tego, że nie otrzymuje faktur za dostarczony gaz.

Dowód: zeznania pozwanej e-protokół rozprawy z 30 września 2022 roku

W dniu 16 lipca 2019 roku G. W. zawarła z (...) sp. z o.o. w W. umowę kompleksową dostarczania paliwa gazowego. Umowa ta została rozwiązana w maju 2021 roku, w następstwie wypowiedzenia przez pozwaną. Dowody: informacja k.87, oświadczenie o rozwiązaniu k.88

W dniu 12 lipca 2019 roku sporządzono protokół naliczenia strat poniesionych przez (...) sp. z o.o. w T. w wyniku bezumownego pobierania gazu przez G. W., ustalając ilość nielegalnie pobranego gazu na 57 220m 3, tj. różnicę między stanami licznika ujawnionymi w 2019 roku a szacowanym zużyciem gazu w 2009 roku i ustalając wysokość opłaty odszkodowawczej na 82 383,37zł. Dowód: protokół k.12v

W dniu 17 lipca 2019 roku (...) sp. z o. o. w T. wystawiła G. W. notę obciążeniową na kwotę 82 383,37zł tytułem opłaty odszkodowawczej za nielegalny pobór paliwa gazowego bez zawartej umowy oraz wezwała pozwaną do uregulowania w/w należności. Dowody: pismo z 17 lipca 2019 roku z załącznikami k.11v-13

Pismem z dnia 13 sierpnia 2019 roku G. W. odwołała się od w/w opłaty, zaprzeczając temu by nielegalnie pobierała paliwo gazowe i wskazując, że nie otrzymała oświadczenia o rozwiązaniu umowy sprzedaży paliwa gazowego zawartej w 2003 roku, gaz nieprzerwanie był dostarczany do jej lokalu, a jednocześnie przyznając że nie otrzymywała faktur za gaz i proponując ugodowe rozwiązanie sporu. (...) sp. z o.o. w T. podtrzymała żądanie zapłaty odszkodowania za nielegalny pobór gazu, proponując rozłożenie należności na raty i wskazała że wątpliwości dotyczące faktu wypowiedzenia umowy o sprzedaż gazu pozwana powinna kierować do (...) sp. z o.o., jako podmiotu zajmującego się sprzedażą gazu. W styczniu 2020 roku pozwana ponownie odwoływała się od obciążenia jej w/w opłatą odszkodowawczą, wskazując na zaniechanie wypowiedzenia umowy sprzedaży gazu, nieprzerwane dostawy gazu do jej mieszkania, a także kwestionując wskazania zdemontowanego w 2019 roku licznika, który nie był legalizowany i podnosząc przedawnienie roszczeń powodowej spółki. Dowód: korespondencja stron k.9-10 i 33-34

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Wskazywaną podstawą prawną żądania był art. 57 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne, przewidujący, że w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii przedsiębiorstwo energetyczne może dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych.

Pojęcie nielegalnego poboru paliw zostało zdefiniowane w art. 3 pkt 18 w/w ustawy jako pobieranie paliw lub energii bez zawarcia umowy, z całkowitym albo częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy. Strona powodowa twierdziła, że G. W. od 2009 roku do lipca 2019 roku pobierała gaz bez uprzedniego zawarcia umowy sprzedaży i że w omawianym czasie zużyła 57 220m 3 gazu o wartości 82 383,37zł. Stosownie do art. 6 kc powodowa spółka była zobowiązana do udowodnienia tych okoliczności, jako że były one kwestionowane przez pozwaną.

Powodowa spółka wywodziła tezę o nieistnieniu po 2009 roku umowy sprzedaży paliwa gazowego pomiędzy pozwaną a sprzedawcą gazu z treści zapisów we własnym systemie informatycznym oraz z tego, że żaden sprzedawca gazu nie wystąpił do powoda ze zleceniem wykonania usługi dystrybucji gazu do pozwanej. (k.48) Zważywszy jednak na to, że pozwana przedstawiła do akt umowę sprzedaży gazu z 7 lutego 2003 roku, że dostawy gazu do jej lokalu nie zostały wstrzymane po 2009 roku (kiedy – jak twierdzi powód – umowa uległa rozwiązaniu) i trwały nieprzerwanie do 2019 roku oraz że strona powodowa wiedziała że pozwana jest odbiorcą gazu (skoro w 2019 roku zlecała u pozwanej wymianę licznika czy kontrolę), w przekonaniu Sądu, to stronę powodową obciąża ciężar wykazania, że umowa sprzedaży gazu z 7 lutego 2003 roku przestała obowiązywać. Dowody takie nie zostały zaoferowane przez stronę powodową. Sąd zauważa, że powodowa spółka nie dążyła do wyjaśnienia czy i kiedy umowa sprzedaży gazu z 7 lutego 2003 roku została rozwiązana, mimo iż fakt ten był kwestionowany przez pozwaną już w trakcie kontroli w dniu 9 lipca 2019 roku i w korespondencji przedprocesowej stron. Zaniechanie powyższe skutkowało niemożnością uzyskania stosownych dokumentów na etapie postępowania sądowego, jako że (...) sp. z o.o. w W. poinformował o ich zarchiwizowaniu. W toku postępowania na wniosek pozwanej Sąd zwrócił się do (...) sp. z o.o. w W. o udzielenie informacji i udostępnienie dokumentów, uzyskując informację, iż cyt. „nie doszło do windykacyjnego rozwiązania umowy nr (...)” (k.61) oraz że umowa ta została rozwiązana w dniu 26 października 2009 roku, jednak z uwagi na upływ czasu sprzedawca nie dysponuje dokumentacją związaną z rozwiązaniem w/w umowy (k.87). W/w enigmatyczne informacje są niewystarczające dla ustalenia czy umowa nr (...) została rozwiązana i czy rozwiązanie to było skuteczne (tj. zaistniały przesłanki do wypowiedzenia umowy), jako że pozwana konsekwentnie przeczyła otrzymaniu przez siebie oświadczenia sprzedawcy gazu o rozwiązaniu umowy za wypowiedzeniem oraz że – jak należy domniemywać – spółka będąca sprzedawcą gazu przez dziesięć lat nie poinformowała dystrybutora gazu o rzekomym rozwiązaniu umowy i nie zleciła wstrzymania dostaw gazu do lokalu pozwanej. Wbrew twierdzeniom strony powodowej sam fakt nieotrzymywania przez pozwaną faktur za gaz i nieuiszczania opłat za gaz nie świadczy o nieistnieniu umowy, bez wyjaśnienia losów umowy nr (...), a jedynie o jej nienależytym wykonywaniu, co nie jest tożsame z nielegalnym poborem paliwa gazowego. Sąd nie znajduje racjonalnego wyjaśnienia sytuacji, dla której strona powodowa i współpracujące z nią spółki zajmujące się sprzedażą detaliczną gazu przez 10 lat dostarczała pozwanej gaz, nie żądając zapłaty, zlecała w lutym 2019 roku wymianę gazomierza zainstalowanego u pozwanej, zlecała w lipcu 2019 roku kontrolę u pozwanej, jednakże owa niefrasobliwość nie jest wystarczająca dla przyjęcia, że w owym czasie pozwanej i sprzedawcy gazu nie łączyła umowa.

Ubocznie Sąd też zauważa, że trafny był zarzut pozwanej o nieudowodnieniu wysokości żądanego odszkodowania. Kalkulacja rzekomo zużytego przez pozwaną bez zawarcia umowy gazu została bowiem dokonana w oparciu o wskazania gazomierza o numerze fabrycznym (...) z lutego 2019 roku, mimo iż termin legalizacji tego gazomierza upłynął w 2017 roku i przez to nie mogą być one traktowane jako miarodajne, a także w oparciu o informację o szacowanych (!) wskazaniach owego gazomierza w 2009 roku (k.14v), która nie została potwierdzona jakimkolwiek dowodem. W tych realiach i wobec kwestionowania przez pozwaną powództwa także co do wysokości, twierdzenie powódki o wysokości poniesionej szkody musiało zostać uznane za niewykazane.

Słusznie też pozwana podnosiła zarzut przedawnienia roszczeń powodowej spółki. Roszczenie to, jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, przedawnia się z upływem trzech lat. Zważywszy na to, że w niniejszej sprawie nielegalny pobór paliwa gazowego miał być następstwem rozwiązania umowy o sprzedaż gazu, początkiem biegu terminu przedawnienia jest data rozwiązania umowy, a nie ujawnienia tego faktu przez stronę powodową. Z treści protokołu kontroli wynika, że w systemach informatycznych powodowej spółki był odnotowany fakt rozwiązania umowy sprzedaży gazu do mieszkania pozwanej – powódka mogła więc stwierdzić że gaz jest dostarczany bezumownie już w październiku 2009 roku. Tolerowanie owego stanu rzeczy przez kolejne 10 lat i wystąpienie z żądaniem odszkodowawczym w dniu 27 stycznia 2021 roku skutkowało przedawnieniem roszczenia o zapłatę odszkodowania z tytułu nielegalnego poboru gazu, gdyż strona powodowa mogła i powinna była podjąć stosowne działania już w październiku 2009 roku (art. 120§1 zd. 2 kc).

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd oddalił powództwo w całości jako nieuzasadnione.

(...)