Pełny tekst orzeczenia

[Sędzia Przewodniczący Dereń Tadeusz 00:54:47.768]

Uzasadnienie wyroku. Uzasadnienie. Powódka A. K. wniosła pozew przeciwko B. P. o zasądzenie na jej rzecz kwoty 31.000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 8 sierpnia 2008 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu podała, że zaciągała kredyty, które przekazywała B. P., a która pisemnie zobowiązała się do spłaty przy udziale świadka J. G.. Pozwana spłacała kredyty, ale zaprzestała wpłat, co naraziło powódkę na poważne koszty i zajęcie komornicze jej emerytury. W związku z powyższym żądanie pozwu według powódki jest zasadne. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 10 lipca 2020 r. zawieszono postępowanie z uwagi, iż pozwana B. P. zmarła w dniu 21 czerwca 2020 r. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 1 lipca 2022 r. podjęto zawieszone postępowanie z udziałem spadkobiercy zmarłej pozwanej Gminy S.. W odpowiedzi na pozew strona pozwana Gmina S. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu związanych z kosztami zastępstwa procesowego podnosząc, iż dochodzone roszczenie przez powódkę uległo przedawnieniu, a zatem powódka nie może domagać się jego zaspokojenia w drodze sądowej. Sąd ustalił następujący stan faktyczny. Prawomocnym postanowieniem z dnia 6 czerwca 2022 r. Sąd Rejonowy w Kłodzku stwierdził, że spadek po B. P. zmarłej 21 czerwca 2020 r. w K. na podstawie ustawy nabyła w całości Gmina S. z dobrodziejstwem inwentarza. Dowód: akta Sądu o sygnaturze Ns 220/21. Powódka A. K. udzieliła zmarłej pozywanej B. P. pożyczek na łączną kwotę 31.000 zł i na tą okoliczność nie były zawierane pisemne umowy. Pożyczki były udzielane w różnych kwotach i w różnych terminach przez okres ponad jednego roku przed złożeniem oświadczenia z dnia 8 kwietnia 2008 r., w którym zmarła pozwana potwierdziła, że winna jest powódce kwotę 31.000 zł. Przed spisaniem oświadczenia z dnia 8 kwietnia 2008 r. powódka wielokrotnie m.in. telefonicznie wzywała zmarłą pozwaną do zwrotu pieniędzy. Oświadczenie z dnia 8 kwietnia 2008 r. miało stanowić zabezpieczenie zwrotu pieniędzy przez zmarłą pozwaną B. P. w związku z jej wyjazdem do Niemiec. Powódka przekazywała zmarłej pozwanej kwoty pieniężne pozyskane z różnych banków w formie pożyczek, które później zostały w całości spłacone przez powódkę m.in. w drodze egzekucji komorniczych. Dopiero w 2018 r. zmarła pozwana B. P. zaczęła spłacać zadłużenie i w okresie 2018 do 2019 spłaciła łącznie 3.500 zł na konto J. G., gdyż powódka taką formę spłaty uzgodniła z uwagi, że nie posiadała konta bankowego. Świadek J. G. wpłacone pieniądze przez zmarłą pozwaną przekazała w całości powódce. Zmarła pozwana twierdziła, że zwróci powódce pieniądze po powrocie z Niemiec, lecz powódka nie posiada wiedzy kiedy B. P. wróciła do Polski. Dowód: przesłuchanie powódki, protokół rozprawy z dnia 18 stycznia 2023 r., zeznania świadka J. G., protokół rozprawy z dnia 18 stycznia 2023 r., oświadczenie B. P. z dnia 8 kwietnia 2008 r. karta 6 i karta 7 akt sprawy, zestawienie operacji za okres 2018, 2019 karta 66 do 72 akt, oświadczenie J. G. karta 65 akt. Pismem z dnia 20 stycznia 2020 r. oraz z dnia 4 lutego 2020 r. powódka wezwała B. P. do zwrotu kwoty 31.000 zł w terminie 7 dni od otrzymania wezwania, lecz pozwana zmarła powyższej kwoty nie zwróciła. Dowód: wezwania do zapłaty karta 3 do 4 akt, potwierdzenie odbioru karta 2, przesłuchanie powódki, protokół rozprawy z dnia 18 stycznia 2023 r. Sąd zważył, co następuje. Zgodnie z przepisem art. 720 § 1 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Zaś § 2 wyżej wymienionego przepisu stanowi, że umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej. Niewątpliwie oświadczenie B. P. z dnia 8 kwietnia 2008 r. nie stanowi umowy pożyczki, gdyż jak wynika z przesłuchania powódki pożyczki były udzielane w różnych kwotach pieniężnych i w różnych terminach przez okres ponad jednego roku przed złożeniem oświadczenia z dnia 8 kwietnia 2008 r. i na te okoliczności powódka nie zawierała z pożyczkobiorcą żadnych pisemnych umów w postaci dokumentu zgodnie z art. 77(3) k.c. Należy podzielić stanowisko strony pozwanej, że oświadczenie z dnia 8 kwietnia 2008 r. stanowiło uznanie długu przez zmarłą B. P., co wynika wprost z oświadczenia, jak również z przesłuchania powódki oraz zeznań świadka J. G., którzy potwierdzili, że powyższe oświadczenie miało charakter potwierdzenia zadłużenia i stanowiło zabezpieczenie zwrotu pieniędzy przez zmarłą pozwaną z uwagi na jej ówczesny wyjazd do Niemiec. Ponadto zarówno z zeznań świadka J. G., jak i z przesłuchania powódki wynika, że przed spisaniem przedmiotowego oświadczenia z dnia 8 kwietnia 2008 r. powódka wielokrotnie m.in. telefonicznie wzywała zmarłą pozwaną do zwrotu pieniędzy. Zgodnie z przepisem art. 123 punkt 2 k.c., bieg przedawnienia przerywa się przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje, zaś z art. 124 § 1 k.c. wynika, że po kolejnym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Powódka i pożyczkobiorca nie określiły terminu zwrotu pożyczki, a zatem ewentualny termin i w tym zakresie mógłby mieć zastosowanie przepis art. 723 k.c., z którego wynika, że jeżeli termin zwrotu pożyczki nie jest oznaczony, dłużnik obwiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu 6 tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę. Zgodnie z przepisem art. 120 § 1 k.c., bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. A jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. W przypadku zobowiązań bezterminowych, termin spełnienia świadczenia nadchodzi z momentem wezwania dłużnika do spełnienia świadczenia. Jeżeli zatem wierzyciel nie wzywa do spełnienia świadczenia, początek biegu terminu przedawnienia aktualizuje się w dniu, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Ponadto zgodnie z utrwalonym stanowiskiem judykatury, rozpoczęcie biegu przedawnienia następuje niezależnie od tego, czy wierzyciel miał świadomość przysługującego mu roszczenia i niezależnie od tego, czy roszczenie stało się wymagalne w dniu, w którym uprawniony wierzyciel mógłby najwcześniej wezwać dłużnika do zapłaty. Roszczenie o zwrot przedmiotu pożyczki przedawnia się z upływem lat 6, zaś do wejścia w życie ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Dziennik Ustaw 2018, poz. 1104, co miało miejsce 9 lipca 2018 r., termin przedawnienia wynosił lat 10. Zgodnie z art. 5 ustęp 1 wyżej wymienionej ustawy, do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wyjścia w życie ustawy przepisy ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Wobec powyższego w okolicznościach przedmiotowej sprawy z dniem 9 kwietnia 2008 r. rozpoczął ponownie bieg przedawnienia, który przy przyjęciu zgodnie z wyżej wymienionymi przepisami dziesięcioletniego terminu zakończył się przed wniesieniem pozwu przez powódkę, co miało miejsce w dniu 25 lutego 2020 r. Również przy przyjęciu sześciotygodniowego terminu zwrotu pożyczki z art. 723 k.c., roszczenie powódki uległo przedawnieniu, zaś powódka nie wykazała aby podejmowała czynności zgodnie z art. 123 § 1 punkt 1 k.p.c. powodujący przerwanie biegu przedawnienia. Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie ze zgodnymi zeznaniami świadka J. G. oraz powódki jednoznacznie wynika, że jeszcze przed spisaniem oświadczenia z dnia 8 kwietnia 2008 r. powódka wzywała wielokrotnie zmarłą pozwaną do zwrotu kwoty pożyczki, a zatem w tym okresie należałoby przyjąć, że rozpoczął również bieg przedawnienia dotyczący umowy pożyczek z art. 723 k.c. Wprawdzie wypowiedzenie umowy pożyczki jest jednostronnym oświadczeniem woli, z którego powinno wynikać, że pożyczkodawca domaga się zwrotu pożyczki i powódka przedłożyła wezwania z dnia 20 stycznia 2020 r. oraz z 4 lutego 2020 r. wzywające B. P. do zwrotu kwoty 31.000 zł wynikającej z oświadczenia z dnia 8 kwietnia 2008 r., ale zdaniem Sądu nie można przyjąć aby powyższe wezwania stanowiły skuteczne wypowiedzenie pożyczki, skoro jak wskazano wyżej roszczenie powódki uległo przedawnieniu jeszcze przed 2020 r. Na marginesie jedynie należy podnieść, że wezwania do zapłaty z dnia 20 stycznia 2020 r. i z dnia 4 lutego 2020 r. brak żądania zwrotu pożyczki, a jedynie dotyczy zwrotu płatności wynikających z oświadczenia z dnia 8 kwietnia 2008 r. Wobec powyższego z uwagi na przedawnienie roszczenia powódki powództwo podlegało w całości oddaleniu. Ponieważ powódka ograniczyła żądanie pozwu do kwoty 27.500 zł, należało w części ograniczonej postępowanie umorzyć na mocy przepisu art. 355 § 1 k.p.c. jak w punkcie drugim wyroku. Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie winien mieć zastosowanie przepis art. 102 k.p.c., z którego wynika, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Ocena, czy taki przypadek występuje zostało pozostawione uznaniu Sądu, zaś zastosowanie przepisu art. 102 k.p.c. nie wymaga wniosku stron. Zatem mając na uwadze okoliczności związane z przebiegiem samego procesu, subiektywne przekonanie powódki o zasadności roszczenia oraz przedawnienie dochodzonego roszczenia, a także sytuację majątkową powódki wynikającą m.in. z konieczności spłat pożyczek w drodze postępowania egzekucyjnego, a nadto poczucie sprawiedliwości i zasady słuszności zdaniem Sądu należało nie obciążać powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz strony pozwanej i w tym zakresie Sąd orzekł jak w punkcie trzecim wyroku. To wszystko, dziękuję Państwu.