Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X Ka 344/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

19 czerwca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Wydział X Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia Przemysław Dziwański

Protokolant: sekr. sądowy Dominika Kryszkiewicz

przy udziale prokuratora Zbigniewa Matczaka

po rozpoznaniu w dniu 19.6.2023 r.

w sprawie S. B., oskarżonego o czyn z art. 217 § 1 k.k.,

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z 25.1.2023 r. sygn. akt XIV K 86/21

orzeka:

I.  uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

X Ka 344/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie z 25.1.2023 r. sygn. XIV K 86/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

S. B.

Oskarżony był karany za przestępstwo.

dane KRK

619-622

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

dane KRK

Niezaprzeczone

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

I. naruszenie przepisu postępowania:

1) art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej i sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania oceny z dowodu z wyjaśnień oskarżonego i uznanie ich za niewiarygodne w części, w której oskarżony me przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, w sytuacji gdy oskarżony składał logiczne i konsekwentne wyjaśnienia, w których wskazał, że nie uderzył syna w twarz lecz w rękę, gdyż ten podczas karmienia wylewał podawane mu mleko, a wypowiadane przez niego słowa względem syna celem zdyscyplinowania, me dawały rezultatu, co powinno skutkować uznaniem wyjaśnień oskarżonego za wiarygodne w całości, które to naruszenie spowodowało błąd w ustaleniach faktycznych i miało wpływ na treść orzeczenia w postaci uznania oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu wskazanego w pkt I wyroku;

2) art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej i sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania oceny z dowodu zeznań świadka A. B. złożonych w toku postępowania przygotowawczego, poprzez ich nieuwzględnienie w części, w jakiej pozostawały w opozycji do zeznań świadków w osobach U. S. i M. M., w sytuacji gdy A. B. w trakcie ponownego przesłuchania podczas toczącego się postepowania przygotowawczego, potwierdziła wyjaśnienia oskarżonego, wskazując, że „czasem syn dostał po rękach, jak złapał coś ostrego, żeby go oduczyć” i „czasem dał dziecku klapsa w pupe, jak to ojciec”, co powinno skutkować uznaniem ich za wiarygodne, które to naruszenie spowodowało błąd w ustaleniach faktycznych w postaci uznania oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu wskazanego w pkt 1 wyroku;

3) art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej i sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania oceny dowodów, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych w postaci uznania, że oskarżony uderzył swojego syna w twarz nie zaś w rękę, co miało bezpośredni wpływ na treść orzeczenia, w sytuacji, gdy oskarżony przyznał się, że uderzył swojego syna po ręce, gdyż ten rozlewał mleko, co powinno skutkować uznaniem, że społeczna szkodliwość czynu jest znikoma, a postępowanie powinno zostać umorzone na podstawie przepisu art. 17 § 1 pkt. 3 k.p.k.,

II. naruszenie przepisu prawa materialnego:

1)art. 34 §1a pkt 1 KK w zw. z art. 35 § 1 KK poprzez nieokreślenie sposobu w jaki powinna zostać wykonana kara ograniczenia wolności, co pozostałe w oczywistej sprzeczności z przywołanymi wyżej przepisami, a tym samym stanowi rażącą obrazę prawa materialnego, mająca istotny wpływ na treść orzeczenia, gdyż w praktyce czyni go niewykonalnym;

2) art. 115 § 2 KK poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, polegające na pominięciu wskazanych w nim kwantyfikatorów przy ocenie społecznej szkodliwości czynu, a w szczególności rodzaju i charakteru naruszonego dobra, rozmiaru wyrządzonej lub grożącej szkody oraz sposobu i okoliczności popełnienia czynu, bez należytego wskazania czym się kierował uznając, że czyn ten jest szkodliwy w stopniu uzasadniającym uznanie go za przestępstwo na podstawie przepisu art. 1 § 2 k.k.,

ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia powyższych zarzutów:

III. naruszenie przepisu postępowania: art. 7 k.p.k. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów i zastosowanie dowolnej, jednostronnej oceny dowodów, sprzecznej z zasadami logicznego rozumowania, wiedzy i doświadczenia życiowego, w zakresie orzeczenia o karze, prowadzącej do uznania, iż oskarżony nie zasługuje na zastosowanie wobec niego dobrodziejstwa nadzwyczajnego złagodzenia kary, mimo iż znajdował się on w stanie ograniczonej poczytalności w rozumieniu art. 31 § 2 KK, które to naruszenie miało bezpośredni wpływ na treść orzeczenia i skutkowało wymierzeniem kary bez nadzwyczajnego złagodzenia, w sytuacji gdy biegli rozpoznali u S. B. organiczne zaburzenia nastroju i osobowości, który to stan w trakcie czynów ograniczał w znacznym stopniu jego zdolność do rozpoznania znaczenia czynów i pokierowania swoim postepowaniem, co z kolei uzasadniało wymierzenie oskarżonemu kary nadzwyczajnie złagodzonej,

IV. rażąca niewspółmierność kary polegającą na orzeczeniu kary wbrew dyrektywom zawartym w art. 53 § 1 i 2 KK, nieuwzględniającej niedostatecznie stanu psychicznego S. B. w momencie popełnienia czynu oraz związanego z tym stopnia winy oskarżonego i działania oskarżonego w warunkach ograniczonej poczytalności w rozumieniu art. 31 § 2 KK, co uzasadniało zastosowanie wobec oskarżonego nadzwyczajnego złagodzenia kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd okręgowy ograniczył rozpoznanie środka odwoławczego dostrzegając bezwzględną przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 5 k.p.k. Dlatego też rozpoznanie sprawy w tym zakresie jest wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpoznanie zarzutów apelacji byłoby przedwczesne.

Wniosek

uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i umorzenie postępowania, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji był zasadny wobec istnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Sąd okręgowy z urzędu wziął pod uwagę, że kara została orzeczona w postaci niedookreślonej, więc jest nieznana ustawie.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Okoliczność powyższa powinna być wzięta pod uwagę w trybie art. 439 § 1 pkt 5 k.p.k.

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Sąd rejonowy wymierzył karę nieznaną ustawie (art. 439 § 1 pkt 5 k.p.k.). Orzekł ją w postaci: „6 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne”. Zgodnie z ustalonym orzecznictwem sądowym, orzeczenie o karze nieznanej ustawie oznacza orzeczenie o karze nieznanej w ogóle ustawie karnej. Karą nieprzewidzianą w systemie polskim jest między innymi kara w postaci niedookreślonej (tak K. Mamak, Zakaz, s. 37–54, A. Sakowicz, Kodeks postępowania karnego. Komentarz). Taką właśnie niedookreśloną karę orzekł sąd rejonowy. Nie określił bowiem miesięcznego wymiaru pracy na cele społeczne.

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd rejonowy przeprowadzi ponownie przewód sądowy. Rozważy skorzystanie z dobrodziejstwa art. 442 § 2 k.p.k. Przy wydawaniu wyroku będzie pamiętał o zakazie wynikającym z art. 443 k.p.k. Wyda również orzeczenie w przedmiocie kosztów należnych kuratorowi i obrońcy.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie z 25.1.2023 r. sygn. XIV K 86/21

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana