Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 grudnia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2021 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa M. D.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w J.

o naprawienie szkody

1)  zasądza od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w J. na rzecz powoda M. D. kwotę 73.591,13 (siedemdziesiąt trzy tysiące pięćset dziewięćdziesiąt jeden 13/100) złotych z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie od dnia 8 stycznia 2021 roku;

2)  w pozostałej części postępowanie umarza;

3)  wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności co do kwoty 31.425 (trzydzieści jeden tysięcy czterysta dwadzieścia pięć) złotych;

4)  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.916 (dwa tysiące dziewięćset szesnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

5)  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego
w Gliwicach kwotę 4.399,09 (cztery tysiące trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć 09/100) złotych tytułem części nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

Sygnatura akt I Cgg 3/21

UZASADNIENIE

Powód wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) SA kwoty 95.208 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 stycznia 2021r. W uzasadnieniu wskazał, że dochodzona kwota stanowi odszkodowanie za straty w plonach i zasiewach spowodowanych w 2019r. szkodami górniczymi związanymi z eksploatacją prowadzoną przez pozwaną.

Pozwana w odpowiedzi uznała powództwo do kwoty 31.425 zł i wniosła o oddalenie powództwa pozostałej części. Nie kwestionowała zasady swojej odpowiedzialności, zakwestionowała natomiast wysokość roszczenia.

Przeprowadzone przed wytoczeniem powództwa postępowanie ugodowe nie doprowadziło do naprawienia szkody.

Sąd ustalił co następuje:

Powód jest właścicielem gospodarstwa rolnego obejmującego działkę nr (...) położoną w obrębie ewidencyjnym B. (...) i dzierżawcą działek stanowiących własność Gminy G., szczegółowo opisanych w umowie dzierżawy z dnia 10 listopada 2017, m.in. działki (...) położonej również w obrębie ewidencyjnym B. (...).

W związku z działalnością górniczą prowadzoną przez pozwaną na gruntach powoda wystąpiły szkody w postaci znacznych osiadań, uskoków, zawodnień i zaburzeń stosunków wodnych, co pociągnęło z sobą straty w plonach (okoliczności bezsporne).

Dnia 28 czerwca 2019 roku powód złożył u pozwanej wniosek o naprawienie szkody (wniosek z prezentatą k. 14). W ramach przeprowadzonego przedprocesowego postępowania ugodowego pozwana sporządziła operat szkodowy datowany na 27 listopada 2019r. (operat k. 19 i nast.). Powód zaakceptował zarówno przyjęte przez pozwaną w operacie ceny płodów rolnych jak i wydajność gruntu i okoliczności te nie były w toku procesu sporne. Sporny był natomiast zakres szkody do jakiej doszło na poszczególnych działkach.

W roku 2019 powód prowadził na działce (...) uprawę pietruszki, rzepaku, kukurydzy i pszenicy, zaś na działce (...) uprawę pietruszki (operat k. 19).

Obniżka plonów jaka nastąpiła w roku 2019 na działkach (...) obejmowała 15% na powierzchni 1,3790 ha, 25% na powierzchni 0,9925 ha i 20 % na powierzchni 1,9783 ha. Na działce nr (...) obniżka plonów nastąpiła w 10% na powierzchni 2.3208 ha i 25 % na powierzchni jednego ha. Poza sporem było, że niewielka część działki (...) (jak wynika z operatu szkodowego z dnia 27 listopada 2019r. jest to powierzchnia 0,0520 ha) była wyłączona z użytkowania. Wartość strat jakich powód w związku z tym doznał wynosi co do działki nr (...) z tytułu powierzchni wyłączonej z użytkowania 141, 18 zł, z tytułu ubytku w plonach 17.046,59 zł, zaś z tytułu ubytku w plonach na działce (...) – 56.403,36 zł. Łącznie daje to kwotę 73.591,13 zł (opinia biegłej z zakresu szacowania szkód w prawach rolnych k. 56 i nast., ustne wyjaśnienia biegłej do opinii złożone na rozprawie w dniu 9 grudnia 2021r. k. 118).

Opisany stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dokumenty i opinię biegłego z zakresu szacowania szkód w uprawach rolnych i sadowniczych T. (...). Opinia biegłej nie była kwestionowana przez stronę powodową, pozwana natomiast kwestionowała przyjętą przez biegła klasę bonitacyjną gleby, nieuwzględnienie przez biegłą warunków pogodowych istotnych dla uzyskania plonów, nieuwzględnienie szkód wynikających z innych zdarzeń niż eksploatacja górnicza i niezgodność wyliczeń biegłej z wnioskami opinii w innej sprawie jaka toczyła się w poprzednich latach przed tut. Sądem (chodzi o opinie biegłego J. K. wydana w sprawie I Cgg 12/19). Biegła składając ustne wyjaśnienia do opinii odniosła się do wszystkich zgłoszonych przez pozwaną zarzutów i wyjaśniła wszelkie zgłoszone przez pozwaną wątpliwości. Wywód biegłej jest logiczny i zgodny z zasadami doświadczenia życiowego. W ocenie Sądu nie ma podstaw aby opinię uznać za nierzetelną lub niewiarygodną, w związku z czym stanowiła ona podstawę ustaleń poczynionych w niniejszej sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Przepis art. 144 ustawy Prawo geologiczne i górnicze stanowi, iż właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który jest prowadzony zgodnie z ustawą. Może on jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody, na zasadach określonych ustawą. Zgodnie z art. 145 p.g.g. jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, do naprawiania szkód, o których mowa w art. 144, stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Zasadą wyrażoną w art. 363 § 1 k.c. jest, iż naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże, gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Podkreślenia wymaga, że przedmiotem szkody objętej żądaniem pozwu nie jest sama nieruchomość, na której prowadzone są uprawy, ale zmniejszenie wydajności produkcji rolnej polegające na obniżeniu plonów z tych upraw.

Poza sporem jest, że szkoda pozostaje w związku przyczynowym z ruchem pozwanej i jest następstwem uszkodzenia gruntu spowodowanego działalnością górniczą.

Spór w niniejszej sprawie dotyczył jedynie wysokości szkody. Dokonując jej oceny Sąd opierał się na opinii biegłej zakresu szacowania szkód rolnych i opierając się o wnioski tej opinii wysokość szkody ustalono na kwotę 73.591,13 zł.

Na wniosek strony powodowej zgłoszony na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku, w oparciu o przepis art. 333 § 1 pkt 2 k.p.c. do kwoty uznanej przez pozwanego w odpowiedzi na pozew tj. do kwoty 31.425 zł wyrokowi nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

O odsetkach orzeczono w oparciu o przepis art. 482 § 1 k.c. zasądzając je zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 8 stycznia 2021r. W związku z przedprocesowym postępowaniem ugodowym i złożonym w jego ramach wnioskiem o naprawienie szkody, roszczenie w tej dacie było już wymagalne.

O kosztach procesu orzeczono w oparciu o przepis art. 100 k.p.c. przyjmując, że powód utrzymał się z żądaniem w 77 %. Na rozliczone między stronami koszty złożyło się zastępstwo procesowe tj. 5.400 zł po każdej ze stron, łącznie 10.800,- zł, z czego pozwaną obciąża 77%, a co za tym idzie zasądzono od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.916 zł.

Na koszty sądowe złożyły się: 4761,- zł tytułem opłaty, od uiszczenia której powód był zwolniony oraz 952,11 zł tytułem wydatków na opinię biegłej – łącznie 5.713,11 zł. Na zasadzie art. 113 u.k.s.c. nakazano pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa stosowną do wyniku procesu część tych kosztów tj. 4.399,09 zł.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

.