Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 2/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2023 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Olgierd Dąbrowski-Żegalski

Protokolant: sek. sąd. Izabela Ważyńska

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej Olsztyn-Południe Marioli Beker-Pawluczuk,

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 19 kwietnia, 17 maja i 14 czerwca 2023 r.

sprawy:

Z. M. ( (...)), s. M. i A. z d. S., ur. (...) w L.,

oskarżonego o t o, że :

w dniu 4 lutego 2022 r. w O. przywłaszczył powierzone mu mienie znacznej wartości w postaci pieniędzy w kwocie 296 tysięcy złotych, czym działał na szkodę B. S. (1)

- tj. czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art.294 § 1 k.k.

orzeka:

I.  oskarżonego Z. M., w ramach stawianego mu zarzutu uznaje za winnego tego, że w dniu 4 lutego 2022 r. w O. zabrał w celu przywłaszczenia mienie znacznej wartości w postaci pieniędzy w kwocie 296.000 złotych, czym działał na szkodę B. S. (1), tj. dokonania występku określonego w art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i za na tej podstawie skazuje go, a na podstawie art. 294 § 1 k.k. w zw. z art.33 § 2 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 200 (dwustu) stawek dziennych, przyjmując że jedna stawka wynosi 50 (pięćdziesiąt) złotych;

II.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. zasądza od oskarżonego Z. M. na rzecz pokrzywdzonej B. S. (1) kwotę 196.000 (sto dziewięćdziesiąt sześć tysięcy) złotych tytułem naprawienia szkody w całości;

III.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. obciąża oskarżonego opłatą w wysokości 2300 złotych i zwalnia go od zapłaty pozostałych kosztów sądowych, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 2/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

     

Z. M.

w dniu 4 lutego 2022 r. w O. zabrał w celu przywłaszczenia mienie znacznej wartości w postaci pieniędzy w kwocie 296.000 złotych, czym działał na szkodę B. S. (1)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Z. M. i pokrzywdzona B. S. (1) do 2021 r. pozostawali w nieformalnym związku. Mieszkali wówczas w O. – w mieszkaniu należącym do kobiety. Pokrzywdzona była także właścicielką nieruchomości wraz z budynkiem pod O.. Oskarżony nie miał żadnego tytułu prawnego do wspomnianej nieruchomości.

Pod koniec stycznia 2022 r. B. S. (1) sprzedała J. B. wspomnianą nieruchomość za kwotę 350 tysięcy złotych. Przy tej transakcji towarzyszył jej Z. M., który znalazł tego nabywcę i nakłonił pokrzywdzoną do sprzedaży nieruchomości właśnie jemu za wyższą kwotę niż oferowała jej inna osoba polecana przez biuro (...). Pieniądze zostały wpłacone pokrzywdzonej w gotówce. Pokrzywdzona przekazała Z. M. torbę, w której była cała kwota pieniędzy aby pomógł jej zanieść torbę do jej domu i schować w jednej z szaf. O miejscu przechowywania pieniędzy oskarżony wiedział.

Oskarżony i pokrzywdzona nie umawiali się na podzielenie się pieniędzmi ze sprzedaży nieruchomości.

W dniu 4 lutego 2022 r. z tej kwoty, za wiedzą i zgodą pokrzywdzonej Z. M. wybrał z torby 54 tysiące złotych, które następnie przez pokrzywdzoną zostały wpłacone B. S. (2) - właścicielce biura nieruchomości - jako koszty związane z odstąpieniem przez pokrzywdzoną od umowy pośrednictwa sprzedaży nieruchomości. Kwota stanowiła podwójną wysokość zadatku, który wpłacił inny zainteresowany nabywca, z którym jednak z winy pokrzywdzonej nie doszło do zawarcia umowy sprzedaży. Następnie pokrzywdzona w towarzystwie (...) i swojej siostry K. D. wróciła do swojego mieszkania.

Korzystając z nieuwagi pokrzywdzonej, zajętej rozmową z siostrą Z. M. wyniósł i przywłaszczył sobie pozostała kwotę pieniędzy ze sprzedaży nieruchomości, tj. 296 tysięcy złotych, czym działał na szkodę B. S. (1).

Z. M. po interwencji pokrzywdzonej, kilka dni później zwrócił jej jedynie 100 tysięcy złotych i na tę okoliczność wziął od niej pokwitowanie.

Częściowe zeznania B. S. (1)

183-184, 2-3v

Zeznania T. K.

184-185, 63v-64

Zeznania K. D.

194-195, 84v

Zeznania B. S. (2)

191v-193

Zeznania J. B.

193-194

Zeznania P. N.

203v-204, 59

Kopia pokwitowania zwrotu pieniędzy na kwotę 100 tyś. zł

56

Nagrania rozmów telefonicznych między pokrzywdzoną a oskarżonym dot. zwrotu pieniędzy

201, 203

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

     

     

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

     

     

     

2. OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

     

Częściowe zeznania B. S. (1)

Zeznania pokrzywdzonej co do faktu przywłaszczenia przez oskarżonego pieniędzy pochodzących ze sprzedaży nieruchomości złożone w postępowaniu przygotowawczym należy uznać za wiarygodne i zostały potwierdzone przez pozostałych świadków oraz treści nagranych rozmów pomiędzy pokrzywdzoną i oskarżonym.

Co do zasady należy uznać za wiarygodne również zeznania pokrzywdzonej dotyczące faktu zwrotu przez oskarżonego części z tych pieniędzy, przy czym w ocenie Sądu pokrzywdzona mylnie podała kwotę 67.200 zł. Z podpisanego przez nią pokwitowania wynika, że zwrócona kwota wynosiła 100.000 zł. Pokrzywdzona potwierdziła zresztą fakt własnoręcznego pokwitowania przez nią przyjęcia tej kwoty. Nie była w stanie wytłumaczyć rozbieżności w tym zakresie, a oskarżony konsekwentnie twierdzi, że zwrócił jej 100.000 zł. W tych okolicznościach należy przyjąć, że bardziej wiarygodne jest, że oskarżony zwrócił pokrzywdzonej 100.000 zł niż 67.200 zł.

Pomiędzy złożonymi zeznaniami w postępowaniu przygotowawczym a zeznaniami złożonymi na rozprawie minął blisko rok i wyraźnie stan zdrowia pokrzywdzonej w tym czasie uległ pogorszeniu. O ile w postępowaniu przygotowawczym i w oparciu o odtworzone podczas rozprawy nagrania można stwierdzić, że pokrzywdzona całkiem dobrze radziła sobie z postrzeganiem i odtwarzaniem zdarzeń z jej udziałem, o tyle podczas rozprawy wyraźnie sprawiała wrażenie osoby niepewnej i zagubionej, co jest wynikiem pogorszenia jej stanu zdrowia. Podczas rozprawy nie była w stanie przypomnieć sobie większości faktów związanych z transakcją sprzedaży nieruchomości. O tym fakcie – o różnicy w stanie zdrowia pokrzywdzonej w czasie zdarzenia i obecnie - wspominają zresztą pozostali świadkowie.

Zeznania T. K.

Wnuk pokrzywdzonej potwierdził zeznania pokrzywdzonej z postępowania przygotowawczego. Wyraźnie wskazywał jakie informacje o zdarzeniu uzyskał od swojej babci w rozmowie z nią, a w jakich zdarzeniach brał bezpośredni udział. To on nagrywał rozmowy swojej babci z oskarżonym w sprawie zwrotu pieniędzy i słyszał słowa oskarżonego, który potwierdził fakt posiadania pieniędzy pokrzywdzonej. Sąd nie znalazł podstaw aby kwestionować wiarygodność zeznań tego świadka. Świadek wyraźnie w swoich wypowiedział rozdzielał fakty od swoich opinii na temat zdarzenia i samego oskarżonego.

Zeznania K. D.

Siostra pokrzywdzonej, której B. S. (1) opowiedziała krótko po stwierdzeniu braku pieniędzy w domu o swoich podejrzeniach, ze zabrał je Z. M.. Wspomniane przez świadka okoliczności korespondują z zeznaniami pokrzywdzonej złożonymi w postępowaniu przygotowawczym i treścią odtworzonych nagrań. Sąd nie znalazł podstaw aby kwestionować wiarygodność zeznań tego świadka. Świadek wyraźnie w swoich wypowiedział rozdzielała fakty od swoich opinii na temat zdarzenia i samego oskarżonego.

Zeznania B. S. (2) i J. B.

Właścicielka biura pośrednictwa sprzedaży nieruchomości oraz nabywca nieruchomości od pokrzywdzonej.

Wspomniani świadkowie potwierdzają okoliczności niesporne związane ze sprzedażą nieruchomości przez pokrzywdzoną i roli oskarżonego jako „pośrednika” przy znalezieniu kupca oraz asystowaniu przy sprzedaży oraz rozliczeń z biurem pośrednictwa sprzedaży nieruchomości. Sąd nie znalazł podstaw aby kwestionować wiarygodność zeznań obojga świadków.

Zeznania P. N.

Policjant, który wykonywał czynności operacyjne w tej sprawie. Świdek nie przesłuchiwał, ale bezpośrednio rozmawiał z oskarżonym na temat tego zdarzenia i w czasie tej rozmowy oskarżony przyznał, że wziął całość pieniędzy od pokrzywdzonej, a następnie oddał jej za pokwitowaniem 100.000 zł. Oskarżony wspominał również, że pozostałą kwotę zamierzał oddać komornikowi. Sąd nie znalazł podstaw aby kwestionować wiarygodność zeznań tego świadka.

Kopia pokwitowania zwrotu pieniędzy na kwotę 100 tyś. zł

Oryginał podczas rozprawy okazał oskarżony, a pokrzywdzona potwierdziła, ze złożyła pod treścią pokwitowania odręczny podpis.. Pokwitowanie nie kwestionowane przez strony.

Nagrania rozmów telefonicznych między pokrzywdzoną a oskarżonym dot. zwrotu pieniędzy

Nagrania i ich treść nie były kwestionowane przez strony i są wiarygodne.

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia

dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt

1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

     

Wyjaśnienia oskarżonego

Sąd nie dał wiary twierdzeniom oskarżonego, że nie dokonał zarzucanego mu czynu, a jedynie był w posiadaniu 100.000 zł, które miał otrzymać od pokrzywdzonej po sprzedaży nieruchomości.

Pieniądze w tej kwocie zwrócił pokrzywdzonej, twierdząc, że groziła mu wezwaniem policji.

Jego wersja jest niewiarygodna i stoi w sprzeczności ze wszystkimi pozostałymi dowodami zebranymi w tej sprawie. w bezpośrednich rozmowach z pokrzywdzoną, które były nagrane potwierdził fakt posiadania pieniędzy i negocjował nawet wysokość kwoty jaką chciałby zatrzymać i jaka go satysfakcjonuje.

Częściowe zeznania B. S. (1)

W części, w której pokrzywdzona mylnie podała, że oskarżony zwrócił jej kwotę 67.200 zł.. – z powodów jak w 2.1.

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia

z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

X

3.2. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

niezgodna z zarzutem

I

Z. M.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Sąd przyjął, że oskarżony w dniu 4 lutego 2022 r. ukradł, a nie przywłaszczył powierzone mu pieniądze w kwocie 296 tysięcy złotych na szkodę pokrzywdzonej B. S. (1). O ile faktycznie pokrzywdzona powierzyła oskarżonemu torbę z pieniędzmi po sprzedaży nieruchomości aby ten pomógł jej zawieść pieniądze do jej domu i tam schował we wskazanej przez nią szafie, ale było to kilka dni wcześniej, tj. 31 stycznia 2022 r. Od tego czasu pieniądze znajdowały się wyłącznie we władaniu pokrzywdzonej, w jej mieszkaniu. W dniu 4 lutego 2022 r., za zgodą i wiedzą pokrzywdzonej oskarżony wybrał z torby 54 tysiące złotych, które zostały wpłacone w biurze (...), ale pozostała kwota pozostała w szafie w mieszkaniu pokrzywdzonej. Dopiero po powrocie do mieszkania pokrzywdzonej w towarzystwie swojej siostry i oskarżonego Z. M. potajemnie, bez wiedzy i zgody pokrzywdzonej zabrał resztę pieniędzy z jej mieszkania i je sobie przywłaszczył. Takie zachowanie oskarżonego wyczerpuje jednak ustawowe znamiona kradzieży z art.278 § 1 k.k. w zw. z art.294 § 1 k.k., a nie przywłaszczenia z art.284 § 2 k.k. w zw. z art.294 § 1 k.k., bowiem w momencie zaboru pokrzywdzona nie powierzała już oskarżonemu tych pieniędzy..

3.3. Warunkowe umorzenie
postępowania

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

     

3.4. Umorzenie postępowania

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

     

3.5. Uniewinnienie

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

     

4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE
I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

Z. M.

I

I

Wymierzona za dokonaną kradzież kara 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywna w wysokości 200 stawek dziennych, przyjmując że jedna stawka wynosi 50 złotych jest adekwatna do średnio wysokiego stopnia społecznej szkodliwości tego czynu. Sąd wziął pod uwagę sposób działania sprawcy, fakt dokonania tego czynu w celu osiągnięcia nienależnej oskarżonemu korzyści majątkowej, znaczną wysokość skradzionego mienia, fakt zwrotu części pieniędzy, ale dopiero pod wpływem żądań pokrzywdzonej. Dodatkowo wzięto pod uwagę fakt, ze oskarżony był w przeszłości karany, w tym za podobne przestępstwo i mimo że od tego czasu upłynęło wiele lat nie nastąpiło zatarcie skazania z uwagi na to, że oskarżony nie wypełnił wszystkich obowiązków nałożonych na niego przez sąd.(k.119-120, 202). Orzeczona kara powinna spełnić wobec oskarżonego swoje cele wychowawcze i zapobiegawcze.

II

Naprawienie szkody w całości wynika z faktu złożenia przez pokrzywdzoną takiego wniosku i treści art.46 § 1 k.k. Sąd uznał, ze całkowita szkoda wyniosła 196.000 zł, bowiem z kwoty 296.000 zł, które ukradł oskarżony zwrócił pokrzywdzonej 100.000 zł.

5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

W ocenie Sądu oskarżony, biorąc pod uwagę jego obecną sytuację finansową i materialną jest w stanie zapłacić część kosztów sądowych w wysokości odpowiadającej opłacie.

8. PODPIS