Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 listopada 2022 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił A. W. prawa do zasiłku pogrzebowego po zmarłej w dniu 20 lutego 2021 r. H. O..

W uzasadnieniu decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że z posiadanych przez organ danych wynika, że H. O. zmarła w dniu 20 lutego 2021 r., natomiast wniosek o zasiłek pogrzebowy został zgłoszony w dniu 2 września 2022 r., czyli po upływie 12 miesięcy od jej śmierci.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczona podała, że przekroczyła ustawowy termin wniesienia wniosku o przyznanie zasiłku pogrzebowy ze względu na to, że przez stan pandemii
i ograniczenia związane z przemieszczeniem się między Polską a Wielką Brytanią, nie było możliwości przetransportowania urny ze szczątkami zmarłej do Polski celem pochowania jej. Dopiero 16 maja 2022 r. miała miejsce zgoda konsula na wywóz urny zmarłej.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o jego oddalenie z uzasadnieniem analogicznym jak w decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

H. O. zmarła 20 lutego 2021 r. w R. w Wielkiej Brytanii. Jej matką jest A. W..

Bezsporne, a nadto: Odpis zupełny aktu zgonu – k. 11 akt organu.

Po śmierci H. O., rodzina planowała pochować zmarłą w Polsce, lecz przed sprowadzeniem urny z prochami powstałymi ze spopielenia zwłok konieczne było dopełnienie szeregu formalności, co było utrudnione z uwagi na trwający wówczas stan epidemii i obowiązujące obostrzenia związane z przemieszczaniem się osób między Wielką Brytania a Polską. Ponadto, syn zmarłej D. O. po śmierci mamy opiekował się chorym ojcem, który zmarł w styczniu 2022 r.

Dowód: zeznania świadka D. O. – k. 26-27; przesłuchanie A. W. – k. 27.

Na wniosek syna zmarłej D. O., organ administracji (Prezydent Miasta S.) w dniu 20 kwietnia 2022 r. wydał decyzje – zezwolenie na sprowadzenie urny z prochami powstałymi ze spopielenia zwłok H. O., zmarłej w dniu 20 lutego 2021 r. w Wielkiej Brytanii, do Polski i pochowanie ich na Cmentarzu Centralnym w S.. Po otrzymaniu decyzji Prezydenta Miasta S., urna z prochami powstałymi ze spopielenia zwłok H. O. została sprowadzona do Polski i w dniu 4 maja 2022 r. sporządzono odpis aktu zgonu zmarłej.

Dowód: decyzja Prezydenta Miasta S. z dnia 20.04.2022 r. – k. 5 akt organu; odpis zupełny aktu zgonu – k. 11 akt organu; zeznania świadka D. O. – k. 26-27; przesłuchanie A. W. – k. 27.

A. W. – matka zmarłej poniosła koszty pogrzebu H. O., a w dniu 2 września 2022 r. złożyła wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego po zmarłej córce, H. O..

Dowód: faktura nr (...) – k. 8 akt organu; wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego – k. 10 akt organu; zeznania świadka D. O. – k. 26-27; przesłuchanie A. W. – k. 27.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej okazało się zasadne. Decyzja organu rentowego była nieprawidłowa.

Przedmiot sporu w niniejszej sprawie stanowiło prawo odwołującej do zasiłku pogrzebowego po śmierci córki, H. O.. Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, w tym dwóch dokumentów urzędowych: decyzji administracyjnej Prezydenta Miasta S. z 20.04.2022 r. oraz odpisu aktu zgonu. Stan faktyczny sprawy w zasadzie był bezsporny w zakresie okoliczności dotyczących śmierci H. O., daty sprowadzenia urny z prochami zmarłej do Polski oraz faktu, iż A. W. jest osoba uprawnioną do zasiłku. Był za to sporny w aspekcie przekroczenia terminu 12 miesięcy na złożenie wniosku o przyznanie zasiłku pogrzebowego.

Zgodnie z art. 77 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1251), (zwanej dalej: „ustawa o FUS”):

1. Zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci:

1) ubezpieczonego;

2) osoby pobierającej emeryturę lub rentę;

3) osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania;

4) członka rodziny osoby wymienionej w pkt 1 i 2.

Zgodnie z art. 77 ust. 2 pkt 3 ustawy o FUS: c złonkami rodziny, o których mowa w ust. 1 pkt 4, są: dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione i dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej. Stosownie do art. 78 ust. 1 ustawy o FUS: Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu.

Istotnym dla oceny prawidłowości decyzji organu w niniejszej sprawie jest art. 81 ustawy o FUS, na treść którego powołuje się organ:

1. Prawo do zasiłku pogrzebowego wygasa w razie niezgłoszenia wniosku o jego przyznanie w okresie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, po której zasiłek przysługuje.

2. Jeżeli zgłoszenie wniosku o zasiłek pogrzebowy w terminie określonym w ust. 1 było niemożliwe z powodu późniejszego odnalezienia zwłok lub zidentyfikowania osoby zmarłej albo z innych przyczyn całkowicie niezależnych od osoby uprawnionej, prawo do zasiłku pogrzebowego wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia pogrzebu.

3. Dokumentem potwierdzającym okoliczności lub przyczyny, o których mowa w ust. 2, jest zaświadczenie Policji lub prokuratury, odpis zupełny aktu zgonu lub inny dokument urzędowy potwierdzający zaistnienie okoliczności lub przyczyn uniemożliwiających zgłoszenie wniosku.

W istocie, wniosek o przyznanie zasiłku pogrzebowego został przez odwołującą się złożony po upływie 12 miesięcy od śmierci jej córki, H. O.. Jednak zdaniem Sądu w sprawie zaistniały przesłanki wymienione w ust. 2 i 3 przepisu, a mianowicie: zgłoszenie wniosku o zasiłek pogrzebowy w terminie 12 miesięcy od daty śmierci było niemożliwe z powodu innych przyczyn całkowicie niezależnych od osoby uprawnionej, które to przyczyny zostały wykazane nadto dwoma dokumentami urzędowymi. W takiej sytuacji prawo do zasiłku pogrzebowego wygasałoby po upływie 12 miesięcy od dnia pogrzebu, a taki termin nie upłynął.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że stan pandemii i ograniczenia w przemieszczaniu się osób między Wielką Brytanią i Polską uznać trzeba za przyczynę całkowicie niezależną od osoby uprawionej, która to przyczyna uniemożliwiała zgłoszenie wniosku o przyznanie zasiłku pogrzebowego w terminie 12 miesięcy od daty śmierci. Do zgłoszenia wniosku konieczne było wcześniejsze uzyskanie decyzji organu – zezwolenia na sprowadzenie zwłok, sprowadzenie zwłok oraz wystawienie przez polski organ aktu zgonu, co nastąpiło dopiero w kwietniu i maju 2022r.

Dokumentem urzędowym potwierdzającym okoliczności lub przyczyny, o których mowa w art. 81 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach, jest w niniejszej sprawie decyzja Prezydenta Miasta S. z dnia 20 kwietnia 2022 r., w której zezwolono na sprowadzenie urny z prochami H. O.. Drugim dokumentem urzędowym jest akt zgonu wystawiony w dniu 4 maja 2022 r. Dopiero po dopełnieniu tych formalności, sprowadzeniu urny z prochami możliwe było zorganizowanie pogrzebu zmarłej, co nastąpiło w 18 sierpnia 2022 r. oraz złożenie wniosku o przyznanie zasiłku pogrzebowego. Przedmiotowy wniosek został przez odwołującą się złożony 2 września 2022 r. Zdaniem sadu, 12-miesięczny termin na złożenie wniosku nie został przez odwołującą się przekroczony.

Z uwagi na powyższe, orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

(...)

26.08.2023 r. sędzia Joanna Szyjewska-Bagińska