Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

27 czerwca 2023 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sebastian Otto

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Weigt

po rozpoznaniu 27 czerwca 2023 r., w S.

na rozprawie

sprawy z powództwa M. M. (1)

przeciwko (...) spółce akcyjnej w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 41 165,21 zł (czterdzieści jeden tysięcy sto sześćdziesiąt pięć złotych dwadzieścia jeden groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty:

– 39 077,71 zł od dnia 26 września 2021r. do dnia zapłaty,

– 1 487,50 zł od dnia 31 grudnia 2021r. do dnia zapłaty,

– 600 zł od dnia 26 listopada 2021r. do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6 426 zł (sześć tysięcy czterysta dwadzieścia sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sędzia Sebastian Otto

Sygn. akt III C 634/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 27 czerwca 2023 r.

Pozwem z dnia 26 września 2022 roku M. M. (1) wniósł o zasądzenie od (...) S.A. w S. kwoty 10.100 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, liczonymi od kwoty 8.750,00 złotych od dnia 26 września 2021 r. do dnia zapłaty, od kwoty 600,00 zł od dnia 26 listopada 2021 r., do dnia zapłaty i od kwoty 750 zł od dnia 31 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania pozwu M. M. (2) wskazał, że w dniu 25 maja 2021 r. doszło do zdarzenia, w wyniku którego pojazd marki M. (...) o nr rej. (...), stanowiący jego własność, został uszkodzony przez sprawcę posiadającego polisę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej inżynierów budownictwa zawartą z pozwanym, co jest niesporne, gdyż pozwany wypłacił odszkodowanie z tytułu szkody w pojeździe, jak również kosztów najmu pojazdu zastępczego, jednakże w obu przypadkach nie w pełnej wysokości. Do szkody doszło w wyniku zachlapania pojazdu w trakcie budowy pawilonu stacji paliw przy ul. (...) w S.. Pojazd uszkodzony stał w tym czasie na parkingu niedaleko budowy. W związku ze szkodą konieczne było przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody oraz wynajem pojazdu zastępczego, gdy pojazd stał w warsztacie.

Strona pozwana przyznała powódce odszkodowanie w kwocie 710,56 zł z tytułu kosztów naprawy pojazdu oraz 1.280,00 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, co zdaniem strony powodowej jest uznaniem roszczenia z tytułu kosztów najmu co do zasady. Jednakże powód wskazuje, że ta kwota nie kompensuje kosztów naprawy pojazdu i wynajęcia pojazdu zastępczego. Kwestią sporną między stronami jest stawka najmu pojazdu zastępczego, koszt naprawy pojazdu w związku ze zdarzeniem z dnia 25 maja 2021 r. jak i zasadność refundacji kosztów sporządzenia przez powoda prywatnej ekspertyzy.

Ustalenia faktyczne.

25 maja 2021 roku zabrudzony został pojazd marki M. (...) o nr rejestracyjnym (...), należący do M. M. (1). Do zdarzenia doszło na parkingu niedaleko budowy pawilonu stacji paliw przy ul. (...) w S..

W dniu zdarzenia podmiot odpowiedzialny za szkodę w ww. pojeździe posiadał polisę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej inżynierów budownictwa z (...) S.A. w S., czyli z pozwanym.

Niesporne.

M. M. (1) zgłosił szkodę (...) S.A. z siedzibą w S.. Ubezpieczyciel decyzją z dnia 26 sierpnia 2021 roku ustalił zakres uszkodzeń i sporządził kalkulację naprawy, w której koszt naprawy pojazdu powoda ustalił na kwotę 710,56 złotych brutto.

Niesporne, a nadto dowód:

- decyzja pozwanej z dnia 26 sierpnia 2021 roku, k. 13;

- kalkulacja naprawy nr (...) z dnia 16 czerwca 2021 roku, k. 10-12.

Powód nie zgadzając się z ustaloną przez pozwaną wysokością odszkodowania zwrócił się do prywatnego rzeczoznawcy samochodowego P. O., który oszacował koszt naprawy uszkodzonego pojazdu na kwotę 41.690,09 złotych brutto. Rzeczoznawca przy ustaleniu wysokości kosztów naprawy wziął pod uwagę koszt części zamiennych, materiału lakierniczego, blacharza, lakiernika, prac i materiałów dodatkowych. Za sporządzenie opinii powód zapłacił kwotę 600 złotych.

Niesporne, a nadto dowód:

- prywatna kalkulacja naprawy i ocena techniczna nr (...) z dnia 13 lipca 2021 roku, k. 16-25;

- faktura VAT nr (...) z dnia 14 lipca 2021 roku, k. 15.

Pismem z dnia 05 października 2021 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 41.579,53 zł, na którą składają się:

1)  40.979,53 zł tytułem pełnej kompensaty kosztów naprawy pojazdu M. (...) o nr rej. (...);

2)  600,00 zł tytułem rekompensaty kosztów powołania niezależnego rzeczoznawcy.

Niesporne, a nadto dowód:

- przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 05 października 2021 roku, k. 26.

Decyzją z dnia 26 października 2021 roku strona pozwana nie uwzględniła odszkodowania wyższego niż to ustalone decyzją z dnia 26 sierpnia 2021 r., tj. 710,56 złotych brutto. Jednocześnie nie uznano roszczenia o zwrot kosztów za wykonanie opinii technicznej wykonanej na zlecenie powoda na podstawie faktury VAT nr (...) z dnia 14 lipca 2021 roku.

Niesporne, a nadto dowód:

- decyzja z dnia 26 października 2021 roku, k. 28.

W związku z potrzebą przywrócenia pojazdu M. (...) o nr rej. (...) do stanu sprzed szkody firma (...) z siedzibą w S. wykonała usługi usunięcia nalotu na karoserii auta. W okresie wykonywania tejże usługi (...) 22 października 2021 roku wynajął samochód zastępczy na 5 dni (tj. do dnia 26 października 2021 roku), co kosztowało go 2.767,50 zł brutto, co skutkowało kolejnym przedsądowym wezwaniem do zapłaty kierowanym do pozwanej. Decyzją z 30 listopada 2021 r. pozwana dopłaciła powodowi do odszkodowania kwotę 1.280 zł w oparciu o przedłożoną fakturę VAT nr (...) za wynajem pojazdu zastępczego, co po raz kolejny skutkowało uiszczeniem kwoty niższej niż ta, o którą ubiegał się powód. Trzecie i ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty powód wystosował pismem z dnia 18 grudnia 2021 roku.

Dowód:

- potwierdzenie wykonania usługi, k. 29;

- umowa najmu samochodu zastępczego z dnia 22 października 2021 roku, k. 30;

- protokół zdawczo odbiorczy samochodu zastępczego, k. 31;

- faktura Vat nr (...) za pojazd zastępczy, k. 32;

- przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty tytułem kosztów wynajmu pojazdu zastępczego z dnia 20 listopada 2021 r. , k. 33;

- decyzja z dnia 30 listopada 2021 r. odnośnie zwrotu kosztów za wynajem pojazdu zastępczego, k. 34-35;

- ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 18 grudnia 2021 r., k. 36-47.

Dnia 25 maja 2021 roku w S. na ul. (...) miało miejsce zdarzenie polegające na tym, że wskutek malowania natryskowego konstrukcji stalowej powstającego budynku na pojazd powoda, stojący tuż obok budowy, został przeniesiony natrysk farby. W opinii biegłego uszkodzony został pojazd klasy luksusowej. Kosztorys naprawy sporządzany przez pozwanego oparty został na stawkach 54,50/54,50 zł z wykorzystaniem części oryginalnych. Zastosowano współczynnik odchylenia materiału lakierniczego 50%. Zastosowano potrącenie cen w wysokości 25% oraz rabat od sumy naprawy w wysokości 8%. Natomiast powód w swoim kosztorysie wskazał kwotę całkowitą 41 690,09 zł i wykonany został na stawkach 121,50/127,71 zł netto, zastosowano na części oryginalne bez potrąceń. Biegły zaś koszt naprawy przedmiotowego pojazdu oszacował na 39 788,27 zł.

D. nie był w przypadku samochodu powoda wystarczający, by przywrócić pojazd do stanu sprzed zdarzenia szkodzącego. W farbie, która wywołała szkodę na karoserii, zawierał się rozpuszczalnik. Tenże rozpuszczalnik doprowadził do degradacji lakieru wierzchniego i lakieru bazowego, czego detailing nie jest w stanie naprawić.

Pojazd powoda, który został uszkodzony należał do segmentu F w październiku 2021 r., a stawki wynajmu na okres od 1 do 7 dni zawierały się w przedziale od 459,00 zł do 540,00 zł netto. Wynajęte przez powoda auto zastępcze (M.) należało do tego samego segmentu F i stawka dobowa 450 zł netto nie była zawyżona.

Dowód:

- opinia biegłego nr (...) z dnia 27 lutego 2023 r., k. 108-115;

- uzupełniająca ustna opinia biegłego na rozprawie w dniu 06 czerwca 2023 r., k. 158 (płyta CD z nagraniem z rozprawy).

Rozważania.

Powództwo okazało się uzasadnione w całości co do kwoty 41 165,21 złotych wraz z wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty:

– 39 077,71 zł od dnia 26 września 2021r. do dnia zapłaty,

– 1 487,50 zł od dnia 31 grudnia 2021r. do dnia zapłaty,

– 600 zł od dnia 26 listopada 2021r. do dnia zapłaty.

Stan faktyczny sprawy sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych przez strony zgromadzonych w toku postępowania, co do prawdziwości i wiarygodności których nie powziął zastrzeżeń. Dokumenty złożone przez strony były w całości dla sądu przekonujące, żadna ze stron ich nie kwestionowała. W spornym zakresie ustalenia faktyczne sąd poczynił w oparciu o opinię biegłego sądowego

Ustalenia co do okoliczności wymagających wiadomości specjalnych, sąd poczynił na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków drogowych mgr inż. L. C.. Biegły sporządził opinię zgodnie z treścią postanowienia dowodowego w tym przedmiocie, a opinia ta nie zawiera braków ani sprzeczności. Istotne zaś okoliczności dotyczące jej przedmiotu, ustalone na podstawie załączonych do akt przez strony dokumentów są przedstawione w sposób nie budzący wątpliwości. Sąd zatem, mając na uwadze, że opinia została sporządzona zgodnie ze zleceniem, a także że jej treść wskazuje, że twierdzenia i wnioski biegłego znajdują oparcie w materiale dowodowym sprawy i nie stoją w sprzeczności z zasadami logiki, uznał opinię za przydatną do poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 k.c. w związku z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42 z późn. zm.) oraz § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej architektów oraz inżynierów budownictwa (Dz. U. z 2003 r. Nr 220, poz. 2174). Zgodnie z treścią art. 822 k.c. par. 1 i 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Ponadto na mocy ww. przepisów członek izby samorządu zawodowego podlega obowiązkowi ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody, które mogą wyniknąć w związku z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Ubezpieczeniem OC jest objęta odpowiedzialność cywilna architektów oraz inżynierów budownictwa za szkody wyrządzone w następstwie działania lub zaniechania ubezpieczonego, w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej, w związku z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie w zakresie posiadanych uprawnień budowlanych.

Wskazać należy, że świadczenie ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia majątkowego ma charakter odszkodowawczy i ta funkcja kompensacyjna determinuje podstawową treść pojęciową, zakres i poziom odszkodowania. Odpowiedzialność natomiast zakładu ubezpieczeń jest szczególną postacią odpowiedzialności cywilnej, a prawo ubezpieczeń majątkowych jest częścią prawa odszkodowawczego. Pojęcie szkody w ubezpieczeniach jest zatem takie samo jak w innych działach prawa odszkodowawczego, zasada odszkodowania nie może być bowiem traktowana w oderwaniu od ogólnych zasad odszkodowawczych, które znalazły wyraz i zostały uregulowanie w kodeksie cywilnym. Dotyczy to samych pojęć szkody i odszkodowania. Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W literaturze dominującą jest teoria adekwatnego związku przyczynowego, od której odstępstwa mogą wystąpić w warunkach opisanych w art. 361 § 2 k.c., zgodnie z którym granicach określonych w art. 361 § 1 k.c., w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Co do zasady normalny związek przyczynowy pełni zatem w prawie cywilnym funkcję przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej, a nadto wyznacza jej granice w tym sensie, że zobowiązany ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa zdarzeń, z którymi ustawa łączy jego obowiązek odszkodowawczy. W świetle powyższego przepisu wysokość odszkodowania ubezpieczeniowego świadczonego z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody związane z ruchem pojazdu mechanicznego jest zakreślona granicami odpowiedzialności cywilnej posiadacza, kierowcy samochodu. Reguła płynąca z przywołanego przepisu nakazuje także przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach wspomnianego adekwatnego związku przyczynowego. Podstawową bowiem funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody.

Okoliczności zdarzenia wywołującego szkodę z dnia 25 maja 2021 r. nie były pomiędzy stronami sporne. Natomiast sporne pomiędzy stronami była wysokość odszkodowania, wysokość stawki najmu pojazdu zastępczego, zwrot kosztu opinii prywatnej zleconej przez powoda.

Na podstawie opinii biegłego sądowego mgr inż. L. C. Sąd ustalił, że kosztorys powoda w związku ze szkodą nie był zawyżony. Naprawa wymagała zastosowania części oryginalnych, by móc przywrócić pojazd do stanu poprzedniego. Na etapie likwidacji szkody pozwany dokonał z tego tytułu wypłaty jedynie 710,56 zł. Do zapłaty pozostaje zatem wartość 39.677,71 zł. Okres najmu pojazdu zastępczego wyniósł 5 dni – zarówno biegły jak i Sąd uznał ten okres za w pełni zasadny i w związku z tym powodowi należy się zwrot kosztów wynajmu pojazdu zastępczego w kwocie 1 487,50 zł, z uwagi na to, że pozwany jak dotąd z tego tytułu wypłacił kwotę 1280 zł, a faktura za wynajem pojazdu zastępczego opiewała na kwotę 2 767,50 zł. Należy przychylić się do stanowiska powoda, iż zasadna jest kwota 600 zł tytułem zwrotu prywatnej opinii rzeczoznawcy, ponieważ jej sporządzenie było celowe i ekonomicznie uzasadnione (wyrok SN z dnia 18 maja 2004 r., III CZP 24/04). Koszty te mieszczą się w ramach szkody i związku przyczynowego. Z opinii biegłego sądowego w sprawie wynika, że pozwana zaniżyła należne odszkodowanie, a to oznacza, że koszty sporządzenia opinii prywatnej były więc konieczne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Za sporządzoną opinię prywatną wystawiono fakturę VAT. Brak jest podstaw do kwestionowania tego dokumentu.

Roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego znajduje oparcie w treści art. art. 359 § 1 k.c., art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych (…). Zgodnie z treścią przepisu art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik popada w opóźnienie jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2003 r., sygn. II CK 146/02). Ubezpieczyciel, stosownie do treści przepisu art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych (…), obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku, a jeśli tego nie czyni, popada w opóźnienie uzasadniające naliczenie odsetek ustawowych od należnej wierzycielowi sumy. Świadczenie ubezpieczyciela ma zatem charakter terminowy, a spełnienie świadczenia w terminie późniejszym niż wynikający z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) może być usprawiedliwione jedynie wówczas, gdy ubezpieczyciel wykaże istnienie przeszkód w postaci niemożliwości wyjaśnienia okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności albo wysokości świadczenia, mimo działań podejmowanych z wymaganą od niego starannością profesjonalisty, według standardu, którego reguły wyznacza przepis art. 355 par. 2 k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Przepis art. 98 §1 k.p.c. stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powód wygrał sprawę w całości i poniósł koszt zastępstwa procesowego 3 600 zł, opłaty skarbowej, opłaty od pozwy 750 zł, opłaty od [pozwu uzupełniającej (...) i zaliczki 750 zł.

Mając na uwadze przytoczone powyżej okoliczności oraz w oparciu o powołane przepisy, należało orzec, jak w wyroku.