Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 440/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Mogilnie z 1 marca 2023 r., sygn. II K 321/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i

3.  STANOWISKO SĄDU wniosków

Lp.

Zarzut

1.  mającą wpływ na treść wydanego orzeczenia obrazę przepisów postępowania to jest art. 2 § 1 pkt.2 i § 2 k.p.k. i art. 5 § 2 k.p.k. poprzez uznanie oskarżonego M. H. za winnego popełnienia występku z art. 278 § 1 k.k. bez istnienia dowodów uprawdopodabniających fakt popełnienia zarzucanego czynu,

2.  mającą wpływ na treść wydanego orzeczenia obrazę przepisów postępowania to jest art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. przez przekroczenie przez sąd granic swobodnej oceny dowodów bez uwzględnienia zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego , co doprowadziło do uznania przez sąd za całkowicie wiarygodny dowód z wyjaśnień J. W. oraz świadków E. W. (1) i R. C. skutkiem czego sąd I instancji dokonał błędnych ustaleń faktycznych polegających na uznaniu winy oskarżonego M. H. (1),

3.  mający wpływ na treść wyroku błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia a polegający na błędnym przyjęciu , iż oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu, podczas gdy zebrany materiał dowodowy i prawidłowo ustalony stan faktyczny przeczą temu wnioskowi.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadne

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad.1-3. Zarzuty niezasadne.

Brak jest podstaw do skutecznego postawienia Sądowi zarzutu obrazy wskazanych przepisów postępowania skutkujących błędnym ustaleniem stanu faktycznego.

Naruszenie przepisu art. 410 k.p.k. następuje wtedy, gdy Sąd I instancji pominie w toku procesu istotne z punktu widzenia treści rozstrzygnięcia dowody i nie ujawni ich na rozprawie lub też mimo, że wprowadzi je do procesu zignoruje ich znaczenie w toku wyrokowania.

W tym aspekcie apelujący nie wykazał, które z dowodów istotne z punktu widzenia czynionych ustaleń nie zostały wprowadzone do materiału dowodowego pozwalającego czynić ustalenia faktyczne lub też mimo ich wprowadzenia do procesu zostały pominięte w rozważaniach Sądu meriti, choć mają zasadnicze znaczenie dla czynionych ustaleń.

Jeśli prześledzić czynności dowodowe prowadzone w toku rozprawy jawi się jednoznaczny obraz rzetelności działań Sądu, który przeprowadził bezpośrednio na rozprawie wszystkie istotne dla czynionych ustaleń dowody a następnie w wyroku poddał je należytej ocenie. Nie sposób w tej sytuacji zaakceptować twierdzenia o pominięciu w toku wyrokowania istotnych dowodów, co wpłynęło na treść orzeczenia w sposób zaburzający jego prawidłowość. Nie przekonał o tym apelujący i zarzut w tej części uznano za nietrafny.

Z kolei dla oceny, czy nie doszło do naruszenia reguły in dubio pro reo, nie są miarodajne wątpliwości zgłaszane przez stronę procesową, ale to, czy sąd rozstrzygający sprawę powziął wątpliwości co do ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i wobec braku możliwości ich usunięcia, rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego, względnie to, czy w świetle realiów konkretnej sprawy wątpliwości takie powinien powziąć. W wypadku zaś, gdy pewne ustalenia faktyczne zależne są od dania wiary lub jej odmówienia, w odniesieniu do konkretnych dowodów, czy ich grup, nie może być mowy o naruszeniu zasady in dubio pro reo, a ewentualne kwestionowanie oceny wiarygodności konkretnego dowodu lub grupy dowodów rozstrzygane może być jedynie na płaszczyźnie swobodnej oceny dowodów, wynikającej z treści art. 7 k.p.k.

Nadto zgodnie z utrwalonym od lat poglądem, wyrażanym tak w doktrynie jak też w judykaturze, że ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd meriti w toku rozprawy głównej mogą być skutecznie zakwestionowane, a ich poprawność zdyskwalifikowana, wtedy dopiero, gdyby w procedurze dochodzenia do nich Sąd uchybił dyrektywom art. 7 k.p.k., pominął istotne w sprawie dowody lub oparł się na dowodach na rozprawie nieujawnionych, sporządził uzasadnienie niezrozumiałe, nadmiernie lapidarne, wewnętrznie sprzeczne bądź sprzeczne z regułami logicznego rozumowania, wyłączające możliwość merytorycznej oceny kontrolno-odwoławczej.

Skarżący, wyrażając własną odmienną oceną dowodów i wyprowadzając własne wnioski w tym zakresie nie wykazał w wiarygodny i przekonywający sposób, aby ocena dowodów dokonana przez Sąd meriti nosiła cechy dowolności (wykraczając tym samym poza granice ocen swobodnych zakreślone dyrektywami art. 7 k.p.k.).Tego rodzaju uchybień jakie skarżący podnosił w związku z oceną czynu zarzucanego oskarżonemu, aby rodziły one wątpliwości co do merytorycznej trafności zaskarżonego wyroku w tym zakresie, Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie jednak nie stwierdził. Rzecz w tym, że dla skuteczności zarzutu tego rodzaju (ukierunkowanego na kwestionowanie oceny dowodów) nie wystarczy wysłowienie własnego stanowiska, odmiennego od ustaleń Sądu meriti. Konieczne jest natomiast wykazanie w oparciu o dowody i ich wnikliwą ocenę, że ustalenia te są błędne, wskazanie możliwych przyczyn powstałych błędów i wszechstronne uargumentowanie własnego odmiennego stanowiska.

Sąd Okręgowy stwierdził, że oskarżony tego rodzaju argumentacji i na takim poziomie jej przekonywalności, nie przedstawił. Wbrew jego twierdzeniom, analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego pozwala w pełni na podzielenie przekonania Sądu meriti o tym, iż oskarżony swoim zachowaniem zrealizował znamiona zarzucanego mu czynu. Niedostatecznie pogłębiona argumentacja skarżącego całkowicie traci swą przekonywalność w konfrontacji ze zgromadzonymi w sprawie dowodami zwłaszcza w postaci wiarygodnych zeznań świadków, innych dokumentów, których łączna synteza w pełni oddaje całokształt okoliczności zdarzeń będących przedmiotem oceny i która bez wątpienia pozwalała Sądowi pierwszej instancji na przyjęcie prawidłowych ustaleń w zakresie, które włączone zostały do podstawy faktycznej zaskarżonego wyroku.

Apelacja nie dostarcza dostatecznych argumentów mogących przemawiać za zasadnością jej uwzględnienia, a co za tym idzie, uzasadniać możliwości odmiennego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, ów środek odwoławczy zawiera jedynie odmienną, jednostronną ocenę materiału dowodowego, a podniesione w nim argumenty mają charakter stricte polemiczny a w szczególności abstrahują od treści zebranych dowodów.

Analiza treści sformułowanych przez skarżącego zarzutów oraz ich uzasadnienia prowadzi do wniosku, że skarżący dokonania błędnych ustaleń faktycznych upatruje przede wszystkim w nieuprawnionym - jego zdaniem - obdarzeniu wiarą wyjaśnień oskarżonego J. W. oraz zeznań świadków E. W. (1) i R. C. , przy jednoczesnym zdyskredytowaniu wyjaśnień oskarżonego.

Tymczasem Sąd Rejonowy dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w tej części rozważył szczegółowo i wszechstronnie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku zeznania wszystkich świadków oraz wyjaśnienia oskarżonych. Wskazał którym i dlaczego dał wiarę oraz którym zeznaniom i wyjaśnieniom nie dał wiary, przedstawiając motywy swoich ocen.

W ramach realizacji zasady zawartej w art.7 kpk sąd ma prawo uznać za wiarygodne zeznania świadka (lub wyjaśnienia oskarżonego), co do niektórych przedstawionych przez niego okoliczności i nie dać wiary zeznaniom tego samego świadka (czy też wyjaśnieniom oskarżonego), co do innych okoliczności – pod warunkiem jednak, że swoje stanowisko w tej kwestii w sposób przekonywujący (jak ma to miejsce w niniejszej sprawie) uzasadni ( OSNKW 1974/7-8/154, OSNKW 1975/9/133).

Wszystkie te wymogi spełnia ocena dowodów, o której mowa w apelacji (a także pozostałych zebranych w sprawie) dokonana przez Sad I instancji i zaprezentowana w szczegółowym uzasadnieniu wyroku.

Skoro więc ocena zebranych w sprawie dowodów, a więc wyjaśnień oskarżonych, zeznań świadków, opinii biegłych i dokumentów dokonana została przez Sąd Rejonowy z należytą starannością i wnikliwością , nie zawiera błędów natury logicznej, jest zgodna ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, to pozostaje ona pod ochroną art.7 kpk.

Obrońca nie wykazał w skardze apelacyjnej , aby w zaskarżonym wyroku, przy ocenie wyjaśnień oskarżonych, zeznań E. W. (1) i R. C. oraz pozostałych świadków, oraz dokumentów zebranych w sprawie, Sąd dopuścił się obrazy art.7 kpk.

Apelacja zawiera odmienną ocenę dowodów, korzystną dla oskarżonego i sprowadza się do założenia, że niekorzystne wyjaśnienia J. W. i zeznania świadków, którzy zeznawali „niekorzystnie” dla oskarżonego są niewiarygodne i należy odmówić dania im wiary, a uznać za wiarygodne odmienne twierdzenia oskarżonego.

Tymczasem nie ulega wątpliwości, że podstawowym dowodem wskazującym na winę oskarżonego M. H. były wyjaśnienia J. W. złożone w postępowaniu przygotowawczym.

Pomówienie jest jednym z rodzajów wyjaśnień osoby zainteresowanej wynikiem procesu. Istnieją dwa rodzaje pomówień.

Do pierwszego należą te pomówienia, w których współsprawca zapierając się własnej winy, pomawia inną osobę, zwykle współoskarżonego o popełnienie danego czynu i w ten sposób dąży do ekskulpowania własnej osoby.

Do drugiego należy pomówienie, które umownie można określić jako złożone. Zachodzi ono wtedy, gdy sprawca przyznaje się do winy, twierdzi jednocześnie, że także inna osoba brała udział w przestępstwie, które jest przedmiotem osądu w danej sprawie.

W rozpoznawanej sprawie mielibyśmy do czynienia z drugiego rodzaju pomówieniem.

W jednej i drugiej jednak sytuacji wspomniany dowód jest takim, który ze względu na zainteresowanie osoby pomawiającej inną osobę, powinien być poddany szczególnie wnikliwej ocenie z jednoczesnym uzasadnieniem czy istnieją dowody potwierdzające bezpośrednio lub pośrednio wyjaśnienia pomawiającego czy wyjaśnienia te są logiczne, konsekwentne albo czy nie są wręcz nieprawdopodobne, a także czy pomawiający nie ma interesu osobistego lub procesowego w obciążaniu współsprawcy (takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w szeregu orzeczeń między innymi OSNKW 1970 z.4-5, wyrok z 15 lutego 1985r. IV KR 25/85, OSNKW 1985/11-12/103, OSNPG 1985/6/85, OSNPG 1985/2/24, OSNPG 1979/4/64).

W świetle powyższego należy przyjąć, iż przy tego rodzaju dowodzie dyrektywą naczelną jego oceny jest zasada swobodnej oceny dowodów, uzupełniona wskazaniami celowościowymi nakazującymi szczególną skrupulatność w jego ocenie i staranność w dokonywaniu na ich podstawie ustaleń faktycznych.

Sąd Rejonowy wymaganiom tym w pełni sprostał i nie wykroczył poza reguły określone w zasadzie swobodnej oceny dowodów.

Dodatkowo dokonując analizy twierdzeń J. W. należy przywołać wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 7 października 1998r. II AKa 187/98 KZS 1998/11/37, który wymienił kryteria jakim podlegać powinna kontrola dowodu z wyjaśnień osoby „pomawiającej” oskarżonych w sprawie. Otóż w niniejszej sprawie przy zastosowaniu wymienionych tamże kryteriów tejże oceny w jednoznaczny sposób należy stwierdzić, iż twierdzenia tego oskarżonego mogły stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie, a w konsekwencji przypisanie oskarżonemu winy w zakresie przypisanego mu czynu.

I tak :

-

twierdzenia te są spontaniczne, złożone krótko po opisywanych zdarzeniach i bezpośrednio po zdarzeniu;

-

są konsekwentne ( nigdy ich nie zmienił).

-

są potwierdzone innymi dowodami (vide:; zeznania świadków A. T., E. W. (1) i R. C.); min. wg A. T. dał on klucze do swojego mieszkania oskarżonym, przebywali w nim mając nieograniczony dostęp do zabranego mienia; wg. E. W. M. H. był widziany ( wskazała tę osobę ) jak prowadził rower i wiózł na nim myjkę ciśnieniową; wg R. C. ktoś dzwonił do niej ( nie pamiętała kto ) mówiąc, że znajomy jej męża wiózł ich K. rowerem;

-

J. W. operował w „pomawiających” wyjaśnieniach szczegółami, które mógł znać tylko sprawca, a opisywany przebieg zdarzeń korelował z relacjami osób postronnych;

-

„pomówienia” pochodzą od osoby nie zainteresowanej obciążaniem oskarżonego; nie ustalono ani jego interesu osobistego ani procesowego w obciążaniu oskarżonego; sam skarżący żadnej tego rodzaju argumentacji nie podnosi; twierdzenia zawarte w apelacji dezawuujące te wyjaśnienia są ogólnikowe, gołosłowne, dalece nie przekonują i uznać je należy wyłącznie jako obliczone na zdezawuowanie „pomawiającego”; żaden dowód przeprowadzony w toku postępowania nie wskazywał na jakikolwiek interes J. W. w bezzasadnym obciążaniu oskarżonego.

Sąd odwoławczy nie dostrzega też żadnych argumentów mogących podważyć wiarygodność wskazanych wyżej świadków; argumentacja wskazana przez skarżącą nie daje po temu żadnych podstaw.

Finalnie w pełni uprawniona jest teza o braku wątpliwości co do winy M. H. w zakresie zarzucanego mu czynu.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec ustaleń i argumentacji Sądu Rejonowego skarżący nie przedstawił przekonującej argumentacji pozwalającej na zmianę zaskarżonego wyroku w postulowanym zakresie. Apelacja zawiera odmienną a przy tym gołosłowną ocenę dowodów, korzystną dla oskarżonego i sprowadza się do stwierdzenia, że dowody „niekorzystne” dla oskarżonego w szczególności wyjaśnienia J. W. , są niewiarygodne i należy odmówić dania im wiary, a uznać za wiarygodne odmienne twierdzenia oskarżonego M. H..

Natomiast wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania jest sprzeczny z treścią art. 437 § 2 k.p.k. Również nie zachodzą przesłanki wskazane w art. 439 § 1 k.p.k., oraz art. 454 k.p.k..

Nie ma żadnych podstaw do negowania rozstrzygnięcia Sądu I instancji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Orzeczenie o winie i karze

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Argumentacja jak powyżej. Oskarżony niewiarygodny; wskazane dowody obciążające jednoznaczne ; apelacja niezasadna i wyłącznie polemiczna.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

.

Zwięźle o powodach zmiany

.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

- O kosztach pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie § 17 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (uwzględniając treść wyroku TK z dnia 20.12.2022 roku w sprawie SK 78/21);

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Sąd zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i jego wydatkami obciążył Skarb Państwa, uznając, iż uiszczenie ich byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe.

7.  PODPIS