Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 85/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Nowym Tomyślu z dnia 12 października 2022 r., sygn. akt II K 481/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza prawa procesowego, tj. art. 4 kpk oraz art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez dowolną i jednostronną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i przesądzenie o sprawstwie oskarżonego F. K., tj. o wypełnieniu znamion przestępstwa z art. 279 § 1 kk (punkt I i II zaskarżonego wyroku), bez uwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podnosząc zarzut tej kategorii nie można zapominać, że zarzut naruszenia art. 7 kpk powinien wykazywać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. W grę może wchodzić np. pominięcie istotnych środków dowodowych, niedostrzeżenie ważnych rozbieżności, uchylenie się od oceny wewnętrznych czy wzajemnych sprzeczności. Innymi słowy, zarzut obrazy przepisu art. 7 kpk wymaga wykazania uchybień w ocenie konkretnych dowodów dokonanych w zaskarżonym wyroku prowadzących do wniosku, że dokonana przez sąd ocena dowodów przekracza granice swobodnej oceny i jest dowolna. W procesie karnym nie chodzi wszak o to, czy ocena określonych dowodów i dokonane na ich podstawie ustalenia faktyczne są nieprzekonujące dla strony, lecz o to, czy są one przekonujące lub nieprzekonujące dla sądu w kontekście całokształtu materiału dowodowego. Sama odmienność przekonania apelującego odnośnie do danych ustaleń faktycznych, nie uzasadnia zarzutu obrazy przepisu art. 7 kpk ( wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 8 czerwca 2022 r., sygn. akt II AKa 458/21, Legalis nr 2714812). Innymi słowy w kwestii naruszenia art. 7 kpk istotne jest wykazanie konkretnych uchybień w przedstawionym przez sąd wywodzie argumentacyjnym (w postaci naruszeń wyżej wskazanych elementów), natomiast sama prezentacja przez skarżącego własnej oceny dowodów czy interpretacji ustalonych okoliczności, nie jest aktywnością, która może doprowadzić do stwierdzenia rażącego naruszenia prawa. Sam fakt, że przyjęte przez sądy założenia dowodowe nie odpowiadają subiektywnym oczekiwaniom strony, nie jest wystarczający do uznania zasadności zarzutu naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 2022 r., sygn. akt II KK 31/21, Legalis nr 2741089).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt kontrolowanej sprawy organ odwoławczy nie stwierdził podstaw aby uznać zasadność podniesionego przez obrońcę zarzutu. Sąd Rejonowy w sposób bardzo dokładny i rzetelny przeprowadził postępowanie dowodowe, podjął szereg czynności mających na celu jak najbardziej dokładne i obiektywne ustalenie wszystkich okoliczności istotnych dla prawnokarnej oceny zachowań oskarżonego opisanych w akcie oskarżenia. Następnie Sąd I instancji dokonał tak samo rzetelnej, szczegółowej i trafnej oceny wszystkich zgromadzonych w tej sprawie dowodów, zestawiając przy tym treść ich wszystkich ze sobą, a następnie przyznał przymiot wiarygodności jedynie tym z nich (bądź też jedynie niektórym ich częściom), które na to zasługiwały w świetle dyrektyw z art. 7 kpk, a więc zasad wiedzy, doświadczenia życiowego oraz logicznego rozumowania. Apelujący nie zdołał wykazać żadnych nieprawidłowości, czy też luk w procesie rozumowania Sądu meriti, który doprowadził do takiej a nie innej oceny materiału dowodowego dostępnego w tej sprawie. Obrońca oskarżonego w sposób wysoce subiektywny postrzegał wartość zgromadzonych dowodów, przekonując w swoim środku odwoławczym, że wiarygodnym dowodem były jedynie wyjaśnienia oskarżonego niezmiennie nieprzyznającego się do sprawstwa w zakresie czynów karalnych, do jakich doszło na terenie pizzerii (...) w Nowym Tomyślu oraz pomocniczo nieliczne dowody nie pozostające w sprzeczności z opisem zdarzeń prezentowanym przez podsądnego. Istotne jest jednak, że twierdzenia skarżącego nie zostały podbudowane solidnymi, zasługującymi na aprobatę argumentami. Ponadto obrońca zmierzał do podważenia wartości dowodowej wszystkich dowodów osobowych, które stały się podstawą wydania wyroku skazującego w tej sprawie. Wbrew jednak wskazaniom zawartym w apelacji nic nie stało na przeszkodzie przyznaniu cechy wiarygodności tej części zeznań M. R. oraz M. M., w której powoływali się oni na informacje uzyskane od świadka M. B.. W procesie karnym nie ma bowiem zakazu by czynić ustalenia faktyczne na podstawie zeznań „świadków ze słyszenia”, jeżeli zeznania takie spełniają kryteria wiarygodności w świetle dyrektyw z art. 7 kpk. Tymczasem zeznania wymienionych wyżej osób te kryteria właśnie spełniały, co dokładnie wyjaśnił w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia Sąd Rejonowy, a Sąd Okręgowy ze wskazaniami tymi w pełni się zgadza. Negatywnego wpływu na wiarygodność zeznań M. M. nie mogło mieć jej zachowanie po skierowaniu do niej przez A. D. żądania zwrotu kluczy od lokalu pizzerii. Świadek doskonale zdawała sobie bowiem sprawę z konsekwencji jakie może ponieść przez to, że klucze od lokalu pozostawiła w drzwiach, co umożliwiło osobie trzeciej dokonanie kradzieży. Nie dziwi w takiej sytuacji, że kiedy M. M. odkryła, że wspomnianych kluczy nie posiada, a więc musiała je gdzieś pozostawić, robiła wszystko by odsunąć od siebie moment kiedy będzie musiała stawić się w pizzerii i wytłumaczyć przed przełożonym z zagubienia kluczy do lokalu.

Sąd odwoławczy nie znalazł również podstaw by zgodzić się z obrońcą oskarżonego podważającym wartość dowodową zeznań świadka M. B.. Sam fakt zaprzeczania przez oskarżonego odbyciu z wymienioną rozmowy, w trakcie której miał się przyznać do popełnienia dwóch czynów zabronionych na terenie pizzerii (...) nie oznaczał, że taka sytuacja nie miała miejsca. Negowanie tej okoliczności przez oskarżonego nie jest niczym zaskakującym w sytuacji, kiedy zeznania M. B. mają duże znaczenie dowodowe w tej sprawie. Podkreślić jednak należy, iż M. B. była bliską znajomą zarówno F. K. jak i M. R.. W momencie kiedy dowiedziała się ona o konsekwencjach jakie grożą M. R. w związku z podejrzeniami jego przełożonego o dokonaniu przez niego kradzieży pieniędzy z kasy nie była od razu skłonna powiedzieć M. R., czego dowiedziała się od podsądnego. Ostatecznie jednak świadek zdecydowała się przekazać te informacje uznając, że sama kiedy znalazłaby się w podobnej sytuacji chciałaby aby ktoś jej pomógł. M. B. nie miała żadnych powodów by podawać nieprawdziwe informacje i celowo obciążać F. K., z którym była w bardzo dobrych relacjach. Wręcz odwrotnie świadek miała wyrzuty sumienia, że zdradziła innej osobie powierzoną jej tajemnicę – co było widoczne w trakcie składania przez nią zeznań w tym procesie. Żadnym argumentem przemawiającym za odmową wiarygodności omawianemu świadkowi nie był fakt, iż przed okazaniem swojego telefonu Sądowi na rozprawie usunęła ona korespondencję jaką prowadziła z oskarżonym na Messengerze. Jak bowiem ustalił organ orzekający, dane tego świadka pojawiały się w innych sprawach karnych prowadzonych w Sądzie Rejonowym w Nowym Tomyślu, jako osoby posiadającej dostęp do narkotyków. Nie jest wykluczone, że z uwagi na fakt, iż korespondencja z oskarżonym zawierała informacje dotyczące innych przestępstw, świadek M. B. usunęła ją by chronić siebie przed ewentualną odpowiedzialnością karną.

Kontrola odwoławcza zaskarżonego rozstrzygnięcia nie wykazała żadnych nieprawidłowości również w ocenie zeznań A. D. odnośnie obsługi tabletu służbowego w pizzerii (...). Znamienne jest, że świadek ten na co dzień nie przebywał w tym lokalu i nie obserwował w jaki sposób pracownicy korzystają z tego urządzenia obsługując klientów. Zeznania pracowników pizzerii doprowadziły do ustalenia, że w praktyce odbiegało to od zasad, o których stosowaniu przekonany był A. D.. Pracownicy nie logowali się bowiem wyłącznie do założonych dla nich kont na tym tablecie, a korzystali z konta jakie było w danym momencie zalogowane. Konta te często były zaś dostępne bez wylogowania na tablecie przez wiele godzin. Ponadto na tablecie funkcjonowało konto „Kuchnia i telefony”, które nie było zabezpieczone żadnym hasłem czy kodem, a za jego pomocą możliwe było zarówno anulowanie uprzednio wystawionych paragonów, jak i otwarcie kasy poprzez kliknięcie dwóch przycisków. Jak trafnie dostrzegł Sąd I instancji, z zeznań obsługi pizzerii rysował się zupełnie inny obraz co do trudności obsługi tego urządzenia aniżeli wynikało to z zeznań A. D., który z tego urządzenia nie korzystał. Jego przekonanie o trudnej i skomplikowanej procedurze otwierania kasy fiskalnej za pomocą tegoż tabletu miało zatem mniejszą wartość niż zeznania personelu pizzerii. Nie bez znaczenia przy tym pozostaje fakt i należy też o tym wspomnieć, że podsądny jako osoba młoda jest obeznany z nowinkami technologicznymi, korzystając z różnych urządzeń elektronicznych. Cechy te na pewno ułatwiały mu dość sprawne rozeznanie się w obsłudze tabletu i pozwoliły ostatecznie na otwarcie kasy i dwukrotnie zabranie wszystkich znajdujących się w jej wnętrzu pieniędzy. Warto zwrócić przy tym uwagę, że dane logowania z tabletu oraz wykaz podejmowanych na nim czynności prowadzą do wniosku, że sprawca nie od razu wiedział co należy zrobić by uzyskać dostęp do kasy, jednakże po kliknięciu kilku przycisków, a nawet dokonaniu transakcji anulowania paragonu udało mu się ustalić jak uzyskać dostęp do pieniędzy w kasie. Gdyby czynów tych miał dokonać ktoś z pracowników pizzerii, co sugerowano w apelacji, nieracjonalnie byłoby wykonywanie tych zbędnych czynności na tablecie, które zdecydowanie wydłużały czas manipulowania przy kasie, zwiększając ryzyko nakrycia takiej osoby „na gorącym uczynku”. Zatem tok rozumowania i przyjęty przez Sąd I instancji przebieg zdarzenia potwierdzały, że zaboru pieniędzy (a także ustalonych przedmiotów) dokonała osoba, która na co dzień nie pracowała z tym tabletem.

Sąd II instancji nie zgodził się z argumentacją obrońcy zmierzającą do wykazania, że wyjaśnienia oskarżonego winny być w całości uznane za wiarygodne. To bowiem, iż wymieniony kategorycznie i konsekwentnie nie przyznawał się do winy i sprawstwa w zakresie dwóch czynów do jakich doszło na terenie pizzerii (...) nie stanowiło przeszkody dla przypisania mu odpowiedzialności za te zachowania. Zgromadzony bowiem w tej sprawie materiał dowodowy na jego niekorzyść i jednocześnie zasługujący na wiarę, dawał bowiem wystarczające podstawy do wydania wyroku skazującego. Natomiast zaprzeczające wyjaśnienia oskarżonego nie znajdowały właściwie żadnego pozytywnego potwierdzenia w innych dowodach. Zupełnie nietrafione były także twierdzenia podsądnego jakoby dokonanie przez F. K. w nocy z 16 na 17 października 2020 r. kradzieży z włamaniem do pojazdu marki F. (...) uniemożliwiało mu dokonanie tej samej nocy jeszcze jednego czynu zabronionego. Ważne jest, że miejsce pierwszej kradzieży z włamaniem znajdowało się w niedalekiej odległości od pizzerii (...), a więc oskarżony bez żadnych przeszkód mógł się przemieścić do miejsca dokonania drugiego czynu. Ponadto skradzione z pojazdu F. (...) elektronarzędzia oskarżony ukrył w zaroślach niedaleko miejsca włamania, a więc żadne przedmioty nie przeszkadzały mu w wejściu do wnętrza pizzerii i zabrania z kasy pieniędzy (w przyjętej kwocie nie większej niż 500 zł). Z powyższego wypływa wniosek, że tej nocy wyszedł on z domu i miał odpowiednią sposobność aby dokonać pierwszej kradzieży w tym lokalu.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w punktach I i II poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanych mu czynów, a w konsekwencji uchylenie punktów IV oraz VI lit.a zaskarżonego wyroku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na bezzasadność omówionego zarzutu. Przeprowadzona przez Sąd I instancji ocena dowodów była poprawna i zgodna z dyrektywami z art. 7 kpk. Przeciwne stanowisko na ten temat obrońcy oskarżonego okazało się błędne. Nie było więc powodów by w instancji odwoławczej wydać orzeczenie jakiego oczekiwał apelujący.

Lp.

Zarzut

3.2.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk w zw. z art. 201 kpk w zw. z art. 200 § 2 kpk poprzez uznanie za nieistotną dla ustalenia stanu faktycznego w sprawie opinii biegłego z dziedziny genetyki sądowej, podczas gdy z przedmiotowej opinii jasno wynika, iż znaleziony na miejscu zdarzenia ślad biologiczny nie pochodzi od oskarżonego, podczas gdy okoliczność ta ma istotne znaczenie w kontekście umiejscowienia oskarżonego w miejscu przestępstwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Rejonowy wcale nie uznał opinii biegłego z dziedziny genetyki sądowej za nieistotną dla ustalenia stanu faktycznego, jak wskazał apelujący. Dowód ten po prostu nie był podstawą poczynionych w tej sprawie ustaleń faktycznych albowiem z uwagi na swoją treść podstawą takich ustaleń faktycznych być nie mógł. Przeprowadzona opinia biegłego z dziedziny genetyki sądowej rzeczywiście doprowadziła do wniosku, że zabezpieczony na miejscu zdarzenia (a dokładniej na metalowych złączkach przewodów w metalowej szafce, z której zabrano rekorder monitoringu) ślad biologiczny nie pochodził ani od oskarżonego, ani też od świadków M. R. i M. M.. Fakt ten, wbrew twierdzeniom apelującego, nie wykluczał wcale sprawstwa i winy oskarżonego w zakresie dwóch pierwszych zarzucanych mu w akcie oskarżenia czynów. To bowiem, że ślad biologiczny zabezpieczony w jednym tylko miejscu w pizzerii (...) nie pochodził od oskarżonego nie oznacza, że F. K. nie był obecny w tym lokalu w nocy z 16 na 17 października 2020 r., a także kolejnej nocy, gdy skradziony został w/wym sprzęt nagrywający. Dowody ze śladów biologicznych mają tę dużą słabość, że ich znaczenie w danej sprawie zależy od tego czy organy prowadzące czynności na miejscu zdarzenia zdołają odnaleźć nadające się do takich badań ślady biologiczne na miejscu przestępstwa. Wobec tego sam fakt zabezpieczenia tylko jednego śladu biologicznego i nie ustalenia jego pochodzenia nie stanowił przeszkody dla przypisania oskarżonemu odpowiedzialności karnej za czyny, do jakich doszło na terenie pizzerii (...). Warto zwrócić z tego miejsca uwagę, że Sąd Rejonowy omawianą w tym miejscu opinię uznał za pełną i jasną, a więc za dowód miarodajny. Jedynie z uwagi na jej treść, która ani nie potwierdziła ani też nie zaprzeczyła by oskarżony popełnił dwa pierwsze zarzucane mu w akcie oskarżenia czyny, Sąd I instancji uznał, że dowód ten nie mógł być podstawą czynionych ustaleń faktycznych. Organ odwoławczy w pełni to wnioskowanie popiera. A inne wiarygodne dowody zgromadzone w tej sprawie dawały podstawy dla uznania, że F. K. w nocy z 16 na 17 października 2020 r. oraz kolejnej nocy dokonał zaboru mienia w celu przywłaszczenia z pizzerii (...) w Nowym Tomyślu.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w punktach I i II poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanych mu czynów, a w konsekwencji uchylenie punktów IV oraz VI lit.a zaskarżonego wyroku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na bezzasadność omówionego zarzutu. Ocena dowodu z opinii biegłego z dziedziny genetyki, podobnie zresztą jak wszystkich pozostałych dowodów, była trafna i prawidłowa. Podobnie jak stwierdzenie przez Sąd Rejonowy, że dowód z opinii biegłego z uwagi na swoją treść i brak korelacji z innymi wiarygodnymi dowodami nie mógł być podstawą ustaleń faktycznych w przedmiotowej sprawie.

Lp.

Zarzut

3.3.

Błąd w ustaleniach faktycznych, będący następstwem ww. obrazy przepisów postępowania przejawiający się w tym, że Sąd I instancji:

a) przyjął, że oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanych mu czynów opisanych w punktach 1 i 2 części wstępnej wyroku, podczas gdy z okoliczności sprawy, zebranego materiału dowodowego, wyjaśnień oskarżonego, w których nie przyznał się do winy, a w konsekwencji niedających się usunąć wątpliwości, co do jego rzekomego sprawstwa wynika, że oskarżony powinien być uniewinniony w zakresie wskazanych czynów;

b) uznał, że okoliczność przebywania w pobliżu restauracji (...) umiejscawia również oskarżonego na miejscu przestępstwa, podczas gdy nie sposób przyjąć, że okoliczność przebywania w pobliżu miejsca przestępstwa jednoznacznie przesądza o możliwości popełnienia przez oskarżonego zarzucanego czynu opisanego w punkcie 1 części wstępnej wyroku, a w związku z niepopełnieniem tego czynu, niemożliwe staje się również popełnienie czynu opisanego w punkcie 2 części wstępnej wyroku;

c) przyjął, że pozostała do naprawienia szkoda na rzecz pokrzywdzonego M. J. (1) wynosi 200 zł, podczas gdy pokrzywdzony w zeznaniach złożonych na rozprawie w dniu 15 marca 2021 r. wskazał jako wysokość szkody 150 zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ważne jest przy tego typu zarzucie, że wykazanie błędu w ustaleniach faktycznych nie może polegać jedynie na prezentowaniu poglądu, że te same dowody pozwalałyby na przyjęcie odmiennej wersji zdarzeń, lecz na wykazaniu, że przy ustalaniu faktów sąd I instancji posłużył się rozumowaniem logicznie nieprawidłowym bądź sprzecznym ze wskazaniami doświadczenia życiowego ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 22 grudnia 2021 r., sygn. akt II AKa 77/21, Lex nr 3330120). W świetle powyższego istotne jest to, że obrońca oskarżonego nie zdołał wykazać żadnych nieprawidłowości w ocenie dowodów przeprowadzonej przez Sąd Rejonowy. W ramach zarzutu art. 7 kpk apelujący przedstawił jedynie swoje subiektywne stanowisko jak jego zdaniem winny zostać w tej sprawie ocenione dowody, które nie spełniało podstawowych wymagań ustanowionych w przepisie art. 7 kpk.

Jeżeli z wiarygodnych dowodów dostępnych w tej sprawie dla organu meriti wynikało, że oskarżony dopuścił się zarówno wykroczenia z art. 119 § 1 kw, jak i przestępstwa z art. 279 § 1 kk (chodzi o czyny, do jakich doszło na terenie pizzerii (...) w Nowym Tomyślu) to nie było błędem w ustaleniach faktycznych stwierdzenie, że to właśnie F. K. dopuścił się tych czynów. Prawdą jest, że głównym dowodem, na którym opierał się wydany w tej sprawie wyrok skazujący były obciążające oskarżonego zeznania M. B.. Niemniej jednak szereg innych dowodów pośrednio potwierdzało zeznania tego świadka i wskazywało na obecność oskarżonego w czasie inkryminowanych zdarzeń w pobliżu pizzerii (...). Chodzi tutaj zarówno o dane z logowania jego telefonu komórkowego, jak i zeznania świadków M. R. oraz M. M.. Wymieniony materiał dowodowy, chociaż nie był obszerny, to jednak wystarczający dla postawienia wniosków, że to właśnie F. K. dopuścił się wykroczenia z art. 119 § 1 kw oraz przestępstwa z art. 279 § 1 kk na szkodę właścicieli pizzerii (...). Skoro bowiem zasada swobodnej oceny dowodów nie stoi na przeszkodzie dokonywaniu ustaleń na podstawie relacji jednego tylko świadka, o ile uznanie ich za wiarygodne nie wykracza poza zasady prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2022 r., sygn. akt II KK 287/22, Lex nr 3459077), to tym bardziej możliwe jest wydanie wyroku skazującego w oparciu o kilka dowodów budujących jasny obraz winy i sprawstwa oskarżonego. Nie ma przy tym znaczenia, że podsądny w swoich wyjaśnieniach nie przyznał się do żadnego z omawianych w tym miejscu czynów albowiem jego wyjaśnienia w tej części zostały ocenione jako niewiarygodne, a przez to nie mogły być one podstawą ustaleń faktycznych. Należy jeszcze zaakcentować, że wszelkie niedające się usunąć wątpliwości występujące w tej sprawie, Sąd Rejonowy rozstrzygnął na korzyść oskarżonego. Dotyczy to w szczególności kwoty gotówki jaka została zabrana z kasy w nocy z 16 na 17 października 2020 r., czy też istnienia zabezpieczeń w tablecie umożliwiającym otworzenie kasy, a także tego czy w zamku drzwi wejściowych do pizzerii pozostawione były klucze od lokalu. Inne niedające się usunąć wątpliwości, wbrew wskazaniom apelacji, w tej sprawie nie występowały. W szczególności nie sposób uznać by takie wątpliwości występowały w odniesieniu do tego, czy podsądny wszedł do lokalu w nocy z 16 na 17 października 2020 r., a także kolejnej nocy i dokonał zaboru wymienionych w wyroku rzeczy. Okoliczności te zostały ustalone w sposób nie budzący wątpliwości na podstawie wiarygodnego materiału dowodowego dostępnego dla Sadu Rejonowego w tej sprawie, a przeciwne stanowisko obrońcy oskarżonego opierało się wyłącznie o tę część wyjaśnień F. K., która nie zasługiwała na uwzględnienie i stanowiła realizację przyjętej linii obrony. W takiej sytuacji wskazania skarżącego nie mogły zostać zaaprobowane przez organ odwoławczy.

Drugi element omawianego zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych świadczy o tym, że obrońca oskarżonego dokonywał jedynie wyrywkowej analizy poszczególnych dowodów, a nie zestawił ich wszystkich ze sobą wzajemnie. Sąd Rejonowy nie przyjął bowiem by fakt przebywania oskarżonego w pobliżu restauracji (...) (ustalona na podstawie danych z logowania jego telefonu komórkowego) samodzielnie przesądzała o możliwości popełnienia przez niego zarzucanych mu przestępstw. Fakt ten dopiero w połączeniu z ustaleniami wynikającymi z pozostałych wiarygodnych dowodów, w tym w szczególności zeznań świadków M. B., M. R. oraz M. M. pozwalał na stwierdzenie, że to właśnie F. K. był pizzerii (...) nocą z 16 na 17 października 2020 r. wykorzystując pozostawiony w drzwiach klucz i dokonał wykroczenia z art. 119 § 1 kw, a następnej nocy przy użyciu tego samego klucza dokonał przestępstwa z art. 279 § 1 kk. Gdyby obrońca zestawił dowód z danych logowania się telefonu jego klienta z pozostałymi wiarygodnymi dowodami w tej sprawie powinien dojść do tożsamych wniosków.

Po trzecie, Sąd Okręgowy nie stwierdził również żadnych nieprawidłowości w ustaleniu przez Sąd Rejonowy, że pozostała do naprawienia szkoda na rzecz pokrzywdzonego M. J. (1) wynosi 200 zł. Pokrzywdzony w trakcie przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym podał właśnie taką kwotę jako szkodę wynikającą z uszkodzenia w jego samochodzie marki F. (...) dwóch zamków w drzwiach. W trakcie rozprawy mającej miejsce w dniu 15 marca 2021 r. pokrzywdzony wskazał, iż dotychczas nie naprawił uszkodzonych zamków, jednak jego zdaniem koszt jednego zamka to 80 zł, a koszt usługi wymiany tych zamków wyniesienie minimum 150 zł. Wbrew więc stanowisku apelującego, pokrzywdzony podał w postępowaniu sądowym wyższą aniżeli pierwotnie (łącznie około 310 zł) wysokość szkody wynikającej z uszkodzenia przez oskarżonego dwóch zamków w drzwiach będącego jego własnością pojazdu mechanicznego, dodając koszty naprawy. Sąd Rejonowy przyjął jednak jako wysokość szkody kwotę 200 zł, a więc było to rozwiązanie korzystniejsze dla oskarżonego. W każdym natomiast razie nie było powodów by podważać tak ustaloną wysokość szkody i umniejszać nałożony na F. K. środek kompensacyjny.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w punktach I i II poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanych mu czynów, a w konsekwencji uchylenie punktów IV oraz VI lit.a zaskarżonego wyroku oraz w punkcie VI lit.b poprzez nałożenie na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz M. J. (2) kwoty 150 zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na bezzasadność omówionego zarzutu. Prawidłowe okazały się wszystkie poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne odnośnie winy i sprawstwa oskarżonego, tak w zakresie wykroczenia z art. 119 § 1 kw i przestępstwa z art. 279 § 1 kk popełnionego na terenie pizzerii (...) w Nowym Tomyślu oraz w odniesieniu do wysokości szkody powstałej w wyniku uszkodzenia przez F. K. dwóch zamków w samochodzie F. (...) należącym do M. J. (1) (czyn z pkt 3). Nie było więc żadnych powodów do ingerencji w treść zaskarżonego orzeczenia, w szczególności w sposób oczekiwany przez obrońcę.

Lp.

Zarzut

3.4.

Rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego za czyn opisany w punkcie 3 wstępnej części wyroku kary pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności co nie uwzględnia w żadnym zakresie okoliczności niniejszej sprawy, zwłaszcza faktu, iż oskarżony w znacznej części naprawił szkodę poprzez zwrot przedmiotów M. J. (1), a także przeprosił pokrzywdzonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Warto na początek przypomnieć, iż rażąca niewspółmierność kary uzasadniająca uwzględnienie zarzutu z art. 438 pkt 4 kpk, występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Tak orzeczona kara może być wynikiem bądź to niedostrzeżenia występującej in concreto okoliczności istotnej z punktu widzenia dyrektywy wymiaru kary z art. 53 kk i nast. lub też nienadania im adekwatnej wagi. Oceniając współmierność kary w relacji do dyrektyw i okoliczności wyznaczających jej wymiar, nie wolno zapominać, że art. 53 § 1 kk pozostawia wymiar kary sędziowskiemu uznaniu, nakazując, aby mieściła się ona w granicach przewidzianych przez ustawę. Przy ocenie kary przez pryzmat jej rażącej niewspółmierności nie można zatem nie uwzględniać granic, w jakich kara za dane przestępstwo może być orzeczona i w jakich niejako "proporcjach" pozostaje kara orzeczona względem granic pozostawionych sędziowskiemu uznaniu. W konsekwencji miarą surowości kary polegającej na pozbawieniu wolności, nie może być jedynie ilościowe oznaczenie czasu pozbawienia wolności ale stopień wykorzystania sankcji karnej przewidzianej za dane przestępstwo, także z uwzględnieniem występujących w danym postępowaniu, zwykle niepowtarzalnych w danym układzie, okoliczności uzasadniających wymiar orzeczonej kary ( wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 27 maja 2022 r., sygn. akt II AKa 489/21, Legalis nr 2714830).

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy uznał, że obrońca oskarżonego nie wykazał by kara jednostkowa w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn z art. 279 § 1 kk popełniony na szkodę M. J. (1) była rażąco surowa w stosunku do wagi i okoliczności osądzanego czynu. Sąd Rejonowy rozważając nad wymiarem kar jednostkowych wziął pod uwagę wszystkie występując w kontrolowanej sprawie okoliczności obciążające oraz łagodzące, przy czym więcej było okoliczności niekorzystnych dla F. K., co musiało znaleźć odzwierciedlenie w odpowiednio surowym wymiarze kary. Oskarżony w okresie oczekiwania na przyjęcie do zakładu karnego w związku z karą orzeczoną za inny czyn (podsądny był już uprzednio karany, w tym za czyny skierowane przeciwko mieniu) dopuścił się popełnienia kolejnych przestępstw. Podsądny dokonał kradzieży z włamaniem do samochodu M. J. (3) pozostawionego na parkingu nieopodal Starostwa Powiatowego w Nowym Tomyślu i zabrał z wnętrza tego pojazdu szereg elektronarzędzi, których łączna wartość wynosiła 7.797 zł, a więc było to dość znacząca kwota, a dla pokrzywdzonego szczególnie gdyż brak tych sprzętów pozbawiał go możliwości wykonywania pracy. Ponadto, jedyną motywacją jaka towarzyszyła oskarżonemu przy popełnieniu tego przestępstwa była chęć łatwego i szybkiego zarobku, gdyż skradzione sprzęty chciał on szybko spieniężyć. Okazało się to jednak mocno utrudnione z uwagi na znajomość pokrzywdzonego z osobą potencjalnego pasera. Należy przy tym pamiętać, że Nowy Tomyśl nie jest dużą miejscowością, co utrudniało sprzedaż przedmiotów pochodzących z przestępstwa. Istotne jest przy tym, że Sąd Rejonowy czyniąc rozważania odnośnie kary adekwatnej do czynu jakiego dopuścił się F. K. wziął pod uwagę jego przyznanie się do popełnienia tego czynu, przeproszenie za swoje zachowanie oraz fakt, że pokrzywdzony odzyskał wszystkie skradzione narzędzie albowiem osoba skierowana do niego przez podsądnego wskazała miejsce ich pozostawienia. Należy jednak dostrzec również i to, że takie zachowanie podsądnego zostało w dużej mierze wymuszone zaistniałymi okolicznościami. F. K. spotkał się ze znacznymi trudnościami w sprzedaniu skradzionych rzeczy i dlatego ostatecznie postanowił skradzione elektronarzędzia zwrócić właścicielowi. W związku z powyższym argumentacja apelującego przeceniała znaczenie tego aspektu sprawy. Podkreślić jeszcze tutaj należy, że czyn z art. 279 § 1 kk zagrożony jest karą pozbawienia wolności od roku do 10 lat. Orzeczenie wobec F. K. kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a więc zaledwie o 6 miesięcy przekraczającej dolną granicę ustawowego zagrożenia, nie mogło zostać ocenione jako rozstrzygnięcie niewspółmiernie surowe. Raczej w przypadku kiedy za to zachowanie została by wymierzona kara jakiej oczekiwał obrońca, tj. kara 1 roku pozbawienia wolności, konieczne byłoby stwierdzenie, iż jako ustawowe minimum jest ona rażąco łagodna. Trafnie Sąd Rejonowy podał, że gdyby nie okoliczności łagodzące jakie wystąpiły w tej sprawie (których znaczenie zostało przez obrońcę ocenione zbyt wysoko) to należałoby podsądnemu wymierzyć jeszcze surowszą karę.

Sąd odwoławczy nie miał również żadnych zastrzeżeń do kary łącznej w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności, która podobnie jak kary jednostkowe nie była niewspółmiernie surowa. Mając na względzie treść art. 86 § 1 kk Sąd Rejonowy mógł orzec karę łączną w granicach pomiędzy karą 1 roku i 7 miesięcy pozbawienia wolności a karą 3 lat pozbawienia wolności. Określając wymiar kary łącznej Sąd Rejonowy wziął pod uwagę związek przedmiotowo-podmiotowy pomiędzy czynami, których kary podlegały łączeniu, a także cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego oraz potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Kara łączna w wymiarze 2 lat była zdaniem organu II instancji odpowiednia i współmierna, a przeciwne stanowisko obrońcy na ten temat było chybione.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w punkcie 3 poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 1 roku pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższego wniosku z uwagi na bezzasadność omówionego zarzutu. Kara jednostkowa za czyn popełniony na szkodę M. J. (1) oraz kara łączna orzeczone przez Sąd Rejonowy w kontrolowanej sprawie były współmierne do wagi czynów przypisanych F. K.. Przeciwne stanowisko obrońcy oskarżonego nie spotkało się z aprobatą organu odwoławczego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu I instancji utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powodem utrzymania wyroku w mocy była niezasadność zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego jak też brak podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 kpk, uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Zgodnie z art. 616 § 1 pkt 1 kpk do kosztów procesu należą koszty sądowe, którymi są m.in. wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania (art. 616 § 2 pkt 2 kpk). Jednym z wydatków Skarbu Państwa, na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 kpk są wypłaty dokonane z tytułu nieopłaconej przez strony pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokatów lub radców prawnych.

Obrońca oskarżonego z urzędu w apelacji zawarł wniosek o zasądzenie od Skarbu Państwa zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym. Wniosek ten podtrzymał na rozprawie apelacyjnej w dniu 17 marca 2023 r. Przytoczone wyżej przepisy stanowią podstawę prawną orzeczenia uwzględniającego to żądanie. Wysokość kosztów adwokata została ustalona w oparciu o § 2 pkt 1, § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Jest to kwota 516,60 zł (z VAT).

3.

Zgodnie z art. 634 kpk jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, do kosztów procesu za postępowanie odwoławcze od orzeczeń kończących postępowanie w sprawie mają odpowiednie zastosowanie przepisy o kosztach za postępowanie przed sądem I instancji.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy opierając się na dyspozycji przepisu art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Oskarżony nie posiada żadnego znaczącego majątku, nie pracuje, pozostaje na utrzymaniu rodziców, ciąży na nim obowiązek alimentacyjny na dziecko w kwocie 500 zł miesięcznie. Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że dodatkowe obciążanie oskarżonego kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze, w tym opłatą za II instancję stanowiłoby dla niego zbyt dużą dolegliwość finansową i w sytuacji kiedy oskarżony pozostaje na utrzymaniu rodziców obowiązek ten de facto obciążyłby ich a nie jego samego. Poza tym nie można zapominać o orzeczonym obowiązku naprawienia szkody, której realizacja podsądny powinien zająć się w pierwszej kolejności. Należało także pamiętać, że oskarżony ma odbywać karę pozbawienia wolności, co co najmniej mocno ograniczy jego możliwości zarobkowe w najbliższym czasie.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak