Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 303/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Robert Bednarczyk (spr.)

Sędzia Tomasz Skowron

Sędzia Andrzej Tekieli

Protokolant Roksana Kulak

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze del. do Prokuratury Okręgowej w Jeleniej Górze Marcina Piekarskiego

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2023 r. sprawy:

R. K. ur. (...) w J. ((...))

s. J. P., S.

oskarżonego z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 264 § 2 kk

R. M. ur. (...) w T. (...)

s. A., M. z domu B.

oskarżonego z art. 264 § 3 kk

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Zgorzelcu

z dnia 9 stycznia 2023 r. sygn. akt II K 948/22

I. zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego R. M. w ten sposób, że:

- na podstawie art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 kk wykonanie wymierzonej w punkcie I części rozstrzygającej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby, wynoszący 3 (trzy) lata;

- na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżonego R. M. do informowania Sądu Rejonowego w Zgorzelcu o przebiegu okresu próby;

- w punkcie II części rozstrzygającej w ten sposób, że na podstawie art. 63 § 1 kk zalicza oskarżonemu R. M. na poczet wymierzonej mu grzywny okres tymczasowego aresztowania od dnia 22 sierpnia 2022r. godz. 16.50 do dnia 9 stycznia 2023r. godz. 16.00 ustalając, że jeden dzień faktycznego pozbawienia wolności odpowiada dwóm stawkom dziennym grzywny;

II. zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego R. K. w ten sposób, że:

- na podstawie art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 kk wykonanie wymierzonej w punkcie III części rozstrzygającej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby, wynoszący 3 (trzy) lata;

- na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżonego R. K. do informowania Sądu Rejonowego w Zgorzelcu o przebiegu okresu próby;

III. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

IV. zwalnia oskarżonych R. M. i R. K. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postepowania odwoławcze i obciąża nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 303/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 9 stycznia 2023 r., sygn. akt II K 948/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I. W apelacji adw. P. S. obrońcy oskarżonego R. M.:

1.  Obrazę przepisów postępowania tj. art. 167 k.p.k. w zw. z art. 368 § 1 k.p.k. w zw. z art. 394 § 1 k.p.k. polegającą na oparciu rozstrzygnięcia na zeznaniach świadków D. W., S. S., A. W. i L. S., które nie zostały wprowadzone do przewodu sądowego w prawidłowy sposób, albowiem przepis art. 394 § 1 k.p.k. warunkuje jedynie odczytanie danych dotyczących osoby oskarżonego oraz wyniki wywiadu środowiskowego, nie dotyczy zaś protokołów zeznań świadków, przy czym na podstawie ww. przepisu załączono w poczet materiału dowodowego i ujawniono również inne dokumenty, jak protokół zatrzymania osoby, protokół przeszukania, ustalenia z monitoringu z dokumentacją fotograficzną, tablica poglądowa wraz z opisem, dokumentacja dotycząca pojazdu S. wraz z kserokopią dokumentów, materiał poglądowy, protokół oględzin rzeczy wraz z płytą CD oraz załącznikami, dokumentacja poglądowa, opinia oraz opracowanie dotyczące analizy połączeń nr telefonicznych, jak również informacja z KRK, pismo Komendanta Straży Granicznej i umowa najmu lokalu, to uchybienie doprowadziło do naruszenia art. 410 k.p.k. polegające na oparciu wyroku o okoliczności i dowody, które nie zostały przeprowadzone i ujawnione we właściwy sposób w toku przewodu sądowego i rozprawy głównej przed Sądem I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

2.  Obrazę przepisów postępowania tj. art. 7 k.p.k. polegającą na braku swobodnej oceny dowodów w sprawie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, co skutkowało uznaniem winy oskarżonego R. M. w sytuacji, w której zeznania:

a)  Świadków D. W., S. S., A. W. i L. S. zostały złożone jedynie przed organem prowadzącym czynności w postępowaniu przygotowawczym i w następstwie ich zatrzymania, przy czym poddanie ich depozycji weryfikacji na etapie postępowania przygotowawczego, jak i sądowego jest niemożliwe z uwagi na brak odebrania przez organ postępowania przygotowawczego danych możliwych do ich powtórnego przesłuchania – także przy wykorzystaniu międzynarodowej pomocy prawnej;

b)  Świadka G. C. są nastawione na umniejszanie swojego udziału w okolicznościach objętych aktem oskarżenia, jaki skierowany został przeciwko oskarżonym w sprawie, co motywowane jest przerzuceniem odpowiedzialności karnej na oskarżonego R. M. w obawie przed możliwością postawienia ww. świadka w stan oskarżenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

3.  Obrazę przepisów postępowania w postaci art. 387 § 1, 2 i 3 k.p.k. mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku poprzez nieuwzględnienie wniosku oskarżonego R. M. o skazanie bez przeprowadzenia postępowania dowodowego, w sytuacji, w której:

a)  Konsensualne zakończenie postępowania przez instytucję dobrowolnego poddania się karze (skazania bez przeprowadzenia postępowania dowodowego) jest prawem oskarżonego, w szczególności w sytuacji braku sprzeciwu ze strony Prokuratora;

b)  Sąd I instancji uznając, iż przeciwko uwzględnieniu wniosku o dobrowolne poddanie się karze (skazania bez przeprowadzenia postępowania dowodowego) przemawiają okoliczności natury procesowej lub materialnoprawnej, nie przedstawił możliwej modyfikacji ww. wniosku, w kierunku, w którym według oceny Sądu mogłoby dojść do uwzględnienia i realizacji przedmiotowego uprawnienia procesowego, na co wskazuje art. 387 § 3 k.p.k.;

c)  Oskarżony złożył na piśmie wniosek wyrażający wolę dobrowolnego poddania się karze (skazania bez przeprowadzania postępowania dowodowego), zaś Sąd I instancji – pomijając tym samym uprawnienia oskarżonego do konsensualnego zakończenia sprawy – rozpoznał wniosek dopiero w następstwie ponownego wniosku złożonego na rozprawie w dniu 16 grudnia 2022 r., co wobec pouczenia oskarżonego o takim prawie przed rozpoczęciem jego przesłuchania na pierwszej rozprawie głównej, stanowi wyraz zignorowania uprawnień procesowych oskarżonego i uniemożliwia mu skorzystania z instytucji skazania bez przeprowadzenia postępowania dowodowego, a nadto Sąd I instancji nie przedstawił kierunków możliwej zmiany złożonego wniosku;

d)  Sąd I instancji na rozprawie w dniu 9 stycznia 2023 r. pozostawił wniosek oskarżonego o skazanie bez przeprowadzenia postępowania dowodowego bez rozpoznania, uznając iż wydanie postanowienia co do pierwszej formy wniosku stanowi graniczny okres czasu do jego złożenia i uwzględnienia, w sytuacji w której:

rozpoznanie wniosku o skorzystanie z instytucji skazania bez przeprowadzenia postępowania dowodowego możliwe jest do czasu zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej, a nie – jak przyjął Sąd Rejonowy, do czasu wydania postanowienia w tym przedmiocie przez Sąd I instancji;

Sąd I instancji pomimo złożenia wniosku na piśmie o zastosowanie instytucji skazania bez przeprowadzenia postępowania dowodowego dążył do jego nieuwzględnienia i ww. wniosek został rozpoznany dopiero po reakcji procesowej w postaci żądania jego rozpoznania;

Sąd I instancji pomimo, iż uznał, że orzeczenie wobec oskarżonego instytucji przepadku nie jest możliwe, nie zaoferował możliwego zmiany kierunku wniosku, przy czym forma wniosku została zmodyfikowana w następstwie przerwy zarządzonej na rozprawie w dniu 16 grudnia 2022 r;

Oskarżony może skorzystać z instytucji skazania bez przeprowadzenia postępowania dowodowego w następstwie modyfikacji lub złożenia kilku odrębnych wniosków, wbrew poglądowi Sądu I instancji, iż wydanie decyzji, co do jednego z wniosków procesowych w tym przedmiocie stoi na przeszkodzie uwzględnienia uprawnienia oskarżonego do skorzystania z przedmiotowej instytucji prawa karnego procesowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Ewentualnie, w przypadku nieuwzględnienia ww. zarzutów, skarżący podniósł zarzut:

4.  Rażącej niewspółmierności kary orzeczonej wobec oskarżonego R. M. w sytuacji, w której:

a)  Oskarżony R. M. jest osobą dotychczas niekaraną i nie miał żadnych konfliktów z prawem;

b)  Oskarżony R. M. na etapie postępowania sądowego wyjaśnił okoliczności zarzucanego mu czynu, przyznał się do winy i wyraził wolę dobrowolnego zakończenia postępowania przez jego skazanie bez przeprowadzenia postępowania dowodowego;

c)  Sytuacja oskarżonego R. M. przemawia za zastosowaniem kary z dobrodziejstwem wolnościowego jej wykonywania, albowiem w czasie popełnienia przestępstwa nie był on skazany na karę pozbawienia wolności, czyn zarzucany mu popełnił wyłącznie raz (jego działanie nie miało charakteru zorganizowanego), nie jest członkiem grup przestępczych, zaś jego zatrzymanie, prowadzenie postępowania karnego i stosowanie izolacyjnego środka zapobiegawczego – z uwzględnieniem ww. okoliczności w postaci przyznania się do winy i chęci zakończenia postępowania w sposób konsensualny, świadczą o tym, iż zastosowanie kary wolnościowej (w tym także kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania) jest wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa;

d)  Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w części dotyczącej kary pominął rozważenie wobec oskarżonego zastosowania kary łagodniejszej aniżeli kara bezwzględnego pozbawienia wolności, dyskredytując jego postawę procesową i okoliczności osobiste, uznając a priori, iż wyłącznie właściwa jest reakcja w postaci kary bezwzględnego pozbawienia wolności;

e)  Ustalenia Sądu I instancji w zakresie wspierania działań Federacji Rosyjskiej i Białorusi przez oskarżonego R. M. są okolicznościami dowolnie przyjętymi, albowiem nie mają one wpływu na indywidualny wymiar kary, zaś aktualna sytuacja polityczna nie jest dyrektywą, którą Sąd powinien brać pod uwagę przy wyborze kary.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

II. W apelacji adw. M. M. obrońcy oskarżonego R. K.:

1.  Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść poprzez przyjęcie, iż R. K. miał pełną świadomość, że bierze udział w pomocnictwie do organizowania nielegalnego przekroczenia granicy przez cudzoziemców i omawiał kwestię przywiezienia tych osób z organizatorem całego przedsięwzięcia, podczas gdy prawidłowo poczynione ustalenia prowadzą do wniosku, że oskarżony nie miał świadomości co do tego, że przewożeni przez niego pasażerowie przebywają na terytorium RP nielegalnie i planują przekroczenie granicy państwowej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

2.  rażącą niewspółmierność, orzeczonej wobec oskarżonego kary 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności w stosunku do okoliczności sprawy, właściwości i warunków osobistych sprawcy.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

I. Odnośnie apelacji adw. P. S. obrońcy oskarżonego R. M.:

Nietrafny był zarzut obrazy przepisów postępowania z pkt. 1 petitum apelacji a zmierzający do wykazania, że sąd oparł wyrok o okoliczności i dowody, które nie zostały przeprowadzone i ujawnione w toku przewodu sądowego i na rozprawie głównej. Wskazania wymaga, że z chwilą zamknięcia przewodu sądowego, zgodnie z art. 405 § 2 – 4 k.p.k. ujawnione zostały bez odczytywania protokoły i dokumenty podlegające odczytaniu na rozprawie, a które nie zostały odczytane. Należy podkreślić, że dokumenty wyszczególnione w postanowieniu Sądu Rejonowego z dnia 9 stycznia 2023 r. (k. 479), zostały wskazane w akcie oskarżenia jako dowody, których ujawnienia na rozprawie domagał się oskarżyciel publiczny. Oczywistym jest przy tym, że wykładnia art. 405 § 3 pkt 2 k.p.k. prowadzi do stwierdzenia, że w odniesieniu do dowodów z dokumentów wskazanych przez oskarżyciela w akcie oskarżenia nie jest wymagana decyzja procesowa o ich dopuszczeniu podjęta przed rozprawą w trybie art. 352 k.p.k. lub na rozprawie w trybie art. 368 § 1 k.p.k., jako że dowody podlegają automatycznie ujawnieniu z mocy prawa. Jakkolwiek decyzja procesowa Sądu I instancji o dopuszczeniu tych dowodów z urzędu była zbędna, to nie miała ona żadnego wpływu na treść wydanego wyroku. Odnośnie zaś protokołów zeznań świadków przesłuchanych w postępowaniu przygotowawczym sąd nie uznał ich odczytywania za niezbędne, a oskarżyciel ani obrońca oskarżonego nie żądali ich bezpośredniego przesłuchania na rozprawie. Nie zachodziły zatem podstawy wskazane
w art. 394 § 1 i 2 k.p.k. Protokoły wskazane przez oskarżyciela w akcie oskarżenia zostały objęte mechanizmem ujawnienia bez odczytywania w trybie przewidzianym w art. 405 § 2 k.p.k. i zostały w sposób prawidłowy włączone w poczet materiału dowodowego. Przykładowo na gruncie komentowanego przepisu w orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono pogląd, że ujawnienie na rozprawie głównej dokumentów z kontroli operacyjnej zawnioskowanych w akcie oskarżenia w wykazie dowodów (art. 333 § 1 pkt 2 k.p.k.) następuje w trybie art. 405 § 2 i 3 pkt 1 k.p.k. Nie jest zatem konieczne wydawanie decyzji procesowej w tym przedmiocie (postanowienie SN z 18 maja 2022 r., sygn. V KK, LEX nr 3439086). W rozpoznawanej sprawie nie doszło zatem do naruszenia art. 410 k.p.k., ponieważ sąd oparł wyrok o okoliczności i dowody które zostały ujawnione we właściwy sposób w toku przewodu sądowego i na rozprawie głównej.

Odnośnie zarzutu z pkt. 2a apelacji, obrońca nie poddał merytorycznej analizie treści zeznań świadków D. W., S. S., A. W. i L. S., a jedynie wskazał, że dowody te zostały w sposób nieprawidłowy włączone do postępowania i jako takie nie powinny stanowić podstawy do przypisania oskarżonemu odpowiedzialności karnej za popełnienie zarzucanego mu czynu. Skoro skarżący nie kwestionował wymowy tych dowodów, a jedynie sposób ich wprowadzenia do postępowania, o czym już Sąd Okręgowy wspomniał wyżej (pkt. 1 apelacji), to nie było potrzeby powielania ich oceny dokonanej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Ocena ta została dokonana zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego i spełnia kryteria określone w art. 7 k.p.k. Dość przy tym stwierdzić, że oskarżony R. M. ostatecznie złożył wyjaśnienia, w których przyznał się do zarzucanego mu czynu. Wbrew zarzutowi z pkt. 2b apelacji Sąd Rejonowy prawidłowo czynił ustalenia faktyczne w oparciu o zeznania świadka G. C.. Z zeznań świadka G. C. wynika, że to oskarżony R. M. zaproponował mu przewiezienie cudzoziemców jako pierwszemu, jak również, że on sam nie zdecydował się ich przewieźć, ponieważ wiedział, że jest to kurs nielegalny i może za sobą ponieść konsekwencje. Pomimo tego, świadek zdecydował się wziąć udział w procederze i jechał za samochodem prowadzonym przez współoskarżonego R. K. aż do Z.. Przyznał również, że sfinansował część paliwa do samochodu R. K.. Sąd Rejonowy trafnie ustalił, że świadek znał oskarżonych, utrzymywał z nimi bliskie kontakty towarzyskie, jak również komunikował się z nimi telefonicznie odnośnie szczegółów dotyczących transportu cudzoziemców. Okoliczności te potwierdzają, że udział świadka nie był przypadkowy, lecz zaplanowany, podobnie jak oskarżonych. Tymczasem obrońca nie przedstawia żadnych innych okoliczności wskazujących, że dokonana przez sąd orzekający ocena zeznań świadka jest wadliwa, poza oczywistym twierdzeniem, że próbował on umniejszać swoją rolę w realizowanym procederze, wypowiadając się negatywnie o R. M. i R. K..

Nietrafny był zarzut z pkt. 3 apelacji, a zmierzający do wykazania, że sąd orzekający nie uwzględnił wniosku oskarżonego o skazanie bez przeprowadzenia postępowania dowodowego. Wskazać należy, że oskarżony może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego pod warunkiem, że uczyni to do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej. Jest to termin ostateczny i nie podlegający przywróceniu (prekluzyjny), gdyż złożenie przez oskarżonego wyjaśnień w toku przewodu sądowego jest faktem dokonanym i nie można cofnąć jego skutków. Od warunków złożenia wniosku należy także odróżnić warunki jego uwzględnienia przez sąd. W ugruntowanym w tej mierze orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażony został pogląd, zgodnie z którym sąd nie jest związanym ani samym faktem złożenia wniosku w trybie art. 387 § 1 k.p.k., ani treścią tego wniosku. Może więc odmówić wnioskowi w ogóle albo uzależnić jego uwzględnienie od dokonania w nim określonej zmiany. Tak więc z racji fakultatywności jego stosowania nie można mówić o rażącej obrazie prawa - wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2003 r., sygn. WA 73/02 LEX nr 187138; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2006 r., sygn. IV KK 228/06 LEX nr 294961. W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy w Zgorzelcu na rozprawie z dnia 16 grudnia 2022 r. nie uwzględnił wniosku oskarżonego o wydanie wyroku bez przeprowadzenia postępowania dowodowego (k. 446), a zatem dokonał jego merytorycznego rozpoznania. W tych okolicznościach kolejny wniosek złożony przez obrońcę oskarżonego na rozprawie z dnia 9 stycznia 2023 r. został złożony z naruszeniem terminu określonego w art. 387 § 1 k.p.k.

Zasługiwał na uwzględnienie zarzut z pkt. 4 apelacji obrońcy oparty na względnej przesłance odwoławczej z art. 438 pkt. 4 k.p.k. Podzielić należy stanowisko obrońcy oskarżonego, że wymierzona R. M. kara 10 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności nie jest adekwatna do stopnia winy i stopnia społecznej szkodliwości zarzucanego mu czynu z art. 264 § 3 k.k. W realiach przedmiotowej sprawy nie ustalono, ani nie udowodniono bezpośredniego związku oskarżonego z przybyciem osób zza granicy na teren Rzeczypospolitej i zaangażowaniem jego osoby w tę część aktywności, która miała charakter polityczny. Tymczasem w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy powiązał ciężar stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego także z całokształtem okoliczności związanych z przybyciem określonych osób na teren Rzeczypospolitej Polskiej, a nie z faktycznymi czynnościami, jakie zostały przez oskarżonego podjęte, co nie mieści się w kryteriach określonych w art. 115 § 2 k.k. Niezależnie od powyższego wskazać należy, że oskarżony jest osobą dotychczas nie karaną i nie wchodził z konflikt z prawem. Nie został mu udowodniony ani też ustalony udział w zarzucanym procederze w sposób zorganizowany. Nie sposób również pominąć, że oskarżony ostatecznie przyznał się do zarzucanego mu czynu. Ogół tych okoliczności przemawia za tym, iż cele wychowawcze i prewencyjne kary mogą zostać osiągnięte poprzez wymierzenie oskarżonemu kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Kierując się powyższymi względami Sąd Odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok wobec oskarżonego R. M. w ten sposób, że na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 k.k. wykonanie wymierzonej w punkcie I części dyspozytywnej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 lat tytułem próby i na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. zobowiązał oskarżonego do informowania Sądu Rejonowego w Zgorzelcu o przebiegu okresu próby. Ponadto, w punkcie II części dyspozytywnej w ten sposób, że na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu na poczet wymierzonej mu grzywny okres tymczasowego aresztowania od dnia 22 sierpnia 2022 r. godz. 16.50 do dnia 9 stycznia 2023 r. godz. 16.00, ustalając, że jeden dzień faktycznego pozbawienia wolności odpowiada dwóm stawkom dziennym grzywny.

II. Odnośnie apelacji adw. M. M. obrońcy oskarżonego R. K.:

Nietrafny był zarzut błędu w ustaleniach faktycznych z pkt. 1 apelacji. Wbrew zarzutowi apelacji Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych co do tego, że oskarżony miał świadomość, że bierze udział w pomocnictwie do organizowania nielegalnego przekroczenia granicy przez cudzoziemców. Odmienne twierdzenia obrońcy mają charakter czysto polemiczny. Już na wstępie należy zaznaczyć, że oskarżony w swoich wyjaśnieniach podał, że przewiózł cudzoziemców do Z. w ramach wykonywanej przez niego pracy kierowcy taksówki. Tymczasem nie był to przewóz zarejestrowany w firmie (...), ponieważ firma ta posiadała koncesję wyłącznie na przewóz osób na terenie województwa (...). Co więcej, sposób w jaki doszło do umówienia dla nich transportu, eskorta przez jego dwóch kolegów do Z. znajdujących się w drugim samochodzie, wreszcie sposób ustalenia zapłaty za przewóz z nieznanymi mu osobami, telefonicznie, przy zapewnieniu, że będą z tego duże pieniądze, jednoznacznie świadczy o tym, że wiedział on, iż bierze udział w nielegalnym przekroczeniu granicy. Wyjaśnieniom oskarżonego przeczą przy tym zeznania świadków A. W., D. W., L. S. i S. S., którzy opisali, w jaki sposób znaleźli się na terenie W., oraz że przebywali tam około dwóch tygodni. Wskazali przy tym jakie były role oskarżonych, który z nich zajmował się dostarczeniem żywności do mieszkań oraz który przetransportował ich na stację paliw. Należy przy tym zaznaczyć, że były to osoby, z którymi oskarżony rozmawiał w trakcie podróży, rozmawiał w ich języku i wiedział skąd pochodzą. Twierdzenia oskarżonego, że byli to turyści, którzy jedynie dopytywali go, jak daleko jeszcze do granicy nie znajdują zatem oparcia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Również tłumaczenia oskarżonego, iż jego przyjaciel G. C. odmówił ich zawiezienia bo źle się czuł i nie miał czasu, w sytuacji, gdy jechał zaraz zanim samochodem razem ze współoskarżonym R. M.. Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia zatem żadnych wątpliwości, że obaj oskarżeni mieli uzyskać korzyść majątkową za nielegalne zorganizowanie przekroczenia granicy, z tą różnicą, że działanie oskarżonego R. K. przybrało postać pomocnictwa kwalifikowanego z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 264 § 2 k.k.

Trafny okazał się natomiast zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary 7 miesięcy pozbawienia wolności (pkt. 2 apelacji). Rozstrzygnięcie Sądu I instancji w tym zakresie nie uwzględnia należycie stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu. Wymierzając oskarżonemu karę Sąd I instancji nie wziął pod uwagę w dostatecznym stopniu tego, że R. K. przebywa legalnie na terytorium RP od września, był zatrudniony w spółce jako kierowca i ukończył szkołę wyższą na kierunku zarządzenie. Nie był on dotychczas karany i nie wchodził w konflikt z prawem, zaś przedmiotowe zdarzenie było incydentem w jego życiu. Ustalone okoliczności przedmiotowe i podmiotowe przypisanego mu przestępstwa, a także prezentowane przez oskarżonego właściwości i warunki osobiste powodują, że istnienie wobec niego pozytywna prognoza kryminologiczna, a orzeczenie wobec niego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania spowoduje, że dolegliwość kary nie przekroczy stopnia winy. Powyższe zdaniem Sądu Odwoławczego uzasadnia zawieszenie wykonania orzeczonej wobec niego kary na okres 3 lat tytułem próby, przy jednoczesnym zobowiązaniu oskarżonego do informowania Sądu Rejonowego w Zgorzelcu o przebiegu okresu próby.

Wniosek

W apelacji adw. P. S. obrońcy oskarżonego R. M.:

1. O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

2. O zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie orzeczonej kary przez orzeczenie kary grzywny za czyn zarzucany oskarżonemu przy zastosowaniu instytucji z art. 37a § 1 k.k. oraz orzeczenie na podstawie art. 41a § 1 k.k. środka karnego w postaci zobowiązania do powstrzymywania się od przebywania w środowisku osób zajmujących się przemytem osób nielegalnie przebywających na terenie kraju.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

3. O zastosowanie wobec oskarżonego kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

W apelacji adw. M. M. obrońcy oskarżonego R. K.:

4. O zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 264 § 3 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

5. O zmianę zaskarżonego wyroku i warunkowe zawieszenie wykonywania kary na okres próby 1 roku oraz zobowiązanie oskarżonego od powstrzymywania się od przebywania w środowisku osób trudniących się organizacją nielegalnego przekroczenia granicy.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ad.1 – Ad. 3

Jedynie wniosek o zastosowanie wobec oskarżonego kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania zasługiwał na uwzględnienie, o czym nadmieniono wyżej w uzasadnieniu.

Ad. 4 -5

Wobec bezzasadności zarzutów apelacji wniosek o uniewinnienie oskarżonego R. K. nie zasługiwał na uwzględnienie. Sąd Odwoławczy uwzględnił natomiast wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i warunkowe zawieszenie wykonywania kary, uznając jako odpowiedni okres próby 3 lat z jednoczesnym informowaniem sądu o jej przebiegu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sprawstwo i wina oskarżonych w zakresie przestępstw przypisanych im w pkt. I i III części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W sytuacji, gdy ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę zaskarżonego wyroku nie nasuwają zastrzeżeń co do ich prawidłowości, zaskarżony wyrok w tej części jako prawidłowy i słuszny należało – w myśl art. 437 § 1 k.p.k. – utrzymać w mocy. Ponadto, w sprawie brak jest okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu na podstawie art. 435 k.p.k., art. 439 § 1 k.p.k., art. 440 k.p.k. i art. 455 k.p.k.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Pkt. I – III części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zaskarżonego wyroku w tej części zostały opisane wyżej w uzasadnieniu.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV.

Kierując się względami słuszności Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonych od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa (art. 624 § 1 k.p.k.)

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego R. M.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Sprawstwo i wina oskarżonego wymiar orzeczonej kary.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego R. K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Sprawstwo i wina oskarżonego; wymiar orzeczonej kary.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana