Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI GC 183/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 maja 2014 r.

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu VI Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący SSR Łukasz Kozakiewicz

Protokolant Ewelina Dulian

po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2014 r. na rozprawie sprawy

z powództwa M. M.

przeciwko Spółdzielnia (...) w K.

o zapłatę 2 800,00 zł

I.  zasądza od pozwanej Spółdzielni (...) w K. na rzecz powódki M. M. kwotę 2.410,- zł (dwa tysiące czterysta dziesięć złotych 00/100) wraz z ustawowymi odsetkami:

od kwoty 2.800,00 zł od dnia 29 października 2013r. do dnia 8 kwietnia 2014r.,

od kwoty 2.700,00 zł od dnia 9 kwietnia 2014r. do dnia 23 kwietnia 2014r.,

od kwoty 2.410,00 zł od dnia 24 kwietnia 2014r.,

II.  w pozostałym zakresie postępowanie umarza,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 100,- zł (sto złotych 00/100) tytułem kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powódka – M. M. wniosła o zasądzenie od pozwanej – Spółdzielni (...) w K. kwoty 2.800,- zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23 października 2013r. oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu pozwu podała, że wykonała na rzecz pozwanej stronę internetową oraz współpracowała przy wykonaniu dodatkowych dwóch stron internetowych. Pozwany zapłacił jedynie część należnego powódce wynagrodzenia, określonego w wystawionym mu rachunku. Nie zareagowała na skierowane do niej wezwanie do zapłaty.

W odpowiedzi na pozew, pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości. Zarzuciła, że powódka odniosła korzyść z udzielonego jej zlecenia, gdyż przy okazji jego wykonywania pozyskała pakiet szablonów programistyczno – informatycznych co zwiększyło wartość jej przedsiębiorstwa. Nadto powódka wykonała tylko jedną stronę internetową, zaś wykonanie pozostałych pozwana zleciła innemu podmiotowi. W związku z tym powódka przystała na zmniejszenie należnego jej wynagrodzenia do kwoty 1.590,- zł, którą pozwana zapłaciła w całości. Wreszcie podniosła, że nie posiada środków na zapłatę dochodzonej kwoty.

Na rozprawie w dniu 12 maja 2014r., powódka cofnęła powództwo co do kwoty 390,- zł w związku z jej zapłatą.

Sąd ustalił.

Na zlecenie pozwanej – do dnia 26 października 2013r. – powódka:

utworzyła i uruchomiła stronę internetową o nazwie: (...)za wynagrodzeniem w wysokości 1.700,- zł,

utworzyła i skonfigurowała stronę internetową o nazwie: (...)za wynagrodzeniem w wysokości 1.650,- zł,

współpracowała przy utworzeniu i uruchomieniu strony internetowej o nazwie: (...)za wynagrodzeniem w wysokości 650,- zł.

Dowód: pismo (e-mail) z dn. 26.10.2013r. – k. 15 – 16.

W dniu 23 października 2013r., powódka wystawiła pozwanej rachunek Nr (...) na łączną kwotę 4.000,- zł, tytułem wynagrodzenia za:

wykonanie strony www.(...), uruchomienie hostingu i mail firmowych – za cenę 1.700,- zł,

prace konfiguracyjne przy www.(...)– za cenę 1.650,- zł,

wsparcie przy witrynie www.(...)– za cenę 650,- zł,

z terminem zapłaty w dniu 28 października 2010r.

Dowód: rachunek Nr (...) – k. 7.

W dniu 7 sierpnia 2013r. pozwana zleciła (...) Sp. z o.o. wykonanie przy niezbędnym udziale zmawiającego strony internetowej o nazwie: (...)która następnie miała zostać jej wydzierżawiona za zapłatą czynszu dzierżawnego w wysokości 786,60 zł rocznie.

Dowód: umowa z dn. 7.08.2013r. – k. 36 – 40.

Pismem z dnia 17 lutego 2014r., powódka wskazała, że kwota 590,- zł winna zostać zapłacona na rachunek bankowy Nr (...).

Dowód: pismo (e-mail) z dn. 17.02.2014r. – k. 41.

Na poczet należności wynikającej z rachunku Nr (...), pozwana zapłaciła na rzecz powódki:

w dniu 28 sierpnia 2013r. kwotę 1.000,- zł – tytułem zaliczki,

w dniu 3 marca 2014r. kwotę 200,- zł,

w dniu 9 kwietnia 2014r. kwotę 100,- zł,

w dniu 24 kwietnia 2014r. kwotę 290,- zł.

Dowód: potwierdzenie zapłaty z dn. 21.08.2013r. – k. 17, potwierdzenie zapłaty z dn. 3.03.2014r. – k. 18, potwierdzenie zapłaty z dn. 9.04.2014r. – k. 42, potwierdzenie zapłaty z dn. 24.04.2014r. – k. 43.

Pismami z dnia 20 lutego 2014r. i z dnia 27 lutego 2014r., kierowanymi do prezesa pozwanej, powódka domagała się zapłaty kwoty 3.000,- zł.

Dowód: pismo z dn. 20.02.2014r. – k. 14, pismo z dn. 27.02.2014r. – k. 13.

Sąd zważył.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie dowodów z przedstawionych przez obie strony dokumentów w postaci pism (wysyłanych pocztą elektroniczną), rachunku oraz umowy a także potwierdzeń zapłaty – prawdziwości i rzetelności, których żadna ze stron nie przeczyła.

Na podstawie przeprowadzonych dowodów ustalono istotne okoliczności sprawy obejmujące fakt zawarcia przez strony umowy mającej za przedmiot wykonanie i uruchomienie strony internetowe o nazwie (...)wykonanie i konfigurację strony internetowej o nazwie (...)oraz współpracę przy wykonaniu strony internetowej o nazwie (...), a także wysokości uzgodnionego wynagrodzenia (odrębnie dla każdego z w/w przedmiotów), jak również fakt wykonania przez powódkę umowy w całości, a wreszcie zakres, w jakim pozwana spełniła na jej rzecz świadczenie wzajemne.

Łącząca strony umowa miała niewątpliwie charakter umowy o dzieło, uregulowanej w przepisach art. 627 i nast. k.c. Przedmiotem świadczenie wykonawcy (powódki) było tu bowiem osiągnięcie określonego, oznaczalnego na podstawie cech indywidualnych oraz sprawdzalnego rezultatu w postaci materialnej lub niematerialnej ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 grudnia 2013r., sygn. akt III AUa 712/1, LEX Nr 1409040). W wykonaniu umowy, powódka była zobowiązana do osiągnięcia określonego celu w postaci powstania gotowych do użytku stron internetowych i jedynie pod takim warunkiem, umowa mogła być uznana za wykonaną. Zgodnie z przepisem art. 627 k.c., przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. W niniejszej sprawie zakres pierwotnie zleconych powódce czynności nie mógł budzić wątpliwości i obejmował wykonanie dwóch stron internetowych ((...)i (...)) oraz współpracę przy wykonaniu strony internetowej ((...)). Potwierdza to pismo pozwanej (sporządzone przez dyrektora w Spółdzielni (...)M. K.) z dnia 26 października 2013r., w którym udzielono również powódce pokwitowania wykonanych czynności oraz potwierdzono wysokość należnego jej wynagrodzenia. Jak wynika z rzeczonego pisma, wynagrodzenie to było uzgodnione z prezesem pozwanej. Pozwana nie zgłosiła też zastrzeżeń co do jakości wykonanego dzieła. W konsekwencji, stosownie do powołanego przepisu art. 627 k.c. oraz po myśl przepisu art. 642 § 1 k.c., powódka mogła skutecznie domagać się zapłaty wynagrodzenia. Wynagrodzenie to, ustalone pierwotnie na kwotę 4.000,- zł, zostało w części zapłacone, mianowicie pozwana zapłaciła na rzecz powódki w formie zaliczki kwotę 1.000,- zł, a następnie dalszą kwotę 590,- zł (w tym: w dniu 3 marca 2014r. – 200,- zł; w dniu 9 kwietnia 2014r. – 100,- zł; w dniu 24 kwietnia 2014r. – 290,- zł). Aktualne roszczenie powódki zamykało się zatem kwotą 2.410,- zł (4.000,- zł – 1.000,- zł – 200,- zł – 100,- zł – 290,- zł).

W tym miejscu należy wskazać, że nie mogły zasługiwać na uwzględnienie zarzuty pozwanej co do zmiany zakresu łączącej strony umowy oraz wykonania jej przez powódkę w węższym niż pierwotny zakresie oraz zwolnienia pozwanej z części zobowiązania. Pomijając fakt, że w/w zarzuty pozostają wzajemnie sprzeczne, wskazać należy, że od momentu zawarcia umowy przedmiotem świadczenia powódki było wykonanie dwóch stron internetowych oraz współpraca przy wykonaniu trzeciej strony internetowej. Pozwana swoich twierdzeń o zmianie zakresu umowy i świadczenia powódki nie poparła żadnym dowodem ani nawet pogłębioną argumentacją. Dowodem na zmniejszenie zakresu świadczenia powódki nie mógł być fakt zawarcia przez pozwaną z (...) Sp. z o.o. umowy z dnia 7 sierpnia 2013r. o wykonanie strony internetowej o nazwie (...). Zawarcie tej umowy w istocie pozostaje bowiem w adekwatnej relacji do twierdzeń powódki i zgłoszonego przez nią roszczenia. Powódka nie twierdziła bowiem, że to ona wykonała w/w stronę internetową ani nie domagała się wynagrodzenia za takie czynności. Z treści pozwu oraz pisma z dnia 26 października 2013r. wynika bowiem, że powódka jedynie współpracowała przy wykonaniu rzeczonej strony, co przekładało się na odpowiednio niższe (niż w przypadku czynność obejmujących wykonanie strony internetowej) wynagrodzenie. Współpraca zamawiającego przy utworzeniu strony internetowej przez (...) Sp. z o.o. była przy tym zastrzeżona w umowie z dnia 7 sierpnia 2013r. Materiał dowodowym nie dostarczał podstaw do przyjęcia, że powódka mimo zmiany warunków umowy, wykonała ją w pierwotnym zakresie – a zatem niezgodnie z umową. W niniejszej sprawie nie zachodzą bowiem okoliczności faktyczne pozwalające uznać że strony uzgodniły zmianę przedmiotu pierwotnie zawartej umowy. W tym miejscu wskazać wypada, że – stosownie do treści przepisu – art. 644 k.c., dopóki dzieło nie zostało ukończone, zamawiający może w każdej chwili od umowy odstąpić płacąc umówione wynagrodzenie. Jednakże w wypadku takim zamawiający może odliczyć to, co przyjmujący zamówienie oszczędził z powodu niewykonania dzieła. Pozwana nie przedstawiła dowodów ani nawet wiarygodnych twierdzeń na okoliczność skorzystania z w/w instytucji prawnej. Pozostawałoby to zresztą bez wpływu na roszczenie powódki, gdyż – jak wynika z przytoczonej regulacji – prawo do pierwotnie umówionego wynagrodzenia zachowałaby ona także w razie odstąpienia od umowy. Inicjatywa procesowa pozwanej nie była w ogóle nakierowana na wykazanie ewentualnych oszczędności poczynionych przez powódkę na skutek rzekomego odstąpienia od umowy, mimo że w tym zakresie to na pozwanej Spółdzielni spoczywał ciężar dowodu (art. 6 k.c.). W konsekwencji, Sąd doszedł do przekonania, że powódka wykonała umowę zgodnie z jej pierwotnymi warunkami, które nie zostały zmienione w trakcie jej wykonywania. Stosunek umowny nie został też zerwany na skutek odstąpienia od umowy.

Nie sposób było również podzielić zapatrywania pozwanej co do zwolnienia jej przez powódkę z długu. Zgodnie z art. 508 k.c., zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Materiał dowodowy nie pozwalał na uznanie, że w niniejszej sprawie powódka złożyła oświadczenie o zwolnieniu pozwanej z długu. Dodowem na tę okoliczność nie mogło być pismo z dnia 17 lutego 2014r., w którym na pytanie pozwanej jaka kwota i na jaki rachunek ma zostać przekazana, powódka wskazała kwotę 590,- zł i numer rachunku bankowego. Zwolnienie z długu jest czynnością prawną o doniosłych skutkach, będącą przejawem rezygnacji wierzyciela z należnego mu świadczenia. Tego rodzaju konsekwencji prawnych nie można wywodzić z samego zachowania wierzyciela lub udzielanych przez niego informacji. W takim przypadku zbadania wymagały okoliczności w jakich informacji tych udzielono – jednak materiał dowodowy nie pozwalał na poczynienie w tym zakresie żadnych ustaleń. Jednocześnie późniejsze zachowania powódki, podejmowanie niedługo po sporządzeniu pisma z dnia 17 lutego 2014r. (wezwania do zapłaty z dnia 20 lutego 2014r. i z dnia 27 lutego 2014r.) wskazywały, że jej celem nie była rezygnacja z należnego wynagrodzenia. Pozwana z treści powołanego pisma wywodziła korzystne dla siebie skutki prawne, jednak – w ocenie Sądu – nie znajdowały one uzasadnienia w całokształcie okoliczności sprawy. Co za tym idzie, brak było podstaw do przyjęcia, że wysokość należnego powódce wynagrodzenia została, w wyniku jej oświadczenia woli, zmodyfikowana (zmniejszona).

Bez jakiegokolwiek wpływu na roszczenie powódki okazały się twierdzenia pozwanej o odniesionych w związku z wykonaniem dzieła korzyściach, obejmujących nabycie szablonów programistyczno – informatycznych. Z punktu widzenia świadczeń obciążających strony umowy o dzieło, obojętnym jest czy i jakie korzyści (materialne lub niematerialne) – poza samymi świadczeniami umownymi – strony uzyskają w wyniku realizacji umowy. Należałoby wręcz stwierdzić, że celem zawarcia takiej umowy jest uzyskanie obustronnych korzyści, które mogą wykraczać poza sam przedmiot należnych świadczeń wzajemnych, które jednak w żadnym wypadku nie podlegają zaliczeniu na poczet tych świadczeń. Zresztą powódka zakup w/w pakietów sfinansowała z uzyskanego od pozwanej wynagrodzenia (zaliczki). Bez znaczenia dla wyniku sprawy pozostają również sytuacja materialna pozwanej. Zaciągając zobowiązania winna się ona bowiem liczyć z koniecznością ich zaspokojenia.

W tych warunkach, należało uznać, że powódce przysługiwało aktualnie roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za wykonanie dzieła we wskazanej wyżej wysokości 2.410,- zł. Od tej kwoty przysługiwały powódce także odsetki w wysokości ustawowej (art. 481 § 1 i 2 k.c.), liczone od dnia następnego po określonym w rachunku terminie zapłaty (28 października 2013r.), tj. od dnia 29 października 2013r. Nadto miała ona prawo do odsetek ustawowych za okres pomiędzy terminem zapłaty wynagrodzenia a faktyczną zapłatą części należności, dokonaną w toku niniejszego procesu, tj.: od kwoty 2.800,- zł za okres od dnia 29 października 2013r. (następy dzień po terminie zapłaty) do dnia 8 kwietnia 2014r. (dzień poprzedzający zapłatę kwoty 100 zł, która miała miejsce w dniu 9 kwietnia 2014r.) oraz od kwoty 2.700,- zł za okres od dnia 9 kwietnia 2013r. (następy zapłat kwoty 1000,- zł) do dnia 23 kwietnia 2014r. (dzień poprzedzający zapłatę kwoty 290 zł, która miała miejsce w dniu 24 kwietnia 2014r.).

W tym stanie rzeczy, należało orzec jak w pkt I wyroku.

Na rozprawie w dniu 12 maja 2014r. powódka cofnęła pozew co do kwoty 390,- zł z uwagi na spełnienie przez pozwaną świadczenia w części. Zgodnie z art. 203 § 1 k.p.c., pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a w razie jednoczesnego zrzeczenia się roszczenia – w każdym czasie. Pozwana, której przedstawiciel był obecny na rozprawie, nie sprzeciwiła się cofnięciu pozwu. Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa (art. 203 § 4 k.p.c.). Stosownie do art. 355 § 1 k.p.c., sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew. Uznając oświadczenie o cofnięciu pozwu w części za skuteczne (przy braku sprzeciwu pozwanej – zatem za jej dorozumianą zgodą), zaś samo cofnięcie za dopuszczalne, postępowanie w tym zakresie (tj. ponad kwotę uwzględnionego roszczenia) należało umorzyć, o czym orzeczono w pkt II wyroku.

O kosztach procesu orzeczono w oparciu o przepis art. 98 § 1 i 2 k.p.c. Powództwo w zakresie nieobjętym oświadczeniem o cofnięciu pozwu okazało się zasadne. Wskazać jednocześnie należy, że w wypadku cofnięcia pozwu po stronie powoda powstaje obowiązek zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego, z tym że od tej zasady dopuszczalne jest odstępstwo w sytuacji, gdy powód wykaże, że wystąpienie z powództwem było niezbędne dla celowego dochodzenia praw lub celowej obrony, z uwzględnieniem okoliczności istniejących w dacie wniesienia pozwu. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy cofnięcie pozwu jest konsekwencją zaspokojenia przez pozwanego wymagalnego w chwili wytoczenia powództwa roszczenia powoda. W rozumieniu przepisów o kosztach procesu (art. 98 k.p.c.) pozwanego należy uznać wówczas za stronę przegrywającą sprawę ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2013r., sygn. akt IV CZ 8/13, LEX Nr 1318484). Sytuacja taka zachodziła w niniejszej sprawie. Powództwo zostało bowiem wytoczone w dniu 19 marca 2014r. a zaspokojenie dochodzonego nim roszczenia w części nastąpiło w kwietniu 2014r. Wobec powyższego, mimo że powódka zrezygnowała z części dochodzonej należności (zapłaconej), należało uznać ją za stronę wygrywającą spór w całości. Poniesione przez powódkę koszty procesu zamykały się kwotą 100,- zł stanowiącą opłatę sądową od pozwu.

Z tych przyczyn, orzeczono jak w pkt III wyroku.