Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 maja 2014r. w S.

odwołania E. S.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 25 kwietnia 2013 r. Nr (...)

w sprawie E. S.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o prawo do renty rodzinnej z ubezpieczenia społecznego rolników

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że E. S. nie jest zobowiązana do zwrotu pobranej renty rodzinnej w okresie od
01 marca 2013r. do 30 kwietnia 2013r. w kwocie 1662,30 zł (jeden tysiąc sześćset sześćdziesiąt dwa 30/100).

Sygn. akt: IV U 805/13 UZASADNIENIE

Decyzją z 25 kwietnia 2013r. znak: (...)Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, działając na podstawie art.68 i art.138 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalił nadpłatę renty rodzinnej rolniczej przysługującej E. S., która powstała w związku ze skorzystaniem przez E. S. z urlopu dziekańskiego udzielonego od 1 marca 2013r. do 28 lutego 2014r., co spowodowało, że ukończenie 25. roku życia nie przypadło na ostatnim roku studiów, a także zobowiązał E. S. do zwrotu nienależnie wypłaconej renty rodzinnej w okresie od 1 marca 2013r. do 30 kwietnia 2013r. w kwocie 1.662,30 złotych.

Odwołanie od w/w decyzji złożyła E. S. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że nie jest zobowiązana do zwrotu renty rodzinnej pobranej w okresie od 1 marca 2013r. do 30 kwietnia 2013r.. W uzasadnieniu stanowiska wskazała, że 25 rok życia ukończyła będąc na siódmym ,tj. przedostatnim semestrze ostatniego (czwartego) roku studiów (...) w W.. Okoliczności tej nie zmienia fakt, że na ostatnim roku studiów – w kwietniu 2013r. dziekan Wydziału udzielił jej od 1 marca 2013r. urlopu dziekańskiego, o który wystąpiła ze względów zdrowotnych (odwołanie k.1-2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4).

Sąd ustalił, co następuje:

E. S., urodzona w dniu (...), od 18 stycznia 2010r. uprawniona była do renty rodzinnej po matce M. S. (decyzja o przyznaniu renty rodzinnej z 8 stycznia 2010r. k.18 akt rentowych). Decyzją z 23 października 2012r. organ rentowy ustalił prawo ubezpieczonej do renty rodzinnej od 1 listopada 2012r. do 30 września 2013r. ,tj. do końca ostatniego roku studiów (decyzja z 23 października 2012r. k.41-42 akt rentowych). Ubezpieczona była wówczas studentką Wydziału Budownictwa i (...) Szkoły (...) w W.. Były to studia czteroletnie (ośmiosemestralne) w systemie niestacjonarnym. Planowany termin ukończenia studiów przypadał na 30 czerwca 2013r. (zaświadczenie z (...) w W. z 23 października 2012r. k.45 akt rentowych).

Z uwagi na zły stan zdrowia będąc na ostatnim roku studiów (przedostatnim – siódmym semestrze) ubezpieczona wystąpiła o udzielenie rocznego urlopu dziekańskiego. Decyzją z 28 marca 2013r. Dziekan Wydziału udzielił jej od 1 marca 2013r. do 28 lutego 2014r. urlopu dziekańskiego (zawiadomienie z 28 marca 2013r. o udzieleniu urlopu dziekańskiego i wpis o udzieleniu urlopu w indeksie k.17-19 akt sprawy). W dniu 5 kwietnia 2013r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym informację o udzieleniu jej urlopu dziekańskiego na okres od 1 marca 2013r. do 28 lutego 2014r. w celu ustalenia uprawnień do dalszej wypłaty rodzinnej. Do informacji załączyła zaświadczenie z uczelni z 29 marca 2013r. wskazujące, że od 1 marca 2013r. ubezpieczona przebywa na urlopie dziekańskim i w związku z tym planowany termin ukończenia studiów przypada na 30 czerwca 2014r. (informacja ubezpieczonej o udzieleniu urlopu wraz z zaświadczeniem z uczelni z 29 marca 2013r. k.48-49 akt rentowych).

W związku z ustaleniem, że ubezpieczona od 1 marca 2013r. przebywa na urlopie dziekańskim, decyzją z 12 kwietnia 2013r. organ rentowy od 1 maja 2013r. wstrzymał wypłatę renty rodzinnej na rzecz ubezpieczonej (decyzja z 12 kwietnia 2013r. k.51 akt rentowych). Natomiast za okres od 1 marca 2013r. do 30 kwietnia 2013r. organ rentowy ustalił nadpłatę renty rodzinnej w kwocie 1.662,30 złotych i zaskarżoną decyzją z 25 kwietnia 2013r. zobowiązał ubezpieczoną do zwrotu powyższej kwoty (decyzja z 25 kwietnia 2013r. k.53 akt rentowych). W miesiącach marzec i kwiecień 2013r. ubezpieczona nie pracowała. Pracę w wymiarze połowy etatu podjęła od 10 maja 2013r. (pismo ubezpieczonej z 16 kwietnia 2014r. oraz umowa o pracę z 10 maja 2013r. k.11-14 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie E. S. okazało się uzasadnione.

Zgodnie z art.29 ust.1 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008r. Nr 50, poz.291 ze zm.) renta rodzinna przysługuje uprawnionym – wymienionym w przepisie – członkom rodziny zmarłego, jeżeli spełniają warunki do uzyskania takiej renty w myśl przepisów emerytalnych. Z kolei art.52 ust.2 powyższej ustawy stanowi, że zasady zwrotu nienależnie pobranych świadczeń określają przepisy emerytalne. Przez przepisy emerytalne, do których odsyłają uregulowania ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników należy rozumieć przepisy ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

I tak, w myśl art.138 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu, przy czym za nienależnie pobrane świadczenia rozumie się:

1)  świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania,

2)  świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia.

Zgodnie zaś z art.68 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej;

-

do ukończenia 16. roku życia,

-

do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 lat zycia, albo

-

bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresach, o których mowa wyżej.

W myśl ustępu 2 powyższego przepisu jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.

Z powyższych uregulowań wynika, że renta rodzinna jest wypłacana uprawnionemu do tego dziecku, które kontynuuje naukę w szkole, najdalej do ukończenia przez nie 25. roku życia. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której uprawniona osoba osiąga 25. rok życia będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej. Wówczas prawo do renty rodzinnej ulega przedłużeniu do zakończenia tego roku studiów.

W niniejszej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku, że wobec tego, że ubezpieczonej udzielono urlopu dziekańskiego na okres od 1 marca 2013r. do 28 lutego 2014r. i co za tym idzie przesunął się termin ukończenia studiów – z planowanego na 30 czerwca 2013r. na 30 czerwca 2014r., to nie można uznać, aby ukończenie przez ubezpieczoną 25. roku życia ((...).) nastąpiło na ostatnim roku studiów. Sąd nie zgadza się z takim stanowiskiem organu rentowego. Bezsporne jest, że na skutek udzielenia ubezpieczonej urlopu dziekańskiego przesunięciu uległ termin ukończenia przez nią studiów. Niemniej zauważyć należy, że urlop dziekański został udzielony ubezpieczonej od 1 marca 2013r., a zatem półtora miesiąca po ukończeniu przez nią 25. roku życia, co nastąpiło w dniu (...). W tej zaś dacie ubezpieczona z całą pewnością była na ostatnim roku studiów (na przedostatnim semestrze tych studiów). Dlatego nieuprawnione jest wnioskowanie o nieukończeniu przez ubezpieczoną 25. roku życia na ostatnim roku studiów poprzez zdarzenia, które nastąpiły już po tych urodzinach. W tych okolicznościach nie można uznać, aby renta rodzinna pobrana przez ubezpieczoną za marzec i kwiecień 2013r. była nienależnie pobranym świadczeniem. Niezależnie od powyższego, zauważyć należy, że decyzja Dziekana o udzieleniu ubezpieczonej urlopu dziekańskiego od 1 marca 2013r. zapadła dopiero w dniu 28 marca 2013r. (vide: zaświadczenie o udzieleniu urlopu od 1 marca 2013r. z 28 marca 2013r. k.19 akt sprawy) Ponadto niezwłocznie po otrzymaniu informacji o udzieleniu urlopu dziekańskiego, ubezpieczona zawiadomiła organ rentowy o tym fakcie załączając uaktualnione zaświadczenie z uczelni (vide: informacja ubezpieczonej wraz z zaświadczeniem z uczelni z 29 marca 2013r. z datą wpływu do organu rentowego w dniu 5 kwietnia 2013r. k.48-49 akt rentowych).

Mając na uwadze całokształt powyższych okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonej na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§2 kp orzekł jak w sentencji wyroku.