Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 32/14

POSTANOWIENIE

K., dnia 24 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Henryk Haak

Sędziowie: SSO Paweł Szwedowski -spr.

SSO Marian Raszewski

po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2014 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku G. C.

z udziałem G. S., M. P. i M. J.

o stwierdzenie nabycia spadku po T. J.

w przedmiocie zażalenia uczestniczki postępowania G. S.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim z dnia 21 listopada 2013 r., sygn. akt I Ns 73/13

postanawia:

1.  odrzucić zażalenie;

2.  oddalić wniosek o zasądzenie od uczestniczki postępowania G. S. na rzecz uczestniczki postępowania M. P. kosztów postępowania zażaleniowego.

Sygn. akt II Cz 32/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 21 listopada 2013 r. Sąd Rejonowy w Ostrowie oddalił wniosek uczestniczki postępowania G. S. o przywrócenie jej terminu do wniesienia apelacji z uwagi na brak wykazania, że niewniesienie apelacji nastąpiło bez winy G. S..

Od powyższego postanowienia uczestniczka postępowania G. S. wniosła zażalenie zarzucając naruszenie przepisów postępowania cywilnego, w szczególności art. 168 § 1 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. przez przyjęcie, że brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu pomimo tego, że prawidłowa ocena ustaleń dokonanych przez Sąd I instancji nakazuje uznanie istnienia tego rodzaju podstaw.

Z uwagi na powyższy zarzut skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przywrócenie skarżącej terminu do wniesienia apelacji, względnie – przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, oraz zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz skarżącej kosztów postępowania, w tym postępowania zażaleniowego.

W odpowiedzi na zażalenie uczestniczka postępowania M. P. wniosła o oddalenie zażalenia w całości oraz zasądzenie od G. S. na rzecz M. P. kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Według ugruntowanego poglądu orzecznictwa, postanowienie sądu pierwszej instancji oddalające wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji nie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie w rozumieniu art. 394 § 1 k.p.c. Złożenie wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia środka odwoławczego następuje albo przed podjęciem tej czynności, gdy strona zdaje sobie sprawę z uchybienia terminowi i wnosi o jego sanację, albo już po jej podjęciu, gdy sąd - stwierdziwszy przekroczenie terminu - środek ten odrzucił. W obu wypadkach, zgodnie z art. 169 § 3 k.p.c., równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności procesowej, a więc wnieść środek odwoławczy, przy czym dotyczy to także sytuacji, w której środek ten, jako spóźniony, został uprzednio odrzucony. Wynika to z faktu, że odrzucenie środka odwoławczego niweczy wszelkie skutki procesowe związane z jego wniesieniem. Uwzględnienie tego wniosku powoduje nadanie biegu środkowi odwoławczemu, natomiast jego oddalenie implikuje sąd do jego odrzucenia jako wniesionego po upływie przepisanego terminu. Właśnie to postanowienie, jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie (zob. m.in. post. SN z 11.08.1999 r., I CKN 367/99, OSNC z 2000 r., Nr 3, poz. 48; post. SN z 30.01.2002 r., III CZ 140/01, Lex nr 53309; por. uchw. (7 s.) SN z 31.05.2000 r., III ZP 1/00, OSNC z 2001 r., Nr 1, poz. 1; post. SN z 17.08.2000 r., II CKN 878/00, Lex nr 530708)

Należy zauważyć, że postanowienie oddalające wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia środka odwoławczego nie zostało wymienione w szczegółowym katalogu postanowień, na które przysługuje zażalenie, ustanowionym w art. 394 § 1 pkt 1 – 11 k.p.c.

W konsekwencji należy uznać, że zażalenie na tego rodzaju postanowienie jest niedopuszczalne i – jako takie – podlega odrzuceniu na podstawie art. 370 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. (por. post. SN z 17.08.2000 r., II CKN 878/00, Lex nr 530708).

Nie oznacza to jednak, że zasadność przedmiotowego postanowienia nie podlega w żaden sposób kontroli instancji odwoławczej. Może ono być bowiem skutecznie zwalczane – na podstawie art. 380 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. - w zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu apelacji, jeżeli miało wpływ na zaskarżone rozstrzygnięcie.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 373 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 1 sentencji.

O oddaleniu wniosku uczestniczki postępowania M. P. w przedmiocie żądania zasądzenia na jej rzecz od uczestniczki postępowania G. S. kosztów postępowania zażaleniowego, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., według którego każdy uczestnik postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

W ocenie Sądu Okręgowego nie ma podstaw do zastosowania odstępstwa od tej reguły, o którym mowa w art. 520 § 2 i § 3 k.p.c. Zdaniem Sądu Okręgowego w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku najczęściej nie można uznać, że uczestnicy postępowania, zwłaszcza będący spadkobiercami, są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub ich interesy są sprzeczne, i to niezależnie od ich stanowiska w sprawie i zgłaszanych przez nich twierdzeń i wniosków w przedmiocie rozstrzygnięcia, albowiem celem postępowania jest uregulowanie wzajemnych stosunków prawnych i majątkowych powstałych na skutek współdziedziczenia. Przeciwko takiej konstatacji nie przemawia przy tym sam fakt wniesienia apelacji przez jednego z uczestników postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, który kwestionuje zapadłe rozstrzygnięcie (por. post. SN z 23.10.2013 r., IV CZ 74/13, LEX nr 1388478; post. SN z 06.06.2012 r., IV CZ 13/12, LEX nr 1232808).

Z uwagi na powyższe, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 108 § 1 k.p.c. orzeczono jak w pkt 2 sentencji.