Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 stycznia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SA– Ewa Śniegocka

Sędzia SA– Aldona Wapińska (spr.)

Sędzia SO (del.) – Beata Waś

Protokolant: – st. sekr. sąd. Ewelina Murawska

po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2014 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa T. M.

przeciwko Agencji (...) w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 22 maja 2013 r.

sygn. akt III C 966/12

I zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądza od Agencji (...) w W. na rzecz T. M. kwotę 82 560,80 zł (osiemdziesiąt dwa tysiące pięćset sześćdziesiąt złotych i osiemdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 22 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 7 746 zł (siedem tysięcy siedemset czterdzieści sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

II zasądza od Agencji (...) w W. na rzecz T. M. kwotę 6 829 zł (sześć tysięcy osiemset dwadzieścia dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

VI ACa 1035/13 U Z A S A D N I E N I E

T. M. w dniu 22 sierpnia 2012 r. wystąpił z pozwem przeciwko Agencji (...) w W., wnosząc o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kwoty 82.560,80 zł wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż zawarł z pozwaną umowę o przyznanie pomocy, mocą której był zobowiązany złożyć wniosek o płatność w terminie od dnia 1 marca 2012 r. do dnia 29 marca 29012 r. Powód podał, że nie mógł jednak tego dokonać z przyczyn od niego niezależnych (nieprzewidziana choroba).

Pozwana Agencja (...) wnosiła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania według norm prawem przepisanych. Pozwana wskazała, iż powód naruszył § 7 ust. 1 umowy składając w dniu 4 kwietnia 2013 r. wniosek o płatność, a więc po upływie terminu, do którego był zobowiązany to uczynić.

Wyrokiem z dnia 22 maja 2013 r. Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo oraz zasądził od T. M. na rzecz Agencji (...) w W. kwotę 3.617,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Podstawą rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego były następujące ustalenia:

W dniu 29 marca 2010 r. T. M. i Agencja (...) zawarli Umowę przyznania pomocy nr (...), celem której było przyznanie powodowi pomocy finansowej na modernizację parku maszynowego oraz uzupełnienie maszyn celem poprawy i bardziej efektywnego wykonywania prac w gospodarstwie. Zgodnie z § 4 pkt. 1 umowy pozwana zobowiązała się do wypłacenia powodowi pomocy w wysokości 118.438,40 zł, jednak nie więcej niż 40% poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji. W myśl § 4 pkt. 2 umowy pomoc miała być przekazana w 2 transzach: 1) pierwsza transza w wysokości 69.442 zł i nie więcej niż 40% poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji dla danego etapu; 2) druga transza w wysokości 48.996,40 zł i nie więcej niż 40% poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji dla danego etapu. W § 7 ust. 1 umowy zastrzeżono, że powód zobowiązuje się złożyć osobiście lub przez upoważnioną osobę, bezpośrednio we właściwym oddziale regionalnym, wniosek o płatność wraz z wymaganymi dokumentami określonymi w załączniku nr 2 do umowy oraz przedstawić oryginał faktur lub dokumentów o równoważnej wartości dowodowej oraz dowodów zapłaty poniesionych kosztów, w terminie: 1) po zakończeniu realizacji pierwszego etapu operacji w terminie od dnia 1 grudnia 2010 r. do dnia 31 grudnia 2010 r.; 2) po zakończeniu realizacji drugiego etapu operacji w terminie od dnia 1 października 2011 r. do dnia 31 października 2011 r. Dodatkowo w § 7 ust. 6 umowy zastrzeżono, że w przypadku nie złożenia wniosku o płatność w wyznaczonym terminie, Agencja dwukrotnie wzywa Beneficjenta do złożenia wniosku w kolejnych wyznaczonych terminach. Nie złożenie przez Beneficjenta wniosku po drugim wezwaniu Agencji skutkować będzie wypowiedzeniem umowy.

Zawarta przez strony umowa została zmieniona trzema aneksami.

Aneksem nr (...) z dnia 11 stycznia 2011 r. strony nadały § 7 ust. 1 umowy następujące brzmienie: „Beneficjent zobowiązuje się złożyć osobiście lub przez upoważnioną osobę, bezpośrednio we właściwym oddziale regionalnym, wniosek o płatność wraz z wymaganymi dokumentami określonymi w załączniku nr 2 do umowy oraz przedstawić oryginał faktur lub dokumentów o równoważnej wartości dowodowej oraz dowodów zapłaty poniesionych kosztów, w następujących terminach: 1) po zakończeniu realizacji pierwszego etapu operacji w terminie od dnia 1 grudnia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2011 r.; 2) po zakończeniu realizacji drugiego etapu operacji w terminie od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 31 stycznia 2012 r.

Aneksem nr (...) z dnia 21 lutego 2012 r. strony ponownie zmieniły § 7 ust. 1 umowy nadając mu następujące brzmienie: „Beneficjent zobowiązuje się złożyć osobiście lub przez upoważnioną osobę, bezpośrednio we właściwym oddziale regionalnym, wniosek o płatność wraz z wymaganymi dokumentami określonymi w załączniku nr 2 do umowy oraz przedstawić oryginał faktur lub dokumentów o równoważnej wartości dowodowej oraz dowodów zapłaty poniesionych kosztów, w następujących terminach: 1) po zakończeniu realizacji pierwszego etapu operacji w terminie od dnia 1 marca 2012 r. do dnia 29 marca 2012 r.; 2) po zakończeniu realizacji drugiego etapu operacji w terminie od dnia 1 marca 2013 r. do dnia 29 marca 2013 r.

Aneksem nr (...) z dnia 20 marca 2012 r. Agencja zobowiązała się do wypłacenia Beneficjentowi, na warunkach określonych w umowie oraz na podstawie złożonego wniosku o płatność, pomocy w wysokości 118.437,60 zł, jednak nie więcej niż 40% poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji. Ponadto strony ustaliły, iż pomoc będzie przekazana w 2 transzach: 1) pierwsza transza w wysokości 82.560,80 zł i nie więcej niż 40% poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji dla danego etapu; 2) druga transza w wysokości 35.876,80 zł i nie więcej niż 40% poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji dla danego etapu.

Powód T. M. nie złożył wniosku o płatność w terminie od dnia 1 marca 2012 r. do dnia 29 marca 2012 r. Pismem z dnia 2 kwietnia 2013 r. pozwana wezwała powoda do złożenia wniosku o dokonanie płatności pośredniej w terminie 14 dni od dnia otrzymania powyższego wezwania. Powód złożył przedmiotowy wniosek w dniu 4 kwietnia 2012 r. w (...) Agencji (...), zaś 12 kwietnia 2012 r. powód złożył w tym Oddziale pozwanej pismo z prośbą o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o płatność, wskazując, że w okresie 26 marca 2012r. do 3 kwietnia 2012r. przebywał na zwolnieniu lekarskim.

Pismem z dnia 30 maja 2012 r. Oddział (...) Agencji (...) poinformował powoda o dokonaniu całkowitej korekty kwoty 0,00 zł pomocy dla pierwszego etapu operacji, ponadto poinformował, iż wniosek powoda o przywróceniu terminu do złożenia wniosku o płatność nie został zaakceptowany, z uwagi na brak uprawdopodobnienia, iż powyższe uchybienie nie nastąpiło z winy powoda. W dniu 15 czerwca 2012 r. powód złożył kolejny wniosek o ponowne rozpatrzenie wniosku o przywrócenie terminu oraz w związku z tym przyznanie płatności pośredniej. Powyższy wniosek został rozpatrzony negatywnie.

Powyższy stan faktyczny Sąd pierwszej instancji ustalił na podstawie szczegółowo opisanych dowodów z dokumentów, których autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Sąd ten nie dał wiary zeznaniom powoda T. M. w części w jakiej twierdził on, iż uzyskał od pozwanej informację, iż pełnomocnictwo do złożenia wniosku o przyznanie płatności musi być udzielone w formie notarialnej, wskazując, iż nie potwierdził tego materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie.

W ocenie Sądu Okręgowego powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd pierwszej instancji wskazał, iż zgodnie z § 4 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Modernizacja gospodarstw rolnych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. z 2007 r., Nr 193, poz. 1397 ze zm.), pomoc przyznaje się, jeżeli m.in.:

1) operacja będzie realizowana w nie więcej niż dwóch etapach;

2) złożenie wniosku o płatność pośrednią nastąpi w terminie 24 miesięcy od dnia zawarcia umowy.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji nie ulega wątpliwości, iż powód składając w dniu 4 kwietnia 2012 r. wniosek o płatność naruszył § 4 ww. rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a nadto § 7 ust. 1 łączącej strony umowy. Powód zobowiązany był bowiem do złożenia przedmiotowego wniosku w terminie od dnia 1 marca 2012 r. do dnia 29 marca 2012 r. Sąd pierwszej instancji podkreślił, iż to na powodzie spoczywał ciężar dowodu, że w niniejszej sprawie wystąpiły okoliczności, które nie pozwoliły mu wykonać zobowiązania umownego i za które on sam nie ponosi odpowiedzialności. Powód powinien udowodnić zaistnienie takich okoliczności faktycznych, które w okolicznościach sprawy dadzą podstawę do oceny, że nienależyte wykonanie zobowiązania nie jest następstwem okoliczności, za które ponosi on odpowiedzialność. Powód podnosił, iż uchybił terminowi złożenia wniosku o płatność z powodu choroby. Sąd zauważył, iż powód był niezdolny do pracy w okresie od 26 marca 2012 r. do dnia 3 kwietnia 2012 r., zaś ostatecznie ustalony przez strony termin do złożenia wniosku o płatność był na prośbę powoda dwukrotnie zmieniany. Pierwotnie termin ten ustalono na okres od dnia 1 grudnia 2010 r. do dnia 31 grudnia 2010 r. Zdaniem Sądu pierwszej instancji - biorąc pod uwagę, iż strony zawarły umowę w dniu 29 marca 2010 r. – termin na złożenie wniosku o płatność został dla powoda ustalony w maksymalnym wymiarze przewidzianym w rozporządzeniu, którego przepisy nie przewidują możliwości przedłużenia bądź przywrócenia tego terminu. Dlatego też Sąd uznał, iż wskazane przez powoda okoliczności – w jego ocenie o charakterze siły wyższej – mające wpływ na wypełnienie przez niego zobowiązań, nie mogą stanowić podstawy do wypłaty pomocy finansowej.

Sąd Okręgowy wskazał, iż w § 12 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz w § 7 ust. 1 umowy zastrzeżono, że wniosek o przyznanie pomocy składa się osobiście albo przez upoważniona osobę w oddziale regionalnym Agencji właściwym ze względu na miejsce realizacji operacji. W ocenie Sądu „powód nie dochował należytej staranności przejawiającej dbałość o swe własne życiowo ważne sprawy ustanawiając pełnomocnika do złożenia wniosku o płatność”. Sąd nie uznał za zasadne wyjaśnienia powoda, iż nie ustanowił on pełnomocnictwa do złożenia wniosku, gdyż z powodu choroby nie mógł udzielić pełnomocnictwa w formie notarialnej, wskazując, że z rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. oraz z łączącej strony umowy, nie wynika aby pełnomocnictwo do złożenia wniosku o płatność powinno być udzielone w takiej formie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał, iż roszczenie powoda o zasądzenie kwoty 82.560,80 zł wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu nie zasługuje na uwzględnienie i powództwo oddalił, o kosztach procesu orzekając na podstawie art. 98 k.p.c. i § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Powyższy wyrok Sądu Okręgowego w całości zaskarżył apelacją powód T. M., zarzucając:

1. naruszenie prawa materialnego tj. § 7 ust. 6 łączącej strony umowy oraz art. 354 kodeksu cywilnego poprzez ich niezastosowanie;

2. nierozpoznanie istoty sprawy poprzez nie odniesienie się w uzasadnieniu wyroku do podnoszonych w toku procesu twierdzeń strony powodowej dotyczących złamania przez pozwanego postanowień łączącej strony umowy;

3. naruszenie art. 233 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przez:

a) wybiórcze zastosowanie postanowień zawartej przez strony umowy, tj. pominięcie przy wyrokowaniu § 7 ust. 6 oraz § 11 ust. 1 pkt 2 Umowy;

b) pominięcie okoliczności, iż umowa zawarta przez strony nie przewidywała „całkowitej korekty kwoty do wypłaty" i nie odniesienie się do tej okoliczności w uzasadnieniu;

c) bezpodstawne uznanie za niewiarygodne zeznań powoda T. M. w zakresie twierdzenia, iż uzyskał od pozwanej informację, iż pełnomocnictwo do złożenia wniosku o przyznanie płatności musi być udzielone w „formie notarialnej";

4. Sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez przyjęcie - wbrew treści § 7 ust. 6 umowy- iż pozwanemu przysługiwało uprawnienie do odmowy wypłaty powodowi należnych mu płatności

5. Błąd w ustaleniach faktycznych poprzez bezzasadne przyjęcie, iż pełnomocnictwo do złożenia wniosku o płatność nie powinno być udzielone w „formie notarialnej" podczas gdy z zeznań powoda oraz wewnętrznych regulacji (...) wynika, iż własnoręczność podpisu mocodawcy musi być potwierdzona przez notariusza lub konsula.

6. Naruszenie art. 326 § 1 k.p.c. poprzez:

a) odroczenie ogłoszenia wyroku na okres przekraczający 2 tygodnie (21 dni)

b) po upływie 21 dni od zamknięcia rozprawy ponowne odroczenie ogłoszenia wyroku na okres kolejnych 7 dni

Wskazując na powyższe apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i zasądzenie od pozwanego Agencji (...) na rzecz powoda T. M. kwoty 82.560,80 zł. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Warszawie do ponownego rozpoznania, w każdym zaś przypadku o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana Agencja (...) wnosiła o oddalenie apelacji i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu za drugą instancję.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda zasługiwała na uwzględnienie, bowiem Sąd Okręgowy dopuścił się zarówno naruszenia prawa procesowego, jak i materialnego, choć nie wszystkie podniesione w apelacji zarzuty można uznać za słuszne.

Na wstępie zauważyć należy, iż umowa z dnia 29 marca 2010 r. o przyznanie pomocy została zawarta miedzy stronami w ramach Programu Rozwoju obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 realizowanego na podstawie ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz.U. Nr 64, poz. 427 ze zm.). Przepisy tej ustawy oraz wydanego na podstawie jej art. 29 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 (Dz. U. Nr 193, poz. 1397 ze zm.) m.in. tryb składania wniosków o przyznanie pomocy oraz wniosków o płatność. Art. 22 ust. 1 cytowanej ustawy wskazuje, iż umowa zawierana w ramach tego programu zawiera w szczególności określenie warunków i terminów wypłaty środków finansowych z tytułu pomocy. Z kolei art. 24 ust. 1 ustawy przewiduje, że wniosek o przyznanie pomocy oraz wniosek o płatność w ramach działań objętych programem składa się na formularzu opracowanym przez Agencję i udostępnionym przez podmiot wdrażający. Przepisy cytowanego rozporządzenia szczegółowo określają jakie podmioty mogą ubiegać się o przyznanie pomocy i w jakim zakresie pomoc ta jest udzielana. W § 7 ust. 4 – a nie, jak błędnie wskazał Sąd pierwszej instancji, w § 4 – tego rozporządzenia przewidziano, iż pomoc przyznaje się, jeżeli:

1/ operacja będzie realizowana w nie więcej niż dwóch etach;

2/ złożenie wniosku o płatność pośrednią nastąpi w terminie 24 miesięcy od dnia zawarcia umowy;

3/ zakończenie realizacji operacji i złożenie wniosku o płatność ostateczną nastąpi w terminie:

a/ 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy – w przypadku operacji realizowanych w dwóch etapach;

b/ 24 miesięcy od dnia zawarcia umowy – w przypadku operacji realizowanych w jednym etapie;

- lecz nie później niż do dnia 30 czerwca 2015 r.

Pomoc przyznana powodowi na podstawie umowy z dnia 29 marca 2010 r. przeznaczona była na zakup maszyn rolniczych. Ogółem koszty operacji miały wynieść 296.096 zł, z czego Agencja miała wypłacić powodowi kwotę 118 438, 40 zł. Operacja miała zostać zrealizowana w 2–ch etapach. W I etapie miał zostać zakupiony kombajn do ziemniaków za kwotę 40.000 zł. oraz ciągnik rolniczy za kwotę 122.950 zł. Pomoc miała zostać wypłacona w 2-ch transzach. Ostatecznie ustalono, iż pierwsza transza miała wynosić kwotę 82.560, 80 zł, zaś druga transza miała wynosić kwotę 35.876,80 zł.

W § 7 ust. 1 umowy nałożono na beneficjenta obowiązek złożenia wniosku o płatność po realizacji poszczególnych etapów w następujących terminach (określonych ostatecznie aneksami):

1. po zakończeniu realizacji pierwszego etapu operacji w terminie od dnia 1.03.2012 r. do dnia 29.03.2012 r.

2. po zakończeniu realizacji drugiego etapu w terminie od dnia 01.03.2013 do dnia 29.03.2013 r.

W sprawie niniejszej bezspornym jest, iż powód zrealizował zgodnie z umową pierwszy etap operacji. Sąd pierwszej instancji ustalił również, iż powód od dnia 26 marca 2012r. do dnia 3 kwietnia 2012 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim.

W ocenie Sądu pierwszej instancji powód nie wykazał się należytą dbałością o własne życiowo ważne sprawy, bowiem nie ustanowił pełnomocnika, który mógłby za niego złożyć wniosek w Oddziale Agencji w terminie przewidzianym umową, tj. do dnia 29.03.2012 r., co uzasadniało odmowę wypłacenia przez Agencję pierwszej transzy pomocy.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego z taką argumentacją trudno jest się zgodzić.

Po pierwsze – zgodnie z powszechnie przyjętymi zasadami postępowania choroba osoby, która ma obowiązek dokonać prawnie doniosłej czynności, jest uznawana za okoliczność niezawinioną ze strony tej osoby, usprawiedliwiającą niedokonanie czynności w terminie. Wprawdzie termin na złożenie wniosku o płatność pośrednią został określony od 1 do 29 marca 2012 r., to nie można czynić powodowi zarzutu, iż miał wystarczająco dużo czasu, aby złożyć wniosek do 26 marca, tj. pójściem na zwolnienie, bądź ustanowić w tym czasie pełnomocnika dla dokonania tej czynności. Prawem powoda było bowiem złożenie wniosku w ciągu ostatnich dni upływającego terminu i nie mógł on z góry przewidywać, iż choroba - która jest zazwyczaj zdarzeniem nagłym, trudnym do przewidzenia – mu to uniemożliwi. To samo odnosi się do ustanowienia pełnomocnika, zwłaszcza że – jak wykazał to powód przedstawiając w postępowaniu apelacyjnym „Instrukcję wypełniania wniosku o przyznanie pomocy w ramach działania 121 „modernizacja gospodarstw rolnych (...) na lata 2007 – 2013 dla wersji wniosku (...)” (k. 154-155) – pełnomocnictwo w sprawach związanych z uzyskaniem pomocy, realizacją operacji oraz jej rozliczeniem musiało być sporządzone w formie pisemnej, zaś własnoręczność podpisów powinna być potwierdzona przez notariusza lub konsula. Dokonanie tej czynności przez powoda nie było więc możliwe w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim, skoro miał on zalecenie leżenia. Natomiast kiedy tylko stan zdrowia powoda na to pozwolił, niezwłocznie tj. w dniu 4 marca 2012 r. złożył on wniosek o płatność kwoty objętej I etapem operacji.

Pozwana odmówiła powodowi wypłaty należnych mu środków. Pismem z dnia 30 maja 2012r. (...) poinformował powoda o dokonaniu "całkowitej korekty" kwoty która miała zostać powodowi wypłacona z tytułu realizacji I etapu operacji. Słusznie podnosił apelujący, iż tego rodzaju zachowanie pozwanej stanowiło nienależyte wykonanie zobowiązania. Zgodnie bowiem z treścią art. 354 § 1 i 2 k.c. zarówno dłużnik, jak i wierzyciel powinni współdziałać przy wykonywaniu zobowiązania. Tymczasem pozwana Agencja – mimo usprawiedliwionej przyczyny opóźnienia w złożeniu wniosku o płatność pośrednią – nie skorzystała z możliwości przewidzianej w § 7 ust. 7 umowy. Postanowienie to przewiduje bowiem możliwość uwzględnienia wniosku o płatność złożonego po terminie ustalonym w umowie, jednakże wówczas nie jest zobowiązana do zachowania terminu, o którym mowa w § 8 ust. 9 (3 miesiące od dnia złożenia wniosku).

Zauważyć należy, iż tak rygorystyczne stanowisko Agencji nie znajduje uzasadnienia ani w treści samej umowy, ani w treści cytowanych wyżej przepisów ustawy i rozporządzenia. Wręcz przeciwnie – przepisy rozporządzenia przewidują możliwość przywrócenia terminu do wykonania przez wnioskodawcę określonych czynności na etapie postępowania w sprawie przyznania pomocy (§ 18 ust. 1), jak i – od dnia 22 marca 2013 r. – wyrażenie zgody na zakończenie realizacji operacji lub złożenie wniosku o płatność ostateczną po upływie terminów określonych w § 7 ust. 4 pkt 3 (§ 23a dodany przepisami rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 marca 2013 r., zmieniającego rozporządzenie z 2007 r., Dz. U. 2013.322). Zgodnie z § 23a ust. 2 zgoda taka może zostać wyrażona również po upływie terminu zakończenia realizacji operacji lub złożenia wniosku o płatność ostateczną, co – zdaniem Sądu Apelacyjnego – jest tożsame z przywróceniem terminu do dokonania tych czynności. Tym samym brak jest racjonalnych argumentów aby tego rodzaju wykładni – na korzyść beneficjenta pomocy – nie stosować w przypadku usprawiedliwionego kilkudniowego opóźnienia w złożeniu wniosku o płatność pośrednią, w szczególności wobec prawidłowej realizacji operacji w ramach pierwszego etapu. Jak wskazano wyżej – taką możliwość przewiduje literalnie § 7 ust. 7 umowy, zatem skorzystanie z tego rozwiązania nie prowadzi do nieprawidłowego wykorzystania środków pomocy publicznej, ale pozwala na realizację programu pomocowego zgodnie z jego celem i przy poszanowaniu podstawowych gwarancji praworządnego państwa. Trzeba także zauważyć, iż w § 8 umowy przewidziano tryb usuwania braków wniosku o płatność, przewidując terminy 21 – dniowe, przy czym wprowadzono także możliwość wydłużenia terminu o 6 miesięcy (§ 8 ust. 4). Gdyby zatem powód do 29 marca 2012 r. złożył wniosek niekompletny – mógłby ubiegać się o wydłużenie terminu do uzupełnienia wniosku nawet do 6 miesięcy, a więc byłby w lepszej sytuacji, niż po złożeniu kompletnego wniosku z kilkudniowym, usprawiedliwionym opóźnieniem. Takie rozumowanie nie da się pogodzić z względami racjonalności, które powinny przyświecać pozwanej Agencji jako agencji płatniczej w rozumieniu art. 4 ust. 2 cytowanej wyżej ustawy z 7 marca 2007 r., realizującej zadania i kompetencje określone nie tylko w tej ustawie, ale także w przepisach rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia Obszarów wiejskich ( (...)) (Dz. Urz. UE L 277z 21.10.2005) oraz przepisach Unii Europejskiej wydanych w trybie tego rozporządzenia.

Zastanowić się również należało, jakie znaczenie ma przewidziany w § 7 ust. 6 umowy obowiązek dwukrotnego wezwania beneficjenta do złożenia wniosku w kolejnych wyznaczonych terminach. Jeśli niezłożenie wniosku dopiero po drugim wezwaniu uprawnia Agencję do wypowiedzenia umowy, to – a contrario – należałoby uznać, iż złożenie wniosku w terminie wyznaczonym przez Agencję jest równoznaczne ze złożeniem wniosku w terminie. Inaczej bowiem zastrzeżenie takiego obowiązku dla Agencji byłoby zbędne. Skoro więc w sprawie niniejszej powód złożył wniosek o płatność pośrednią niezwłocznie po ustaniu przyczyny opóźnienia i po pierwszym wezwaniu Agencji do złożenia wniosku, to należało uznać, iż wniosek ten został złożony w terminie, a jeśli nie – to istniały podstawy do przywrócenia terminu do złożenia tego wniosku. Odmienne stanowisko Sądu pierwszej instancji było więc nieprawidłowe i z tej przyczyny zaskarżony wyrok podlegał zmianie poprzez uwzględnienie powództwa w całości.

W ocenie Sądu Apelacyjnego nie można było uznać za trafny zarzut nierozpoznania istoty sprawy, jak też naruszenia art. 328 k.p.c., bowiem Sąd pierwszej instancji odniósł się do żądania pozwu w sposób umożliwiający kontrolę instancyjną zaskarżonego wyroku, tj. dokonując ustaleń faktycznych, przeprowadzając ocenę materiału dowodowego i dokonując oceny prawnej w świetle przepisów rozporządzenia z 2007 r. Odmienną kwestią, jest prawidłowość dokonanych ocen, co podlegało weryfikacji przez Sąd drugiej instancji .

Za bez znaczenia należało uznać zarzut dwukrotnego odraczania publikacji wyroku. Termin określony w art. 326 § 1 k.p.c. ma charakter instrukcyjny i jego przekroczenie jedynie w wyjątkowych przypadkach mogłoby zostać uznane za takie naruszenie przepisów postępowania, które mogłoby mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia. W ocenie Sądu Apelacyjnego taka sytuacja w sprawie niniejszej nie wystąpiła.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny - na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. - zmienił zaskarżony wyrok uwzględniając powództwo w całości, o kosztach za obie instancje orzekają na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c.