Sygn. akt III Cz 383/14
Dnia 10 kwietnia 2014 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący-Sędzia: SO Leszek Dąbek
Sędziowie: SO Magdalena Balion - Hajduk
SR (del.) Roman Troll (spr.)
po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2014 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku T. W.
z udziałem F. W.
o podział majątku
na skutek zażalenia wnioskodawczyni
na postanowienie Sądu Rejonowego w Raciborzu
z dnia 15 stycznia 2014r., sygn. akt I Ns 739/12
postanawia:
zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zabezpieczyć roszczenie wnioskodawczyni poprzez:
a) ustanowienie zakazu zbywania nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Raciborzu prowadzi księgę wieczystą nr (...),
b) wpisanie do księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Raciborzu ostrzeżenia o ustanowionym zakazie zbywania.
SSR (del.) Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion – Hajduk
Sygn. akt III Cz 383/14
Dnia 20 grudnia 2013 r. wnioskodawczyni wniosła o zabezpieczenie wniosku o podział majątku dorobkowego poprzez zakazanie uczestnikowi sprzedaży nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Raciborzu prowadzi księgę wieczystą nr (...) i umieszczenie stosownego ostrzeżenia w księdze wieczystej podając, że uczestnik zamiesza sprzedać ich wspólną nieruchomość opierając się na pełnomocnictwie notarialnym wnioskodawczyni, które zostało odwołane.
Postanowieniem z dnia 15 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy w Raciborzu oddalił wniosek wnioskodawczyni o zabezpieczenie w toku postępowania o podział majątku wskazując w uzasadnieniu, że sposób zabezpieczenia roszczeń pieniężnych zawiera zamknięty katalog środków służących zabezpieczeniu (art. 747 kpc), a żądane zabezpieczenie byłoby możliwe w przypadku roszczeń niepieniężnych (art. 755 kpc).
Orzeczenie to zaskarżyła wnioskodawczyni wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania ewentualnie o udzielenie zabezpieczenia. W uzasadnieniu podniosła, że wniosek o podział majątku obejmuje także żądanie zniesienia współwłasności nieruchomości poprzez dokonanie jej podziału, a zabezpieczeniu z art. 755 kpc podlegają także roszczenia związane z podziałem majątku wspólnego.
Uczestnik wniósł o oddalenie zażalenia wskazując, że jest bezzasadne, gdyż wnioskodawczyni nie kieruje żadnych roszczeń do nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Raciborzu prowadzi księgę wieczystą nr (...), za wyjątkiem pieniężnych, gdyż nie żąda jej na własność.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie jest zasadne i dlatego należało je uwzględnić.
Zgodnie z treścią art. 730 1 § 1 kpc udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Celem postępowania zabezpieczającego jest udzielenie tymczasowej ochrony prawnej osobom tej pomocy potrzebującym oraz w szerszej perspektywie umożliwienie wykonania zapadłego w sprawie orzeczenia. Zabezpieczenia udziela się wówczas, gdy podmiot żądający takiej ochrony uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, istniejący wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (art. 730 1 § 2 kpc). Przy udzielaniu zabezpieczenia należy także brać pod uwagę to, aby powodowi zapewnić należytą ochronę, a pozwanego nie obciążać ponad potrzebę (art. 730 1 § 3 kpc).
Z kolei zgodnie z art. 755 § 1 pkt 5 kpc jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych do zabezpieczenia roszczeń pieniężnych, w szczególności sąd może nakazać wpisanie stosownego ostrzeżenia w księdze wieczystej. Art. 755 § 1 pkt 2 kpc wskazuje także, że sposobem zabezpieczenie może być także zakazu zbywania praw objętych postępowaniem.
Wnioskiem z dnia 18 września 2012 r. wnioskodawczyni zażądała dokonania podziału majątku wspólnego także przez podział nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Raciborzu prowadzi księgę wieczystą nr (...). Jej roszczenie w tym zakresie ma więc charakter niepieniężny, gdyż żądanie dotyczy podziału fizycznego tej nieruchomości, a co za tym idzie mogą być w tej części stosowane przepisy dotyczące zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych.
Wnioskodawczyni uprawdopodobniła swoje roszczenie, ponieważ nieruchomość objęta wnioskiem wchodzi w skład majątku wspólnego jej i uczestnika, a co za tym idzie jest przedmiotem postępowania o jego podział. Jednocześnie wnioskodawczyni uprawdopodobniła interes prawy w zabezpieczeniu, gdyż nieruchomość ta została wystawiona przez uczestnika jako oferowana do sprzedaży /k. 209 – 211/, a uczestnik z tej nieruchomości już wcześniej sprzedał część działek działając także w imieniu wnioskodawczyni /k. 8 – 41/ pomimo tego, że 29 kwietnia 2011 r. odwołała swoje pełnomocnictwo /k. 43 – 46/. Uczestnik wskazał w aktach notarialnych dnia 11 czerwca 2012 r. /k. 38/ oraz dnia 12 maja 2011 r. /k. 35/, że pełnomocnictwo nie zostało odwołane.
Dokonując zabezpieczenia Sąd Okręgowy brał także pod uwagę interesy wnioskodawczyni i uczestnika postępowania tak, aby uprawnionej zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę i przyjmując, że w sprawie o podział majątku wspólnego uczestnik nie byłyby w stanie sprzedać nieruchomości wchodzącej w jego skład bez pełnomocnictwa wnioskodawczyni, gdyż do tego jest potrzebna zgoda drugiego współwłaściciela, a korzystając z odwołanego już pełnomocnictwa może on dokonać sprzedaży nieruchomości wbrew woli wnioskodawczyni.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 397 § 1, 1 1 i 2 kpc w związku z art. 386 § 1 kpc, art. 13 § 2 kpc, art. 730 1 § 1, 2 i 3 kpc oraz 755 § 1 pkt 2 i 5 kpc, Sąd orzekł jak w sentencji.
SSR (del.) Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion – Hajduk