Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 26 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie Wydział VI Gospodarczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Barbara Frankowska

Sędziowie: SO Anna Walus Rząsa

SO Anna Harmata (spr.)

Protokolant: asyst. sędz. Anna Grzebyk

po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2014 r. w Rzeszowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. K. (1)

przeciwko: Przedsiębiorstwu (...) (...) Sp. z o.o. w R.

o stwierdzenie nieważności umowy i zapłatę

w przedmiocie zażalenia powódki na pkt. III i IV wyroku Sądu Rejonowego
w Rzeszowie Wydziału V Gospodarczego z dnia 4 lipca 2013 r.,
sygn. akt V GC 934/12,

postanawia:

1.  oddalić zażalenie ,

2.  zasądzić od powódki K. K. (1) na rzecz pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w R. kwotę 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego,

3.  zasądzić od powódki K. K. (1) na rzecz pozwanego (...) Sp. z o.o. w R. kwotę 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego

UZASADNIENIE

W dniu 4 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy w Rzeszowie V Wydział Gospodarczy w sprawie z powództwa K. K. (1) przeciwko Przedsiębiorstwu (...) Sp. z o.o. w (...) Sp. z o.o. w R. o stwierdzenie nieważności umowy i zapłatę, oddalił powództwo w zakresie roszczenia co do stwierdzenia nieważności umowy najmu zawartej w dniu 19 grudnia 2008 r., w R. pomiędzy (...) Sp. z o.o. w R. a K. K. (1) (pkt. I), oddalił powództwo w zakresie roszczenia o zapłatę kwoty 11.279,15 zł (pkt. II) oraz zasądził od powódki K. K. (1) na rzecz każdego z dwóch pozwanych tj. na rzecz Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w R. oraz (...) Sp. z o.o. w R. kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania (pkt. III i IV)

Uzasadniając motywy swego rozstrzygnięcia Sąd I instancji powołał przepis art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Sąd wskazał, że na koszty procesu zasądzone od powódki jako przegrywającej sprawę na rzecz każdego z pozwanych złożyły się kwoty po 2.400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, co odpowiada stawce minimalnej wynagrodzenia radcy prawnego zgodnie z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r., w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (DZ. U. Nr 163, poz. 1349) i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r., w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163. (...)) oraz po 17 zł tytułem opłat skarbowych od pełnomocnictw.

Powódka wniosła zażalenie na rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów postępowania zawarte w pkt. III i IV w/w wyroku , domagając się jego zmiany poprzez nieobciążanie powódki kosztami procesu.

Zaskarżonemu orzeczeniu powódka zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, w szczególności art. 102 k.p.c., gdyż po jej stronie istnieją szczególnie uzasadnione przesłanki przemawiające za nieobciążaniem jej w ogóle kosztami procesu. Wraz z pozwem wniosła o zwolnienie od konieczności uiszczenia kosztów sądowych w całości, z uwagi na jej trudną sytuację majątkową i stale postępujące zadłużenie. Po śmierci męża sama utrzymuje dzieci jedynie z renty rodzinnej, nie posiada żadnych zapasów pieniężnych, majątku ruchomego i nieruchomości oraz spłaca dwa kredyty. Mając to na uwadze Sąd postanowieniem z dnia 16 listopada 2012r. zwolnił powódkę od ponoszenia kosztów sądowych ponad kwotę 600 zł.

Pismem wniesionym w dniu 24 kwietnia 2014r. pozwany Przedsiębiorstwo (...) Sp z o.o. wniósł o oddalenie zażalenia i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pismem wniesionym w dniu 24 kwietnia 2014r. pozwany (...) Sp z o.o. w R. wniósł o oddalenie zażalenia i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zażalenie powódki nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 102 kpc w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Norma ta nie konkretyzuje pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych, wskazanie jednak na dopuszczalność odstąpienia od zasady odpowiedzialności za wynik procesu jedynie w wypadkach wyjątkowych („szczególnie uzasadnionych”) wyłącza możliwość stosowania wykładni rozszerzającej (postanowienie SN z dnia 20 grudnia 1973 r., II CZ 210/73, LEX nr 7366)

Skarżąca w złożonym zażaleniu jako argumentację dla wykazania powyższej przesłanki wskazała, że utrzymuje się jedynie z renty rodzinnej, powołując postanowienie z dnia 16 listopada 2012r. ( zwolnienie od kosztów sądowych ponad kwotę 600 zł) oraz iż była przekonana o zasadności roszczenia.

Wskazać należy iż sama sytuacja ekonomiczna strony przegrywającej, nawet tak niekorzystna, że strona bez uszczerbku dla utrzymania własnego i członków rodziny nie jest w stanie ponieść kosztów, nie stanowi podstawy zwolnienia - na podstawie art. 102 k.p.c. - z obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi. Koniecznym jest bowiem aby na rzecz tej strony przemawiały dalsze szczególne okoliczności, które same mogłyby być niewystarczające, lecz łącznie z trudną sytuacją ekonomiczną wyczerpują znamiona wypadku szczególnie uzasadnionego . (por. postanowienie SN z dnia 8 grudnia 2011 r., IV CZ 111/11, LEX nr 1119554).

W ocenie Sądu brak wykazania dalszych szczególnych okoliczności , o których mowa powyżej, niniejszego nie stanowi subiektywne przekonanie skarżącej o zasadności wniesionego roszczenia.

W sprawie nie zachodziły szczególne okoliczności, które przykładowo można wskazać jako : przedmiot postępowania - stosunek prawny, który może zostać ukształtowany tylko mocą wyroku sądowego, nawet gdyby strony były całkowicie zgodne; niesłuszne lub oczywiście niewłaściwe postępowanie wywołujące koszty; oddalenie powództwa na podstawie art. 5 albo z powodu prekluzji; precedensowy charakter sprawy; rozstrzygnięcie sporu wyłącznie na podstawie dowodu przeprowadzonego przez Sąd z urzędu ( por. postanowienie SN z 25 marca 1970r. II CZ 14/70, OSNCP 1970, nr 11 poz. 211, uchwała SN z 5 sierpnia 1981r. II CZ 98/81, OSNCP 1982,nr 2-3 poz. 36, postanowienie SN z dnia 13 listopada 1973r. II PZ 49/73 , Lex Polonica nr 318418 z dnia 27 kwietnia 1971r. I PZ 17/71, OSNCP 1971, nr 12 poz. 222, wyrok SN z dnia 20 grudnia 1979r. II PR 78/79, OSPIKA 1980, nr 11 , poz. 196, postanowienie SN z 29 sierpnia 1973r. I PR 188/73, (...) 1973, nr 12 , s.413).

Trzeba też dodać, iż jak wynikało z dokumentacji w aktach sprawy powódka otrzymuje rentę rodzinną w wysokości 811 zł oraz zasiłek rodzinny w kwocie 476 zł , z prowadzonej uprzednio działalności gospodarczej uzyskiwała comiesięczny przychód w wysokości od 10. 526, 41 zł do 2 442, 28 zł , zaś osiągana przez nią strata stanowiła wynik wysokich kosztów tej działalności , ocenianych w pryzmacie racjonalności podejmowanych działań. Z przedłożonych przez skarżącą zestawień transakcji na rachunkach bankowych wynika , iż na jej konto w dniu 19 października 2012 r. wpłynęła kwota 110 502, 00 zł , która wprawdzie w dniu 25 października 2012r. została przekazana na rzecz N. i M. K. , co czyniło niezasadną argumentację powódki co do utrzymywania przez nią dwojga dzieci jedynie z renty rodzinnej i braku posiadania zasobów finansowych.

W braku przesłanek z art. 102 kpc, prawidłowym było rozstrzygnięcie Sądu I instancji, który mając na uwadze dyspozycję art. 98 § 1 k.p.c. przyjął, iż stroną przegrywającą jest powódka w związku z tym zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, w niniejszym postępowaniu - zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictw.

Reasumując, zażalenie powódki jako bezzasadne podlegało oddaleniu - na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. - o czym Sąd Okręgowy orzekł w sentencji postanowienia. O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 108 par. 1 kpc i art.98 kpc w zw. z art. z § 6 pkt 3 i §12 ust.2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r., w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (DZ. U. Nr 163, poz. 1349) i § 6 pkt 3i §13 ust.2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r., w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163. (...)) oraz po 17 zł tytułem opłat skarbowych od pełnomocnictw.