Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2013 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa W. M.

przeciwko E. C. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Gospodarczego w Krakowie

z dnia 22 listopada 2012 r. sygn. akt IX GC 128/12

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 490/13

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 27 lutego 2012r powód W. M. domagał się nakazania pozwanemu E. C. (1) zapłaty kwoty 228.573,58 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Tarnowie A. C. z tytułu zajętej wierzytelności przez powoda w postępowaniu komorniczym o sygn. IIKm 2797/11- wynikającej z umowy o roboty budowlane z dnia 30 września 2009r zrealizowane w ramach zadania inwestycyjnego p.n. (...) oraz zasądzenia kosztów procesu.

Na uzasadnienie swego żądania powód podał, że w dniu 30 września 2009r Z. K. (1) (wykonawca) zawarł umowę z E. C. (1) (zamawiającym) o realizację instalacji elektrycznej i instalacji teletechnicznej w budynku teatru w T..

W dniu 12 października 2009r Z. K. (1), prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Zakład (...) w T. jako zamawiający zawarł umowę z powodem, prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Firma (...) - W. M. o realizację robót budowlanych w zakresie instalacji elektrycznej, niezbędnej do prawidłowej realizacji robót budowlanych przez zamawiającego, określonych w postanowieniu § 2 ust. 2 umowy z dnia 30 września 2009r.

Zamawiający Z. K. (1) nie zapłacił powodowi za wykonane i odebrane roboty budowlane, w związku z czym powód wystąpił do Sądu o wydanie nakazu zapłaty przeciwko Z. K. (1), który został wydany w dniu 31 sierpnia 2011r. Następnie wszczął postępowanie egzekucyjne do wierzytelności Z. K. (1), przysługującej mu wobec E. C. (1), która została zajęta w dniu 4 listopada 2011r. Pozwany E. C. (1) odmówił zapłaty swojego długu wobec Z. K. (1), twierdząc, iż wierzytelność objęta jest cesją na rzecz banku (...) S.A.

W odpowiedzi na pozew pozwany wnosił o oddalenie powództwa, zarzucając, iż nie jest dłużnikiem powoda, a wskazana wierzytelność nie została ostatecznie rozliczona.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy – Sąd Gospodarczy w Krakowie zasądził od pozwanego E. C. (1) na rzecz Z. K. (1) kwotę 228.573,58 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 27 lutego 2012r do dnia zapłaty (pkt I) oraz zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 18.483 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt II).

Za podstawę rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy przyjął następujące ustalenia faktyczne.

W dniu 10 czerwca 2009r została zawarta umowa pomiędzy Gminą M. T., a pozwanym E. C. (1), której przedmiotem była modernizacja budynku teatru w T. (umowa k. 11-21).

W dniu 30 września 2009r pozwany E. C. (1) zlecił część powyższych prac Z. K. (1), za wynagrodzeniem ryczałtowym w wysokości 939.400 zł. Aneksem z dnia 16 września 2010r strony podwyższyły wynagrodzenie do kwoty 1.107.709,31 zł. (umowa wraz z aneksem, k. 22-31).

W dniu 12 października 2009r Z. K. (1) zawarł umowę z powodem W. M., której przedmiotem było wykonanie instalacji elektrycznej w budynku teatru w T.. Wynagrodzenie każdorazowo określały faktury VAT, podpisywane przez obie strony (umowa k. 35-36).

Z uwagi na brak zapłaty za wykonane roboty budowlane, W. M. dochodził od Z. K. (1) swojego roszczenia na drodze sądowej. W. M. uzyskał tytuły wykonawcze do orzeczenia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 26 sierpnia 2011 roku (IX GNc 663/11) oraz Sądu Rejonowego w Tarnowie z dnia 31 sierpnia 2011 r. (akt IX GNc 2275/11). Celem odzyskania długu, powód W. M. skierował egzekucję do wierzytelności przysługującej Z. K. (1) od pozwanego E. C. (1).

W dniu 4 listopada 2011 r. Komornik Sądowy w postępowaniu egzekucyjnym (sygn. akt II KM 2797/11) dokonał zajęcia wierzytelności z tytułu umowy zawartej w dniu 30 września 2009 r. na wykonanie instalacji elektrycznej w budynku teatru w T. ( zajęcie wierzytelności k. 38).

E. C. (1) został poinformowany o zajęciu spornej wierzytelności przed dniem 21 grudnia 2011 r. (pismo z dnia 27.12.2011 r. k. 84)

W dniu 2 stycznia 2012 r. pozwany E. C. (1) odmówił zapłaty zajętej wierzytelności, wskazując, iż wierzytelność ta objęta była cesją na rzecz banku (...) S.A., a nadto Z. K. (1) jest dłużnikiem pozwanego (pismo z dnia 2.01.2012r, k. 41).

Pismem z dnia 8 kwietnia 2010 r., które zostało odebrane w dniu następnym, Z. K. (1) zawiadomił E. C. (1) o dokonaniu przelewu wierzytelności w kwocie 939.400 zł, którą miał w stosunku do E. C. (1), na rzecz banku (...) S.A. w W.. (pismo z dnia 8.10.2010 r. k. 64)

Ponadto w dniu 20 stycznia 2011 r. E. C. (1) zawarł ze Z. K. (1) kolejną umowę, której przedmiotem była przebudowa dworca w K.. ( umowa k. 65-76)

W dniu 18 lutego 2011 r. Z. K. (1) zawarł z bankiem (...) S.A. w W. analogiczną umowę przelewu wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za wykonane prace (umowa cesji k. 77-78)

(...) SA Oddział w T. zawiadomiła pozwanego E. C. (1), prowadzącego Przedsiębiorstwo (...) w T. pismem z dnia 8 listopada 2011r, że została spłacona w dniu 4 stycznia 2011r umowa kredytowa nr (...) z dnia 8 kwietnia 2010r., której zabezpieczeniem była przedmiotowa cesja przez Z. K. (pismo z dnia 8.11.2011r. k. 80, oświadczenie Z. K. do protokoły rozprawy - nagranie oraz zeznania pozwanego – nagranie).

Wysokość dochodzonej wierzytelności przez powoda wobec Z. K. (1) wynosi 228.573,58 zł, na co składa się należność główna: 191.085,27zł, odsetki 25.992,06 zł, koszty sądowe: 9.634 zł, koszty zastępstwa adwokata w postępowaniu egzekucyjnym 1.800 zł oraz zaliczka w wysokości 62,25 zł (pismo Komornika z dnia 6.02.2012 k. 42.)

Wierzytelność Z. K. (1) wobec E. C. (1) wynosi od 250.000 zł – 300.000 zł (umowa k. 26, zeznania pozwanego – nagranie, zeznania świadka Z. K. – nagranie k. 172).

W ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy przyjął, że zgodnie z art. 887 § 1 k.p.c., który znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie poprzez art. 902 k.p.c., z mocy samego zajęcia, wierzyciel może wykonywać wszelkie prawa i roszczenia dłużnika. Jednym ze skutków zajęcia wierzytelności jest wstąpienie wierzyciela w prawa i roszczenia dłużnika, co oznacza, że wierzyciel egzekwujący może z tych praw i roszczeń korzystać tak, jak czyniłby to dłużnik.

W prawidłowo skierowanym żądaniu pozwu powód W. M. jako wierzyciel egzekwujący winien domagać się zasądzenia roszczenia od pozwanego E. C. (1) (poddłużnika) na rzecz dłużnika egzekwowanego – Z. K. (1).

Wierzytelność z umowy o roboty budowlane z dnia 30 września 2009r przysługuje nadal Z. K. (1) wobec pozwanego. Cesja wierzytelności wygasła, a istnienie wierzytelności między Z. K. (1), a pozwanym nie zostało skutecznie zakwestionowane, to należało zasądzić dochodzoną pozwem kwotę od pozwanego na rzecz Z. K. jako dłużnika egzekwowanego przeciwko któremu prowadzona jest egzekucja przez powoda, co potwierdza zaświadczenie o zajęciu wierzytelności z dnia 4 listopada 2011r.

Uwzględniając powództwo w całości Sąd Okręgowy przeredagował wyrzeczenie, w sposób odpowiadający przepisowi art. 887 § 2 kpc.

Od powyższego wyroku apelację złożyła strona pozwana zarzucając : - błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że doszło do wygaśnięcia cesji na rzecz Banku (...) oraz przez uznanie zasadności wierzytelności przysługującej Z. K. (1) wobec E. C. (1);

- naruszenie przepisów prawa procesowego, a w szczególności art. 325 kpc przez przeredagowanie wyrzeczenia w sposób odbiegający od sformułowanego żądania pozwu ;

- naruszenie prawa materialnego, a to art. 481 kc przez dwukrote zasądzenie odsetek ustawowych od dnia 27 lutego 2012r, tj. od dnia wniesienia pozwu przez powoda do dnia zapłaty.

Wskazując na powyższe zarzuty strona pozwana wnosiła o oddalenie powództwa w całości, za przyznaniem kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Powód wnosił o oddalenie apelacji, za przyznaniem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Apelacja jest bezzasadna.

Ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego znajdują oparcie w materiale dowodowym sprawy. Sąd Apelacyjny uznaje je za własne i aprobuje ocenę prawną materiału dowodowego sprawy.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia art. 325 kpc należy wskazać, iż całkowicie błędny jest pogląd apelującego, że sformułowana sentencja wyroku Sądu I instancji prowadzi do zmiany podmiotowej powództwa. Przepis art. 325 kpc wymienia tylko elementy, które wyrok powinien zawierać, ale nie wyłącza zamieszczenia w sentencji orzeczenia elementów uzasadnionych względami celowości. Związanie granicami żądania pozwu nie oznacza, że sąd związany jest w sposób bezwzględny sformułowaniem zgłoszonego żądania. Jeżeli sformułowanie żądania pozwu nie jest wyraźne lub niewłaściwe sąd może je odpowiednio zmodyfikować, jednakże tylko zgodnie z wolą powoda. Sąd orzeka o roszczeniach, które wynikają z faktów przytoczonych przez powoda. Zasądzenie od pozwanego E. C. (podłużnika) na rzecz Z. K. (dłużnika egzekwowanego) w miejsce wskazanego w pozwie komornika sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne nie oznacza przekształcenia podmiotowego. Stosownie do dyspozycji przepisu art. 887 § 2 kpc Z. K. został zawiadomiony o toczącym się postępowaniu, zgodnie z wnioskiem powoda zgłoszonym w pozwie (pozew k. 1 do 3 akt sprawy, postanowienie Sądu Okręgowego – Sądu Gospodarczego z dnia 24 maja 2012r, k. 103 akt sprawy, potwierdzenie doręczenia postanowienia Sądu oraz zawiadomienie o rozprawie, k. 169 akt sprawy).

Okoliczność, że Z. K. (dłużnik egzekwowany) nie przystąpił do sprawy w charakterze interwenienta nie stanowi przeszkody w uwzględnieniu powództwa w niniejszej sprawie. Odrębności powództwa opartego na przepisie art. 887 kpc i art. 902 kpc zostały wnikliwie rozważone przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i Sąd Apelacyjny je w całości podziela.

Stąd zarzut naruszenia powołanego wyżej przepisu jest niezasadny.

Nietrafny jest także zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. Wygaśnięcie cesji na rzecz Banku (...) znajduje oparcie w środkach dowodowych przeprowadzonych przez Sąd I instancji, a to w zaświadczeniu (...) SA Oddziału (...) w T. z dnia 8 listopada 2011r skierowanego do pozwanego E. C. (1), prowadzącego Przedsiębiorstwo (...) oraz zeznaniach świadka Z. K. (1) i w zeznaniach pozwanego, złożonych na rozprawie w dniu 22 listopada 2012r.

Z. K. (1) dokonał przelewu wierzytelności z umowy o roboty budowlane z dnia 30 września 2009r w wysokości 939.400 zł, pismem z dnia 8 kwietnia 2010r (k. 64 akt sprawy). (...) Banku (...) SA w T. z dnia 8 listopada 2011r skierowane do pozwanego stwierdza, że umowa kredytowa została spłacona w dniu 4 stycznia 2011r (k. 80 akt sprawy).

Chybiony jest zatem zarzut apelacji, iż w aktach sprawy nie ma żadnego dokumentu, że cesja wierzytelności z umowy z dnia 30 września 2009r wygasła. Okoliczność, że umowa kredytowa z dnia 5 stycznia 2011r dotycząca innego zadania inwestycyjnego, tj. o przebudowę dworca kolejowego w K. nie wygasła nie ma żadnego znaczenia w niniejszej sprawie, bowiem żądanie pozwu dotyczy wierzytelności wynikającej z umowy o roboty budowlane z dnia 30 września 2009r dotyczącej modernizacji budynku teatru w T. należnej Z. K. (1) od pozwanego E. C. (1).

Okoliczność, że Z. K. nie prowadzi działalności gospodarczej nie stanowi przeszkody w uwzględnieniu powództwa. Umowa z dnia 30 września 2009r zawarta pomiędzy Z. K., a pozwanym E. C. nie przewiduje żadnego zastrzeżenia dotyczącego sposobu zabezpieczenia

ewentualnych roszczeń względem Z. K. (1). Zapis § 12 umowy stanowi, że Z. K. jako wykonawca udzielił pozwanemu, zamawiającemu rękojmi za wady przedmiotu umowy. Roszczenie z umowy o roboty budowlane staje się wymagalne z chwilą odebrania przedmiotu umowy. Gołosłowne zarzuty pozwanego nie podważają istnienia wierzytelności pieniężnej Z. K. wobec pozwanego E. C. wynikającej z umowy z dnia 30 września 2009r o roboty budowlane dotyczące budynku teatru w T..

Bezzasadny jest także zarzut naruszenia art. 481 kc. Okoliczność, że w stosunku do pierwszej ze wskazanej wierzytelności zostały zasądzone odsetki i są one egzekwowane w postępowaniu egzekucyjnym nie ma żadnego związku z wierzytelnością objętą żądaniem pozwu, gdyż są to dwie różne wierzytelności przysługujące różnym wierzycielom.

Mając na względzie powyższe Sąd Apelacyjny oddalił apelację pozwanego jako bezzasadną, na zasadzie art. 385 kpc.

Wobec oddalenia apelacji kosztami postępowania apelacyjnego obciążono pozwanego. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjny określono stosownie do § 6 pkt 7 w związku z § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r w sprawie opłat za czynności adwokackie … (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.).