Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 916/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19.12.2012 r.

Sąd Rejonowy w Bolesławcu Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Kusio-Młodkowska

Protokolant: Anna Skrzydłowska

Z udziałem Prokurator Prokuratury Rejonowej w Bolesławcu D. R.

po rozpoznaniu w dniu 17.12.2012 r.

sprawy:

A. Ś.

syna W. i L. zd. B.

ur. (...) w B.

oskarżonego o to, że:

w okresie od 27 do 29 sierpnia 2011 roku, w B. działając w ciągu przestępstw, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia usługami telekomunikacyjnymi oraz telefonami marki N. (...) i N. (...) o łącznej wartości 1878,76 zł, operatora telekomunikacyjnego P4 Sp. z o.o., którego wprowadził w błąd, co do możliwości i zamiaru wywiązania się ze zobowiązania, przy zawieraniu umów o świadczenia usług telekomunikacyjnych:

- w dniu 27 sierpnia 2011 roku na podstawie umowy nr (...) na kwotę 719 zł,

- w dniu 29 sierpnia 2011 roku na podstawie umowy nr (...) na kwotę 819 zł

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k.

I.  uniewinnia oskarżonego A. Ś. od popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku,

II.  na podstawie art. 632 ust. 2 k.p.k. kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IIK 916/12

UZASADNIENIE

W toku przewodu sądowego ustalono następujący stan faktyczny:

W dniu 27 lipca 2011 r. A. Ś. udał się do salonu firmowego (...) w B. przy ul. (...) . Wyraził chęć zakupu telefonu N. (...) w promocji. W tym celu przedłożył swój dowód osobisty o nr i serii (...) . Następnie zawarł umowę nr (...) o świadczenie usług telekomunikacyjnych na okres 24 miesięcy. Po zawarciu umowy z P4 Spółka sp. z o.o. w W. A. Ś. uiścił kwotę 1 zł i otrzymał telefon marki N. (...) o wartości 719 zł. w planie taryfowym LongPlay II 69 - (...) 19.05 . A. Ś. zmienił dotychczasowego operatora i przeniósł numer do sieci (...) .

(DOWÓD: wyjaśnienia oskarżonego A. Ś. - k. 24-45 , 27-28 , 52-53 ,

umowa z dnia 27.07.2011 r. wraz z kserokopią dowodu osobistego k. 4-7,

zeznania świadka W. B. k.20-21,53 ,

zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa z dnia 05.07.2012 r. k. 2-3 ,

pismo z Urzędu Miasta w B. k. 13 )

W dniu 29 lipca 2011 r. A. Ś. udał się do salonu firmowego (...) w B. przy ul. (...) . Wyraził chęć zakupu telefonu N. (...) w promocji. W tym celu przedłożył swój dowód osobisty (...) . Następnie zawarł umowę (...) o świadczenie usług telekomunikacyjnych na okres 24 miesięcy. Po zawarciu umowy z P4 Spółka sp. z o.o. w W. A. Ś. uiścił kwotę 1 zł i otrzymał telefon marki N. (...) o wartości 819 zł. w planie taryfowym LongPlay II 69 - (...) dla Abonentów 19.05. W wyniku zawartej umowy w promocji LongPlay II 69 - (...) dla Abonentów 19.05 , A. Ś. zmienił dotychczasowego operatora i przeniósł numer do sieci (...) .

(DOWÓD: wyjaśnienia oskarżonego A. Ś. - k. 24-45 , 27-28 ,52-53,

umowa z dnia 29.07.2011 r. wraz z kserokopią dowodu osobistego k. 8- 11,

zeznania świadka W. B. k.20-21,53,

zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa z dnia 05.07.2012 r. k. 2-3 ,

pismo z Urzędu Miasta w B. k. 13 )

Wobec braku płatności w dniu 30 września 2011 r. zawieszono aktywację obu telefonów . Do uiszczenia pozostała kwota 342,76 zł z tytułu wykonanych połączeń oraz kwota 1536 zł ( 718 zł + 818 zł ) z tytułu dotacji do przedmiotowych telefonów .

(DOWÓD: częściowo wyjaśnienia oskarżonego A. Ś. k. 24-45 , 27-28 ,52-53,

zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa z dnia 05.07.2012 r. k.2-3 ,

zeznania świadka W. B. k.20-21,53, )

A. Ś. podlegał ubezpieczeniom społecznym w okresie od dnia 01.09.2010 r. do dnia 07.03.2011 r. , płatnikiem składek był (...) sp. z o.o. z/s w G. .

(DOWÓD: pismo ZUS-u k. 12 )

A. Ś. nadal używa obu telefonów w sieci T-M. .

(DOWÓD: wyjaśnienia oskarżonego A. Ś. k. - k. 24-45 , 27-28 ,52-53)

A. Ś. był w przeszłości karany sądownie .

(DOWÓD: dane o karalności A. Ś. – k.30-32 ,

odpisy wyroków – k.33-40 )

Oskarżony A. Ś. nie przyznał się do popełnienia zarzuconych mu czynów i w toku postępowania przygotowawczego konsekwentnie wyjaśnił , iż oba telefony zakupił do prowadzenia działalności gospodarczej , dlatego też negocjował warunki zawarcia umowy , ilość oferowanych bezpłatnych minut do każdej z sieci . Podnosił także , że jego zamiarem było wywiązywanie się z zawartych umów , jednakże sieć P. nie dysponowała taką ilością nadajników , by zasięg był wystarczający . Wskazał także , iż kontaktował się z operatorem w sprawie braku zasięgu i zapewniano go , że prowadzone są negocjacje z Siecią (...) o udostępnienie nadajników. Wobec braku zasięgu oskarżony zmienił operatora . Dodał , iż aby zawrzeć umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych wystarczający był dowód osobisty i aktywna karta Sim w przypadku przeniesienia numeru do drugiego operatora . Na rozprawie w dniu 17 grudnia 2012 r. oskarżony podtrzymał swoje wyjaśnienia złożone w toku postępowania przygotowawczego . Wskazał nadto , iż nadal używa obu telefonów , zarejestrowanych w sieci T-M. . Ponadto oświadczył , że nie uiścił rachunku za wykonane połączenia ani kary umownej , bowiem oczekuje na wyliczenie całkowitej kwoty przez operatora . Ponadto z uwagi na wypadek w pracy , oczekuje na rozstrzygniecie Sądu Pracy , aby określić swoje możliwości finansowe .

Sąd zważył, co następuje:

Zebrany w sprawie materiał dowodowy w dużym stopniu potwierdził prawdziwość wyjaśnień oskarżonego, przede wszystkim tych dotyczących zawarcia umów z operatorem (...). Sąd dał wiarę A. Ś. , iż początkowo zmienił operatora zawierając umowę z P4 sp. z o.o. z/s w W. i przenosząc numer do sieci (...) wobec korzystnych warunków oferowanych przy zmianie operatora , okazania przy zawarciu umowy jedynie dowodu osobistego i aktywnej karty Sim . Jego wyjaśnienia znajdują pełne potwierdzenie w zeznaniach świadka W. B. , który opisał zasady zawierania umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych w przypadku zmiany operatora - sieci , w szczególności , iż do zawarcia umowy wystarczyło okazać dowód osobisty , który następnie był sprawdzany jedynie w zakresie braku zaległości w płatności u dotychczasowego operatora . Zeznania świadka nadto zbieżne są z treścią dokumentów w postaci umów o świadczenie usług , które prowadzą do niespornych ustaleń, że faktycznie w dacie zawarcia umowy A. Ś. okazał jedynie dowód osobisty i aktywną kartę Sim.

Wśród zebranych dowodów, których wiarygodność w zasadzie nie budzi żadnych wątpliwości, nie ma żadnego, z którego wynikałoby, że oskarżony zawierając umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych wprowadził w błąd bądź wyzyskał błąd pracownicy salonu (...) co do swej kondycji finansowej . Nie ma więc podstaw, by w tym zakresie zakwestionować prawdziwość wyjaśnień oskarżonego . Wyjaśnienia te budzą pewne wątpliwości co do przyczyn nieuiszczenia kary umownej w przypadku zerwania umowy przed upływem 24 miesięcy oraz niewywiązanie się z umowy i uregulowanie należności z tytułu wykonanych połączeń .

Jednakże zaznaczyć należy , iż z treści ugruntowanego stanowiska Sądu Najwyższego wynika, że : Określone w art. 286 k.k. przestępstwo oszustwa jest przestępstwem umyślnym, zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych. Ustawa wymaga, aby zachowanie sprawcy było ukierunkowane na określony cel, którym w przypadku oszustwa jest osiągnięcie korzyści majątkowej. Sprawca podejmując działanie, musi mieć wyobrażenie pożądanej dla niego sytuacji, która stanowić ma rezultat jego zachowania. Powyższe ujęcie znamion strony podmiotowej wyklucza możliwość popełnienia oszustwa z zamiarem ewentualnym, zamiar bezpośredni winien obejmować zarówno cel, jak i sam sposób działania zmierzający do zrealizowania tego celu. Sprawca musi chcieć takiego właśnie sposobu działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i cel ten musi stanowić punkt odniesienia każdego ze znamion przedmiotowych przestępstwa. Przypisując sprawcy popełnienie przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k. należy wykazać, że obejmował on swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim (kierunkowym) nie tylko to, że wprowadza w błąd inną osobę (względnie wyzyskuje błąd), ale także i to, że doprowadza ją w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem - i jednocześnie chce wypełnienia tych znamion.[…](vide : Wyrok SN z dnia 11 lutego 2009 r., sygn. III KK 245/08, OSPr. i Pr. 2009, nr 7-8) .

Podstawowym kryterium rozgraniczającym oszustwo od niewywiązania się ze zobowiązania o charakterze cywilno-prawnym (...) jest istnienie w chwili zawierania umowy wymaganego przez przepis karny zamiaru bezpośredniego o szczególnym zabarwieniu. Nie każda przecież, nawet nierzetelna realizacja stosunku zobowiązaniowego oznacza automatycznie zrealizowanie znamion oszustwa (...). Muszą tu bowiem nastąpić inne okoliczności przedmiotowe związane z zachowaniem się sprawcy w okresie uzyskania dyspozycji majątkowej, które będą jednoznacznie przesądzać o z góry powziętym zamiarze niewykonania danego zobowiązania.( vide : Wyrok SN z dnia 2 lutego 2007 r., sygn. IV KK 378/06 , publ. Biuletyn Prawa Karnego Biura Studiów i Analiz SN nr (...) , Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 listopada 2008 r.II AKa 167/08 , publ. Prok.i Pr.-wkł. (...) , Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 lutego 2002 r. II AKa 4/02 , publ. Prok.i Pr.-wkł. 2004/5/27, KZS 2004/6/54 , Wyrok SA w Łodzi z dnia 18 listopada 2008 r., sygn. II AKa 167/08,publ. Prokuratura i Prawo, dodatek Orzecznictwo SN, SA, NSA i TK nr (...), poz. 35 ) .

Z dowodów przeprowadzonych w toku postępowania, w szczególności w świetle zgodnych wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań W. B. , nie sposób wyprowadzić wniosku o tym, że A. Ś. miał z góry powzięty zamiar wykorzystywania faktu przeniesienia numeru do sieci P. i zawarcia korzystnych dla niego umów o świadczeniu usług telekomunikacyjnych bez zamiaru uregulowania należności lub z założeniem przekraczania terminów płatności .

Dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy decydujące znaczenie ma moment zawarcia umów z P4 spółką z o.o. z/s w W. i istnienie (lub nieistnienie) w tym czasie zamiaru u oskarżonego popełnienia na szkodę tej spółki przestępstwa oszustwa, a zatem chęci wprowadzenia jej w błąd skutkujący zaistnieniem po jej stronie woli zawarcia umowy, doprowadzenia jej do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem i w dodatku chęć osiągnięcia z tego czynu korzyści majątkowej. Do takich niekorzystnych dla oskarżonego ustaleń nie prowadzi jakikolwiek dowód uzyskany w niniejszym postępowaniu.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka reprezentującego pokrzywdzoną spółkę (...) . Wynikają z niego niesporne okoliczności, w jakich doszło do zawarcia w/w umów . Jako wiarygodne Sąd uznał również dokumenty, które nie zostały ocenione powyżej, a które pochodzą od podmiotów uprawnionych do ich wydania, zostały sporządzone w przewidzianej prawem formie oraz są w pełni zgodne z dowodami osobowymi i nie były kwestionowane przez kogokolwiek w czasie postępowania karnego.

Jak już wyżej wskazano zebrany materiał dowodowy nie może prowadzić do czynienia ustaleń faktycznych sprzecznych z wyjaśnieniami oskarżonego co do okoliczności zawarcia umów o świadczeniu usług telekomunikacyjnych . Żaden dowód nie daje podstaw, by ustalić chęć A. Ś. popełnienia na szkodę tego podmiotu przestępstwa oszustwa przy okazji zawarcia umów. Oskarżony zawarł obie umowy wobec korzystnych warunków oferowanych przez sieć P. w przypadku zmiany operatora , przy zawarciu w/w umów okazał dokument wymagany do zawarcia umów w postaci dowodu osobistego . Nie wykonał żadnego działania w kierunku wprowadzenia w błąd kontrahenta. Zebrany materiał dowodowy prowadzi do jednoznacznych i stanowczych ustaleń faktycznych, nie daje jednak żadnych podstaw, by przypisać oskarżonemu popełnienie przestępstwa. Skoro brak jego czynu, to zgodnie z art. 414 § 1 kpk należało go uniewinnić.

Jedynie na marginesie zwrócić należy uwagę , iż Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę jako datę zawarcia umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych przyjął datę 27 lipca 2011 r. oraz 29 lipca 2011 r.. Należy mieć na uwadze stanowisko Sądu Najwyższego zawarte m.in. w wyroku z dnia 22 kwietnia 1986 r. , sygn. akt IV KR 129/86 , że : Nie jest wyjściem poza ramy oskarżenia, jeżeli sąd w wyniku przewodu sądowego ustali, że rozpoznawane przez niego zdarzenie miało miejsce w innym czasie niż to przyjął akt oskarżenia. Ustalenie bowiem możliwie dokładnej daty popełnienia przestępstwa jest nie tylko prawem, ale i obowiązkiem Sądu ( vide : Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1986 r. , sygn. akt IV KR 129/86 , publikowany OSNPG 1986/12/167) .

Wobec uniewinnienia oskarżonego kosztami postępowania należało obciążyć Skarb Państwa (art.632 pkt 2 kpk).